Voormalige fabriek G1213

In 1912 bouwt strohulzenfabrikant Jean Baptiste Chrétien Caron, geboren op 11-02-1851 te 's Gravenhage op als zoon van Xaverius Franciscus Wilhelmus Caron en Apolonia Stakenburg, een fabriek in Asten. Hij is als ambtenaar bij de staatsspoorwegen op 09-09-1886 te Amsterdam getrouwd met Augustine Caroline Caesar, geboren te Amsterdam op 25-11-1858 als dochter van Gottfried Eduard Caesar en Bernardine Pauline Marie Anna Dütting.

Hieronder een samengesteld verhaal over de fabricage van strohulzen van de heemkundekring Valkenswaard1, op reis langs het Eindhovens kanaal2 en het boek 'Noord-Brabant'3:

Strohulzen werden vroeger gebruikt om glaswerk in te verpakken en te transporteren. Het verpakken om breekbare waren ter beschermen in strohulzen stamt al van voor de 17^e eeuw. De productie van strohulzen en stromatten was oorspronkelijk een huisindustrie. Nadat de rogge gedorst was, kwam het stro vrij en achter in de stal hield men zich daarom tijdens de donkere maanden bezig met het maken van strohulzen. Oorspronkelijk waren deze bedoeld voor het vervoer van wijnflessen, later leverde men meer en meer aan de bierbrouwerijen. Niet ieder stro was geschikt om tot strohulzen verwerkt te worden, eigenlijk kwam alleen roggestro hiervoor in aanmerking en rogge werd op de Brabantse zandgrond overvloedig verbouwd. Roggebrood en aardappelen waren eind 19^e eeuw en begin 20^e eeuw immers het belangrijkste voedsel voor het gewone volk.

Toen de strohulzen machinaal werden vervaardigd, verkochten de boeren hun stro aan de fabrieken en ontvingen de boeren in 1897 voor een kar lang, recht stro 15 à 20 gulden. Fabrikanten van chemicaliën, wijnhandelaren en bierbrouwers waren afnemers van strohulzen om hun producten te vervoeren. Soms ziet men vandaag de dag nog wel eens de wat duurdere wijnen en champagnes in strohulzen verpakt. In het begin van de 20^e eeuwe stonden er strohulzenfabrieken in Eindhoven, Helmond, Asten, Uden, en Leende, dus in het oosten van Brabant. In 1913 telde heel Nederland 22 strohulzenfabrieken, goed voor de productie van 170 miljoen stuks. Grote namen waren en zijn nog steeds Caron en van Gansewinkel. Deze laatste bevoorraadde onder andere de Heineken Brouwerijen en groeide later uit tot een internationaal afvalverwerkingsbedrijf.

Rond 1886 start Henricus van Berckel de Nederlandsche Strohulzenfabriek in de buurt van het Eindhovens kanaal, waarvan melding wordt gemaakt in de Nieuwe Tilburgsche courant van 31-01-1886:

De aanvoer van roggestro is niet altijd goed en daardoor krijgen de boeren uit de omgeving soms een hogere prijs, aldus de krant de Zuid-Willemsvaart van 24-12-1891:

In de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 24-05-1893 wordt de strohulzenfabriek te koop gezet:

De koper van de fabriek is Jean Baptiste Chrétien Caron, die in de Hoornsche courant van 03-01-1894 zijn in 1889 aangegane vennootschap van een strohulzenfabriek in Hoorn ontbindt:

Jean Baptiste Chrétien Caron bezat later ook een strohulzenfabriek in Tongelre onder de naam Dutch Steam Straw Envelope Manufactory. De strohulzen betroffen een internationale handel, waarbij afnemers uit Engeland, Duitsland en Frankrijk afkomstig waren. Uit een mededeling in de Limburger koerier van 26-02-1894 kunnen we opmaken dat het stro voor die fabriek ook uit Asten afkomstig was:

Jean Baptiste Chretien Caron had blijkbaar veel te danken aan Eduardus Joannes Maria van Genugten, geboren te Turnhout op 11-01-1873 als zoon van Johannes van Genugten en Maria Theresia Eijken, die al vanaf 1887 in dienst van de strohulzenfabriek was. Linksonder in de Peel- en Kempenbode van 01-02-1896 de overlijdensadvertentie:

Rechtsboven uit de krant de sociaaldemokraat van 22-10-1898 nog een misstand bij de stroohulzenfabriek van de firma Caron in Stratum.

Vanwege de concurrentie op de arbeidsmarkt van Philips en dientengevolge hogere uurlonen, was Caron gedwongen om uit te wijken naar andere plaatsen in de Peel en Kempen, waaronder Heeze waar in 1908 een strohulzenfabriek wordt gesticht, aldus het Algemeen Handelsblad van 26-06-1908:

Hieronder een foto van die strohulzenfabriek, die later als puddingfabriek van VIF zou worden gebruikt4:

Opnieuw is er krapte op de arbeidsmarkt, dit keer door de bandfabriek van Vullings, en in 1918 wordt de strohulzenfabriek al verkocht aan J. Deelen die er een spinnerij vestigt, aldus het Eindhovens dagblad van 17-10-1918:

Dagblad de Tijd van 07-08-1912 meldt een brand in de strohulzenfabriek van de firma Caron aan het Eindhovens kanaal te Stratum:

Na de brand in 1912 herbouwt Caron de fabriek en in de tussentijd is de in 1912 gebouwde fabriek in Asten de voornaamste leverancier van strohulzen. Jean Baptiste Chretien Caron begint ter plaatse tevens met een draadnagelfabriek, zoals ook genoemd in dagblad de Tijd van 23-11-1912 met rechts daarvan een rekening5:

Het Eindhovens dagblad van 04-11-1914 meldt nog een brand bij de strohulzenfabriek van Caron in Stratum door het achteloos weggooien van een lucifer:

In 1919 wordt nog het 25-jarige bestaan gevierd, zoals medegedeeld in het Eindhovens dagblad van 18-01-1919:

De draadnagelfabriek is tot 1916 in gebruik geweest en de strohulzenfabriek tot 1976. Hieronder een foto van de fabriek aan de huidige Stuiverstraat en van het uit 1887 stammende woonhuis van Jean Baptiste Chrétien Caron aan de huidige Stratumsedijk6:

Jean Baptiste Chrétien Caron is op 26-07-1937 te Eindhoven overleden en Augustine Caroline Caesar 14-12-1947 te Eindhoven overleden. In de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 27-07-1937 het overlijdensbericht van Jean Baptiste Chrétien Caron:

Hieronder de bidprentjes bij hun overlijden7:

In het dagblad van het Zuiden van 11-04-1942 neemt zoon Jean Baptiste Eduard Caron officieel de strohulzenfabricage over:

De fabriek in Asten is gesticht in 1912 en in de krant de Zuid-Willemsvaart van 30-12-1911 koopt de firma Caron een flink stuk grond bij de tramlijn:

Kort daarna wordt de bouw van de fabriek aanbesteed, aldus de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 10-01-1912 en Gerardus Smits wonend aan de toenmalige Tramstraat (zie Prins Bernhardstraat 34) heeft het werk aangenomen:

Op het bouwland met kadasternummer G323 in eigendom van Wilhelmus Hurkmans worden een fabriek en een schuur gebouwd met kadasternummer G1213 en hieronder de kadasterkaarten van 1912, 1913 en 1914 die de verschillende veranderingen, zoals de bouw van een woonhuis, laten zien:

De krant de Zuid-Willemsvaart van 31-07-1912 meldt dat er personeel wordt gevraagd om te komen werken in de strohulzenfabriek:

In het Algemeen Handelsblad van 23-10-1913 wordt het bezwaar van Jean Baptiste Chretien Caron tegen de stichting van de Astensche IJzer- en Metaalgieterij verworpen en in diezelfde krant van 21-03-1917 biedt zijn zoon Jean Baptist Eduard Caron een motor te koop aan:

Volgens het Algemeen Handelsblad van 19-09-1917 is er een schip met aanvoer van stro voor de firma Caron in brand gevlogen:

Christina de Wit, geboren te Woensel op 02-09-1883 als dochter van Franciscus de Wit en Petronella van Rooij, viert haar zilveren jubileum bij de firma Caron, zoals gemeld in de krant de Zuid-Willemsvaart van 04-09-1920:

Zij is dus op 12-jarige leeftijd begonnen met werken bij de firma Caron in Eindhoven en heeft van oktober 1918 tot november 1920 in Asten gewoond en is op 02-06-1934 te Eindhoven overleden.

Linksonder biedt Franciscus Xaverius Caron een motorfiets te koop aan in de Nieuwe Venlosche courant van 16-09-1920 en rechtsonder in de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 10-03-1921 de mededeling van een ongeluk in de strohulzenfabriek:

Dankzij de brandblussers van de firma Spanjaard & Co kon een brand worden voorkomen en Jean Baptiste Chretien Caron schrijft daarover een memorandum8:

De arbeidsinspectie verleent vergunning aan de firma Caron om het personeel 10 uur per dag te laten werken, zoals medegedeeld in het Eindhovensch dagblad van 02-02-1924 en voor 9 1⁄2 uur volgens de krant de Zuid-Willemsvaart van 17-11-1926:

Er wordt een voetbalteam opgericht onder het personeel van de firma Caron, aldus de krant de Zuid-Willemsvaart van 30-08-1928:

En dit team verliest nipt van voetbalvereniging Victoria uit Helmond, zoals beschreven in de krant de Zuid-Willemsvaart van 13-08-1930:

In de hoogtijdagen van de fabriek bood Caron werkgekegenheid aan ongeveer 50 medewerkers en was daarmee net zo groot als de strohulzenfabrieken van van Goch (zie Voormalig fabriekscomplex G1041) en van Heugten (zie Voormalige fabriek G599) samen.

Hieronder een groepsfoto van het personeel van strohulzenfabriek Caron aan de Langstraat gemaakt rond 1933 met op de bovenste rij van links naar rechts Piet Verdonschot, Frans Crooijmans, Bert van Bussel, Frits van de Vijver, Sjef van Heugten, Piet Welten, Has Welten, Neel Crooijmans, Tinus Bakens, Huub Snijders, Toon van Seccelen. Tweede rij van links naar rechts: Anna van Brussel, Nel van Brussel, Door Verdijseldonk, Willem van den Hurk, Miet Boerenkamps, Miet van Seccelen, Jan van Seccelen, Fien van de Ven, Peer Verdonschot, Cato Koremans, Lens van Bussel, Drieka Snijders, Hans Boerenkamps, Anna van Schaijk, Willem van Gorp, Kornelia van Heugten, bedrijfsleider heer Eduard Caron en de heer Aloysius Verbunt. Derde rij van links naar rechts Beth van Seccelen, Drieka Verdijseldonk, Jana Joosten, Cato van Helmond, Marta van Helmond, Anna Snijders, onbekend, Miet Werts, Anna van Seccelen en Wien Probst. Onderste rij van links naar rechts Bros van Gorp, Hendrik van Helmond, Frans van Bussel, Piet van der Loo, Jan van Bussel, Karel Verdonschot met voor zich Graad van Schaijk, Toon van der Loo en Rini van Gorp.

Links een reclame advertentie van de firma Caron in de De Standaard van 20-05-1936 en rechts de mededeling in de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 26-03-1938 dat er een ongeluk is gebeurd:

Kort daarna vindt er nog een ongeluk plaats, zoals vermeld in de Nieuwe Tilburgsche courant van 14-05-1938:

Het betreft waarschijnlijk Josephus Petrus (Jos) van den Burg, geboren te Asten op 28-12-1922 als zoon van Johannes Antonius van den Burg en Maria Catharina Verdonschot. Hij woonde destijds op de Langstraat 16 (zie Voormalig huis G218) en is op 21-04-1998 te Someren overleden.

In de Tweede Wereldoorlog breekt er brand uit in de strohulzenfabriek van de firma Caron en de fabriek brandt geheel uit, aldus de krant de Zuid-Willemsvaart van 29-05-1941:

De Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 30-05-1941 rapporteert nog een nabespreking met een positieve bijdrage van de Duitse militairen:

De huizen van Wilhelmus Cornelis van Gorp aan de toenmalige Lindestraat 16 (zie Voormalig huis G1213) en Jan Mathijs Meeuws aan de toenmalige Lindestraat 24 (zie Voormalig huis G1267) zijn dus gespaard gebleven. Na de brand wordt de fabriek gesloopt en na de Tweede Wereldoorlog weer opgebouwd onder hetzelfde kadasternummer. In de Helmondsche courant van 27-09-1946 wordt een smid gezocht:

Rond 1976 valt definitief het doek voor de fabricage van strohulzen en Jean Baptiste Eduard Caron is op 04-12-1979 te Eindhoven overleden.

Op een luchtfoto van Asten gemaakt rond 1970 is de strohulzenfabriek van Caron nog te zien:

Zoals eerder genoemd is de fabriek rond 1976 afgebroken.

Overzicht bewoners

Kadasternummer G1213

---

De meest gebruikte referenties staan in de introductie vermeld

---

Laatst bijgewerkt op 7 november 2023, 22:59:46