logo

De Vonder Homepagina


Voormalig huis G644

Dit huis ligt aan het huis van Pieter Willem Loomans (zie Voormalig huis G640 en G641) en Anna Geertruid Kerstens, weduwe van Franciscus Willem Loomans, verkoopt het huis ten bate van Catharina den Dubbele aan Antoni van Riet:

Asten Rechterlijk Archief 95 folio 93 verso; 13-03-1742:
Gerrit van Riet, vorster, verkoopt bij executie, namens Antony Heycoop, collecteur der verponding, 1739, de goederen van de weduwe Francis Loomans aan Antoni van Riet ten bate van Catarina den Dubbelen. Huis of kamer met de kelder en weefkamer aan het huis van Pieter Loomans, met den hof voor en achter gelegen 1 lopense, ene en andere zijde Pieter Loomans, ene en andere einde de straat. Verpondingƒ 1-00-00 per jaar. Land den Ommelschenacker 6 copse. Verponding ƒ 0-10-00 per jaar. Bede ƒ 0-07-08 per jaar. Groes de Ipt 3½ lopense. Verponding ƒ 0-16-00 per jaar. Belast met: de kamer met ƒ 8-1-12 per jaar, in kapitaal ƒ 202-3-12 in een meerdere rente van ƒ 24-5-0 per jaar aan de Kempenaar van het Gemene Land. Koopsom ƒ 43,-

Het is vrijwel zeker dat de moeder van Catharina den Dubbele, Maria Aert Clemans, en stiefvader Hendrik Halbersmit in dit huis hebben gewoond. Maria Aert Clemans is geboren te Loon op Zand rond 1690. Zij is op 11-10-1716 te Asten getrouwd met chirurgijn Quintinus den Dubbele, geboren te Zoeterwoude op 23-03-1675 als zoon van de uit Leiden afkomstige chirurgijn Dirck den Dubbelden en Lysbeth Francisci Tongeren en sinds 26-01-1716 weduwnaar van Elisabeth Peeters van Buel. In het archief vinden we nog de huwelijksakte van Dirck den Dubbelden en Lysbeth van Tongeren op 09-11-1673 te Leiden:

01

Quintinus den Dubbele was volgens zijn geboorteakte een tweelingbroer van Bruijn den Dubbele:

1675 februarij den 23 februarij baptizatus geminos Brunonem et Quintinus filios Dirck den Dubbelden et Lijsbeth Fransz van Tongere prions Maurits Bruijnen, posterioris Neeltje Claas.

23 februarij 1675 gedoopt zijn de tweelingen Brunonem en Quintinus zonen van Dirck den Dubbelden en Lijsbeth Fransz van Tongere; voorafgaand Maurits Bruijnen, later Neeltje Claas.

02

Quintinus den Dubbele is sinds 26-01-1716 weduwnaar van Elisabeth Peeters van Buul. Na zijn overlijden te Asten op 22-12-1720 is Maria Aert Clemans op 17-09-1721 hertrouwd met Hendrik Halbersmit, geboren op 17-09-1682 te Winterberg (D):

Juncti sunt matrimonio Quintinus Dubbele de Souterwout et Anna Maria Clemans; testes Willem Geurs et Helena Petri.

In huwelijkse echt gebonden Quintinus Dubbele van Zoeterwoude en Anna Maria Clemans; getuigen Willem Geurs Helena Petri.

03

04

De gezinnen van Maria Aert Clemans met Quintinus den Dubbele en met Hendrik Halbersmit:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Anna Catharina Someren 12-07-1717 Kind Someren ±1717
2 Ferdinandus Someren 02-03-1719 Bakel 19-10-1760
Henrica Jacob Verhoeven
Gemert 05-04-1793
3 Catharina Elisabeth Asten 23-04-1721 Asten 03-12-1749
Johannes Ferdinandus van Tilborgh
Weert 10-01-1787
4 Maria* Asten 15-12-1722 Asten 28-11-1745
Johannes Dirk Coolen
Asten 10-03-1798 zie Kluisstraat 1
5 Johanna* Asten 26-02-1724 Asten 06-11-1756
Francis van den Eerenbeemt
>1811 zie Voormalig huis G506
6 Anna Maria* Asten 27-08-1725 Asten 29-11-1762
Johannes Petrus de Cock
Schijndel 10-07-1797

* kinderen uit het tweede huwelijk

Voor haar tweede huwelijk moet Maria Clemans nog een staat en inventaris opmaken:

Asten Rechterlijk Archief 115 folio 113; 13-09-1721:
Maria Clemans, weduwe Quintien den Dobbele, maakt ten behoeve van haar onmondige kinderen een staat en inventaris. Zij wil hertrouwen.
Een beddekoets, veren bed, twee kussens, gebloemde gordijnen voor de beddekoets, een kabinetkast, een winkelkast, een tafel, tien stoelen, een kapstok, een kist , een spinnewiel. Enige manden, ketels, potten, enig tinwerk, enig koperwerk, vuurgerei, kleren, ƒ 80,- in geld, een gouden ring met steen. Een boek met een zilver slot, een dozijn boeken, twee zilveren knopen, een vijzel, zes koffiekoppen, vier aardewerkschotels.

Willem van Weert, getrouwd met haar zuster Hendrina Clemans stelt zich borg voor Hendrik Halbersmit, die zich in Asten wil vestigen:

Asten Rechterlijk Archief 115 folio 115; 13-09-1721:
Willem van Weert stelt zich borg voor Hendrik Halbersmit, die gaat trouwen met Maria Clemans en zich te Asten wil vestigen. De borgsom gaat tot ƒ 300,-.
Marge: 18-07-1747 copie gemaakt voor procureur Nieuwstadt.
Marge: 24-11-1749 heeft Hendrik Halbersmit, bij schepenakte alhier aan de ƒ 300,- zijn persoon en goederen verbonden, deze akte wordt dus vervallen verklaard.

Hendrik Halbersmit woonde eerst als huurder elders in Asten (zie Julianastraat 2) en van 1737 tot 1742 in Ommel (zie Voormalig huis B453). Voor de volledigheid zijn de meeste archiefstukken die op hem betrekking hebben hier opgenomen.

Hendrik Halbersmit deed een lijkschouwing op Vosselen (zie Hoekstraat 2), de Diesdonk (zie Voormalig huis F1040) en bij Antonius Peeters van de Waersenberg:

Asten Rechterlijk Archief 115 folio 224; 01-01-1724:
Schepenen van Asten en Johan Draak, secretaris, zijn ter instantie van het officie geweest op Vosselen en hebben aldaar bevonden, het dode lichaam van Symon IJsbouts, liggende in een put. Nadat het met consent van het officie,daar was uitgehaald is het dode lichaam beschout en gevisiteert door Meesters Hendrik Halbersmit en Francis Graats, chirurgijns, alhier. Aan het lichaam zijn geen de alderminste quetsuren bevonden. Aangenomen is dat hij in het water van de put is verdronken. 

Asten Rechterlijk Archief 116 folio 1 verso; 30-09-1725:
Schepenen van Asten zijn ter instantie van Pieter de Cort, drost, samen met Johan de Grootenacker, medecijnen doctor, te Helmont en Hendrik Halbersmit, chirurgijn, geweest ten huize van Marten Willem Slaets om het dode lichaam van Marten Willem Slaets te schouwen. De wonde was bestaande in een steeck aende regtersijde bij de navel doorgaende waerdoor de meeste dunne darmen waren buyten hangende. En ook bevonden dat den darm colon door twee doorgaende wonden was geledeert. De voorschrevene wonde was een halff vinger breet en is de oorzaak van de opgevolgde dood 's middags circa 5 uur. 

Asten Rechterlijk Archief 116 folio 204 verso; 22-01-1730:
Schepenen van Asten verklaren ter instantie van het officie dat zij samen met Hendrick Halbersmit, chirurgijn, zijn geweest ten huize van Theunis Peters van den Warsenbergh die verklaarde van de zolder gevallen te zijn. De chirurgijn verklaarde, na visitatie, als dat den hals te enemaal geheel gebroocken was zodat de val de oorzaak van de dood zal zijn geweest.

De patienten van Hendrik Halbersmit wilden niet altijd betalen voor de medicijnen:

Asten Rechterlijk Archief 21 folio 4; 22-05-1730:
Hendrick Halbersmit, chirurgijn, aanlegger contra de weduwe Frans Huybers, gedaagde. Aanlegger vraagt betaling van ƒ 3,- wegens geleverde medicijnen. Gedaagde zegt dat aanlegger uyt sijn selven tot haar huys is gecomen. Idem aanlegger als voor contra Jan Peter Clauws, gedaagde. Betaling van ƒ 7-3-0 wegens geleverde medicijnen. Gedaagde zal betalen als hij zich te weren heeft gestelt. Hendrick Halbersmit, chirurgijn, aanlegger contra Huybert van der Loo, gedaagde. Aanlegger wil betaling van ƒ 7-3-0 wegens geleverde medicijnen. Gedaagde zegt dat hij aanlegger niet heeft laten komen. Dat deze uit zichzelf gekomen is en gezegd heeft dat of hij of meester Graets quamp. Hendrick Halbersmit, chirurgijn, aanlegger contra Peter van Riet, gedaagde. Betaling van geleverde medicijnen ƒ 5-14-0. Gedaagde zegt dat aanlegger bij hem is gekomen en dat hij geordonneert was door de drossaard. Idem aanlegger als voor contra Frans Doensen, gedaagde. Betaling wegens geleverde medicijnen. Gedaagde zegt dat hij aanlegger niet ontboden heeft en dat deze heeft gezegd dat of hij de medicijnen nam of niet, deze niet hoefde te betalen.  

Hendrik Halbersmit dient vele rekeningen in en soms ten onrechte:

Asten Rechterlijk Archief 116 folio 275 verso; 05-05-1732:
Joseph Vervordeldonck en Cornelis Lamberts, armmeesters van Asten, verklaren ter instantie van de regenten van Asten dat zij ter voldoening van een som van ƒ 50,- in hun rekening van 08-06-1729 voor uitgaven hebben gebracht wegens de specificatie van Hendrick Halbersmit, chirurgijn, alhier, over leverantie van medicijnen aan arme personen, in 1727, gedaan. Er is een accoord gemaakt op de ƒ 46,20 die tot nu toe betaald zijn. Zij verklaren verder dat zij hebben gezien de specificatie van Halbersmit terzake van salaris verdiend aan Vester Michiels, Cornelis Beckers, het kind van Jan Joosten en het zoontje van Jan Hoeffnagels ter somme van ƒ 45,50. En dat de personen aan hem, Hendrick Halbersmit, nooit geen opdracht hebben gegeven ter curering.

Hendrik Halbersmit voert naar aanleiding hiervan een proces bij de Raad van Brabant en de schepenen van Asten geven procuratie aan Peeter Hoyer:

Asten Rechterlijk Archief 116 folio 276; 05-05-1732:
Schepenen van Asten geven procuratie aan Peeter Hoyer, procureur, te 's Gravenhage, om namens hen, voor de Raad van Brabant, op te treden tegen Hendrik Halbersmit terzake van een door hem ingediende specificatie.

Op 28-09-1734 is de uitspraak in het proces voor de Raad van Brabant tegen de gemeente Asten:

In der saecke hangende voorden Rade en Leenhove van Brabant ende Lande van Overmaze tusschen Hendrick Halbersmit, Chirurgijn, Apotheker en Drogist woonende binnen de Heerlijckheijt Asten quartiere van Peeland Meijereije van 's Hertogenbosch impetrant van Mandement van Daechzele en gerequireerd van Requeste Civile bij voorgaande appointment vanden Rade geinterineert, ter eenre, ende Schepenen en Regenten der gemelte Heerlijckheijt van Asten, gedaeghdens en Requiranten int voorschreven respective ter andere zijde. Den Raed met rijpe deliberatie van Rade doorgesien en overwogen hebbende alle degeene toe materie dienende was en in desen heeft konnen ofte mogen moveren doende Recht adjudis den impetrant sijnen Eijsch en Conclusie op ende jegens de gedeaeghdens in desen gedaen ende genomen en condemneert de gedaeghdens in de costen haer nijt haer prior beurse te betalen sonder ietwat tot lasten van de gemeente te mogen brengen, alles ter tauxatie en moderatie van desen Rade. Aldus gedaen in 's Gravenhage bij de Heeren Johan Scott, praeses, David le Leu de Wilhem, Heere van Berlicum ende Middelrode, Nehemia Vegelin van Claerbergen, Johan Willem Verbrugge, ende Johan Diderick van Slingerlandt. Raden ordinaris inden gemelten blade desen 28e september 1734 en gepronuntieert den 22e december als voor.

Als er een epidemie van dysenterie is en de schepenen van Asten hebben doctor Swinckels uit Venlo uitgenodigd voor advies aan de chirurgijnen:

Asten Rechterlijk Archief 117 folio 56; 05-01-1734:
Pieter de Cort, drost, Michiel van de Cruys, president en Jan van Helmont, schepen. Zij verklaren te instantie van de regenten van Asten dat zij zeer wel weten dat zij, op 1 october 1727, ten tijde van de besmettelijke ziekte den Rooden Loop te Asten zijn geweest ten huize van Michiel van de Cruys, in de grote kamer, bij J. C. Swinckels, medecijnen doctor, te Venlo. Dat zij, deponenten, aan deze dokter verzocht hebben, ter voorkoming der grasseeringe van de ziekte om instructies te willen geven aan de chirurgijns van Asten. Deze accepteerde dat ook. Door ons zijn toen ontboden Francis Graats en Hendrik Halbersmit. Wij hebben toen tegen deze chirurgijns gezegd in substantie: "De Heer Swinckels sal U instructie geven wat medicamenten in dese sieckte gebruyckt dienen te worden en indien eenige ingesetenen buyten staet sijn Ulieden te konnen betaalen dat sal men wegens den Armen betaelen". Wij hebben dit ook doorgegeven aan de provisoren van den Armen. De chirurgijns hebben ons beloofd haer devoir te doen. Hendrik Halbersmit heeft derhalve uit de Armenkasse ƒ 50,-, bij accoord, toegevoegd gekregen. De tweede deponent voegt er nog aan toe dat circa drie jaar geleden Francis Graats aan zijn huis is gekomen en hem overleverde een specificatie van geleverde medicijnen, tijdens de besmettelijke ziekte gedaan aan enige ingezetenen, met het verzoek, of hij, deponent, die personen voor hem, Graats, tot voldoeninge wilde constringeren.

Hendrik Halbersmit visiteert het dode lichaam van Johanna Maria Claas Neerven  (zie Voormalig huis B714):

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 12 verso; 20-04-1737:
Schepenen van Asten en Hendrik Halbersmit, chirurgijn, alhier, zijn geweest bij het woonhuis van Claas Neerven, in de Steegen en hebben daar bevonden, dat naast de schop een waterloop of sloot is, alwaar op de kant van deze, aan de zijde en bij de schop, een meisje, oud circa twee jaar van de voornoemde Claas Neerven dood lag, met de voeten in het water. Bij visitatie zijn geen kwetsuren of wonden aan het lichaam van het meisje gevonden. De chirurgijn verklaart dat alsoo het lighaam vol water was verdrinking de dood veroorzaakt zal hebben.

Hendrik Halbersmit staat borg voor Johanna Maria Guns:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 28 verso; 25-11-1737:
Juffrouw Johanna Maria Guns getrouwd met Joseph Petiet, te Someren, heeft ontvangen van Floris Pieter von Cotshausen, gewezen secretaris van Asten  ƒ 86-14-4 komende uit de verkochte goederen van Frans Cornelis van Weert op 29-12-1736. Comparante beloofd, samen met Meester Hendrik Halbersmit, chirurgijn, mede aanwezig, als borg, om de voorschrevene som ten allen tijde weer op de secretarie te zullen consigneren indien bevonden mocht worden dat iemand nader of meerder rechten mocht hebben.

Een genezing van hoofdwonden bij Gerrit van Riet (zie Markt 17 en 19) door Hendrik Halbersmit: 

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 205 verso; 21-03-1740:
Hendrik Halbersmit verklaart ter requisitie van Willem van Riet, commis dat hij, op 8 februarij laatstleden, circa elf uur 's avonds, ten huize van Gerrit van Riet, de requirant in dezen, heeft onderzocht en bevonden verschillende wonden aan of op zijn hoofd en aan andere delen van zijn lichaam en dat op zijn hoofd verscheidene wonden die penetreerende waaren tot het percranium van welke kwetsuren de comparant de voornoemde requirant heeft gecureert en genezen.

Dochter Catharina den Dubbele verbleef ook wel eens bij haar oom Antoni van Riet, getrouwd met Hendrina Clemans een zuster van haar moeder, en wordt hier in een triootje door haar oom, wonende in de huidige Burgemeester Frenckenstraat, gepakt:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 298; 24-07-1742:
Compareerde voor schepenen Maria Hester van Glabbeek, hebbende voor dienstmeyt gewoont bij Antoni van Riet, zijnde out ontrent tusschen de 16 en 17 jaaren, dewelke verklaart ter requisitie van Hendrina Clemens, huysvrouw van Antoni van Riet, waar en waaragtig te wesen, dat sij, deponente, terwijle sij als dienstmeyt bij voornoemde Antoni van Riet gewoont heeft en sijn huysvrouw niet thuys sijnde gezien heeft dat de voornoemde Antoni van Riet, zedert twee maanden herwaarts, verscheyde maal 's nagts alleen met Catarina den Dubbelen is de camer van sijn huys is gebleven, blijvende sij, deponente, alleen in de keuken. Dat daarna sij, deponente, met voornoemde Catarina den Dubbelen, sijnde de nigt van voornoemde Hendrina Clemens, tesaamen 's nagts op een bed in keuken geslapen heeft. Dat vervolgens ook gebeurt is, terwijle de voornoemde huysvrouw van Antoni van Riet van huys was, hij bij de deponente en voornoemde Catarina den Dubbelen op bed is komen leggen, leggende hij, van Riet agter, Catarina den Dubbelen int midden en sij, deponente, voor op het bet, twelk verscheyde nagten gebeurt is, zonder dat den voornoemde Antoni van Riet in den beginne met haar, deponenente, vleesselijke conversatie gehadt heeft, twelk hij wel versogt maar sulx niet gedaan is, omdat sij, deponente, niet wel was of de stonden had, maar nadat het over was den voornoemde Antoni van Riet op bed leggende met Catarina den Dubbelen vleesselijke conversatie met haar, deponente, gehadt heeft en verscheyde malen tot sijn wil gebruykt heeft. Dat sij, deponente, doen verscheyde nagten met Catarina den Dubbelen en voornoemde Antoni van Riet op een bed geleegen en geslaapen heeft tot in dese loopende maand, sonder precies de nagten te konnen optellen off ook niet kan seggen hoe menigmaal sij, deponente, door Antoni van Riet gebruykt is, off vleesselijke conversatie gehad heeft, alsoo sulx verscheyde maale geschiet is. Verklarende sij, deponente, wijders dat Antoni van Riet tegens haar, deponente, geseyt heeft: "Mie, ik heb Caat twee maal op bed onder gehadt en die is er goet voor, beter als gij" sonder den preciese dag te weeten. Eyndigende sij, deponente, hiermede deese haare opregte verklaringenen heeft na voorgaande prelectuure daarbij gepersisteert en redenen van welwetentheyt geallegeert soo als voorschreven staat en heeft het selve met de woorden soo waarlijk mogt haar God almagtig helpen bevestigt. Actum Asten desen 24 july 1742 ten overstaan van Jan Verberne en Antoni Muyen, schepenen.
Hendrien Clemans en Maria Hester van Glabbeek.

Catharina Elisabeth de Dubbele is op 03-12-1749 te Asten getrouwd met Johannes Ferdinandus van Tilborgh, geboren te Breda op 25-05-1709 als zoon van Daniel van Tilborgh en Joanna van Amersfoort. Zij verhuist daarna naar Breda en rond 1765 naar Weert alwaar zij op 10-01-1787 is overleden.

Hoofdbewoner Hendrik Halbersmit heeft hier een aanvaring als hij bij een slachtoffer niet de vraag stelt wie de verwonding heeft toegebracht:

Asten Rechterlijk Archief 15 folio 111; 02-07-1742:
Pero de Cassemajor, drossard, te Deurne, aanlegger contra Hendrik Halbersmit, gedaagde. Gedaagde heeft, op 21-05-1742, te Lieszel, Jan Jacob Dirks van een quetsure off sneede te verbinden off te cureeren zonder daarvan enige kennis of verklaring te doen aan aanlegger. Ingevolge placaat van haare Hooghe Mogendheden de dato 25-11-1665 kan dit beboet worden met ƒ 50,-. Aanlegger vraagt om gedaagde te veroordelen tot betaling van de kosten van deze procedure.

Hendrina Clemans, weduwe van Willem van Weert, besluit te scheiden van haar tweede man Antoni van Riet, mede veroorzaakt door het eerder beschreven relaas over haar nicht. Zij vraag haar zwager Hendrik Halbersmit als rechtspersoon:

Asten Rechterlijk Archief 15 folio 115; 04-08-1742:
Hendrien Clemens getrouwd met Antoni van Riet, verzoekt scheiding van tafel en bed. Hendrien Clemens heeft zich vrevelmoediglijk ontdaan van bijwoning en verdere cojungale verplichtingen aan haar wettige man verschuldigd. Zij verzoekt, dat aan haar wordt toegevoegd als curator ad lites haar zwager, Hendrik Halbersmit. Zij vraagt een alimentatie van haar man, van ƒ 2,- per week, en uitsluiting van vervreemdingen, verkopingen, het maken van schulden. Tijdens verzoening waarbij Antoni beterschap beloofd blijft Hendrina persisteren van haar man gescheiden te blijven. Ieder blijft zijn eigen domicilie behouden en verantwoordelijk voor eigen inkomsten en goederen. Door Hendrien zullen worden afgegeven alle goederen die Antoni in het huwelijk heeft ingebracht. De resten van de collectens hem toebehorende en een bedrag van ƒ 50,-. Zij zal alle schulden van de boedel voldoen met uitzondering van die schulden die hij in herbergen en elders heeft gemaakt en de kosten gemaakt tijdens dit proces. Antoni zal op zijn beurt afzien van alle actie en recht op de verdere goederen.

Twee jaar later heeft Hendrik Halbersmit flinke ruzie met zijn schoonzus; hij richt vernielingen aan en dat gaat hem geld kosten:

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 25; 01-05-1744:
Oculaire inspectie gedaan ten huize van Hendrien Clemans, gesepareerde vrouw van Antoni van Riet, in het Dorp, van de isolentiën daar gedaan in den avond of nacht van 30 april laatstleden. Bevonden is: Dat het glas in lood boven de deur van het middelste vertrek, het glas boven de in de achterste keuken, alsmede uit het raam, stuk waren en naar het ons scheen daaruit geslagen. Verder dat de deur van de achterkeuken opengebroken was. De voornoemde Hendrien en Magdalenen Joggem Fransen, geboortig van Breugel, 19 of 20 jaar oud, haar dienstmeid, verklaarden aan ons:
Dat zij beiden op bed liggende, tussen 10 en 11 uur gisteravond, Hendrien in de middelste kamer en Magdalena in het achterste vertrek, er met groot geweld op de twee achterste deuren gestoten is. Magdalena verklaarde verder dat er kort na 10 uur door iemand aan de deur geroepen werd: "Staat gau op, Jan is so siek, ik moet genever hebben". Aan het segge kende zij deze persoon niet. Zij is opgestaan en heeft gezien dat het Meester Hendrik Halbersmit was, hebbende een grauwe rok aan en een pruik op. Zij is daarop naar haar vrouw gegaan en heeft haar dit verteld die daarop zei: "Laat hem niet in". Daarop is zij weer naar de deur gegaan, zonder dat ze licht ontstoken had en gevraagd wie daar was, waarop hij antwoordde: "Dat sulde wel sien". Zeggende zij: "Ik doe niet open". Waarop Meester Hendrik, met een klaren en verstaanbare stem, zei: "O, doe duyvel", lopende van de achterste naar de middelste deur, nemende een stuk eiken gekloofd hout (aan ons vertoond) stotende met groot geweld op de middelste en op de achterste deur, lopende van de ene op de andere deur of hij ze met geweld open wilde lopen. Hij heeft verder de glazen ingeslagen en de deuren vernield. Hendrien is naar de zolder gevlucht, de leer opgetrokken en heeft daar circa zes uur gezeten.

Asten Rechterlijk Archief 20 folio 203; 12-08-1744:
Den drossard, aanlegger contra Hendrik Halbersmit, chirurgijn, gedaagde. Gedaagde heeft 's avonds, 30 april 1744, na tien uur, aan de huysinge van Hendrien Clemens, gesepareerde huysvrouw van Antoni van Riet, insolentiën en baldadigheden gepleeght, ten tijde wanneer aldaar op de deuren geweldigh gestoten en glasen ingeslaghen wierden en tersake dat hij tegens de beschuldigingen door den Heer aanlegger ten processe daarvan ten lasten van hem gedaagde gedaan sig gedefendeert heeft. Hem wordt opgelegd een boete van 100 staate daalders.
Marge: Dit vonnis is, op 03-12-1767, ter requisitie van Antoni Tilborg, wonende te Bakel, uitgemaakt op 12 stuiver zegel.

Hendrina Clemans eist zelfs de borgstelling terug, die haar eerste echtgenoot Willem van Weert voor hem heeft gesteld:

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 11-09-1747:
Hendrina Clemens, gesepareerde vrouw van Anthonie van Riet, aanlegger contra Hendrik Halbersmit, chirurgijn, gedaagde. Willem van Weert, gewezen man van aanlegster, heeft zich, op 13-09-1721, voor ƒ 300,- borg gesteld voor gedaagde, zijn vrouw, Maria Clemens en eventuele kind(eren). Aanlegster wil nu van deze borgtocht af, mede omdat ze zelf belast is met schulden. En dat zij door haar crediteuren zal worden aangesproken. Ook omdat gedaagde sigh heeft beginnen te begeven tot onnutte verquistingen, onbehoorlijke delapideringe, insolentien en baldadigheden. Zodat hij, zijn leven op die manier vervolgende, tot armoe kan komen en er dan verder geen actie tegen hem kan worden ondernomen.

Daarop worden zijn goederen getaxeerd en na het vonnis in 1749 stelt hij deze goederen als borg:

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 08-09-1747:
Bezittingen van Hendrik Halbersmit, volgens opgave van Jacobus Losecaat, secretaris:
Sinds 12-09-1737 huis, schuur, hof en aangelag met enig land en groes ƒ 300,-
Sinds 26-02-1739 een huisplaats met een stuk groes 3 lopense ƒ 15,-
Sinds 27-04-1740 groes het Zwartbroek 2½ lopense ƒ 13,-
Sinds 31-05-1741 groes den Dries 1½ lopense ƒ 40,-
Sinds 12-07-1743 groes in het Root 4 lopense ƒ 75,-
Sinds 19-12-1747 land de Loens 3 lopense ƒ 25,-
Sinds 04-02-1747 een huiske en aangelag ƒ 25,-
Totaal ƒ 493,-

Asten Rechterlijk Archief 119 folio 257 verso; 20-11-1749:
Hendrik Halbersmit, chirurgijn, verklaart dat Willem van Weert, bij acte de dato 07-09-1721, voor hem en zijn vrouw borg was gebleven, dat zij en de kinderen niet ten laste van den Armen zouden komen. Hierover is proces ontstaan en hij is bij vonnis de dato 21-04-1749 veroordeeld om de voorschreven acte te casseren en aan Hendrina Clemens getrouwd geweest met Willem van Weert ter hand te stellen. Hij stelt nu zijn goederen, tot ƒ 300,- als borg voor zichzelf, vrouw en kinderen.

Hendrik Halbersmit leidde ook vroedvrouwen op zoals Aldegonda Evers uit Deurne, die volgens deurnewiki bij haar aanstelling bepaald kreeg:

Op zes achtereenvolgende zondagen in de leer moest gaan bij de Astense chirurgijn en vroedmeester Hendrik Halbersmit. De vier gulden aan lesgeld zou gekort worden van haar eerste jaarsalaris.

Ondertussen is hij ook nog aan het werk als chirurgijn en moet visitaties doen bij ongelukken:

Asten Rechterlijk Archief 119 folio 120 verso; 10-08-1746:
Jenneke, getrouwd geweest met IJsbout Hendriks en Anneke, getrouwd geweest met Daandel Peter Coolen. Zij verklaren dat sij op gisteren na de middag, ontrent 5 uuren, als nabuuren, sijn gekoomen ten huyse van Maria Verreyt, weduwe van Jan Peters van Bussel op het gerugt dat dezelve weduwe onder haar kar een ongeluk bekoomen had. Dat sij ook bevonden en uyt de mont van voornoemde Maria gehoort hebben, dat deselve in haar schop een kar turff wilde lossen, dezelve kar is opgeslagen en dat het ongeluck gewilt heeft dat sij, Maria, onder die kar gevallen is, waardoor sij de kar en peert dat daar ingespannen was niet meester konde worden. Dat sij daardoor onder het rat is geraakt twelk over haar lijff is gegaan. Verklarende verders Anneke, huysvrouw Daandel Coolen, dat sij in voege als voor Maria Verreyt heeft vinden leggen en dezelve opgeholpen heeft en in huys gebragt. Maria klaagde seer over pijn en flauwigheyt aan haar hert, sijnde daar opgevolgt dat deselve de gepasseerde nagt, ontrent twaalff uuren, overleeden is hebbende maar, ontrent seven off agt uuren na het voorschreven ongeluck geleeft. Hendrick Halbersmit, chirurgijn, welke verklaarde dat van voornoemde Maria, haar lighaam de caviteyt van de borst ten eene maal geplettert was, alsook de bovenribben van de slinkersijde hetwelk een nootsakelijke oorsaak van de opgevolgde doot is.

Asten Rechterlijk Archief 119 folio 184 verso; 09-12-1747:
Jan van de Loverbosch, soldaat onder het Regiment van Generaal Majoor van Kinschot, is wegens zijn ziekte van de dagelijkse koors niet in staat om zich te begeven naar zijn legerplaats in Tolen, Zeeland. Hendrik Halbersmit, chirurgijn, bevestigd een en ander.

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 43 verso; 01-08-1748:
Hendrik Halbersmit en Jan Souve, chirurgijns, verklaren dat zij meegegaan zijn naar het huiske, in de Wolfsberg, waar woonde, Hendrien Goort Hendriks welke dood gevonden is in een waterkuil bij dat huiske, liggende voorover met de rug omhoog, bloot in het hemd. Het lichaam is door de buren uit het water gehaald. Na visitatie hebben zij geen wonden of kwetsuren gevonden die de dood veroorzaakt kunnen hebben.

Asten Rechterlijk Archief 120 folio 3 verso; 15-01-1750:
Anneke Peter Smits, meerderjarige jonge dochter, geboren en wonende te Best bij Oirschot, nu wonende ten huize van Louis Hoefnagels, bij de kerk, in het Dorp, alwaar zij sinds enige tijd verblijft om zich te laten cureere door de chirurgijn Halbersmit van een accident off canker in haar borst en waarvan zij nu, mogelijk, voor de derde maal gesneden zal worden. Zij testeert. Alle voorgaande maakinge vervallen. Hendrik Peter Smits, haar broer, wordt enige erfgenaam van al haar roerende en onroerende goederen.

Asten Rechterlijk Archief 120 folio 84; 08-01-1753:
Jan Willem Noyen, te Deurne, ter instantie van Antoni La Forme, drossard, te Deurne, alhier, geciteert om te getuigen alsmede Hendrik Halbersmit, chirurgijn, alhier, ook geciteert door de drossard van Deurne, dewelke heeft verklaart dat het waar is dat, op dinsdag, 2 januarij laatstleden, met een kar van Deurne is gebracht, zo hem verteld is door Tomas Manders te Deurne, Jan Willem Noyen ten huize van de weduwe Joost Verberne, alhier, welke Jan Willem Noyen gequest zijnde aan Hendrik Halbersmit, als chirurgijn, heeft gevraagd naar zijn kwetsuur te kijken zoals hij, deponent, ook gedaan heeft en bevonden een wonde eerst aan de regtersijde van sijn hooft, ontrent de temperaale, ontrent een halve vinger lang en een quetsure aan de linkersijde van sijn hals bijna of ontrent een vinger lank en ten derde een quetsuure op de hant, mede ontrent een vinger lang. De kwetsuren zijn zo het hem, deponent, voorkomt met een mes of ander scherp instrument veroorzaakt. Bij het aanleggen van het eerste verband heeft hij, deponent, aan Jan Willem Noyen, wie, op wat plaatse en in wiens presentie hij die kwetsuren had bekomen deze heeft geantwoord dit niet te weten maar dat hij deze bekomen had bij het uitgaan van een huis te Deurne. Deponent heeft de kwetsuren nog onderhanden om te cureren en te genezen. Schepenen van Asten verklaren verder dat Jan Willem Noyen hier ook gecompareert zijnde en door de drost van Deurne ondervraagd is, heeft geweigerd de eed af te leggen.

Hendrik Halbersmit heeft ook Johannes Albertus Hanewinkel, geboren te Liessel op 05-08-1736 als zoon van de Liesselse schoolmeester Johannes Hanewinkel en Hendrina van den Born, in dienst:

Asten Rechterlijk Archief 121 folio 112; 17-08-1759:
Schepenen van Asten verklaren ter instantie dat Johannes Hanewinkel, jongman, geboortig van Liessel, omtrent drie jaar heeft gewoond bij Hendrik Halbersmit, chirurgijn, alhier, en zich gedurende die tijd sig wel stil en ordentelijk gedragen en gecomporteert staande ter goeder naam en faam. Hij wil zich begeven naar andere landen.

Johannes Albertus Hanewinkel vertrok daarna naar Batavia (Ind) waar hij als chirurgijn werkte. Hij keerde weer terug naar Nederland en is op 01-06-1777 te Oerle getrouwd met Perpetua Johanna Weijssenburg, geboren te Oerle op 04-09-1755 als dochter van Johan Frederik Wijsenburg en Johannes van der Hoeven. Hij was een neef van Stephanus Hanewinckel, die zo kritisch was op het katholieke Brabant. Hij woonde daarna in Almkerk en is aldaar op 15-10-1807 overleden.

Over de periode 1746-1756 staat het huis op naam van Catharina den Dubbelen en wordt het bewoond door haar stiefvader Hendrik Halbersmit met zijn gezin:

Jaar Eigenaar nummer 36g Dorp Bewoners nummer 36g Dorp
1746 Catarina de Dubbelen Hendrik Halbersmit
1751 Catarina den Dubbelen Hendrik Halbersmits
1756 Catarina den Dubbelen Hendrik Halbersmits

In 1761 koopt Hendrik Halbersmit het huis:

Asten Rechterlijk Archief 98 folio 41 verso; 20-07-1761:
Johannes van Tilborg getrouwd met Catarina den Dubbelen verkoopt aan Hendrik Halbersmit huis, hof en aangelag staande aan het huis van Pieter Lomans 1 lopense. In bewoning bij Hendrik Halbersmit, ene zijde de straat, andere zijde Jan Goort Lomans, ene einde het huis van Pieter Lomans; land den Ommelsenacker 1½ lopense; groes de Ipt 3 lopense. Belast met ƒ 8,- per jaar aan het Gemene Land in meerdere rente met Pieter Lomans en de kinderen Jan Verberne. Koopsom ƒ 200,-.

Hendrik Halbersmit legt een verklaring af over de dood van Hendrik Peter Houbraken:

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 110 verso; 15-10-1763:
Leendert van Riet en Jan Peters Verberne. Zij verklaren:
Leendert van Riet dat hij, gisteren, rond half vijf in de middag, met meer anderen van Someren is gekomen en omtrent de brug over de Aa, tussen Asten en Someren, heeft horen roepen: "Keert op" en vervolgens gezien heeft dat Hendrik Peter Houbraken, 18 jaar oud, kwam aanlopen van de kant van Ostaden, nemende de weg door de velden, naar de Aa, zijnde zonder kousen en blootshoofds. Hij is, circa vier velden boven de brug, in de Aa gelopen. Deponent is samen met Jan Peters Verberne daar naar toe gelopen om hem te redden, doch hebben wegens hoog water en de sterke stroom, niets kunnen doen. Zij hebben hem zien verdrinken.
Het roepen: "Keert om" is gedaan door Peter Houbraken, de vader, die zijn zoon was nagelopen van zijn huiske. De vader was bevreesd voor weglopen omdat de jongen enige tijd niet bij zijn verstand was geweest.
Jan Peters Verberne verklaring is overeenkomstig met bovenstaande.
Gisteravond, rond acht uur, is het lichaam gevonden en onder den toren in het luihuis gebracht.
Hendrik Halbersmit en Jan Sauvé, chirurgijns, verklaren alsnog dat zij het lichaam hebben gevisiteerd en geen andere doodsoorzaak hebben kunnen vinden dan verdrinking. Sauvé verklaart verder dat hij veertien dagen geleden, in opdracht van Doctor Beels, te Helmond, de voornoemde Hendrik heeft adergelaaten om reden dat hij in zijn hoofd niet wel was en hij enige tijd niet bij zinnen is geweest. Dit was ook bekend aan Hendrik Berkers, schepen, alwaar Hendrik, als schaapsherder heeft gewoond.

Als Maria Aert Clemans ziek wordt, stelt zij samen met haar man een testament op:

Asten Rechterlijk Archief 122 folio 186; 08-05-1767:
Hendrik Halbersmit en Maria Clemans, zijn vrouw, in het Dorp, testeren. Zij ziek.
Alle voorgaande makingen vervallen. Alles aan de langstlevende van hen beiden. Na hun beider overlijden worden hun erfgenamen hun vijf kinderen te weten Catarina en Ferdinandus den Dubbelden uit het huwelijk van testatrice en haar eerste man. De drie kinderen uit dit huwelijk met name Maria, getrouwd met Jan Coolen, Johanna, getrouwd met Francis van den Eerenbeemt, Anna Maria, getrouwd met Antoni de Cock, chirurgijn. Indien de kinderen dit verzoeken zal de langstlevende aan hen hun kindsdeel moeten voldoen.

Maria Aert Clemans is op 04-06-1767 te Asten overleden. Hendrik Halbersmit doet nog een visitatie op een verdronken kind:

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 130; 13-07-1767:
Verklaring van Cornelis Josephus Daals, medisch doctor en Hendrik Halbersmit, chirurgijn. Zij zijn, gistermiddag rond twee uur geweest, in het Voordeldonksbroek en hier voorin, in een laagte, bij een loopke, zijnde moeras en losse grond en hebben daar gevonden een kind, Jan Antoni Verleysdonk, wonende op Voordeldonk, oud drie jaar. Naar onze mening en ook die van de omstanders is het kind verdronken. Bij visitatie bleek het lichaam vol water te zijn.

Hun stiefzoon Ferdinandus den Dubbelen is geboren te Someren op 02-03-1719 als zoon van Quintinus den Dubbele en Maria Aert Clemans, komt rond 1768 in Asten bij Hendrik Halbersmit in huis wonen. Ferdinandus den Dubbelen is als chirurgijn op 19-10-1760 te Bakel getrouwd met Henrica Jacob Verhoeven, geboren te Bakel op 13-06-1727 als dochter van Jacobus Verhoeven en Wilhelma Andreas van de Cruijs:

05

Het gezin van Ferdinandus den Dubbelen en Henrica Jacob Verhoeven:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Quintinus Venraij 06-08-1761 Rotterdam 11-05-1794
Margarita Polijn
Gemert 27-07-1798 *
2 Jacomina Venraij 28-02-1764 Gemert 28-08-1781
Antonius Daniels Kivits
Venraij 31-05-1813 zie ook Molenweg 23
**
3 Johanna Petronella Venraij 06-02-1767 Bakel 12-06-1791
Peter van der Poel
Bakel 10-09-1828 ***
4 Henricus Asten 14-12-1769 Bisschop Sint Michielsgestel 13-10-1851 ****

* Hendrikus Halbersmit is doopgetuige
** zij moest trouwen op haar 17e en woonde later aan het huidige Koningsplein (zie Voormalig huis G591)
*** oom Johannes Antonius de Cocq is getuige, Peter van der Poel is weduwnaar van Maria de Vet
**** zijn tante Catharina den Dubbelen is doopgetuige (zie Monseigneur den Dubbeldenstraat)

Zoon Henricus den Dubbelden is de naamgever van de Monseigneur den Dubbeldenstraat en op zijn levenswandel gaan we wat dieper in.

Henricus den Dubbelden, geboren te Asten op 14-12-1769 in het huis van Hendrik Halbersmit en hieronder zijn doopakte:

Baptizatus est Henricus filius legitimus Ferdinandi den Dubbelden et Henrica Jacob Verhoeven; susceptores Adrianus van de Mortel et Catharina den Dubbelden.

Gedoopt is Henricus wettige zoon van Ferdinandi den Dubbelden en Henrica Jacob Verhoeven; getuigen Adrianus van de Mortel en Catharina den Dubbelden.

Henricus den Dubbelden is opgeleid tot priester en een goede beschrijving van zijn verdiensten wordt gegeven in "XIIe Apostelijke Vikaris" in de Nieuwe beschrijving van het bisdom van 's Hertogenbosch van 18401:

06

Henricus den Dubbelden is op 14-01-1842 tot bisschop van 's Hertogenbosch benoemd en hieronder twee portretten2:

07 08

Rond 1834 is Henricus den Dubbelden verhuisd naar de Ruwenberg, waaronder hier twee foto's 3,4:

09

10

In 1842 brengt Henricus den Dubbelden als monseigneur van Emaus nog een bezoek aan Asten, zoals medegedeeld in de Noord-Brabanter van 13-10-1842:

In het bevolkingsregister van Sint Michielsgestel komen we Henricus den Dubbelden nog tegen in het gehucht Ruimel in het noorden van Sint Michielsgestel:

11

Henricus den Dubbelden is op 13-10-1851 te Sint Michielsgestel overleden en hieronder het bidprentje bij zijn overlijden:

12 13

In de Noord Brabander van 25-10-1851 een levensbeschrijving bij zijn uitvaart en hieronder zijn grafsteen2:

14 15

Keren we terug bij de bewoners van het huis waar Ferdinandus den Dubbelen de chirurgijnspraktijk van zijn stiefvader Hendrik Halbersmit mede heeft waargenomen en in het archief komen we hem geregeld tegen:

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 152; 11-05-1770:
Ferdinandus den Dubbelen, chirurgijn, heeft gisteren ten huize van Peter Haasen, in de Wolfsberg, gevisiteerd een dood kind, genaamd Willemyntje, dochtertje van Peter Haasen, oud 2 jaar. De moeder verklaarde dat ze haar kind zelf uit een waterkuil achter hun huis had gehaald. Catarina Hoebergen, getrouwd met Nicolaas Voermans en Jan Lintermans, als naburen, verklaren dat zij gezien hebben dat Willemyntje gistervoormiddag door haar moeder, dood, uit de waterkuil is gehaald.

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 153; 03-08-1770:
Gerrit Jan Verberne, 19 jaar, wonende in de Steege, Dirk Arnoldus van Gennip, 15 jaar, wonende bij Jan Jacobs Verberne, in de Steege, als schaapherder. Zij verklaren:
Gerrit was op woensdag 1 augustus laatsleden 's morgens circa 6 uur hooi aan het maaien niet ver van zijn vaders huis. Bij hem is toen gekomen Dirk Leendert Lambers, die riep: "Komt eens bij mijn". Hij is hem daarop tegemoet gegaan en bij elkaar komende heeft Dirk tegen hem gezegd: "Wat hebt gij tegens den jonge geseyt". Tegelijkertijd pakte Dirk met zijn ene hand zijn, comparants, heyzigt en in zijn andere hand een mes hebbende en hem daarmee een sneede aan de linkerzijde van zijn hoofd en over zijn hand toebrengende. Dirk is aanstonds met de heizicht weggegaan en hij, comparant, naar chirurgijn den Dubbelen om zijn kwetsuren te laten verbinden. Dirk legt een ongeveer gelijke verklaring af. Gerrit heeft een en ander onder eede bevestigd en Dirk wil dit doen indien nodig.

Hendrik Halbersmit en zijn stiefzoon Ferdinandus den Dubbelen worden gevraagd bij een verwonding van Matthijs Knaapen:

Asten Rechterlijk Archief 123 folio 136 verso; 16-12-1771:
Ferdinandus den Dubbelen, chirurgijn, verklaart ter instantie van Antoni La Forme, drost, te Deurne, dat hij, comparant, op de 9e dezer, met zijn vader, Hendrik Halbersmit, ten huize van de weduwe Antoni van de Mortel, mulderin, te Deurne, is geweest en aldaar heeft bevonden, Mattijs Knaape, die aldaar op die dag, zo gezegd werd, van de molen van Deurne was gevallen waarbij hij verscheidene fracturen en quetsuure bekoomen had en buiten kennis was geraakt. Op de 10e dezer is Mattijs Knaape, op raad en ter presentie van doctor Beels, te Helmond, door hem, comparant, en zijn vader samen met chirurgijn Grunsven vervoerd geworden, nog steeds buiten kennis zijnde. Op de 13e is hij aan die fractuure breeke van sleutelbeenen andere quetsuure komen te overlijden.

Hieronder de begraafakte van Matthijs Knaapen op 14-12-1771 te Deurne:

16

Hendrik Halbersmit heeft nog een schuld bij Johannes en Philippus de Roy:

Asten Rechterlijk Archief 99 folio 208 verso; 04-06-1772:
Hendrik Halbersmit getrouwd geweest met Maria Clemans, testament de dato 08-05-1767, is schuldig aan Johannes en Philippus de Roy, te Someren ƒ 150,- à 3%.

Ferdinandus den Dubbelen moet het lichaam van Christiaan Althuijzen visiteren:

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 157; 04-12-1772:
Cornelis Joseph Daals, medisch doctor en Ferdinandus den Dubbelen, chirurgijn, hebben in de Pastory, alwaar Hendrik Authausen, schutter, woont gevisiteerd een zoontje, Christiaan, 7 jaar, van dezelfde. Verklaart is, dat hij heden, onder een heckepoort dood is gevonden. Op het lichaam zijn geen kwetsuren gevonden dan enkele blauwe plekken.

De drie echtgenoten van zijn dochters maken het Hendrik Halbersmit niet gemakkelijk en houden hem aan het testament dat hij met Maria Clemans heeft opgesteld:

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 06-01-1773:
Maria Clemans is in 1767 overleden. Hendrik Halbersmit heeft het des onaangezien konnen gelusten om de vaste goederen, gelegen te Asten, onderhands te verkopen en deze worden op de heden aan de kopers gevest. Dit zijn goederen die hem van zijn vrouw zijn aangekomen. Ondergetekende, Francis van den Eerenbeemt, heeft dit, eerst nu, gehoord. Dit zonder enige inventaris te hebben gemaakt en nog veel minder de legitieme portie te hebben voldaan. Hendrik Halbersmit is dus tot deze verkoping onbevoegd. Weshalve zullen wij, Jan Coolen, Francis van den Neerenbeemt en Antony de Cocq, te Sint Oedenrode, gerechtelijk verzoeken aan hun schoonvader om de veste van de verkoop op te houden, tot er een behoorlijke staat en inventaris van de gehele nalatenschap van wijlen hun moeder is gemaakt en de legitieme portie aan ondergetekende Nomen Uxoris is uitgereikt. Joannes Kolen, Francis van den Neerenbeemd. Helmond 06-01-1773. Alexander Verbeek, procureur

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 06-01-1773:
Bij het doen van de insinuatie en het overgeven van de copie aan Hendrik Halbersmit heeft deze laten weten ieder hun legitieme portie te voldoen. De secretaris, welke ook een insinuatie was gedaan, zei: "Ik prodester dat rets de taksaten en transportcustingbrieff van de verkogte goederen hebe opgestelt en ten proodekolle in geretheyt gebragt soe als gistere met Hendrik Haelbersmit en Ferdinandus den Dubbele was opgegeven en afgesproeken het ene en het andere te passere hebbende morge om tien uer en nu is et al later". J. van Ravesteyn, vorster.

De verkoop van zijn goederen te Ommel aan Gerrit Antoni Evers wordt hierdoor opgehouden:

Asten Rechterlijk Archief 123 folio 185; 10-01-1773:
Gerrit Antoni Evers, te Ommel, heeft gekocht van Hendrik Halbersmit, chirurgijn een huis en verscheidene percelen land en groes, te Ommel. Zoals dit bij hem in gebruik en bewoning is. Alsmede een perceel groes toebehorende aan Ferdinandus den Dubbelen. Alles tesamen voor ƒ 1400,- en met inbegrip, dat hij, koper, Maria Halbersmit, zuster van voorschreven Hendrik, in kost en klederen naar behoren zou moeten onderhouden dit gedurende haar verdere leven. Doch doordien drie kinderen van Hendrik Halbersmit, op de zesde dezer, bij insinuatie hebben verlangd dat de voorschreven koop geen plaats zou vinden voor en aleer Hendrik Halbersmit, als weduwnaar, aan hen zou hebben voldaan de legitieme portie. Zo compareren hier Gerrit Evers en Hendrik Halbersmit welke consigneren ƒ 50-13-0 om daarmee de 40e penning te voldoen.
De goederen zijn, op heden, door de geregte getaxeert op ƒ 1970,-. Zodra de verkoper de legitieme porties heeft voldaan zal het transport kunnen plaatsvinden.

Eerst moeten inventaris worden opgemaakt van al zijn goederen, waaruit en rijke inventaris blijkt en een inkijk in de instrumenten van een chirurgijn:

Asten Rechterlijk Archief 164 folio 116 verso; 16-01-1773:
Taxatie van de onroerende goederen, gelegen te Ommel, die door Hendrik Halbersmit zijn verkocht aan Gerrit Evers en een perceel aan zijn voorzoon, Ferdinandus den Dubbelen, competerende. Dit met de lasten dat de koper, zijn zuster, Maria Halbersmit, gedurende haar verdere leven, naar haar staat moet onderhouden in kost, drank. kleren en reedinge dit te doen, zowel ziek als gezond. Bij overlijden haar eerlijk te laten begraven. Dit alles buiten de kosten van de verkoper en de waarde dus onbekend. De goederen bestaan uit:
Huis, schuur, stal, hof en aangelag te Ommel 3 lopense ƒ 550,-
Land de Horst 2 lopense ƒ 140,-
Land de Reytacker 3 lopense ƒ 150,-
Land de drie Eegden 1 lopense ƒ 50,-
Land den Berg 1 lopense ƒ 60,-
Groes het Broekvelt 3 lopense ƒ 130,-
Groes het Ven 2 lopense ƒ 100,-
Een huisplaats te Ommel 3 copse ƒ 20,-
Groes / land 2 lopense ƒ 100,-
Groes het Swartbroek 2½ lopense ƒ 50,-
Groes den Dries 1½ lopense ƒ 80,-
Land de Loens 3 lopense ƒ 100,-
Een huisplaats van Jan Draak en twee akkers daaraan 3 lopense ƒ 130,-
Lande de Nieuwe Erve 1 lopense 21 roede ƒ 50,-
De Sprengersacker 1½ lopense ƒ 70,-
Groes de Ipt 3½ lopense ƒ 110,-
Totaal ƒ 1970,-.

Asten Rechterlijk Archief 164 folio 119; 16-01-1773:
Taxatie van een perceel te Ommel, zijnde van Ferdinandus den Dubbelen die dit overdraagt aan Gerrit Evers, omdat Hendrik Halbersmit dit en meerdere goederen heeft verkocht aan Gerrit Evers onder conditie dat Maria Halbersmit wordt verzorgd. Waarde:
Groes het Ven te Ommel 2 lopense ƒ 100,-

Asten Rechterlijk Archief 123 folio 192 verso; 23-01-1773:
Staat en inventaris opgemaakt door Hendrik Halbersmit. chirurgijn, van de goederen die hij samen met zijn overleden vrouw, Maria Clemans, heeft bezeten. De inventaris is opgemaakt ingevolge een zekere insinuatie de dato 06-01-1773 aan hem gedaan door Jan Coolen getrouwd met Maria Halbersmit, Francis van den Eerenbeemt getrouwd met Johanna Halbersmit en Antoni de Cocq, chirurgijn, te Sint Oedenrode getrouwd met Johanna Maria Halbersmit. Deze willen uit deze inventaris hun legitieme portie ontvangen een en ander volgens testament de dato 08-05-1767.
Vaste goederen eerder genoemd ter waarde van ƒ 1970-00-00
en het perceel van Ferdinandus den Dubbelen ƒ 100,-. Deze goederen zijn in principe verkocht aan Gerrit Evers voor ƒ 1400,-.
De goederen zijn belast met ƒ 1-10-0 per jaar aan den Armen van Asten, in kapitaal ƒ 37-10-00
ƒ 6-10-0 per jaar aan het Gemene Land rentmeester de Kempenaar in kapitaal ƒ 162-10-00
Totaal ƒ 200-00-00
Resterend ƒ 1770-00-00
Volgen de vaste goederen die Halbersmit nog bezit.
Huis, hof en aangelag in het Dorp 1 lopense aan het huis van Peter Lomans waarin Hendrik Halbersmit woont ƒ 550-00-00
Belast met ƒ 8-1-4 per jaar in een meerdere rente aan het Gemene Land rentmeester de Kempenaar in kapitaal ƒ 201-11-04
Resterend ƒ 348-08-12
Land het Nootje 1½ lopense ƒ 30-00-00
Land den Driehoek ½ lopense ƒ 10-00-00
Een huisplaats en aangelag in de Steege 1½ lopense ƒ 40-00-00
Groes in het Rood 4 lopense ƒ 120-00-00
Totale waarde der vaste goederen ƒ 2318-08-12
Roerende goederen winkel en chirurgijnsinstrumenten.
149 flessen ƒ 10-10-00
112 potten ƒ 15-00-00
47 schuyven in een kasje met twee andere kastjes ƒ 3-00-00
14 kleine instrumenten alsmede een trepaan, zaag en messen en wat er verder bij is ƒ 15-10-00
107 boeken, groot en klein, medicijnen als anders ƒ 30-00-00
Aan medicijnen ƒ 50-00-00
Een distelleerketel ƒ 1-00-00
Een stenen mortier ƒ 0-12-00
Een ijzeren mortier ƒ 0-15-00
Totaal chirurgijnsinstrumenten ƒ 125-17-00
Koperwerk:
Een bedpan ƒ 1-10-00
Een gieter ƒ 5-00-00
Twee meremiten ƒ 2-00-00
Een koeketel ƒ 17-00-00
Een koeketel ƒ 12-00-00
Twee koperen vuurijzers ƒ 10-00-00
Totaal koperwerk ƒ 65-04-00
Tinwerk:
13 tinnen schotels ƒ 21-00-00
18 tinnen borden ƒ 10-10-00
2 kandelaars ƒ 1-00-00
Totaal tinwerk ƒ 38-06-00
Bedden en toebehoren:
Drie bedden en hun toebehoren ƒ 40-00-00
Een dekbed ƒ 5-00-00
Drie beddelakens ƒ 8-00-00
Drie slopen ƒ 1-00-00
Totaal bedden ƒ 60-10-00
Allerhande en meubelen:
Een tafel ƒ 2-00-00
Twaalf stoelen ƒ 9-00-00
Een kachel of stoof ƒ 9-00-00
23 Delftse schotels ƒ 4-00-00
Een kast ƒ 5-00-00
Een kast of kabinet ƒ 6-00-00
Vijf halve biertonnen ƒ 5-00-00
Een trog ƒ 6-00-00
Totaal meubelen ƒ 94-01-00
Geld aanwezig en in te vorderen
Van Arnoldus van Moorsel, te Tongelre te vorderen ƒ 15-15-00
Van Francis van den Eerenbeemt te vorderen ƒ 36-25-00
Totaal geld ƒ 52-10-00
Schulden
Aan Dirk Coolen ƒ 115-00-00
Aan Peter Wilbers ƒ 100-00-00
Aan Antoni Fransen ƒ 43-02-12
Aan Wilhelmus Bruynen ƒ 5-19-00
Aan Joost Voermans ƒ 10-00-00
Achterstaande lasten ƒ 63-06-14
Onkosten van deze inventaris ƒ 20-00-00
Totaal schulden ƒ 357-08-10
De vaste goederen hebben een waarde van ƒ 2308-08-12
De gerede goederen ƒ 436-08-00
Totaal goederen ƒ 2744-26-12
De schulden ƒ 357-08-10
Resterend ƒ 2387-08-10

Het gaat hier over een flink bedrag, overeenkomend met tegenwoordig 22.000 Euro.

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 01-02-1773:
Aanleggers protesteren, Hendrik Halbersmit heeft wel toegezegd, dat hij hun de legitieme portie zou aandelen, doch niet dat hij een inventaris zal maken.

De verkoop van de goederen te Ommel aan Gerrit Antoni Evers wordt toch doorgezet:

Asten Rechterlijk Archief 99 folio 216.1; 06-02-1773:
Hendrik Halbersmit verkoopt aan Gerrit Evers, te Ommel huis, schuur, stal, hof en aangelag te Ommel, ene zijde de gemeente en een visweyer, andere zijde Dirk Leenders, ene einde de straat, andere einde Wilbert Jan Wilbers. De voornoemde visweyer blijft aan de verkoper. Land en groes als boven beschreven. Belast met ƒ 1-10-0 per jaar aan den Armen van Asten; ƒ 6-10-0 per jaar in drie posten aan het Gemene Land. Koopsom ƒ 1400,-.
Conditie: De koper zal verkopers zuster, Maria Halbersmit, gedurende haar verdere leven onderhouden. In de koop is mede begrepen een perceel weiland van Ferdinandus den Dubbelen, schoonzoon van Hendrik Halbersmit te weten weiland het Ven 2 lopense.

Asten Rechterlijk Archief 99 folio 219.1 verso; 06-02-1773:
Gerrit Antoni Evers is schuldig aan Hendrik Halbersmit ƒ 500,- à 3%. Marge: 07-12-1776 ƒ 200,- gelost; 31-05-1786 ƒ 300,- zijn door Hendrik Halbersmit, 07-12-1775, getransporteerd aan Philip en Jan de Roy, te Someren. Deze verklaarden dat Gerrit Evers aan hen persoonlijk betaald had.

Nog steeds zijn zijn drie schoonzoons en dan met name Francis van den Eerenbeemt niet tevreden:

Asten Rechterlijk Archief 33-52 20-02-1773:
Hendrik Halbersmit wordt gedaagd namens de drie zwagers om een staat en inventaris te leveren van alle goederen en effecten, gerede als ongerede, door Maria Clemans bij haar dood nagelaten. En nadat die inventaris van alle debatten gezuiverd is aan aanleggers ieder 1⁄5e deel van de helft dezer nalatenschap uit te keren. Inclusief de profijten door gedaagde genoten na het overlijden van zijn vrouw.

Asten Rechterlijk Archief 16 folio 146; 08-03-1773:
Jan Coolen, getrouwd met Maria Halbersmit en Francis van den Eerenbeemt, getrouwd met Johanna Halbersmit, zij mede voor Antony de Cocq, chirurgijn getrouwd met Johanna Maria Halbersmit, te Sint Oedenrode, aanleggers contra Hendrik Halbersmit, chirurgijn, gedaagde.
Francis van den Eerenbeemt voert het proces alleen verder nadat zijn twee mede-aanleggers een accoord bereikt hebben.

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 22-03-1773:
Gedaagde voldoet aan de eis om een inventaris te overleggen. De eis om ieder van zijn kinderen hun kindsdeel uit te keren verklaart hij voor niet ontvankelijk.

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 19-07-1773:
Aanleggers zeggen dat de legitieme portie moet komen uit alle goederen, die op het tijdstip van overlijden van gedaagdes vrouw, eigendom waren. Dat de taxatie der goederen quasie is gedaan. Dat diverse goederen verswegen zijn, ondermeer een metalen vijzel, door gedaagde, in 1767, van zijn dochter verkregen en daarvoor aan haar zes karren turf, met de vracht, te Weert geleverd; een metalen vijzel, gegoten door klokgieter Petit; een grote ijzeren vijzel, in 1762, van predikant Aelbers gekocht; een instrument om de baarmoeder te openen. Verder verklaren aanleggers met de inventaris genoegen te nemen.

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 06-09-1773:
Jan Coolen en Antoni de Cock respectievelijk eerste en derde aanlegger hebben hun legitieme portie aangenomen. De tweede aanlegger, Francis van den Eerenbeemt is zich ondertussen blijven overgeven aan kritiek en beuzelingen. Gedaagde zegt dat dit betreft enige goederen, die al of niet in de inventaris gebracht zijn. Volgt beschrijving van de toestand dezer goederen.

Hendrik Halbersmit wordt door schoonzoon Francis van den Eerenbeemt van van alles beschuldigd:

Asten Rechterlijk Archief 33-52 ongedateerd 1774:
Deductie van Francis van den Eerenbeemd getrouwd met Johanna Halbersmit, aanlegger contra Hendrik Halbersmit, gedaagde. Betreft: Verdeling der nagelaten goederen van Maria Clemans, die ab intestato overleden is. Er is geen staat en inventaris opgemaakt. Aanlegger pretendeert recht te hebben op 1⁄5e deel van de helft der nalatenschap. Nadat gedaagde, een Duytscher zijnde, zijn schoonzoon, de Cocq, U Eerwaarde zullen er wel van gehoord hebben, op een eischelijke en meer dan Duytsche wijze mishandeld had. Er is, op 23-01-1773, een inventaris gemaakt. Den eyscher meer en meer reflecterende dat hij met een chicaneuse, critiquante en 't eenemaal ontaarde schoonvader te doen had. Aanleggers vrouw is sedert 18-07-1774 uit den brode van gedaagde geweest. Ofschoon zij na overlijden van haar moeder, die in mei 1767, volgens testament, nog leefde bij gedaagde door haar arbeid, meer dan de kost heeft verdiend.

Ferdinandus den Dubbelen moet een visitatie doen bij twee verdrinkingen:

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 160; 13-12-1774:
Cornelis Joseph Daals, medisch doctor en Ferdinandus den Dubbelen, chirurgijn, hebben ten huize van Wouter Sanders, in het Dorp, het dode lichaam van zijn vrouw, Elisabet van Mierlo, gevisiteerd. Het lichaam is heden gevonden te Ostappen, in een sloot aan de voetpad en vondeltje en vertoonde alle verschijnselen van een verdronken lichaam.

Asten Rechterlijk Archief 30 folio 166; 04-12-1775:
Ferdinandus den Dubbelen, chirurgijn, heeft ten huize van Andries Walraven, in de Steege, gevisiteerd een dood kind, oud 6 jaar, genaamd Maria en een dochter van voornoemde Andries en zijn vrouw. Zij verklaarden het kind, na de middag, dood uit een waterkuil bij hun huis te hebben gehaald, waar het ingevallen en verdronken was. Het kind vertoonde alle verschijnselen van dood door verdrinking.

In het huizenquohier van Asten over de periode 1761-1781 is Hendrik Halbersmit eigenaar en bewoner van het huis:

Jaar Eigenaar nummer 36g Dorp Bewoners nummer 36g Dorp
1761 Hendrik Halbersmit Hendrik Halbersmit
1766 Hendrik Halbersmit Hendrik Halbersmit
1771 Hendrik Halbersmit Hendrik Halbersmit
1776 Hendrik Halbersmit Hendrik Halbersmit
1781 Hendrik Halbersmit Hendrik Halbersmit

Stiefzoon Ferdinandus den Dubbelen assisteert vanuit Asten zijn schoonmoeder in Gemert nog bij een verkoop van roerende goederen in 1776. Hij vertrekt rond 1777 naar Gemert, alwaar hij in 1779 bij een erfenis genoemd wordt. Ferdinandus den Dubbelen is op 05-04-1793 te Gemert overleden en hieronder zijn overlijdensakte:

17

Henrica Jacob Verhoeven is te Gemert op 19-01-1805 overleden.

Eind 1781 verkoopt Hendrik Halbersmit het huis aan zijn schoonzoon Johannes Petrus Antonius de Cock:

Asten Rechterlijk Archief 100 folio 196; 06-10-1781:
Hendrik Halbersmit, chirurgijn, verkoopt aan Johannes Petrus Antonis de Cock, chirurgijn, te Sint Oedenroode huis, hof en aangelag aan het huis van Peter Lomans gelegen 1 lopense, ene zijde Peter Lomans, andere zijde de straat; land het Nootje 1½ lopense; land den Driehoek ½ lopense; een huisplaats en aangelag in de Steegen 1½ lopense; land Busserpat 1 lopense 20 roede. Belast met ƒ 8,-per jaar in een meerdere rente aan het Gemene Land uit het huis en ƒ 0-5-0 per jaar uit de laatste akker. Voorts alle meubilaire goederen, tafels, stoelen, tin, koper, de chirurgijnswinkel met boeken. Koopsom ƒ 200,-. Voor deze som wordt de verkoper zijn verdere leven verzorgd en onderhouden. Hendrik Halbersmit kon wegens zijn ouderdom niet tekenen.

Johannes Petrus Antonius de Cock is geboren te Gemert op 15-03-1741 als zoon van Joannes Josephi de Cock en Lucia Vorsters. Hij is als chirurgijn op 29-11-1762 te Asten getrouwd met Anna Maria Halbersmit, geboren te Asten op 27-08-1725 als dochter van Hendrik Halbersmit en Maria Aert Clemans:

18

Het gezin van Johannes Petrus Antonius de Cock en Anna Maria Halbersmit:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Lucia Margarita Sint Oedenrode 17-12-1768 Ongehuwd Sint Oedenrode 04-05-1829

Johannes Petrus Antonius de Cock heeft verschillende schulden uitstaan:

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 14-01-1782:
Adriaan van Erp, winkelier en smid te Sint Oedenrode, aanlegger contra Johannes Petrus Antonius de Cocq, chirurgijn, gedaagde. Betreft betaling van, sedert 15-01-1780, gedane leverantie als:
Brood, zout, zeep, olie ƒ 40-03-6
1233 coehoey à ƒ 1,- per 100 ƒ 12-06-0
Nieuwe banden om een waskuip ƒ 3-00-0
Geleend geld ƒ 5-16-0
Totaal ƒ 61-05-6
Een en ander volgens schultboek van aanlegger. Bij aangewende minnelijke devoire is tot nu toe niet betaald geworden.

Asten Rechterlijk Archief 33-52; 21-01-1782:
Jan Kemps, brouwer, Sint Oedenrode, aanlegger contra Johannes Petrus Antonis de Cocq, chirurgijn, te Asten, gedaagde. Betreft nagelaten schulden in zijn vorige standplaats door gedaagde bierleverantie en huurpenningen ter somme van ƒ 41,-.

Asten Rechterlijk Archief 100 folio 220 verso; 21-08-1782:
Johannis Petrus Antonis de Cocq, chirurgijn, wonende te Asten en Sint Oedenroode, is schuldig aan Jacobus Losecaat ƒ 130,- à 4%. Marge: 21-05-1783 gelost.

Hendrik Halbersmit is op 20-12-1782 te Asten overleden en zijn dood staat als bijschrift opgetekend in de kaft van een boek uit 1631: 't Cort Verhael van de Mirakelen'5, waarvan linksonder de tekst, die vertaald luidt: Op 20 december 1782 is overleden de beroemde chirurg Henricus Halbersmit in de leeftijd van 100 jaar, 3 maanden en 3 dagen. Drie dagen later wordt hij begraven en rechtsonder zijn begraafakte: 

Een half jaar later wordt het huis verkocht aan Hendrik Elberse Wildeman en het land wordt aan anderen verkocht:

Asten Rechterlijk Archief 101 folio 17; 21-05-1783:
Johannes Petrus Antonis de Cocq, chirurgijn, te Sint Oedenroode, verkoopt aan Hendrik Elberse Wildeman, schoolmeester huis, hof, stal en aangelag in het Dorp aan het huis van Peter Lomans en de straat 1 lopense. Belast met ƒ 8-1-10 per jaar in een meerdere rente van ƒ 24-5-0 per jaar aan het Gemene Land. Verponding ƒ 1,- per jaar. Land den Driehoekacker ½ lopense. Verponding ƒ 0-2-8 per jaar. Bede ƒ 0-2-8 per jaar. Koopsom ƒ 160,-.
Hij verkoopt aan Adriaan van Duuren land het Nootje 1½ lopense. Verponding ƒ 0-9-0 per jaar. Bede ƒ 0-7-8 per jaar. Koopsom ƒ 40,-.
Hij verkoopt aan Johannes Slaats, te Ommel land den Busserpat 1 lopense 20 roede. Verponding ƒ 1-10-0 per jaar. Bede ƒ 0-06-0 per jaar. Belast met ƒ 0-10-0 per jaar in een meerdere rente aan de Kempenaar. Huisplaats en aangelag in de Steegen 1½ lopense. Verponding ƒ 0-14-12 per jaar. Bede ƒ 0-07-08 per jaar. Koopsom ƒ 38,-.

Johannes Petrus Antonius de Cock vertrekt met zijn gezin terug naar Sint Oedenrode en later naar Schijndel. Anna Maria Halbersmit is op 10-07-1797 te Schijndel overleden en Johannes Petrus Antonius de Cock is op 13-03-1816 te Schijndel overleden en hieronder zijn overlijdensakte:

19

In zijn overlijdensakte wordt Lucia den Dubbelen, eerder bekend als Lucia Vorsters, als zijn moeder genoemd. Een genealogische speurtocht naar een relatie van die Lucia den Dubbelen met eerder genoemden heeft tot dusverre niets opgeleverd.

Koper van het huis Hendrik Elbertsen Wildeman is geboren te Voorthuizen op 09-05-1751 als zoon van Elbert Willems Wildeman en Jannetje Hendriksen. Hij is als schoolmeester op 05-02-1775 te Voorthuizen getrouwd met Henrikje Evertsz. Na haar overlijden rond 1777 is Hendrik Elbertsen Wildeman rond 1778 hertrouwd met Margaretha (Grietje) van der Meyden. Na haar overlijden te Asten op 14-04-1781, is Hendrik Elbertsen Wildeman te Asten op 01-12-1782 een derde maal getrouwd met Wilhelmina Ramaer, geboren op 10-01-1740 te Bergeijk als dochter van Johannes Ramaer en Maria van der Pol.

20

De gezinnen van Hendrik Elbertsen Wildeman met Grietje van der Meyden en met Wilhelmina Ramaer:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Elbartus Hendrikus Asten 01-04-1781 Asten 18-09-1809
Catharina Noman
Zaltbommel 13-10-1814
Maria van Haaren
Dordrecht 24-01-1845
2 Wilhelmina Maria* Asten 02-01-1785 Asten 22-03-1807
Adolf August Schutter
Boxtel 21-05-1818
David van Bremen
Beek 20-07-1860

* kind uit het tweede huwelijk

Voor zijn tweede huwelijk moet Hendrik Elbertsen Wildeman een staat en inventaris opmaken:

Asten Rechterlijk Archief 125 folio 103 verso; 28-10-1782:
Staat en inventaris opgemaakt door Hendrik Elberse Wildeman, schoolmeester en koster, weduwnaar van Grietje van der Meyden ten behoeve van zijn onmondige kind, Elbertus Hendricus. Hij wil hertrouwen met Wilhelmina Ramaar. Uit de inventaris onder andere:
Een glazenkast ƒ 10,-, een kleerkast ƒ 10,-, zes stoelen ƒ 8,-, twee tafeltjes ƒ 1,80, twee emmers ƒ 1,50, diverse pannen ƒ 6,-, een beddepan ƒ 2,-, twee bedden met toebehoren ƒ 65,-, diverse gordijnen ƒ 12,-, een boek van der Kemp over de Cathegismus, Doddrodge over het gelooff, de ervaare huyshouster van J. Voet, gesange en nog eenige andere ƒ 12,-, divers aardewerk ƒ 13,-, divers porcelein ƒ 14,-, divers tin ƒ 15,75, divers koperwerk ƒ 9,50, twee bruine theeketels met comforen ƒ 5,50, twee houten theeblaadjes ƒ 4,-, een thee- en een tabakskistje ƒ 5,-, drie spiegels ƒ 5,-, een barometer ƒ 1,-, een koffer ƒ 5,-, divers goud- en zilverwerk ƒ 25,-, zes tafellakens en 24 servetten ƒ 40,-, negen slaaplakens ƒ 25,-, de kleren van de vrouw ƒ 80,-. Totaal ƒ 421,15.
Van deze inventaris competeert de helft aan hem, inventarisant en de helft aan zijn kind.

Hendrik Elberse Wildeman woont zelf in de kosterij aan de huidige Burgemeester Wijnenstraat en volgens het huizenquohier van 1798 verhuurt hij het huis aan Hendrik Althuijs, Anna Maria Hoebergen en Peeter Deegen:

Jaar Eigenaar nummer 36g Dorp Bewoners nummer 36g Dorp
1798 Hendrik Elberse Wildeman Anna Maria Hoebergen, Hendrik Althuijs en Peeter Deegen

In 1799 verkoopt Hendrik Elberse Wildeman het huis aan Petronella Antony Loomans:

Asten Rechterlijk Archief 104 folio 113; 18-06-1799:
Hendrik Elberse Wildeman verkoopt aan Petronella Antony Loomans een huis in drie woningen met de hoven 1 lopense, ene zijde kinderen Pieter Loomans. Belast met ƒ 8,- jaarlijks aan het kantoor der Geestelijke Goederen van Peelland. Koopsom ƒ 400,-, waarvan ƒ 350,- à 4%.

Petronella Antony Loomans is geboren te Asten op 23-09-1741 als dochter van Antonius Loomans en Petronella Hombele (zie Voormalig huis G647 en G648). Zij verkoopt in 1801 een deel van het huis, bestaande uit twee woningen, aan Jacobus Heurs (zie Voormalig huis G643) en in 1802 het andere deel waarin zij woont aan Hendrikus Smits:

Asten Rechterlijk Archief 105 folio 39; 23-01-1802:
Petronella Anthony Loomans verkoopt aan Hendrikus Smits een deel van het huis waarin zij woont, met de hof en aanhorende, ene zijde de straat, andere zijde Jacobus Heurs, ene einde Hendrik van de Vijf Eyck, andere einde de kinderen Lilly; de helft van een akkerke de Vierhoek ½ lopense. De andere helft van dit akkertje is bij transport de dato 11-02-1801 van Jacob Heurs. Blijft de put in 't gemeen, de kelder aan de koper en opkamer en dak aan Jacob Heurs. Dit deel is belast met ƒ 4,- per jaar aan het Gemene Land in een meerdere pacht. Blijft het peelveld in de Start ten gebruike van Hendrik Elberse Wildeman, gedurende zijn inwoning, alhier. Koopsom ƒ 190,-.

Petronella Antony Loomans is ongehuwd op 08-07-1808 te Asten overleden en hieronder haar overlijdensakte:

21

Na het overlijden van Petronella Antoni Loomans wordt de balans opgemaakt over haar inkomsten, uitgaven en schulden ten behoeve van haar neven en nichten:

Asten Rechterlijk Archief 152; 30-05-1810:
Rekening, bewijs en reliqua van Pieter Jan Koolen, als curator van de gerepudieerde boedel en nalatenschap van wijlen Petronella Loomans.
Onvangsten: contant geld gevonden ƒ 233-00-00; de kleren zijn bij testamentaire dispositie vermaakt aan Leonardus Leenders memorie; nog van erwten, aardappelen en rogge ƒ 15-00-00. Totaal ƒ 248-00-00.
Uitgaven: Op 25-09-1808 hebben Jan Kuypers getrouwd met Engelina Loomans, Willem Loomans, Helena Loomans, weduwe Mattijs Cuypers, Jennemaria Loomans en de kinderen van Goort Loomans als erfgenamen ab intestato van voornoemde Petronella insinuatie gedaan aan Leonardus Leenders ten tijde van het overlijden van Petronella in het sterfhuis present en daar wonende en hem verzocht om opening van zaken te doen. Daarna hebben ze afgezien van de nalatenschap ten behoeve van de crediteuren en verzocht om een curator aan te stellen. Kosten gemaakt door de curator ƒ 98-10-08. Meer ontvangen dan uitgegeven ƒ 149-09-08.
Crediteuren: Hendrik Neervens voor het maken van een putkist ƒ 3-00-00; op 11-11-1796 heeft Petronella Loomans ontvangen van Engelina Loomans getrouwd met Jan Cuypers ƒ 100,- om te betalen aan Helena Peter Loomans ƒ 100-00-00; Hendrik Joosten, te Eyndhoven een specificatie van de dato 10-07-1772 wegens geleverd textiel van ƒ 107-17-00. Hierop rest nog ƒ 79-17-00. nog aan dezelfde ƒ 8-03-00; Pieter van de Poel, te Bakel wegens onbetaalde kostgelden ten behoeve van de kinderen van Antonie Kievits over 1807 ƒ 28-00-00; aan de vrouw van Jan Timmermans voor een half vat geleverde bonen à 56 stuiver per ƒ 1-08-00; Pieter Klomp na Venrooy gevaren met Peternel Antoni Lomans met de wedevrou van Antoni de Kievit in 1805 ƒ 2-18-00; Jan van den Eynden arbeid ƒ 1-16-00; Johanna van Weert ƒ 5-00-00; Hendrik van de Vijf Eyck van 80 pond spek, wortels, aardappelen, geleend geld, karrevrachten klot, mutserd en brood ƒ 43-00-00. Totaal ƒ 273-00-00.
Zij krijgen ƒ 0-9-12 per gulden uitbetaald.
De overschietende ƒ 6-9-12 worden bij de volgende rekening gevoegd.

Hendrikus Antonie Smits is geboren te Erp op 04-01-1763 als zoon van Antonie Pauli Smits en Maria Joannis van Erp. Hij is op 10-05-1795 te Asten getrouwd met Petronella Willem Lambers, geboren te Antwerpen rond 1771 als dochter van Willem Lambers en Catharina Schuts:

22

Het gezin van Hendrikus Antonie Smits en Petronella Willem Lambers:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Antonius Asten 08-11-1795 Asten 15-07-1841
Petronella van Bussel
Asten 07-11-1861 A159a
2 Johannes Asten 21-12-1796 Asten 15-04-1826
Geertruda Janssen
Asten 24-11-1865 zie ook Koningsplein 4
zoon Jacobus Johannes, zie Voormalig huis C1309
zoon Petrus, zie Burgemeester Wijnenstraat 67
dochter Jacoba, zie Emmastraat 22
3 Antonia Asten 11-01-1799 Ongehuwd Asten 22-11-1834
4 Anna Maria Asten 31-05-1801
5 Theodorus Asten 26-05-1804 Asten 30-01-1836
Wilhelmina Verheijen
Asten 23-03-1877 zie Burgemeester Wijnenstraat 38
6 Catharina Asten 29-10-1807 Ongehuwd Asten 05-10-1862 A159b
7 Maria Asten 11-04-1810
8 Elisabeth Asten 18-08-1813 Asten 21-06-1839
Godefridus Gelaudemans
Asten 26-03-1894 A159c

In het huizenquohier van 1803 en bij de verpondingen van 1810 staat de helft van het huis op naam van Hendrikus Smits en de andere helft op naam van Jacobus Heurs of van zijn kinderen (zie Voormalig huis G643):

Jaar Eigenaar nummer 36G Dorp Bewoners nummer 36G Dorp
1803 Hendrikus Smits Hendrikus Smits

Verpondingen 1810 XIVd-67 Dorp folio 192 verso:
Hendrikus Smits transport 1802.
½ huijs en hof.

Bij het kadaster van Asten over de periode 1811-1832 staat het huis met kadasternummer G644 op naam van Hendrikus Smits:

Kadaster 1811-1832; G644:
Huis, groot 00 roede 84 el, het Derp, klassen 8.
Eigenaar: Hendrik Smits.

23

24

Hendrikus Antonie Smits is op 25-12-1829 te Asten overleden en Petronella Willem Lambers is op 20-10-1850 te Asten overleden. Het huis komt in handen van zoon Antonius Smits, geboren te Asten op 08-11-1795. Hij is als wever op 15-07-1841 te Asten getrouwd met Petronella van Bussel, geboren te Asten op 16-05-1802 als dochter van Peter Willibrordi van Bussel en Helena Wilhelmi van Heugten (zie Busselseweg 5). Zij is sinds 18-05-1840 weduwe van Gijsbertus Mennen, geboren te Asten op 15-02-1803 als zoon van Hendricus Joannis Menne en Elisabeth Gerardi Bogers (zie Berken 2), met wie zij op 23-01-1835 te Asten getrouwd was. Petronella van Bussel is op 03-09-1852 te Asten overleden en in het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1869 komen we Antonius Smits tegen in het huis met huizingnummer A159a:

25

Antonius Smits is op 07-11-1861 te Asten overleden. Zijn stiefzoon Hendrikus Mennen, geboren te Asten op 29-10-1835 als zoon van Gijsbertus Mennen en Petronella van Bussel (zie Voormalig huis G644), komt in het huis wonen. Hij is op 13-04-1861 te Asten getrouwd met Anna Maria Sauvé, geboren te Someren op 10-02-1836 als dochter van Johannes Sauvé en Johanna van Lierop.

Inwonend is zwager Johannes Sauvé, geboren te Someren op 20-02-1831 als zoon van Johannes Sauvé en Johanna van Lierop. Hij is als fabrieksarbeider op 07-04-1864 te Mierlo getrouwd met Theodora Maria Janssens, geboren te Mierlo op 23-09-1839 als dochter van Wilhelmus Janssens en Johanna Cornelissen. Johannes Sauvé verhuist aan het einde van de periode naar het Laarbroek en Hendrikus Mennen verhuist aan het einde van de periode naar A251 (zie Voormalig huis F1484).

Het huis is rond 1857 gesplitst in een huis aan de noordzijde met kadasternummer G1107 (zie Gesplitst huis G1107) en een huis aan de zuidzijde met kadasternummer G1108 (zie Gesplitst huis G1108), zoals ook aangegeven in onderstaande kadasterkaart van 1882:

26

Gesplitst huis G1107

Het noordelijk gelegen huis met kadasternummer G1107 wordt toebedeeld aan dochter Elisabeth Smits, geboren te Asten op 18-08-1813. Zij is op 21-06-1839 te Asten getrouwd met Godefridus Glaudemans, geboren te 's Hertogenbosch op 09-08-1806 als zoon van Adrianus Gelaudemans en Wilhelmina van Soetentaal. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1869 wonen zij in het huis met huizingnummer A159c:

27

Hun zoon Johannes Gloudemans, geboren te Asten op 26-08-1847, vertrekt in november 1869 naar België voor zijn priesteropleiding. Hij ging door het leven als pater Marcellinus en bracht het grootste deel van zijn leven door in het Emmaus capucijnenklooster te Velp. Pater Marcellinus, ofwel Johannes Gloudemans is op 12-03-1908 te Velp overleden.

Ook over de periode 1869-1879 en in de periode 1879-1890 wonen zij in het huis met achtereenvolgens huizingnummer A242 en A241:

28

In 1882 krijgt het huis bij een verbouwing kadasternummer G1553, Godefridus Gloudemans en zijn vrouw verhuizen rond 1887 naar het Liefdehuis. Godefridus Gloudemans is op 29-04-1887 te Asten overleden en Elisabeth Smits is op 26-03-1894 te Asten overleden. Het huis wordt verkocht aan Johannes Linden die het verhuurt aan Jacobus Bouwmans, geboren te Deurne op 19-03-1853 als zoon van Willem Bouwmans en Dorothea Zeegers. Hij is als dagloner op 25-02-1878 te Asten getrouwd met Antonetta Verhoeven, geboren te Vlierden op 29-06-1853 als dochter van Hendricus Verhoeven en Helena Maria Evers. Ook in de periode 1890-1900 wonen zij in het huis met dan huizingnummer A257:

29

Jacobus Bouwmans verhuist met zijn gezin aan het eind van de periode naar A262 en daarna naar A283 (zie Voormalig huis G1941) en in het huis komt wonen Gerardus Akkermans, geboren te Oss op 02-04-1871 als zoon van Hendrikus Akkermans en Adriana de Groot. Hij is als smid op 22-08-1900 te Asten getrouwd met Josina Mikkers, geboren te Asten op 28-04-1876 als dochter van Johannes Mikkers en Antonia Bukkems (zie Koningsplein 6). In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1890-1900 wonen zij kort in het huis met huizingnummer A257.

Zij verhuizen rond 1901 naar A118 (zie Voormalig huis G492) en het huis is daarna niet meer bewoond. In 1918 is het verkocht aan Josephus Kortenbach, geboren te Asten op 14-07-1882 als zoon van Peter Kortenbach en Adriana van der Ven (zie Voormalig huis G1554). Rond 1925 wordt er in zijn opdracht een nieuw huis gebouwd (zie Voormalig huis G1553)

Gesplitst huis G1108

Dit zuidelijk gelegen huis wordt toebedeeld aan dochter Catharina Smits, geboren op 29-10-1807 te Asten. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1869 woont zij in het huis met huizingnummer A159b:

30

Catharina Smits is op 05-10-1862 te Asten overleden en het huis wordt verkocht aan Anna Maria de Bruijn, geboren te Aarle op 14-05-1813 als dochter van Johannes de Bruijn en Maria Crooijmans. Zij is sinds 20-04-1848 weduwe van Lambert Linden, geboren te Asten op 28-03-1815 als zoon van Martinus Linden en Anna Maria van Hoek, met wie zij op 06-10-1841 te Stiphout getrouwd was. In het huis woont hun zoon Johannes Linden, geboren te Stiphout op 10-09-1842 aan wie het huis in 1869 wordt toebedeeld.

Johannes Linden is als schoenmaker op 03-11-1870 te Asten getrouwd met Anna Maria Scheuninks, geboren te Asten op 31-07-1847 als dochter van Laurens Scheuninks en Maria Slaats. Ook over de periode 1869-1879 wonen zij in het huis met huizingnummer A241:

31

Inwonend is schoonmoeder Johanna Maria Slaats, die op 02-05-1883 te Asten is overleden. Ook over de periodes 1879-1890, het huis wordt in 1882 verbouwd en krijgt kadasternummer G1554, 1890-1900 en in de periode 1900-1910 wonen Johannes Linden en Johanna Maria Scheuninks in het huis met achtereenvolgens huizingnummer A240, A256 en A272:

32

Anna Maria Scheuninks is op 22-06-1901 te Asten overleden en Johannes Linden verhuist in 1909 naar het naastgelegen huis A271 (zie Voormalig huis G1554). In het huis komt wonen Bernardus Benders, geboren te Asten op 14-12-1855 als zoon van Wilhelmus Benders en Hendrica Driessen (zie Bergdijk 16). Als zijn zus Petronella Benders, geboren te Asten op 26-05-1866 te Asten op 14-01-1910 trouwt met Peter Boerekamp, verhuizen zij naar A346.

Bernardus Benders verhuist aan het einde van de periode naar zijn zwager Peter Boerekamp en vanuit D160 komt in het huis wonen Petronella Lammers, geboren te Asten op 10-09-1870 als dochter van Antonie Lammers en Maria Aarts (zie Voormalig huis D848). Zij is sinds 23-04-1910 weduwe van Francis van Seccelen, geboren te Asten op 22-02-1872 als zoon van Antonie van Seccelen en Joanna Maria van Helmond (zie Voormalig huis E503), met wie zij op 03-02-1899 te Asten getrouwd was. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1910-1920 woont Petronella Lammers samen met haar kinderen en moeder Maria Aarts in het huis met huizingnummer A311:

33

Dochter Johanna Maria Theodora van Secccelen wordt nog dienstmeid van Jacobus Eijsbouts op de Diesdonk en treedt dan in in het klooster bij de missiezusters Franciscanessen in Asten en krijgt de kloosternaam zuster Imelda. In 1935 slaagt zij voor de akte lager onderwijs en nuttige handwerken, zoals bericht in De Limburger van 27-06-1935 en de Limburger Koerier van 03-07-1935:

In 1938 wordt zuster Imelda uitgezonden naar de missie van Borneo, zoals medegedeeld in de 'Sint Antonius Bode; een godsdienstig tijdschrift ter eere van den Heilige Antonius van Padua, jaargang 34, 19386 en de Bredasche courant van 23-04-1938 meldt linksonder dat zij vanuit Marseille naar Sintang op het huidige Kalimantan (ind) vertrekken.

In 1972 keert Johanna Maria Theodora van Seccelen, ofwel zuster Imelda terug in Nederland, hetgeen valt op te maken uit het feit dat zij haar Nederlanderschap terug krijgt7:

Johanna Maria Theodora van Seccelen is op 25-02-1973 te Asten overleden.

Moeder Maria Aarts is op 12-05-1913 te Asten overleden en Petronella Lammers verhuist rond 1917 naar A186 (zie ). In 1918 is het huis verkocht aan Josephus Kortenbach, geboren te Asten op 14-07-1882 als zoon van Peter Kortenbach en Adriana van der Ven. Het huis wordt afgebroken en wordt erf bij zijn huis (zie Voormalig huis G1554).

Overzicht bewoners

Dorp huis 36g
Jaar Eigenaar Geboorte Hoofdbewoner Geboorte
1746 Catarina de Dubbelen Asten 23-04-1721 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682
1751 Catarina den Dubbelen Asten 23-04-1721 Hendrik Halbersmits Winterberg (D) 17-09-1682
1756 Catarina den Dubbelen Asten 23-04-1721 Hendrik Halbersmits Winterberg (D) 17-09-1682
1761 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682
1766 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682
1771 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682
1776 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682
1781 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682 Hendrik Halbersmit Winterberg (D) 17-09-1682
1798 Hendrik Elberse Wildeman Voorthuizen 09-05-1751 Hendrik Althuijs, Anna Maria Hoebergen en Peter Deegen Waldeck (D) ±1730
1803 Hendrikus Smits Erp 04-01-1763 Hendrikus Smits Erp 04-01-1763
Kadasternummer G644
# Periode Naam eigenaar Geboorte Opmerking Verandering
G644 1803-1829 Hendrik Smits Erp 04-01-1763 25-12-1829
G644 1829-1850 Petronella Willem Lambers Antwerpen (B) ±1771 weduwe Smits 20-10-1850
G644 1850-1857 kinderen Smits Asten 08-11-1795
G644 1857 gesplitst in drie huizen
Voormalig huis
# Periode Naam hoofdbewoner Geboorte Tweede persoon Geboorte Vertrek
A159a 1859-1861 Antonius Smits Asten 08-11-1795 met stiefzoon Mennen 07-11-1861
A159a 1861-1867 Hendrikus Mennen Asten 29-10-1835 Anna Maria Sauvé Someren 10-02-1836 naar A251
A159a 1867 huis is daarna bij de anderen gevoegd
Voormalig huis
# Periode Naam hoofdbewoner Geboorte Tweede persoon Geboorte Vertrek
A159c 1859-1869 Godefridus Glaudemans 's Hertogenbosch 09-06-1806 Elisabeth Smits Asten 18-08-1813
A242 1869-1879 Godefridus Glaudemans 's Hertogenbosch 09-06-1806 Elisabeth Smits Asten 18-08-1813
A241 1879-1887 Godefridus Glaudemans 's Hertogenbosch 09-06-1806 Elisabeth Smits Asten 18-08-1813 Liefdehuis
A241 1887-1890 Jacobus Bouwmans Deurne 19-03-1853 Antonetta Verhoeven Vlierden 29-06-1853
A257 1890-1898 Jacobus Bouwmans Deurne 19-03-1853 Antonetta Verhoeven Vlierden 29-06-1853 naar A262
A257 1898-1900 Gerardus Akkermans Oss 02-04-1871 Josina Mikkers Asten 28-04-1876 naar A118
A257 1900 onbewoond en later erf van Josephus Kortenbach
Voormalig huis
# Periode Naam hoofdbewoner Geboorte Tweede persoon Geboorte Vertrek
A159b 1859-1862 Catharina Smits Asten 29-10-1807 05-10-1862
A159b 1862-1869 Johannes Linden Stiphout 10-09-1842
A241 1869-1879 Johannes Linden Stiphout 10-09-1842 Anna Maria Scheuninks Asten 31-07-1847
A240 1879-1890 Johannes Linden Stiphout 10-09-1842 Anna Maria Scheuninks Asten 31-07-1847
A256 1890-1900 Johannes Linden Stiphout 10-09-1842 Anna Maria Scheuninks Asten 31-07-1847
A272 1900-1901 Johannes Linden Stiphout 10-09-1842 Anna Maria Scheuninks Asten 31-07-1847 22-06-1901
A272 1901-1909 Johannes Linden Stiphout 10-09-1842 naar A271
A272 1909-1910 Bernardus Benders Asten 14-12-1855 met zus Petronella naar A346
A311 1910-1917 Petronella Lammers Asten 10-09-1870 weduwe van Seccelen
A311 1917 onbewoond en later erf van Josephus Kortenbach

De meest gebruikte referenties staan in de introductie vermeld

Laatst bijgewerkt op 9 april 2024, 17:39:03

Heemhuis, Molenstraat 10, 5711 EW, Someren
Open voor bezoekers op dinsdagochtend van 9 tot 12 uur en op donderdagavond van 19 tot 21 uur (0493) 472 423 hkkdevonder@xs4all.nl


Archeologiehuis, Molenstraat 14, 5711 EW Someren
Open na afspraak, bel hiervoor Jacques van Ooijen op 06-36 14 12 02 of mail gewoonjacques@gmail.com


Deze website maakt geen gebruik van cookies

ADM

XSSMMDLGXL

Printen