Het Sint Jozefplein wordt in de volksmond ook wel 'd'n Bult' genoemd aangezien het enkele meters hoger ligt dan de het dorp. En als je met de fiets van het Sint Jozefplein, via de Sint Jozefstraat naar de Julianastraat fietst, hoef je niet te trappen. Ook op de hoogtekaart is dit hoogteverschil goed te zien:
Linksonder op de kadasterkaart uit 1832 bestaat d'n Bult uit bouwland en rechtsonder op een latere kaart uit 1901 is er zelfs aan de huidige Sint Jozefstraat een brandkuil met kadasternummer G1910 te zien, die gevoed werd met regenwater van de hoger gelegen delen:
 |
 |
De brandkuil is waarschijnlijk nodig geweest voor de uitbreidende industrie in de aangrenzende Fabriekstraat, nu bekend als Julianastraat. Het is voor zover bekend tot 1920 altijd bouwland geweest en gelegen in het gehucht de Hemel, zoals Asten zich tot die tijd kenmerkte door voornamelijk een boerenbevolking. Er ontstond echter steeds meer industrie en dientengevolge een toename van het aantal arbeiders en de ligging van d'n Bult dichtbij de fabrieken en ook dichtbij de dorpskern was het een ideale locatie voor de bouw van arbeiderswoningen. De brandkuil is rond 1920 gedempt en dan wordt de huidige 1e Sint Jozefstraat aangelegd.
Asten kende aan het begin van de 20e eeuw een groot woningtekort en door de relatief grote industrie in Asten woonden er soms wel zeven of meer personen in een klein huis. Er was dus een grote behoefte aan arbeiderswoningen, zoals ook Piet Hamilton heeft beschreven in de krant de Zuid-Willemsvaart van 28-06-1902:
In het kader van de uit 1901 daterende Woningwet wordt in 1913 de vereniging 'de Plattelandswoning' opgericht met als doel het bouwen en verhuren van huizen. In de krant de Zuid-Willemsvaart van 15-11-1913 de oprichting van deze vereniging:
Een ingezonden brief in de Nieuw Tilburgsche courant van 06-12-1913 maakt het nut van de vereniging 'de Plattelandswoning' duidelijk:
In 1914 wordt een Astense afdeling van 'de Plattelandswoning Sint Joseph' opgericht door Coppens en Leonardus Wilhelmus Gregorius Hoefnagels, echter dit stuit op bezwaren zoals al was voorspeld in bovenstaand artikel. De mislukte oprichting van de woningbouwvereniging Sint Joseph volgens de krant de Zuid-Willemsvaart van 04-03-1914:
Leonardus Wilhelmus Gregorius Hoefnagels was een half jaar daarvoor als wethouder benoemd en voorzitter Coppens is vooralsnog een onbekende.
Dan duurt het meer dan twee jaar vooraleer er een bestuurslid in de naam van Johannes Gerardus Sengers bij de vereniging 'de Plattelandswoning' wordt benoemd, zoals vermeld in de krant de Zuid-Willemsvaart van 16-08-1916, 08-02-1917 en 05-04-1917:
Daarna wordt de woningbouwvereniging Sint Joseph opgericht met als voorzitter Wilhelmus Franciscus Peijnenburg, secretaris Adrianus Johannes Eijsbouts en penningmeester Theodorus van Brussel. In 1918 krijgt woningbouwvereniging Sint Joseph zijn toelating, zoals beschreven in de Nederlandsche Staatscourant van 12-06-1918:
Er is dus nog al wat bureaucratie aan voorafgegaan en het heeft dus ruim vier jaar geduurd door de macht van geestelijkheid, bestuurders en fabrikanten om een vereniging op te richten. De eerste projecten van woningbouwvereniging Sint Joseph zijn in 1918 het bouwen van zes arbeiderswoningen op de Ommelscheweg en in 1919 van zes arbeiderswoningen in de Kerkstraat. De bouw van de woningen aan het Sint Jozefplein is afgetrapt in 1920 en het oorspronkelijke plan omvat de bouw van maar liefst 40 woningen. Eerst wordt de grond gekocht volgende de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 17-01-1920:
Daarna het plan, zoals gemeld in de krant de Zuid-Willemsvaart van 27-01-1920 dat snel wordt teruggebracht tot de bouw van 20 woningen, aldus diezelfde krant van 25-03-1920:
 |
 |
In het Eindhovensch dagblad van 09-03-1920 heeft het noodlijdende Asten Creameries het plan om bouwgrond aan te kopen voor de bouw van 80 woningen, hetgeen echter door het naderende faillissement nooit door is gegaan:
In het Eindhovensch dagblad van 20-03-1920 stelt woningbouwvereniging Sint Joseph als architect aan: Franciscus Johannes (Frans) Wolters, geboren te Huisseling op 12-03-1877 als zoon van Lodewijk Wolters en Anna Maria van den Boogaard. Hij is op 16-05-1911 te Asten getrouwd met Huberta Eijsbouts, geboren te Asten op 12-08-1879 als dochter van Bonaventura Eijsbouts en Catharina Maria Krijnen:
De financiën worden geregeld middels een voorschot, zoals gemeld in De Limburger van 12-06-1920
Architect Frans Wolters start met de aanbesteding in de krant de Zuid-Willemsvaart van 12-06-1920:
De Bredasche courant van 29-06-1920 meldt dat de opdracht voor de bouw wordt gegund aan aannemer Gerardus Smits:
Gerardus Smits is geboren te Asten op 15-08-1875 als zoon van Antonie Smits en Elisabeth Driessen. Hij is als timmerman op 01-05-1907 te Lierop getrouwd met Adriana Cornelia de Kinderen, geboren te Lierop op 16-09-1876 als dochter van Johannes Francis de Kinderen en Hendrica Konings.
Op basis van nevenstaand artikel in de krant de Zuid-Willemsvaart van 06-11-1920 kunnen we opmaken dat de bouw in het voorjaar van 1921 moet zijn afgerond en hieronder een foto van enkele huizen:
 |
 |
In het Peelbelang van 12-02-1921 wordt bekend gemaakt dat de eerste drie woningen in de week van 5 februari 1921 zijn betrokken en in hetzelfde weekblad van 16-04-1921 worden de loodsen afgebroken en zijn de woningen dus gereed:
 |
 |
In de krant de Zuid-Willemsvaart van 12-03-1921 en 16-04-1921 verkoopt administrateur Gerardus Antonius van Goch, geboren te Asten op 30-11-1885 als zoon van Peter van Goch en Wilhelmina Snijders (zie Voormalig huis G682), de overgebleven bouwmaterialen van aannemer Gerardus Smits:
 |
 |
Volgens de Nieuwe Venloosche courant van 24-05-1921 krijgen alle woningen van de woningbouwvereniging Sint Joseph korte tijd later aansluiting op het electriciteitsnet:
De kadasterkaart van 1922 toont de gebouwde huizen en de vier verschillende types zijn te onderscheiden:
Type 1: 6 huizen; kadasternummers 2238 tot en met 2241, 2248 en 2249
Type 2: 10 huizen; kadasternummers 2242, 2243, 2244, 2250, 2251, 2253, 2254, 2255, 2256 en 2257
Type 3: 2 huizen; kadasternummers 2245 en 2252
Type 4: 2 huizen; kadasternummers 2246 en 2247
Niet alle huurders waren even blij met de hoge huur en de matige kwaliteit van de huizen, zoals bezongen in het onderstaande lied in de Zuid-Willemsvaart van 06-04-1922:
De krant de Zuid-Willemsvaart van 22-05-1928 belicht de waterafvoer van het Sint Jozefplein en met name de laaggelegen Sint Jozefstraat moet een modderpoel geweest zijn:
Als huur betaalde men tussen de 3 en 5 gulden per week, afhankelijk van het type woning en dat was voor die tijd best veel geld. Linksonder wordt in de krant de Zuid-Willemsvaart van 01-06-1932 gemeld dat de huren omlaag gaan. Rechtsonder wordt in de krant de Zuid-Willemsvaart van 22-10-1937 nog geklaagd over de gebrekkige straatverlichting aan de nieuw aangelegde verbindingsweg met de Houtstraat, de huidige 3e Sint Jozefstraat:
 |
 |
|
Eerder was de Sint Jozefstraat, de huidige 1e Sint Jozefstraat, de enige verbindingsweg met het Sint Jozefplein en die kregen samen met het Sint Jozefplein in 1929 hun naam, zoals medegedeeld in de krant de Zuid-Willemsvaart van 11-09-1929:
Rechts staan bewoners van het Jozefplein bij de Mariakapel uit 1952, die nog altijd het plein siert. |
 |
De krant de Zuid-Willemsvaart van 09-10-1935 meldt dat de andere verbindingsweg met de huidige Kerkstraat, de huidige 2e Sint Jozefstraat in 1935 met puin wordt verhard:
Ook is er nog sprake van een voetpad tussen de Kerkstraat en de Sint Jozefstraat in de krant de Zuid-Willemsvaart van 17-06-1936:
Eerder wordt in de krant de Zuid-Willemsvaart van 05-08-1931 bekend gemaakt dat Johannes van Goch de opvolger is als voorzitter van de woningbouwvereniging:
Een hoofdstuk apart is de nummering van de huizen aan het Sint Jozefplein. In eerste instantie zijn de huizen komend vanaf de Sint Jozefstraat genummerd met de oneven nummers 1 tot en met 19 aan de linkerzijde en de nummers 2 tot en met 20 aan de rechterzijde. De kadasternummers zijn oplopend toebedeeld komende van de Sint Jozefstraat beginnen rechts met G2238 en tegen de wijzers van de klok in rondom het plein tot kadasternummer G2257.
Rond 1960 vond een hernummering plaats en is men komend vanaf de 1e Sint Jozefstraat begonnen met aan de linkerzijde nummer 1 en met de wijzers van de klok mee rond het plein tot nummer 20 weer eindigend op de 1e Sint Jozefstraat. Het is dus belangrijk om goed op te letten op de verschillen tussen de huidige nummering en de eerder toebedeelde huisnummers. Linksonder is de veldwerkkaart van het kadaster uit 1940 te zien met de voormalige huisnummers en rechtsonder de huidige nummering op de openstreetmap:
|
 |
Bij heemkundekring de Vonder staat de woningbouw aan het Sint Jozefplein bekend als een monument:
Initiatiefnemer: Rooms Katholieke Woningbouwvereniging Sint Joseph, Asten Architect: Frans Wolters, Eindhoven Bouwjaar: 1920 Literatuur: Sociale woningbouw door woningbouwvereniging Sint Joseph uit 1920 van 20 woningen. In 1950 door woningbouwvereniging overgedragen aan de gemeente. Interview: D'n Bult. Net een middeleeuws plein met drie typen huizen. Vroeger bewoond door de middenklasse, later vooral doorgangswoningen.
De bedoeling van de woningen aan het Sint Jozefplein was om het woningtekort in Asten te lenigen en arbeiders te huisvesten. In de praktijk blijkt dat slechts de helft van de 20 woningen in de periode 1921-1940 werd bewoond door arbeiders en de andere helft door zelfstandigen. Van de bewoners kwam in die periode slechts 40% uit Asten en dat gold zowel voor mannen als vrouwen. De hoge huurprijs van 3 tot ruim 4 gulden per week zal voor vele arbeiders een obstakel zijn geweest, immers arbeiders verdienden in die tijd een weekloon van 10 tot 20 gulden. De oorspronkelijke doelen van de sociale woningbouw werden dus niet gehaald.
De woningen aan het Sint Jozefplein zijn allen vooroorlogse huizen en in de 1e Sint Jozefstraat zijn ook nog drie vooroorlogse huizen gebouwd. Het oudste huis in de 1e Sint Jozefstraat daterend van 1857 is rond 1980 gesloopt. De huizen verdienen het stempel van gemeentelijk monument aangezien zij een fraai staaltje zijn van sociale woningbouw van het begin van de 20e eeuw.
De meest gebruikte referenties staan in de introductie vermeld
Laatst bijgewerkt op 9 oktober 2023, 15:02:34