Deze pagina bevat de volgende hoofdstukken
- Heren van Hersel
- Familie van Bussel
- Familie van Hove
- Bewoningsgeschiedenis 1680-1735
- Familie van Eyck / Dongelbergen
- Bewoningsgeschiedenis 1736-1940
Heren van Hersel
Dit betreft de stamboerderij op Bussel en in de Bossche protocollen is sprake van een bezit van een hoeve op Bussel door de kinderen van Willem van Heersel en Aleijt van der Moelen:
Bossche Protocollen 1208 folio 97 verso; 01-08-1438:
Daniel, Dirck en Hendrick, natuurlijken zoonen van Heer Willem, priester en Aleijt van der Moelen, bezitten ⅓e deel van goet tot Bussel voor Ghenen Dijc. Ze hadden dat goed verkregen van Sander zoon van wijlen Heilwich natuurlijke dochter van Heer Willem van Heerzel, priester.
Over de naam en de genealogie van Heersel:
Als oudste vermelding voor Heersel onder Lierop vinden we een charter van 1282, wanneer namens de Abdij van Floreffe, moeder van de priorij van Postel goederen geruild worden met de heer van Asten. In 1300 vinden we Hersel in combinatie met Stipdonck onder Lierop in het cartularium van de Heeren van Mierlo, wanneer Hertog Jan II de gemene gronden uitgeeft aan de Lieden van Mierlo.
Tot deze familie behoort zoals gesteld waarschijnlijk ook de Heer Jordanus Henrici. Vrij zeker horen hiertoe Jan en Heer Hendrik, in 1381 vermeld als investiet van Someren en de Jan, overleden voor 1393 waarvan 3 kinderen genoemd, Jan, Henrick en een dochter gehuwd met Gerrit van Eijcke samen met Katherijne de weduwe van Jan. Deze akte heeft voornamijk betrekking op goederen onder Vlierden. De Jan en Heer Henrick kunnen identiek zijn met de genoemde kinderen van wijlen Jan, maar kunnen ook tot een oudere generatie horen. Als Jan en Heer Henrick tot een oudere generatie horen, zou Heer Henrich de vader van Heer Jordanus zijn en betreft het waarschijnlijk broers van Heer Willem; hiervoor zijn echter geen verdere aanwijzingen gevonden.
Willem van Hersel is geboren te Lierop rond 1338 als zoon van Luppart Jordaen van Hersel. Hij is als priester rond 1360 getrouwd met Kathalijn Jansen van Vlierden. Hieronder het gezin van Willem van Herzel en Kathalijn Jansen van Vlierden:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Daniel | ±1360 | Helmond <1393 | schepen Helmond | |
2 | Willem | ±1361 | ±1385 Margriet Joyters ±1390 Beel Art Brabelijensoen ±1393 Aleijt van der Moelen |
±1430 | |
3 | Jan | ±1363 | ±1385 Aleijt Jans van Oerle |
<1416 | |
4 | Catharina | ±1364 | ±1385 Peter Jan van Helmont |
±1430 | |
5 | Heilwig | ±1366 | ±1390 Henrick van Goerle |
In een Bossche akte uit 1458 wordt gerefereerd aan de situatie rond 1393:
Jan Willem van Herzel, Peter Jans van Helmond getrouwd met Kathelijn Willem van Herzel, Heer Willem Willems van Herzel, in leven 1392 en Daniel Willem van Heersel, overleden voor 1393 samen bezitters van de hoeve op Heersel. Daniel en Dirck zonen van Jan Willem van Herzel met Willem van Catwijk getrouwd met Kathelijn Woutersdochter van de Kerckhoff compareren hierbij als in leven in 1458.
Willem van Hersel is rond 1415 overleden.
Zoon Willem Willems van Hersel is geboren te Lierop rond 1360 en als priester (zie Voormalige kerk G589) getrouwd met achtereenvolgens rond 1385 met Margriet Joyters, rond 1390 met Beel Art Brabelijensoen en rond 1393 met Aleijt van der Moelen. Hieronder hun gezinnen:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Heylwich* | ±1388 | ±1420 Sander Deijnout Sanders |
±1435 | |
2 | Willem** | ±1391 | dochter Katharina | ||
3 | Daniel | ±1394 | ±1455 | investiet te Heesch | |
4 | Aart | ±1396 | ±1420 Catharina Weijnen van Hobbraken |
||
5 | Jan | ±1398 | |||
6 | Dirck | ±1400 | Ongehuwd | ±1480 | priester |
7 | Hendrick | ±1402 | Ongehuwd | ±1477 | priester, had onechte kinderen bij Sophie Henrici van Hudsbergh en bij Lysbeth Gerrit van Bergelen |
* kind uit het eerste huwelijk
** kind uit het tweede huwelijk
De scheve schaatsen van Willem Willems van Hersel worden toegelicht:
Rechterlijk Archief van 's-Hertogenbosch 1185 folio 378; 1406-1407:
Wilhelmus van Herssel, rector te Someren, 1400; investitus van Asten en Lierop 1411-1437. Hij had als vriendin Aleyd van der Wyntmoelen; vader van Willem, eveneens priester, verwekt bij Beel Art Brabelyen; vader van Heilwig, verwekt bij Margriet Joyters; vader van Daniel, priester en vicarius te Heesch, Dirck en Henrick, alle drie verwekt bij Aleit Aert van de Wijntmolen, ook genoemd Van der Molen; vader van Jan.
Rond 1425 verdeelt Willem Willems van Hersel zijn goederen:
Zo draagt Willem Willems van Heerzel in 1426 de tocht in zijn huijsinghe die Steghen in Asten op ten behoeve van Heijlwich zijn natuurlijke dochter verwekt bij Margriet Joyters, welke Heijlwich later gehuwd blijkt te zijn met Sander Deijnout Sanders. Op 11-06-1425 heeft Dominus Willem van Hersel, investiet van Asten opgedragen Daniel, Arnoldus, Johannes, Theodorus en Henricus, zijn natuurlijke kinderen verwekt bij Aleidis dochter Aert van de Wijntmoelen en Sander Deijnout Sanders het goed te Bussel.
Twee zonen van Willem Willems van Hersel verpachten hun hoeve te Bussel:
Rechterlijk Archief Helmond Inventarisnummer 3792 akte 302 folio 140; 09-11-1440:
Art en Diric gebroeders natuurlijke zonen van Heer Willem van Hersel priester hebben verpacht, aan Lambrecht van Beke zoon van Jan van Beke een goet ende hoeff geheiten tgoet te Bussel te Asten, 6 jair lanck voir ende omme, de cijns op die schoutdagen te gelden 36 mud rog, 4 mud gersten cusbers korens der maten van Asten, 10 vimen scoeff opten huysen schueren ende scoppen te verdecken, 14 maten boteren ½ in mei, ½ op alre heiligen misse, 5 kapoenen, 5 hoenders, 6 steen vlasch wael bereit totten hekelen toe, 1 sester raepsaets, 10 voeder torfs, 8 voeder torfsIn de Bossche Protocollen worden de eigenaren van het goed tot Bussel gememoreerd:
Bossche Protocollen R1213 folio 229 verso; 1442-1443:
Jan Bolc zoon van wijlen Jan Bolc, Heilwich natuurlijke dogter van Heer Willem van Heerssel priester, en haar vader bezaten t'goet tot Bussele.Bossche Protocollen R1222 folio 222; 1451-1452:
Heer Willem van Heerzel priester, en zijn natuurlijke zoons Daniel, Dirck en Hendrick, verwekt uit Aleit van der Wijntmolen, ze bezaten t'goet tot Bussel, tghenen Dijck.
We lezen over zoon Dirck van Heersel, die ook bekend is onder naam Dirck van Bussel, bij Heemkundekring de Vonder:
Dirck van Heersel alias van Bussel, komt voor in Asten al dan niet samen met zijn broer Aert, als Dirck van Heersel natuurlijke zoon van Heer Willem van Heersel. Er lijken geen nakomelingen van Dirck te bestaan. In 1477 heeft Dirc natuurlijke zoon van Heer Willems van Heersel, opgedragen aan Jan Honsnaese ten behoeve van Heer Henric zijn broeder, priester ook Heer Willems voorscheven natuurlijke zoon, alle huijsinghe, hofsteden en erfenissen toebehorende tot de hoeve tot Bussel gelegen aen gheen Dijck tot Asten gelijck Dirc voorschreven verkregen heeft tegen Heer Weijn van Heesse priester.
De Bossche protocollen melden over Dirc van Heersel:
Bossche Protocollen R1224 folio 242 verso; 26-04-1454:
Dirk van Heersel natuurlijke zoon van wijlen Heer Willem, priester, belooft aan zijn broer Aart van Heersel, ook natuurlijke zoon van wijlen Heer Willem voor. Een pacht van 50 mud rogge Bossche maat, op Philippus en Jacobus te leveren in den Bosch, uit de hoeve te Bussel.Bossche Protocollen R1232 folio 245; 1461-1463:
Thomas van der Kelre zoon van wijlen Aart Stamelart van der Kelre, bezat de hoeve t'goet te Bussel.Bossche Protocollen R1249 folio 134 verso; 26-10-1479:
Dirck van Heersel, verkoopt aan Gerit Janss Keijpip, een chijns van 10 pond, uit twee hoeven genaamd Bussel tot Ghenen Dijck.
Volgens de archieven zijn de hoeven van de erfgenamen van Dirck van Heersel daarna aangekocht door Dierck Heynen:
Rechterlijk Archief Helmond Inventarisnummer 3802, akte 1654; 30-06-1523:
Dierijck Heynen en Aert, zijn zoon, hebben vercocht aan Goyart van den Goir 3 manden rogge, jaarlijks te gelden uit goed en hoeve te Asten geheten die Hoeve tot Bussel.Rechterlijk Archief Asten 60 folio 5 verso; 03-01-1527:
Art Dirck Heijnen verkoopt aan Katharina Willemsdochter van Hersel een cijns van 5 gulden en 14 stuiver uit de gehele hoeve tot Bussel met al haar toebehoren.Rechterlijk Archief Helmond, Inventarisnummer 3802 akte 301; 25-06-1527:
Aert Dierijck Heynen soen heeft vercocht aan Goyart Henrics soen van der Goir een jaarlijkse rente van 6½ Rijnsgulden uit goed en hoeve te Asten geheten die Hoeve tot Bussel, neven die Beeck, andere zijde Diericx van Kessel, ene einde de Aa, andere einde gemeynre straet.Rechterlijk Archief Asten 60 folio 22 verso; 01-02-1528:
Art Dirck Heijnen verkoopt aan Goert Jan Vranckenzoon 8 vaten rog jaarlijks op Lichtmisdag uit, zijn gehele hoeve tot Bussel.
Dierck Heynen is geboren rond 1450 en getrouwd en hieronder zijn gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Art | ±1480 | ±1505 Anerijken |
±1535 | |
2 | Hanrick | ±1482 |
Onderstaand archiefstuk beschrijft hoe de erven van Art Dirck Heynen, hun van Dirck van Hersel aangekochte hoeve op Bussel, doorverkopen aan Daniel Willems van den Eynde:
Asten Rechterlijk Archief 60 folio 60 verso; 21-04-1531:
Art Dirck Heijnen ende Hanrick sijn broer als mommer van Arts kynderen die hij witelyken vercregen hadde bij Anerrijken sijn wittige huysvrou ende hebben erfelijk verkoft Daniel Willemssoen van den Eynde een hoef meeten scepenen brieve die hij daer af haddde geheiten Bussel, welck hoef Art voorscreven in coep vercreghen hadde tegen de erfgenaemen Dircks van Hersel, gelegen in der prochien Asten aen den Dijck neven een gemeynen beeck ende voorts ronsom van palen tot palen; in alder manieren gelyc se Art vercreghen hadde van die erfgenaemen Dircks van Hersel, vuytgenomen eenen ecker geheiten die Braeck welcken ekker ofte Braeck Gielis van Kessel van Arden voorscreven gecoft heft en Gielis voorscreven geloft heft laerlix vuyt te gelden twe Bos mud rogge ten Bos te leveren waer aff die gheheel hoef onderpand is. Te weten los ende vrij vuytgenomen den sijns van den gronde ende seeventhien Bos mud rogge ten Bos te leveren ende nog negen mud Astense maet tot Asten te leveren ende noch vierdal vaet rogge alle jaer te gelde ende betalen ende veerthien Bos pond ten Bos te leveren alle jaer. Voert hebben dese vercopers vertegen op dese hoef voorscreve. Gelovende dat vertijen, vercopen ende overgeven altijt vast ende stedich te halden en alle commer af te doen op hom. Ter selve tijt hebben dese vercopers Daniel overgegeven allen alsulcken losbrief als Art voorscreven op die hoef geworven en gevest heft. Beesten 260 gulden, voer dat land 32 gulden, getou 32 gulden, item dat stroe 13 gulden. Schepenen Verijt en Vernbeen, 21 april 1531.
Familie van Bussel
Daniel Willems van den Eynde is geboren rond 1480 als zoon van Willem Willems van den Eynde en Elsbeen Marcellis Willems. Hij is rond 1505 getrouwd met Elisabeth Gielis. Hieronder het gezin van Daniel Willems van den Eynde en Elisabeth Gielis1:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Goort | Asten ±1506 | Asten ±1540 Wilbrorden Dirck Ghoirts |
Asten ±1570 | |
2 | Joost | Asten ±1508 | Asten ±1535 Heijlwich |
Asten ±1546 | * |
3 | Dirk | Asten ±1510 | |||
4 | Marcel | Asten ±1512 | Asten ±1540 Marie |
Asten ±1575 | |
5 | Gregorius | Asten ±1514 | Asten ±1540 Luijtgaert |
Asten ±1561 | ** |
6 | Willem | Asten ±1516 | Asten ±1540 Elsbeen Vereynseldonck |
Asten ±1590 | |
7 | Gielis | Asten ±1518 |
* Heijlwich hertrouwt rond 1547 met Jan Jan Snabben
** uit zijn testament kunnen we opmaken dat hij getrouwd is en een dochter met de naam Elisabeth (Lyske) had:
Asten Rechterlijk Archief 62 bijlage bij folio 73 als los blad, testament gemaakt op 20-09-1561:
In den jaer ons heeren duysent vijf hondert LXI den XXste dach septembris, soe heeft Gregorius Danielszoon van den Eynde, cranck wesende van lichaem nochtans goet van verstande ende noch gaende ende comende bij ons schepenen bij den vuere ende Luijtgaert sij wittige huysvrouwe gesont van lichaem ende hebben gemaect geordineert ende gedisponeert haer testamente ende utersten wille en dat in alder manieren gelyck hiernae beschreven staet. In den iersten soe maken sij testatuers haer zielen God almachtich ende sijnder gebenedijder moeder en allen den hemelschen heere wanneer sij van deser ellendiger werlt gescheyden sullen sijn ende haer lichaemen der gewijder plaetsen ende den vier biddenden oerdenen elcken enen stuiver eens te geeven ende Sinte Lambrecht tot Luydich oeck eenen stuiver eens te ghevene. Item noch soe maken dese testatuers malcanderen soe wie ten lanchsten levendich sijn sal in menselicker natueren van hen beyden allen hen gueden die sij nu ter werlt besittende sijn te bruycken te besingen gelijck of sij beyde levendich waeren ende te meerderen ende te minderen oeck ofte sij beyde levendich waeren indien dat vrienden ende mombaers dat raeden soe beter gedaen te wesen om profijt van den lanchsten levenden ende der onmundiger kynderen. Item noch soe maken dese testatuers Lijsken Gregorius natuerlicke dochter dertich gulden eens bij conditie daertoe gedaen dat sij Lijsken die dertich gulden niet eer en sal bueren, voer sij comt tot huwelicken staet ende ofte dan gebuerden dat dese selve Lijsken noch storf sonder wittige geboert soe sullen dese dertich gulden wederom comen aen Gregorius ende Luytgaerden wittige erfgenamen ende wat Lijsken gemaect is van Danelen haere groetvader dat sal sijn effect hebben nae utwijsen van den testamente van Danelen haeren groetvader ende dat al dat voersreven is begeren sij testatuers vast ende stedich te sijn ende daeraf gemaect te worde scheepenen brieven in alder bester formen ende vuegen soe men die maken mach nochtans hender beyder wederseggen daer in gehouden ende ofte ennige voerwaerden ofte testamenten eertijds gamaect ofte gesproken waeren, dat wederroepen dese testatuers ende willen dit tegenwordige testament gelijck als voersreven is alleen onderhouden te worden. Testes Goert Daniels, Jan Thielen.
Het bezit van Daniel Willems van den Eynde van de hoeve tot Bussel blijkt uit deze archiefstukken:
Asten Rechterlijk Archief 60 folio 85 verso; 14-02-1532:
Daniel Willems verkoopt aan Clara Rut Robijns huisvrouw was een jaarlijke cijns van 9 vaten rog op Lichtmisdag uit de gehele hoeve tot Bussel.Asten Rechterlijk Archief 60 folio 87 verso; 27-04-1533:
Daniel Willemszoon van den Eijnde verkoopt aan Art Dirck Heijnen een jaarlijkse cijns van 9 gulden op Lichtmisdag uit de hoeve tot Bussel, met al haar toebehoren als land, groes en heiveld.Rechterlijk Archief Helmond Inventarisnummer 3805 akte 300; 1542:
Daniel Willems soen van der Eijnde heeft vercocht aan Willem Goortssoen van der Goir een jaarlijkse rente van 6½ Rinsgulden uit die hoeve tot Bussel te Asten neven die gemeyn Aa en die gemeyn loop.
In het rechterlijk archief van Helmond wordt Daniel Willems van den Eynde nog genoemd met betrekking tot de Achterbosch, waarbij hij getrouwd is met Catharina Thijs van den Berge. Dit zou dan een tweede huwelijk zijn na het overlijden van zijn eerste vrouw Elisabeth Gielis:
Rechterlijk Archief Helmond 3803 akte 1524, 02-12-1536:
Daniel Willems soen van den Eijnd, als voogd zijner vrouw, Catharina, dochter van Thijs van den Berge, heeft verkocht aan Goijart van den Goir 15 lopen rogge uit een akker te Asten ter plaatse geheten in Achterbosch hoeven, ene zijde erfe Peter van den Eijnd, andere zijde erve Jan Joesten soen van Dael, andere einde Aert Geldens soen van Boest.
De familie van Heersel heeft nog pandbrieven voor de hoeve tot Bussel:
Asten Rechterlijk Archief 60 folio 105 verso; 17-12-1534:
Art Vranckenzoon Vervoert heeft opgedragen aan Joest Anthonis Mennenzoon 50 gulden uit een schepenbrief van 100 gulden die Art voornoemd geldende had in de hoeve van Bussel van Katharina van Heersel zijnder huisvrouw wegen en dat met de pachten volgens die brief van 100 gulden. Voorts heeft Art voornoemd beloofd dat opgedragen.
Dat geldt ook voor Art van den Eynde, vermoedelijk een neef van Daniel Willems van den Eynde:
Asten Rechterlijk Archief 60 folio 150; 21-04-1538:
De kinderen die Heijlwich heeft bij Art van den Eijnde en die zij heeft bij Philips Peterszoon Verrijt zullen even diep delen in de goeden die Heijlwich achter zal laten. Ende alle die kinderen die voer waet ewech hebben gehadt doen sij hijlickten of tot huijsraet sijn gecomen dat die soe lang stil sullen staen der deijlingen tan allen die kinderen voerschreven even veel gehadt hebben. Item Willem die Bruijn als schepen en Joest van Bussel hebben getuigd op hun eed dat men altijd gevaren en gedreven heeft van de hoeve van Bussel, teijnen de Dijckerecker na Lierop toe ende al waest opgegraven die laet van Bussel slichtet weder in. Item Willem van Aeijen en Joest op die Beck tuigen op hun eed, dat die laet van Bussel altijt gevaren heft teijnen die Dijkerecker sonder ijemants keeren in gebannen gedinge.
Zoon Joost van Daniel Willems van den Eynde belooft zijn vader een cijns af te kopen:
Rechterlijk Archief Helmond Inventarisnummer 3807 akte 251; 12-12-1545:
Joest Daniel Willemssoen heeft geloeft aan Daniel Willems te betalen de erfgenamen van Guens van den Goir jaarlijkse 5½ Carolusgulden uit een hoeve te Bussel te Asten terplaatse geheten aen den Dijck alsoe dat erfenis ten euwigen dagen ontlast Daniels Willemssoen en zijn sullen blijven.
Joost Daniels van den Eynde is kort daarna overleden en de kinderen van Daniel Willems van den Eynde maken op 15-10-1556 de erfdeling en de hoeve komt in bezit van Goort Daniels van den Eynde:
Asten Rechterlijk Archief 62 bijlage verso bij folio 73 16-05-1556:
Wilm, Joest en Jan en Elisabeth met momboirs samen voor de onmondige kinderen van Joest en Heilwig. Heijlwich weduwe van Joest Danielszoon van den Eijnde zaliger met haar momboirs en Wilm, Jan, Joest, Reijner alle wettige zonen van Joest Daniels voorschreven en Heijlwich zijn vrouw, verder Elisabeth, Anna, Maria en Katherina alle wettige dogters van Joest en Heijlwich voorschreven met momboirs. Verkopen samen aan Goert Danielszoon van den Eijnde hun aandeel in het goed Bussel hetzij land, zand, heij, wei en groese. Dit vierde deel in het voornoemde goed is hen aangedeeld samen met Goert en Goris zoals blijkt uit de scheidingsbrieven gemaakt samen met de momboirs van vaderszijde en ook met raad van de momboirs van moederszijde en dat betreffend hun deel van 900 gulden in de hoeve tot Bussel.
Bijlage 1 verso:
Goert consenteert dat zijn broers en zusters als erfgenamen van Joest Danielszoon binnen de tijd van acht jaren dat vierde gedeelte van Bussel met 90 gulden mogen lossen hetzij in geld hetzij in onderpanden die voldoende zijn en waarmee Goert tevreden wil zijn. Zij moeten als zij de goeden willen lossen met Lichtmis, die met Allerheiligen te voren opzeggen en dan zal Goert met hun dat vierde deel tot Bussel delen en wel op half mei daarna volgend.
Bijlage 1 verso:
Mocht er op Bussel alwaar Goert nu woont, enige reparatie of nieuwe timmeringe nodig zijn, zullen Heijlwig of haar kinderen hun deel daar in bijleggen, mocht er door nalatigheid van Goert of zijn gezinsleden brand uitbreken dan zal Goert alles opnieuw oprichten zodat het vierde gedeelte daar geen schade mee zal hebben. Mochten de erfgenamen van Joost en Heijlwig dit vierde deel binnen de tijd van acht jaar willen lossen dan moeten ze jaarlijks 6 gulden aan Goert betalen, lossen ze binnen acht jaar dan behoeven ze die 6 gulden ook niet te betalen.
Ook Heijlweg, de weduwe van Joost Daniels van den Eynde, verkoopt haar erfdeel aan Goort Daniels van den Eynde:
Asten Rechterlijk Archief 62 folio 44 verso; 26-01-1559:
Heijlwig weduwe van Joest Danielszoon van den Eijnde en Joest haar zoon en Philip Jan Lucas als man van Lijsbet ook dogter Joest en Heijlwig met Jan hun broer ook wettige zoon Joest en Heijlwig, mede gelovende voor Anneke en Merike hun onmondige zusters zijnde ook twee wettige dogters Joest Danielszoon van den Eijnde en Heijlwig zijn vrouw, mede gelovende voor het onmondig kind van Wilm Joesten Danielszoon en Aleit zijn wettige vrouw Jacobs Vereijnen wettige dogter, ze verkopen te zamen aan Goert Danielszoon van den Eijnde alzulk versterf als hen aangestorven is, erfelijke of havelijke goederen, vanwege Daniel Wilmszoon van den Eijnde hun vader en Elisabeth hun wettige moeder, te weten het vierde gedeelte tot Bussel zoals dat hen toegedeeld was met Goort voornoemd en dat voor de som van 900 gulden. Deze 900 gulden heeft Joest en Heijlwig en haar kinderen betaald en afgerekend. Ende wij schepenen daerbij en over zijn geweest dat zij gerekeent hebben ende alnoch gelijckerwijs gelijck Heijlwich cum tutore ende haer kinderen Goerden eertijts vercocht hadden Goerden voorschreven ende henne los daerin gehouden hadden welken los sij Goerden mede vercopen ende opgedragen ende dese vecoperen voorn. met henne momboirs hebben helmelinge vertegen op dat vierde gedeelte tot Bussel ende op de losbrief die sij van hennen erffenisse hebben mochte ende op alle gerechticheden die sij tot dese vierde gedeelte hebben mochte tot behoef des copers voerschreven geloevende voert dit vercoperen tvertijen altijt vast ende stedich te houden super omnia sonder arglist ende dat in presentie van hennen wittige oemen die in die selve goeden mede gedeijlt hebben ende ook die oemen van der moederwegen ende des sal Goert Heijlwigen noch geven en haer kinderen 20 karolus gulden. Actum 16-01-1559.
Goort Daniels van den Eynde is geboren te Asten rond 1506 en rond 1540 getrouwd met Wilbrorden Dirck Ghoirts en hieronder hun gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Joost (den Oude) | Asten ±1541 | Asten ±1575 Hendricken Colen |
Asten ±1627 | zie ook Busselseweg 5 |
2 | Elisabeth | Asten ±1543 | Asten ±1565 Jan Henrick Jacobs |
zoon Jan * |
|
3 | Joost (de Jonge) | Asten ±1545 | Asten ±1569 Heijlwich Corstken Smeets Asten ±1579 Heylken |
Asten ±1615 | |
4 | Antonius | Asten ±1547 | Asten ±1580 Anna Peters |
zoon Daniel | |
5 | Frans | Asten ±1549 | |||
6 | Willem | Asten ±1551 | Asten ±1580 Margriet Verdeuzeldonck |
Asten ±1610 | **** |
* zoon Johannes (Jan) Jacobs, geboren rond 1577 was kannunik in Brugge en overleed daar op 31-01-1647. Hendrik Nicolaas Ouwerling beschrijft Johannes Jacobs in de krant de Zuid-Willemsvaart van 24-04-1915 als een beroemde Astenaar:
Johannes Jacobs was een neef van Gerardus Henrick Jacobs, geboren te Asten rond 1550, vanaf 1580 pastoor van Someren en deken van Helmond, en dus een broer van de met Elisabeth van Bussel getrouwde Jan Henrick Jacobs. Over hem wordt in 'Godgeleerd Nederland' van 18532 het nevenstaande geschreven. Geheel rechts is nog te zien dat volgens de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 04-06-1896 de studiebeurs van Johannes Jacobs nog steeds wordt uitgekeerd. |
![]() |
![]() |
Gerardus Henrick Jacobs staat ingeschreven op 14-02-1568 bij de oude universiteit van Leuven en wordt in de Astense archieven nog genoemd met betrekking tot zijn zus Anna:
Asten Rechterlijk Archief 67 folio 12 verso; 13-04-1609:
Meester Gerardt Henrick Jacobs, landdeeken en pastoor te Zoemeren en Joost Goyaert Daniels, schepen alhier, verklaren dat Lambaert Jan Peters getrouwd met Anna dochter, Henrick Jacobs is toegedeylt geweest een schepenbrief van ƒ 6,- per jaar. Deze cijns heeft eertijds verkocht Peter Jan Slaets aan Henrick Jacops uit onderpanden alhier. Schepenbrief de dato 02-05-1568.
Gerardus Henrick Jacobs is rond 1613 te Someren overleden.
** zoon Wilbert Jacobs, geboren rond 1566 is rond 1588 getrouwd met Yken en hun dochter Mechteld is rond 1609 getrouwd met Jan Dierickx Vervoordeldonck. In de bewoningsgeschiedenis komen hun zoon Wilbert (zie Voordeldonk 89) en dochter Maria (zie Voordeldonk 73) voor. Dit valt op te maken uit een passage in het rechterlijk archief van Vlierden:
Rechterlijk Archief Vlierden 30 folio 70; 17-01-1765:
Wij scheepenen van Vlierden doen conde, certificerende mits desen voor de opregte waerheijt dat uit ten ernstige versoeke van Lambert Janssen Vervoordeldonk, oudt praesident-schepen inwoonder alhier, naukeurig hebben gevisiteert seekere boom van consanguiniteyt off bloetverwantschap in authenticque forma, voor heen gedaan maken van de vrienden en bloetverwanten van den Eerw. Heere Johan Jacobs, in sijn leven Cannonnick der Cathedrale Kerke van Sint Donaes binnen Brugge in Vlaanderen, fundateur van seekere beursen in de Valck schoole tot Loven, zijnde den selven boom gepasseert voor wijlen den notaris meester Peter Bunnen en seekere getuygen binnen de stadt Hellemondt doenmaels resideerende de dato respective van 18-10-1668, waar in wij scheepenen naar naukeurige examinatie onder andere hebben bevonden dat drie deponentersen onder andere hebben verclaert als volgt:
Dat N. getrouwt met N., hare kinderen Wilbert, Jan en Heer Gerard, geweesene pastor tot Someren, Jan getrouwt met Elisabeth van Bussel, hare kinderen de Heer Jan, geweesene Cannonnick der Cathedrale Kerke van Sint Donaes binnen Brugge in Vlaanderen, en Hendrik. Verder hebben wij scheepenen ondervonden dat Wilbert, broeder van den voorschreven Jan, getrouwt met Yken, sijn descendenten te wesen Mechtelt, Jootsken, Maria, de Heer Anthonis, Connonnick te Antwerpen en Anneken, de voorschrevene Mechtelt getrouwt met Jan, agterlaetende een kindt genaemt Wilbert, denselven Wilbort getrouwt met Maria Willem Sneven, kinderen Hendrik en Jan. Hendrik getrouwt met Maria Lambert Verhaseldonk, hare kinderen Jan, Maria en Willem, Jan getrouwt met Jenneke Joseph Rutten, hare kinderen onder meer anderen den requirant in desen. Verders verclaren wij scheepenen dat wij den voorschreven Jan, getrouwt geweest sijnde met Jenneke Joseph Rutten, wel hebben gekend en desselfs soon, den requirant in deesen alnog seer wel kennen en bij denselven en sijn vader en familie hebben verkeert en omgegaan, en dat ook vervolgens ons wel bekend is dat den requirant Lambert Janssen Vervoordeldonk in houwelijk heeft gehad Elisabeth Janssen Smits en daer bij heeft verwekt de naargenoemde kinderen: Joseph, Jan, Engelina, Johanna, Henderik, Maria, Lambert, Jenneke en Antoni. Wijders verklaren wij scheepenen dat wij naar examinatie in deselve attestatie offte boom verders hebben bevonden dat bij de twee eerste in ordine deponentersen alnog was verklaart dat meester Aart Willems, geweesene Cannonnick in de Cathedrale Kerke van Ons Lieve Vrouwe binnen Antwerpen, ook fundateur van seekere beursen is geweest den geregte neeff van Mechtelt, dogter van Wilbert Heynen en Yken sijne huysvrouw, dat voorschreven kinderen van de requirante als descendenten van denselven Wilbert Heyne vervolgens sijn van de bloetverwanten van denselven Aart Willems en alsoo geregtigt tot de voorschrevene sijne gefundeerde beursen. In oirconde der waerheyt hebben wij deze ten prothocolle beneffens onsen gesworen substituut secretaris ondertekent, op heden binnen Vlierden.
Was getekend: Jan van Heugten, Willem Aerts, Anth. Heycoop Substituut Secretaris.
*** zoon Henrick Jan Jacobs is geboren te Asten rond 1580 en getrouwd met Jenneke Aert Roymans, geboren te Deurne. Hun zoon Geraert Jacobs, geboren te Deurne rond 1624, werd op 31-12-1641 als Gerardus Jacobus Dornensis ingeschreven bij de oude universiteit van Leuven. Hij was vanaf 1648 pastoor van Deurne en in de Helmondsche courant van 30-07-1948 wordt nog aandacht aan hem besteed:
Pastoor Geraert Jacobs is op 25-05-1684 te Deurne overleden.
**** zoon Goort van Bussel, geboren rond 1580 trouwt met Lyske Dircx en overlijdt te Asten rond 1619. Zijn weduwe moet de erfenis verkopen:
Asten Rechterlijk Archief 145 07-02-1619:
Dierck Jan Peters en Daniel van Bussel als momboiren van Lijsken Diercx weduwe Goyaert Willem Goyaerts en haar kinderen willen verkopen. Huybrecht en Joost Goris van Bussel, naest gebueren van de weduwe, die welcke hebben verclaert ende op henne mannenwaerheyt geaffirmeert dat de vercooping nutter gedaen is dan gelaeten te worden, dit vanwege de hoge lasten. De goederen welke haar en haar kinderen bij scheiding en deling de dato 03-01-1614 voor schepenen alhier zijn toegevallen als erfgenamen van wijlen Willem Goyaerts en op heden vernieuwd. Zijnde een "heerdstadt metten huysse daerop staende met bijbehorende landerijen, weien, hei enzovoorts gelegen aen de Dijck op Bussel 50 lopense. Zonder aan de maat gebonden te willen zijn. De goederen zijn belast met 21 gulden aan Joost Goyaerts van Bussel; 2 gulden 10 stuiver aan Peeter Joosten te Helmont; 2 gulden 15 stuiver aan Jan Baecx te Helmont; 4 gulden aan Jielis Hoeck; 10 gulden 10 stuiver aan Catharina Leemputten te 's Hertogenbosch; 13 gulden aan Anthonis in de Swaen te Helmont; 3 mud rogge te 's Hertogenbosch Astense maat hier te leveren; 2 mud rogge aan Fredrick Heeren te 's Hertogenbosch ƒ 4,50 per mud; 1 malder rogge aan Geraerdt van de Wiel; 2 mud rogge aan Maria Evers te Driel; 1 sester rogge aan de Pastorije alhier; 20 stuiver grondcijns aan den Heer van Asten uit het gehele goed; 1 vat rogge aan de Kerk alhier. Op 07-02-1619 is nae vuytgaen van de keersse Huybrecht Diepenbeecx voor ƒ 231,- en 100 slagen, iedere slag 2 gulden, half / half, koper gebleven.
Hun in bovenstaande archiefstuk genoemde zoon Goort Goort van Bussel, geboren rond 1615, trouwt met Anna Philippi.
Keren we terug naar Goort Daniels van den Eynde, die uit onderstaande archiefstuk in het bezit van de hoeve tot Bussel, blijkt te zijn:
Asten Rechterlijk Archief 62; 10-01-1560:
Goris Danielszoon van den Eijnde verkoopt aan Heer Dirck Roelofszoon Van Milheeze een jaarlijkse cijns van 6 gulden op Lichtmisdag uit zijn huis, hof, hofstad en erfenis daarbij gelegen tot Bussel, ene zijde Goert Daniels, andere zijde Ghevert Aertszoon Verschueren, andere einde erf Goort voornoemd. Testes Jan Tielen en Goert Daniels als schepenen. Goort Daniels stelt zich mede tot borg, indien mocht blijken dat de onderpanden van Goris niet goed genoeg zouden wezen.
Goort Daniels van den Eynde is rond 1570 overleden en volgens dit archiefstuk wordt zijn zoon Joost (de Jonge), die zich van Bussel gaat noemen, eigenaar:
Asten Rechterlijk Archief 66; 30-12-1573:
Peeter Reijnder Janssen affgaende sijn tochte, Thomaes Peeters, voirschrevene soon ende Anthonis Goirtssoon van Bussel als man ende wettige momboir van Anna Peeters voirschrevene dochtere sijnder wettige huijsvrouwen ende dije voirschrevene Thomaes ende Anthonis mede gelovende ende hen sterckmakende voer Willemen Peeterssoon hennen broeder absent ende onmundich weesende aengaende de erffelicheijt hebben wettelick ende erffelich vercoft opgedraegen ende mitdts helmelingen daerop vertijdende oevergegeven Joosten Ghoirtssoon van Bussel eenen jaerlicken ende erffelicken chijnsx van vijfthien brabants gulden tstuck twintich stuijvers ghereeckent jaerlicx verschijnende op Lichtmisdach ende sall ijerstmaelle verschijnen nu Lichtmisse naest comende ende soe voerts alle jaeren den voirschrevene coopere ofte thoonderen des tegenwoirdichs brieffs, schadtvrij ende beedevrij te leveren ende te betalen van ende vuijt. Eender hoeven gelegen inne dije prochie van Asten ontrent den Dijck ghenoempt dije hoeve te Bussel, ene zijde Frans Frans Peeterssoon cum pluribus, andere zijde dije ghemijn beeck, ene einde dije gemeijnt, andere einde dije ghemeijnen Aa. Ghelovende dije voirscreven vercooperen inder qualiteijt als boeven super se et omnia habita et habitanda tvoirscreven. Vercoopen opdraegen oevergeven ende vertijde euwelick vast stedich ende van werden te halden ende tvoirschrevene. Onderpandt altijt goet ende waelduegende genoech te halden ende te maecken als voer den erffchijncx voirschreven sonder argelist. Onder conditien nochtans hijertoe gedaen dat sij vercoperen ofte henne naecomelingen den voirschrevene erffchijncx altijt weder sullen moegen lossen quijten ende inder erffelicheijt affleegen met twee hondert ende vijftich der voirschreverne voer Kersmisse op te seggen als men Lichtmisse daernae dije penninge cum arrest adijs sique sunt verb Lossen prout in de bita et meliori forma (na arrest op een betere manier te lossen door de debiteuren). Testes IJsbout Marcheliss ende Dirck Jan Franckenssoon.
Joost (de Jonge) Goorts van Bussel is geboren te Asten rond 1545 en rond 1569 getrouwd met Heijlwich Corstken Smeets. Na haar overlijden te Asten rond 1578 is Joost (de Jonge) Goorts van Bussel rond 1579 hertrouwd met Heylken, weduwe van Isbout Jacobs. Hieronder de gezinnen van Joost (de Jonge) Goorts van Bussel met Heijlwich Corstken Smeets en Heylken en de voorkinderen van Heylken getrouwd met Isbout Jacobs:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Isbout | Asten ±1570 | Asten ±1600 Joostien Wilbert Heynen |
Asten ±1616 | |
2 | Peterken | Asten ±1572 | Asten ±1600 Willem Peter Slaets |
Asten ±1610 | zie 't Hoekske 10 |
3 | Heyke | Asten ±1574 | Asten ±1600 Lucas Henrick Lucas |
Asten ±1636 | |
4 | Wilbort | Asten ±1576 | Asten ±1605 Mechteld Jacobs |
Asten ±1652 | zoon Peter zie Lagendijk 3, Busselseweg 5 en Dijkstraat 50 |
5 | Jan | Asten ±1578 | Asten ±1610 Lyntien Hendrick Franssen |
Asten ±1636 | zoon Hanrick |
6 | Simon* | Asten ±1580 | Asten ±1610 Margriet van Hove |
Asten ±1636 | zie ook Voormalig huis E1101 |
7 | Henric** | Asten ±1573 | |||
8 | Hendrick** | Asten ±1575 | Asten ±1600 Jenneke Willem Goyaerts |
Asten ±1636 | |
9 | Ambrosius** | Asten ±1577 | Asten ±1620 Willemken Anthonis Canters |
Asten ±1636 | dochters Yken en Heylken zie ook Voormalig huis B401 |
10 | Mechteld** | Asten ±1579 | Asten ±1605 Wilbort Joosten van Bussel |
Asten ±1610 | zoon Peter zie Lagendijk 3 en Dijkstraat 50 |
* kind uit het tweede huwelijk
** voorkinderen van Heylken getrouwd met Isbout Jacobs
Uit onderstaand archiefstuk is de naam van de eerste echtgenote van Joost (de Jonge) Goorts van Bussel gehaald:
Rechterlijk Archief Deurne 82 folio 127; 27-03-1576:
Zo kwamen voor de Schepenen in hunne propere personen de erfgenamen van wijlen Jan Smeets en diens vrouw Lijsbeth, met name Jan Peter Sceenkens als zijnde de man van Joestken Goijart Smeets, die tevens bij deze optreed voor haar zuster Geertken, met als haar momboir of voogd haar neef Joesten van Bussel. Verder Dirck van den Winckel als zijnde de man en momboir van Grietken. Nog Joest van Bussel als momboir voor zijn vrouw Heijlwich en als gekoren momboir voor Jannen Corstken Smeets. Verder Maes Metten als momboir of voogd van Goijartken Corstkenszoon. Nog verder Cornelis, Peter en Willem de voorkinderen van Jan Smeets, de jonge, alsmede als momboir voor de nakinderen van voornoemde Jan Smeets. Nog Henrick Jan Pegs als echtgenoot. Jan Peter Sceenkens. Verder Metten en Henrick, kinderen van Thonis Mertens. Claes Gueyens als momboir of voogd voor Lijsken Thonis Mertens. Verder Thijs Thijs Nelis, Jan Thijs Nelis, Ruth Thijs Nelis en Claes Goijars als zijnde de man en momboir van Barbara. Zij allen als erfgenamen verkopen bij deze aan Lambert en Andries de wettige kinderen van Andries van Bruggen al het goed door hun bij boedeldeling verkregen, waar ook gelegen. Dit met uitzondering van 18 eikenbomen.
Joost (de Jonge) Goorts van Bussel verkoopt een stuk land aan de Dijk:
Asten Rechterlijk Archief 67 folio 19; 01-06-1609:
Joost Goris van Bussel verkoopt aan Peter Michiel Thijssen land aen den Dijck naast Joost Jan Henricx.
Joost (de Jonge) Goorts van Bussel verkoopt een cijns waarbij hij zijn huis als onderpand gebruikt:
Asten Rechterlijk Archief 67 folio 60; 27-02-1610:
Joost Goorts van Bussel verkoopt aan Marcelis Peter Jacobs een cijns van 8 gulden 5 stuiver per jaar in kapitaal ƒ 128,- à 6,45%. Onderpand huis, hof en land aan den Dijck, ene zijde Derick Jan Peters, andere zijde Huybert Jan Diepenbeecx, ene einde erfgenamen Goort Ceel van Bussel, andere einde de gemeente.
Joost (de Jonge) Goorts van Bussel is rond 1615 overleden en de erfenis wordt verdeeld. Naast de 6 kinderen uit de huwelijken van Joost (de Jonge) Goorts van Bussel worden nog 3 erfgenamen genoemd. Waarschijnlijk zijn dit voorkinderen van zijn tweede vrouw uit een eerdere relatie met IJsbout Jacobs:
Asten Rechterlijk Archief 67a folio 91 verso; 28-04-1616:
Henrick IJsbout Jacobs, Ambrosius, zijn broeder mede voor Henric Joosten, zijn broeder voor twee gedeelten, Wilbrort Joost Goorts getrouwd met Mechtelt voor zichzelf en mede voor zijn vrouw, Willem Peter Slaets getrouwd geweest Peterken mede voor hun zoon Jan, Lucas Henricx getrouwd met Heylken, IJsbout en Jan, zonen Joosten voorschreven. Allen kinderen en erven van Joost Goorts en Heyke, zijn eerste vrouw en van Heylken, zijn tweede vrouw. Zij verdelen de nagelaten goederen:
1e lot krijgen Henrick en Wilbrort het half huis te Haebraecken met de halve schuur, paardestal en land, ene zijde erfgenamen Goort Ceelen, andere zijde Juffrouw van Herlair en de kerckpat, ene einde de gemeente, andere einde erfgenamen Jonker Cornelis Wyfflits. Deze twee delen van Wilbrort en het derde deel van Henrick. Land op den Heckecker 4½ lopense; land Trouwhoffken; groes 't Cleynveltjen; groes die Bevercoot; hooibeemd 't Cleynveltje achter Bussel. Belast met 37 gulden 2 stuiver per jaar aan Jan van Oss te 's-Hertogenbosch; 6 gulden per jaar aan eenen te 's-Hertogenbosch; 8 gulden 5 stuiver per jaar aan Marcelis Jacobs; 1 mud rogge per jaar aan Jonker Evert te Lyssel; aan de Kerk van Asten soveel als tseker is.
2e lot krijgt Ambrosius het oude huis en halve hof naast de schaapskooi met de mesthof soo verre die oessen druypen van der schueren van de erfgenamen Jans van Otterdijck, ene en andere zijde de delers, ene einde erfgenamen Goort Aeben, andere einde de gemeente; land in Braessel; land 't Ven; land naast Derick Jan Peters; groes int leech Eussel; groes de helft van 't Perdtseussel affter Bussel; beemdje naast Lambert Jan Peters. Belast met 21 vat rogge per jaar maat van Helmont; 100 gulden aan NN; 100 gulden aan NN; 13 gulden aan den Heilige Geest van Asten of zoveel het is; de roggepacht aan het Capelleke te Sint Oeden Roy; de roggepacht aan Jegers te Roy; 3 gulden per jaar aan Jan van Oss.
3e lot krijgen Willem Slaets en Lucas Henricx de schuur van Jan van Otterdijck met dries en land, ene zijde Marten Ceel Martens, andere zijde Bruysten als deler, ene einde erfgenamen Goort Ceelen, andere zijde de gemeente; land den Hegecker; land de Kyvitshoff; land bij Bussel naast Willem Frans Willems; groes 't Grootvelt; 1⁄3e van een heiveld in Bussel. Belast met den chijns daervuyt te gelden int boeck van Bussel; 21 gulden per aan Geldolph Gielissen; 16 vat rogge per jaar of zoveel het is aan Bruysten Isbouts en Lucas Henricx; nog aan Willem Ceelen, van dezelfde roggepacht, zoveel het is; 4 gulden per jaar aan het Sint Andries-altair; 1 gulden 10 stuiver per jaar aan Lijsken Verheeze; aan Meester Henrick Verweyen zoveel als het is.
4e lot krijgen IJsbout en Jan het bakhuis en de schop; de halve schuur het einde naast Derick Jan Peters; land naast Derick Jan Peters met een einde van den hof, naast het huisken, met de halve put voor de deur; land op Braessel naast Mathijs Frans Thijssen; land int Ven; groes int leegh Eussel; groes de helft, middendoor, van het Perdtseussel; 1⁄3e deel van een heiveld te Bussel. Belast met 14 gulden per jaar aan Joseph Wouters te Eyndhoven; 12 gulden per jaar aan Jan Corstjen Smeets; 6 gulden per jaar te Deurne; 3 gulden 5 stuiver per jaar aan Peter Aert Thijssen; aan de pastoor te Asten zoveel als het is; 1 vat rogge per jaar aan de Coster.
Joost (de Oude) Goorts van Bussel geeft advies bij een verkoop van zijn buren en zijn neef Daniel van Bussel, zoon van Antonius Goort van Bussel en Anna Peters, is momboir:
Asten Rechterlijk Archief 145; 07-02-1619:
Dierck Jan Peters en Daniel van Bussel als momboiren van Lijsken Diercx weduwe van Goyaert Willem Goyaerts en haar kinderen willen verkopen. Huybrecht en Joost Goris van Bussel, naest gebueren van de weduwe, die welcke hebben verclaert ende op henne mannen-waerheyt geaffirmeert dat de vercooping nutter gedaen is dan gelaeten te worden. Dit vanwege de hoge lasten. De goederen welke haar en haar kinderen bij scheiding en deling op 03-01-1614 voor schepenen alhier zijn toegevallen en op heden vernieuwd. Zijnde een heerdstadt metten huysse daerop staende met bijbehorende landerijen, weien, hei enzovoorts gelegen aen de Dijck op Bussel 50 lopense. Zonder aan de maat gebonden te willen zijn. De goederen zijn belast met 21 gulden aan Joost Goyaerts van Bussel; 2 gulden 10 stuiver aan Peeter Joosten te Helmont; 2 gulden 15 stuiver aan Jan Baecx te Helmont; 4 gulden aan Jielis Hoeck; 10 gulden 10 stuiver aan Catharina Leemputten te 's-Hertogenbosch; 3 gulden aan Anthonis in de Swaen te Helmont; 3 mud rogge te 's-Hertogenbosch Astense maat hier te leveren; 2 mud rogge aan Fredrick Heeren te 's-Hertogenbosch; 4,50 mud 1 malder rogge aan Geraerdt van de Wiel; 2 mud rogge aan Maria Evers te Driel; 1 sester rogge aan de Pastorije alhier; 20 stuiver grondcijns aan den Heer van Asten uit het gehele goed; 2 vat rogge aan de Kerk alhier. Op 07-02-1619 is nae vuytgaen van de keersse Huybrecht Diepenbeecx voor ƒ 231,- en 100 slagen (iedere slag 2 gulden half half) koper gebleven.
In Den Uytbeyndel vinden we een artikel aan de hand van Gaudentius G. Slaats over bestedingen van Daniel van Bussel voor een legeropdracht:
lck Daniel van Bussel ben met die soldaeten nae Huesden gegaen voor eccecusi, gegaen voor Jan Maes ende Dirc Janse in den iersten tot Lyshout betaelt voor die soldaeten ƒ 0-8-0 's Nachs tot Roede ƒ 1-4-0 Tot Boxtel ontbeten betaelt voor die soldaeten ƒ 0-19-0 Noch voor Huesden ƒ 0-10-0 Noch verteert in het overcoomen met den overvaeren ƒ 0-10-0 Noch uutgeweest 11 daegen ende daech gehadt 7 stuyvers belopt ƒ 3-17-0
ƒ 1-4-0
ƒ 8-2-0
Item noch nae Huesden geweest den 9 februarius doen tot Helmont verteert in het nachgaan ƒ 0-8-0 Noch tot Schijndel verteert ƒ 0-7-0 Noch tot Vlijmen verteert ƒ 0-8-0 Noch eenen haes gesconken den renmeester voor ƒ 0-19-0 Noch van oever gevaere gegeven noch ende weder ƒ 0-5-0 Noch uut geweest 13 daegen daechs 7 stuyvers ƒ 4-11-0 Noch verteert met den renmeester Vereyken ende Jan Franssen in het uutgaen in sijn boecis ƒ 2-5-0 Met den geueldygen doen ick den eedt dede somma beloept in alles ƒ 9-3-0
Facyt bedracht dese bey reysse metten oncosten ƒ 17-6-0
|
![]() |
Zoon Symon Joost van Bussel is geboren te Asten rond 1580 en rond 1610 getrouwd met Margriet van Hove, geboren te Asten rond 1590 als dochter van Mathijs Tijssen van Hove en Peerke Tuerens van der Weyden (zie verderop hieronder). Symon van Bussel is rond 1636 bij de pestepidemie overleden en Margriet van Hove is rond 1638 hertrouwd met Willem Dirck Gielen. Hieronder de gezinnen van Margriet van Hove met Symon Joost van Bussel en met Willem Dirck Gielen:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Henrick | Asten ±1612 | Priester | Asten ±1636 | ** |
2 | Godefridus | Asten ±1616 | Ongehuwd | Asten ±1652 | |
3 | Dirck* | Asten ±1640 | Someren 05-02-1667 Catharina Dirck Smits |
Asten 01-01-1709 | zie Voormalig huis E1101 |
* kind uit tweede huwelijk van Margriet van Hove met Willem Dirck Gielen
** zoon Henrick heeft recht op een studiebeurs (zie hieronder) gesticht door Henrick van der Weyden pastoor in Neerloon rond 1590
Asten Rechterlijk Archief 74 folio 31; 13-04-1635:
Heer en Meester Henrick Vervoordeldonck, pastoor te Asten en Mathijs Tijssen van den Hove. Collecteurs van een beurs van ƒ 75,- volgens erfbrieven achtergelaten door Heer en Meester Henrick van der Weyden, priester testament de dato 29-07-1604. Een aanvraag om gebruik te maken van deze beurs is gedaan door Peter, zoon Bonaventura Brants te Meel de dato 21-02-1635. Omdat het testament bepaald dat de naaste van bloede voor gaan, zo komt het dat Henrick, zoon Symon Joost van Bussell daar moeder aff was Margriet, dochter Mathijs Tijssen van der Hove getrouwd met Peterken, dochter Willemken Tuerens van der Weyden en welke ook een aanvraag heeft gedaan, het eerste recht heeft. Met ingang van 1632 kan hij van de helft van het profijt der beurs gebruik maken.
Is Henrick van Bussel diegene die als Henricus Busselius in 1633 pastoor in Bakel wilde worden? Onderstaand artikel en de bijlage3 hebben hier betrekking op:
Symon Joost van Bussel verkoopt zijn geërfde goederen:
Asten Rechterlijk Archief 67a folio 79 verso; 13-02-1616:
Simon Joost van Bussel verkoopt aan Bruysten Isbouts Jacobs al de goederen hem aangestorven van zijn vader en die hem nog zullen aansterven van Heylken, zijn moeder. Te betalen mei 1616 200,-. 1617 300,-; 1618 200,-. Alles à 6% per jaar. Naschrift 03-06-1622: Voldaan.
Symon Joost van Bussel verkoopt tweemaal een cijns met zijn huis op Bussel als onderpand:
Asten Rechterlijk Archief 71 folio 138; 14-12-1630:
Symon Joosten van Bussel verkoopt aan Henrick Isbouts en Jan Jan Maes, kerkmeesters ten behoeve van de Kerk een cijns van ƒ 12,50 per jaar (ƒ 200,- à 6¼%). Onderpand huis, hofstad en land te Bussel.Asten Rechterlijk Archief 74 folio 28 verso; 06-04-1635:
Symen Joosten van Bussel verkoopt aan Frans Anthonissen Verrijt een cijns van ƒ 200,- à 6%. Onderpand huis, hof en land te Bussel; groes 30 lopense naast Marcelis Peter Schepers; land achter Bussel naast Henrick Isbouts. Marge: 11-06-1657 Gelost bij Meester Henrick van Bussel.
In 1651 verkoopt Willem Dirk Gielen het goed te Bussel aan stiefzoon Godefridus Symons van Bussel:
Asten Rechterlijk Archief 77 folio 74; 13-01-1651:
Willem Dirck Gielen man van Margriet van den Hove verkoopt aan Meester Godefridus Symons van Bussel, zijn schoonzoon, huis, schuur, land, groes enzovoorts op Bussel. En zoals Symon van Bussel en Margriet deze hebben bezeten en gebruikt. Naschrift: Meester Godefridus van Bussel geassisteerd met Meester Matijs van den Hove, zijn oom, komt overeen en accepteert met bovengenoemde veste dat hij afziet van de goederen gelegen in de Wolsberch, zoals ze nu gebruikt en bezeten worden door Willem Dirck Gielen en dit ten behoeve van Dirck Willem Dirck Gielen, de zoon van Margriet en halve broeder van Godefridus ten erffrechte en Margriet ter tochte. Van deze goederen mag niets verkocht of bezwaard worden, met uitzondering van een beemdje te Astappen, waarmee naar keuze gehandeld mag worden. Meester Goyaert van Bussel zal alsnog, na overlijden van Willem en Margriet, uit de goederen aan de Wolsberch, ontvangen ƒ 500,-. Willem zegt toe, zo spoedig mogelijk ƒ 300,- te zullen betalen aan Meester Mathijs dit ten bate van Goort makende samen ƒ 800,-. Marge: 10-06-1651 ƒ 300,- betaald. Als Meester Goort komt te sterven, zonder wettige geboorten na te laten, dan zullen al zijn goederen versterven op Dirck voorschreven. In omgekeerde zin geschiedt hetzelfde, met conditie, dat dan de voorkinderen van Willem Dirck Gielen uit de goederen aan de Wolsberch voorvuyt zullen ontvangen ƒ 600,- te weten wat hij vanuit Someren hier in heeft gebracht. De goederen van Willem zijn belast met ƒ 550,-. Mocht Willem komen te overlijden voor Margriet dan zal zij zowel uit de goederen van Goort, als die van Dirck mede worden onderhouden.
Als last ƒ 3,- jaarlijks, uit een meerdere rente, van ƒ 9,- jaarlijks aan de Arme Bagijntiens, op den Bagijnhoff, te 's-Hertogenbosch; 2 gulden 15 stuiver jaarlijks uit een meerdere rente aan NN; ⅓ van 2 vat rogge jaarlijks aan de Pastorye, alhier. Koopsom ƒ 1320,-.
Het goed wordt enkele dagen later doorverkocht aan zijn neef Hanrick van Bussel, zoon van Jan Joost van Bussel en Lyntien Hendrick Franssen:
Asten Rechterlijk Archief 77 folio 75 verso; 17-01-1651:
Meester Godefridus van Bussel, verkoopt aan Meester Hanrick van Bussel, wonende te Lyerop, zijn neef, al zijn goederen, te weten een huis, schuur, land en groes te Bussel, en zoals Symon van Bussel, zijn vader, deze gekocht heeft van Huybert Jan Diepenbeecx en in gebruik zijn bij Cornelis Dielis Thielen en anderen. Belast met 9 stuiver jaarlijks cijns aan de Heer van Asten; 3 mud rogge jaarlijks Astense maat uit een meerdere rente van 9 mud jaarlijks aan de fundatie van die van Berckell; ƒ 9,- jaarlijks, uit een meerdere rente van ƒ 27,- jaarlijks, aan de Predicheren; ƒ 3,- per jaar uit een meerdere rente, van ƒ 9,- per jaar aan de Arme Bagijntiens, op den Bagijnhoff, te 's-Hertogenbosch; 2 gulden 15 stuiver per jaar uit een meerdere rente aan NN; 1⁄3e van 2 vat rogge per jaar aan de Pastorye, alhier; ƒ 200,- aan Meester Anthoni Canters; ƒ 500,- à 4%, waarvan de eerste pacht zal verschijnen, Lichtmis 1652, aan NN; ƒ 50,- aan de erven Hanrick Bernaerts. Koopsom: ƒ 1320,-.
Marge: 17-10-1651 gelost.
Godefridus van Bussel is kort daarna rond 1652 overleden.
Zijn oom Isbout Joosten van Bussel is geboren te Asten rond 1570 als zoon van Joost (de Jonge) van Bussel en Heijlwich Corstken Smeets. Hij is rond 1600 te Asten getrouwd met Joostien Wilbert Heynen en hieronder hun gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Emgard | Asten ±1605 | Asten ±1635 Goort Lamberts |
>1645 |
Isbout Joosten van Bussel is rond 1616 te Asten overleden en Joostien Wilbert Heynen is rond 1620 hertrouwd met Huybert Meester Jan Verdijsseldonck (zie Dijkstraat 37 en 39). De eerder verkregen erfgoederen met zijn broer Jan, worden onderling verdeeld:
Asten Rechterlijk Archief 67a folio 128 verso; 02-03-1617:
Jan Joost van Bussel en Joostien weduwe IJsbout Joosten van Bussel en Emgard, haar dochter. Zij verdelen de nagelaten goederen die Jan en IJsbout toegekomen zijn tegen hun wederdelers:
1e lot krijgt Jan de halve schuur van de plaetse te doen; land aen Vosholen; land 't Ven; land op groot Braessel; 't leech Eussel; groes int Perdtseussel; heiveld bij Bussel; den Oudenhoff zijn deel hierin; nog diverse houten. Belast met 12 gulden per jaar aan Jan Corsten Smeets; 3 gulden 5 stuiver per jaar aan Peter Ceel Thijssen; 1 vat rogge per jaar aan de Custerio.
2e lot krijgen Joostien en Emken het oude bakhuis, turfschop en den dries daarbij gelegen; hun deel in den Oudenhoff naast het bakhuis; land naast Bruysten IJsbouts; land int Ven; land op groot Braessel; groes int leech Eussel; groes int Perdtseussel; heiveld bij Bussel. Belast met 14 gulden per jaar aan Joseph Wouters; 6 gulden aan Gielen Vreyen of de houder van den brief; 2 vat rogge per jaar aan de Pastoor of zoveel het is.
In het testament van Huybert Jans Verdijsseldonck (zie ook Voormalig huis F358) wordt de dochter van Isbout van Bussel in onderstaande documenten genoemd:
Someren Rechterlijk Archief 55; 22-08-1645:
Testament van Huijbert sone Meester Jan Verdeijsseldonck, weduwnaar van Dirckske dochter van Pauwel van Duppen en Joostie dochter van Wilbert Heijnen, weduwe Isbout van Bussel voor notaris Jan Verdijsseldonck te Eindhoven. De 4 kinderen van Huijbert en Dirckske de goederen van Dirckske en de goederen uit testament van Meester Jan Verdeijsseldonck en Henrickske; Gerart en Wilbert hun beider kinderen. De overige goederen van Huijbert; aan Emmeke dochter van Isbout van Bussel ten bate van Meester Goort Lamberts de goederen van Isbout.Asten Rechterlijk Archief 78 folio 14 verso 27-03-1654:
Huybert sone Meester Jans Verdijsteldonck getrouwd met Joostien, weduwe Isbout Joosten van Bussel en Goort Lamberts getrouwd met Emken, dochter Isbout Joosten en de voorschreven Joostien. Zij verkopen aan Peeter Dirckx huis, schuur, hofstad en aangelag 1½ lopense, ene en andere zijde en ene einde erven Bruysten Isbouts , andere einde de straat.
Jan Joosten van Bussel is geboren te Asten rond 1578 als zoon van Joost (de Jonge) van Bussel en Heijlwich Corstken Smeets en rond 1610 getrouwd met Lyntien Hendrick Fransen en hieronder hun gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Hanrick | Asten ±1611 | Lierop | ||
2 | Peter | Asten ±1615 | Asten ±1655 Margriet |
Asten 26-05-1693 |
Jan Joosten van Bussel overlijdt in 1636 en zijn broer Wilbort verkoopt zijn goederen:
Asten Rechterlijk Archief 74 folio 64; 26-01-1636:
Wilbort Joosten van Bussel, schepen, en Jan Janssen te Someren als momboiren van de onmondige kinderen van wijlen Jan Joosten van Bussel en wijlen Lijntien Hanrick Franssen hebben verkocht aan Marcelis Peter Seel Tijssen de achtergelaten goederen van de ouders der kinderen huis, groes en land te Bussel. Belast met 3½ mud rogge per jaar aan het Cappittel van ' s-Hertogenbosch (ƒ 18,- per jaar); ƒ 15,- per jaar te 's-Hertogenbosch uit een meerdere rente; ƒ 6,- per jaar aan Wilbort Joosten van Bussel. De schepenen Dirck Jan Goortssen en Gelden Gielis verklaren dat bovenstaande verkoop nutter voor de onmondige kinderen is geweest dan te zijn gelaten. De goederen zijn zodanig zwaar belast, dat ook met verhuring, de lasten niet opgebracht kunnen worden.
Stiefzoon Hendrick Isbouts van Bussel is geboren te Asten rond 1575, waarschijnlijk als voorzoon van Heylken de tweede vrouw van Joost (de Jonge) Goorts van Bussel getrouwd met Isbout Jacobs. Hij heeft zich dan na het tweede huwelijk van zijn moeder van Bussel genoemd. Hij is rond 1600 getrouwd met Jenneke Willem Goyaerts en hieronder hun gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Peter | Asten ±1602 | Asten ±1625 Margriet Ceele |
Asten ±1636 | * |
2 | Goort | Asten ±1605 | Asten ±1625 Maria Thijssen van Hove |
Asten ±1636 | zie ook Voormalig huis E1101 |
3 | Willem | Asten ±1608 | Ongehuwd | Asten ±1636 | |
4 | Henrick | Asten ±1611 | Pastoor | Asten ±1636 | |
5 | Isbout | Asten ±1614 | Ongehuwd | Asten ±1636 | |
6 | Jan | Asten ±1617 | Ongehuwd | Asten ±1636 |
* Margriet Ceele overleeft de pestepidemie en hertrouwt met Jan Jacob Philips Thijssen (alias Slaets)
Hendrick Isbouts van Bussel is rond 1636 te Asten overleden en zoon Isbout verkoopt zijn erfdeel aan zijn vier broers, waarbij zijn oom Ambrosius Isbouts assistentie verleent:
Asten Rechterlijk Archief 74 folio 84; 30-04-1636:
Isbout zoon wijlen Henrick Isbouts en Jenneke, zijn moeder, verkoopt aan Peter, Goort, Willem en Jan, zijn broeders, zijn deel in de goederen hem aangekomen van zijn ouders en gelegen op Bussel. De vier gebroeders, waarvan Jan geassisteerd met Wilbert Joosten van Bussel en Bruysten Isbouts, zijn ooms dragen over aan hem, Isbout land aen den Dijck op Haubraken 2½ lopense. Ze zijn dan bovendien nog schuldig aan hem ƒ 10,- per jaar gedurende zijn leven lang, waarvan het kapitaal ƒ 700,- is, hetwelk zij aan hem zullen overdragen als hij dat van node mocht hebben. De goederen op Bussel zijn dan belast met ƒ 700,- waarvan de rente zal zijn ƒ 40,- per jaar. De vier gebroeders delen nu de goederen.
1e lot krijgen Peter en Goort het oud huis met de halve schuur en het bakhuis aan de straat; weivelt daarbij gelegen aen de ackers aen naast Willem Frans Willems; hooiveldje het cleyn peerdeeussel naast Huybert Meester Jans; hooiveld naast Willem Frans Willems; land den Saethoff; land int Heytvelt; land / hei naast Willem Joosten; land bij 't huys naast Seel Schepers; land den middelsten acker naast Willem Frans Willems; land den Bulthorst.
Overeengekomen is nog, dat alzo Heer Henrick van Bussel, hun broeder, vuytten goederen is scheyden ende off hij scheidt of moghe van doen hadde hem van de gelijcke goederen de handt sal moeten gereyckt worden sonder tegenseggen.
2e lot krijgen Willem en Jan het weiveld en het groot peerdeneeussel naast Willem Slaets; weiveld het Biesvelt naast Willem Frans Willems; hooiveld den Rietbempt naast Willem Peter Slaets; land den Saedthoff naast Willem Frans Willems; land / hei naast Teunis Peters; land den voorste acker naast Willem Frans Willems; den middelsten acker naast de weduwe Symon Jan van Bussel; land den Bulthorst naast Willem Frans Willems; heiveldje naast Huybert Meester Jans; een heesterhof, waarvan de grond blijft bij het oude huis, maar de heesters zullen gezamelijk worden gebruikt. Dit gedurende 10 jaar.
Alle gezinsleden van Hendrick Isbouts van Bussel en ook oom Ambrosius Isbouts zijn gedurende pestepidemie van 1636 overleden en de erfenis wordt verdeeld onder nabestaanden:
Asten Rechterlijk Archief 73 folio 145; 26-03-1637:
Mathijs van den Hove, schout, mede voor Margriet, zijn zuster en Bonaventura Mathijssen van den Hove ter eenre en Wilbort Joosten van Bussel, schepen, Jan Diepenbeecx mede voor Petercken, weduwe Willem Frans Willems. Zij akkorderen betreffende het versterf onder elkaar hebbende.
1e lot krijgen de eerste comparanten de goederen gekomen van hun ouders; het ¼e deel van de roerende en onroerende goederen achtergelaten door wijlen Henrick Isbouts van Bussel volgens de scheiding en deling daarvan zijnde. In de marge staat vermeld: Goyart Hendricx, hun zwager, ten deel gevallen.
2e lot krijgen de tweede comparanten al hetgene wat hun bij scheiding en deling vanwege Jan Henricx Isbouts van Bussel, Willem en Isbouts, zijn broeders, is ten deel gevallen, zijnde de helft van hetgene Henrick Isbouts voorschreven is aangekomen. De gehele akker bij Isbouts Hendrickx in de voorschreven deling is uitgehouden alle geld en meublen welke nog onverkocht zijn en gekomen van Willem en Jan Hendricx Isbouts en Isbout, hun broeder. Verder zal Wilbort cum suis behouden alle gerede gelden van de koopcedulle gekomen van de goederen te Bussel van Goyaert Hendricx van Bussel, alsook zijn broeders. En daarenboven alsnog ontvangen de helft van hetgene voorschreven Mathijs cum suis op de voorschreven koopcedulle hebben gekocht.
Overeengekomen is verder dat beide partijen zullen ontvangen ieder de helft van alle goederen door Heer Hendrick van Bussel, onze pastoor zaliger, achtergelaten alhier bij sijnen dienst geconquesteert ende van sijn ouders hem gegeven alnoch nyet gedeylt en daartoe betalen alle passieve schulden en hem daarvoor zullen geven een eerlijcke vuytvaert.
Peterken, de weduwe van Willem Frans Willems, deelde mee in de erfenis (zij moet dus familie zijn van of de familie van Bussel of de familie van Hove) en verkoopt een cijns:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 56 verso; 11-12-1639:
Peeterken, weduwe Willem Frans Willems geassisteerd met Jan Jan Diepenbeecx verkoopt aan Jan Janssen en Peter Janssen, kerkmeesters en Marten Marcelissen en Peter Dircx, Heilige Geestmeesters, ten behoeve van deze instanties ieder voor de helft een cijns van ƒ 100,- à 5%. Verkoopster aangekomen bij overlijden van Jantien, zoon Henricx van Bussel uit zijn goederen gelegen op Bussel.
Op basis van onderstaand archiefstuk, kom ik tot de conclusie dat Peterken en zus is van Jenneke Willem Goyaerts:
Asten Rechterlijk Archief 69 folio 5; 28-01-1619 fictief:
Henrick Isebouts, getrouwd met Jenneke, Willem Franssen getrouwd met Peerken, Dierck Jan Peeters en Daniel van Bussel als momboiren van Lijsken Diercx getrouwd geweest met Goyaert en haar onmondige kinderen met name Goyaert en Metken. Allen kinderen van wijlen Willem Goyaerts. Zij verdelen de nagelaten goederen aen de Dijck te Bussel.
1e lot krijgt Willem Franssen het bakhuis met turfschop en halve varkenskooi.
2e lot krijgen Lijske en haar kinderen het woonhuis.
3e lot krijgt Henrick Isbet Jacops de schaapskooi.
Willem Frans Willems is rond 1585 getrouwd met Peterken Willem Goyaerts en hieronder hun gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Franciscus | Asten ±1587 | Asten ±1636 | ||
2 | Henricxken | Asten ±1590 | Asten ±1615 Jan Jan Diepenbeecx |
Asten ±1636 | * |
* Jan Jan Diepenbeecx, geboren te Asten rond 1588 als zoon van Jan Aerts van Diepenbeeckx en Heylken is een broer van Huybert Jan Diepenbeecx (zie Busselseweg 5)
Willem Frans Willems is rond 1636 overleden en Peterken Willem Goyaerts verkoopt haar erfdeel aan Mathijs van den Hove:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 67 verso; 09-03-1640:
Peerken, weduwe Willem Frans Willems geassisteerd met Jan Jan Diepenbeecx, haar zwager, verkoopt aan Meester Mathijs van den Hove haar deel in de goederen haar verstorven van wijlen Jan Henricx van Bussel, haar neef. De goederen zijn gelegen te Bussel. Met uitzondering van haar deel in de Heghacker aen den Dijck. En alsnog een koolkamp in de Saethoff zoals Jan Hanrick van Bussel die heeft gekocht van Willem Peter Slaets.
Peterken is rond 1641 overleden en haar schoonzoon Jan Jan Diepenbeecx, broer van Huybert Jan Diepenbeecx (zie Busselseweg 5), eist een deel van de erfenis op, maar dit wordt afgekocht:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 168; 26-03-1642:
Goort Goortssen en Dirck Peters als momboiren van de twee onmondige kinderen van wijlen Frans, zoon wijlen Willem Frans Willems ter eenre en Jan Jan Diepenbeecx getrouwd geweest met Henricxken, dochter Willem Frans Willems en daar van enige kinderen heeft. Hiervan zijn er enige na hun moeder en grootvader komen te overlijden. Alzo het ¼e deel op Jan Diepenbeecx in alle goederen, schulden enzovoort is aangekomen. Nu sustineert Jan Diepenbeecx dat hij nog recht heeft op ¼e deel, uit krachte van testament te Helmond gemaakt, door Peerke getrouwd met Willem Frans Willems, te Helmond, overleden. De momboiren betwisten een en ander men is overeengekomen, na tussenspraak van goede mannen, dat Jan Diepenbeecx afziet van de op Bussel gelegen goederen van Willem Frans Willems en Peerke, zijn vrouw ten behoeve van de voorschreven onmondige kinderen van wijlen Frans Willem Voermans. Deze nemen dan ook alle renten, schulden, cijnsen en achterstellen daarin zijnde, op zich. Jan Jan Diepenbeecx zal dan ƒ 325,- ontvangen van de momboiren. Ook zal hij uit het sterfhuis mee mogen nemen al hetgeen hij in haeff ende meublen daarin heeft gebracht onder andere koeien, twee paarden, al de bijen, zes vijmen stro, een malder rogge en thien caersen mist. Beide partijen beloven een en ander na te komen.
Ook Wilbort Joosten van Bussel geeft zijn deel aan Mathijs van Hove:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 60 04-01-1640:
Wilbort Joosten van Bussel geeft bij erfwisseling over aan Bonaventura Mathijssen zijn deel in de hem aangestorven goederen van wijlen Jan Henrick van Bussel gelegen te Bussel huis, hof, land, groes enzovoorts.
Er blijkt nog een erfgenaam te zijn, namelijk Jan Jacop Philips Tijs (Slaets). Margriet Ceele, dochter van Ceel Ceele en Maria Janssen en weduwe van Peter Hendricks van Bussel, is wonderlijk van de pestepidemie genezen. Zij is medio 1637 hertrouwd met Jan Jacob Philips Thijssen (alias Slaets4), geboren te Asten rond 1612 als zoon van Jacob Philip Thijssen en Fransken Jan Wouters. Hier het wonderlijke verhaal bij haar genezing:
Asten Rechterlijk Archief 33-52; 05-05-1637:
Op heden 26 augustus 1636 compareerde voor mij Margriet Cele, kranck wesende van de contagieuse sieckte, maar haar verstand en vijf zinnen wel hebbende. Zij wil geen afscheid nemen van deze wereld zonder wettelijke dispositie van haar tijdelijke goederen. So begeert Margriet, testatrice, overdenkende de grote schade ende ongeluck de welcke Paulus Colen int verbranden sijns huys, schuer en schop is geschiet mede oock int verbranden van sijn siecke dochters lichaem twelck van maendach tot saterdach naercomende onbegraven onder den blauwen hemel heeft gelegen den gehele locht rontomme heeft door sijnen stanck gevuelts. Heeft begeert van haer moeder ende erfgenamen, is begeerende ende vereysschende mits deser dat aen Paulus Colen alle de schade, ruym ende incomoda gedaen, geschiet sullen voltcommentlijck ten danck, volle en haren belieften voldaen, betaelt ende naercomen worden, verbindende hiervoor alle haer goederen mobilia et immobilia. Getuigen: Peter Janssen, Jan Peters, Jan de Snijer, Jenneken Coecken. Getekend door Joes Peren, pastor in Asten.Op 05-05-1637: Pauwels Colen en Jan Goortssen, aanleggers contra Margriet Peters van Bussel, gedaagde.
Wie een ander door onachtzaamheid en zijn schuld schade aandoet is gehouden de schade te laten arbitreren en door goede mannen te laten repareren. Daartoe dient geconsidereert dat gedaagde het huis van Pauwels Colen, besmet met de pest, contractueel was verbonden dit gade te slaan. En de zieken daarin als waeckersse offt scrubbersse te bewaren. Te meer ook omdat in hetzelfde huis het, onbegraven, dode lichaam van zijn dochter lag. Het is door onachtzaamheid en schuld van gedaagde geweest dat het huis van aanlegger in brand gestoken of geraakt is. En met alle huisraad daarin is afgebrand. Ook het dode lichaam is verbrand, dat van smaendaeghs tot tsaterdaeghs daerna onbegraven heefft laten ligghen, onder den blouwen hemel. Godt weet wat quaet door den boosen scrubbers den dorpe van Asten benae vuytgestorven, nyet en is overcoemen.
De schade aangericht bij de eerste aanlegger beloopt ƒ 500,- bij de tweede aanlegger ƒ 600,-. Niet inbegrepen is dan het verdriet, door het verbranden van het dode lichaam, hun aangedaan. Gevraagd wordt om gedaagde te vonnissen tot betaling der voorschreve geleden schade.Op 05-09-1637: Antwoord van Jan Jacobs op de aanspraak van 05-05-1637.
Tegen het 2e artikel zegt hij dat zijn vrouw, de vrouw van eerste aanlegger wel enige nachten bewaard heeft, doch daarvan geen loon heeft gehad. Hij ontkent dat door zijn vrouws onachtzaamheid of slordigheid het voorschreve huis in brand is geraakt. Men moet dit maar eens bethoonen. Ook zal men niet kunnen bewijzen, dat zijn vrouw ten tijde van het afbranden van het huis, daarin was of in twaalf of veertien uur te voren was geweest. Hij verklaart zich niet ontvankelijk.Op 16-09-1637: Repliek van Pauwels Colen Jan Goortssen contra Margriet Peters van Bussel.
Gedaagde heeft toegegeven dat door haar schuld en slordigheid het huis in brand is geraakt verwijzing naar testament. Dat gedaagde korter dan twaalf uur uit het huis is geweest, daarvan zal thoon gebracht worden.Op 07-10-1637: Dupliek van Jan Jacops contra Pauwels Colen.
Niet bewezen kan worden, dat het afbranden van het huis door faulte off schult van zijn vrouw is geschiedt. Hij gelooft niet, en ontkent dat zijn vrouw heeft bekend dat de brand door haar schult en negligentie gekomen zou zijn. Zijn vrouw is uit compassie in het huis van Pauwels Colen gegaan, is daar ook door de ziekte geïnfecteerd, en haar trouwe diensten worden nu met een proces beloond.Op 17-02-1638: Aandracht van Pauwels Colen contra Jan Jacobs.
Getuigenverhoor onder eede van Jan Jan de Snijer, 40 jaar en Jenneke Cocx, 67 jaar. Te vragen of het niet waar is dat, na het afbranden van aanleggers huis, besmet met de pest, Margriet toen, in nood van sterven haar kerkelijke rechten ontvangen heeft en voor de pastoor gedisponeerd heeft de reparatie en vergoeding van de geleden schade door de brand. En dat jullie, met twee andere, die nu overleden zijn, daarvan op 26-08-1636 getuige zijn geweest. Dat de pastoor, Margriets wil en begeerte in presentie van haar, voor U met luide stem opriep en voorlas. Welke wil of acte jullie, ook besmet zijnde met de pest, toen niet hebt kunnen of mogen tekenen?
Jan Jan de Snijer verklaart het eens te zijn met de aandracht en daarbij te persisteren. Hij voegt er aan toe, dat Margriet hem ook nog gevraagd heeft wat hij wilde hebben voor de aan hem toegebrachte schade. Waarop hij heeft geantwoord dat zij elkaar nog wel eens zouden spreken als zij weer gezond was. En dat Margriet groot leetwesen en misbaer thoonde, well drye off vier continuelijck daegen lanck.
Jenneke Cocx weet zeer goed dat de pastoor, in de ziekte van Marie van Bussel, bij haar huis is geweest om een testament te schrijven. Zij weet ook dat de pastoor haar yet wilde zeggen, maar dat zij quaelijck horende niet heeft kunnen verstaan. Ook heeft zij niets begrepen van wat in de aendracht staat.Op 21-02-1639: Getuigenverklaring Anneken getrouwd met Jan Cocx, 60 jaar en Elsken getrouwd met Peter Aerts, 45 jaar.
Margriet is ten tijde van de brand in het huis van Pauwels Colen, daar 's morgens uitgegaan terwijl 's middags de brand was. Zij weet dit omdat ze op die tijd in huis was van de moeder van Margriet, als Margriet in het huis kwam en tegen haar moeder zei: "Lijs is doodt, ende hebbe haer eenen materen hoedt opgesedt haeckendt aldaer laten tot het doodtcleedt met en naelde dwelck sij haer soude aendoen". Getuige is toen uit het huis gegaan omdat ze niet meer wist wat te doen.
Margriet is 's morgens vroeg uit het huis gegaan, als het 's middags afbrandde. Zij weet dit, omdat zij eenen hoedt van cruyden droech naerden huysen Peter Cocx, naestaende voorschreve afgebrande huyssen, alwaer den sone in den huyse doodt lach ende alsdoen deselve Margriet bij haer eygen huys sien sitten, 's morgens lange te voorens het voorschreve huys affbranden.Op 16-03-1639: Reproche van Pauwels Colen contra Jan Jacops.
Als deze twee vrouwen beweren dat Margriet 's morgens vroeg uit het huis gegaan is, terwijl de brand 's middags was, dan volgt daar uit dat ze haar plichten heeft verwaarloosd. Dit is nog erger. Zij is dan een loopersse ende te meer strafbaar.Op 13-04-1639: Pauwels Colen en Jan Goortssen contra Jan Jacops Slaets getrouwd met Margriet Peters van Bussel.
Margriet zegt dat Jan de Snijder is getrouwd geweest met de dochter van Jan Goyartssen, één der aanleggers en dat er nog kinderen in leven zijn van hem en zijn vrouw. Deze kinderen zullen, na het overlijden van Jan Goorts, zijn goederen erven. Hij is dus dubbel betrokken en daerom en meriteert vuyt dobbel respect gheen geloove.
Aanleggers bethoonen dat de vrouw van verweerder gehouden is tot reparatie van de geleden schade door de brand. Zo wordt gezegd dat deze vrouw een contract heeft aangegaan om het huis van aanlegger te vrijwaren van brand, de zieken daarin gade te slaan en daartoe haar nerticheyt bij te dragen, zoals tot dien einde alle schrobbers aangenomen worden. En omdat zij als aangenoemen schrobbersse off bewaerdesse haar netricheyt niet heeft gedaan, waardoor den huysen in brand zijn geraakt en den dooden lichaem oock metten vuur geconsumeert is geweest.
De voorschreve vrouwe, oock genoemd Margriet Ceelen, sieck ende cranck sijnde van de contagieuse sieckte, wel wetende dat denselven door haeren schult ende heeft in noot offt perikel van sterven bij forme van testament in haeren vuytersten, voor den Heere Pastoir ende voer getuyghen, gewilt ende begeert dat haere moeder offt erffgenaemen de voorschreve aenleggeren de geleden schaede van den brandt souden repareren.Op 08-06-1639: Salvatie van Pauwels contra Jan Jacops.
Niet de pastoor, die de zieken, in nood van sterven, in de grote infectie van de lucht, met gevaar voor eigen leven de sacramenten heeft toegediend. Tegen deze valt niet de minste verdenking van corruptie in te brengen. De pastoor die nu in de lande van Luyck woont. Gedaagdes vrouw, nu weer gezond, refuseert nu de betaling van de schade te doen.
Op 22-10-1639: Notulen en verbalen gehouden in de zaak, onbeslecht hangende voor wethouders, tussen Pauwels Colen en Jan Goort Sanen contra Griet Peters, weduwe van Bussel.
5 mei 1637 is Griet nog weduwe. 8 juli 1637 Griet is dan getrouwd met Jan Jacob Slaets. 3 maart 1638 Jenneken Snijers wordt gevraagd als getuige voor aanleggers.
Mathijs van Hove en Jan Jacob Slaets verdelen de goederen, waarbij Jan Jacob Slaets een huis te Bussel krijgt toebedeeld:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 65; 10-02-1640:
Mathijs van den Hove, schout ter eenre en Jan Jacop Philips Tijs (Slaets) getrouwd met Margriet weduwe Peter Henricx van Bussel ter andere. Zij delen de nagelaten goederen van Hanrick van Bussel.
1e lot krijgt Meester Mathijs de schuur te Bussel; uit een eeusselvelt te Bussel van 16 lopense 13 roede 4 voet af te meten 9 lopense naast de zijde van Lierop. Als het veld minder meet dan 16 lopense 13 roede zullen de delers elkaar helpen dragen; de helft van een hooiveld met 1 roede voor af te meten of te midden door het veld gelegen; een veld te Bussel de zijde van Bussel; de helft in het Pertseussel de zijde naast Lyerop; land de voorsten acker naast erfgenamen Hanrick van Bussel; de helft van de middelsten acker met 9 roede vooraf samen groot 2 lopense 9 roede 5 voet; de helft van 't voorste Heytvelt de zijde van Bussel; de helft van 'd achterste Heytvelt de zijde naast den Busselsen dijck met de weg, zover als het heiveld van de erven Hanrick van Bussel strekt; de helft van een heiveld de zijde naast de erven Peter Hanricx op de Beeck. Marge: Dit komt aan de erfgenamen Jan Jacop Slaets
27-03-1640; de helft van den Saethoff de zijde van Lyerop. Dit lot zal drie de beste eycken en de helft van negen de beste willigen, op de hofstad staande, ontvangen.
2e lot krijgt Jan Jacop Philips Tijs huis, hof en aangelag, land met het eeussel daarbij de zijde naast Bussel, min de 9 lopense aan het vorig lot; de helft min 1 roede in een hooiveld de zijde van Lyerop; de helft in het Pertseussel naast de erven Bruysten van Bussel; land den achtersten acker naast Dirck Gielen; land in de Middelste acker 1 lopense de zijde van Bussel; de helft in den voorsten Heyecker de zijde van de Kerk van Asten; de helft in de achtersten Heyecker naast Teunis Peter Martens; de helft in een heiveld de zijde naast Bussel. Marge: De helft van dit heiveld komt aan het 1e lot
27-03-1640; de helft in de Saethoff naast de Kerk van Asten. Voor het beterschap zal dit lot ƒ 120,- uitbetalen aan het vorig lot.
Jan Jacob Slaets maakte wel eens ruzie:
Asten Rechterlijk Archief 33-52; 01-08-1646:
Meester Mathijs van den Hove, aanlegger contra Jan Jacob Slaets, gedaagde en delinquent.
Gedaagde is samen met goede vrienden en naburen op 23 juli laatstleden geweest op een kinderfeest van Cornelis Jelis Tielen, wonende op Bussel. Aanwezig was daar ook, als, nabuer Peter Hendricx op de Beecke, schepen, alhier, met zijn vader, Hendrick Janssen. Tot den avond hebben allen zich gecreert ende vermaeckt sonder datter oyt een twistich woort is gevallen. Peter en zijn vader, zijn toen vanuit de schuur, waar de vergaederinge was gehouden, op weg naar huis gegaan. Buiten komende, stond daar de delinquent met in zijn hand een bierpot. Direct en zonder te spreken heeft de delinquent, de vader, een oud man, met den bierpot ter aerde geworpen. Peter, vragende, waarom hij dit deed, is meteen met een blanck messe aangevallen. De delinquent, willende zijn moirdadich voornemen ten uitvoer brengen heeft geprobeerd op Peter met eenen steen ter aerde te werpen om alsdan hem den halls aff te snijden. Niettegenstaande den swaeren worp op sijn hoff gehadt hebbende en sijn hoff tot op de pane gequets sijnde, door merckelijcke bescherminge Godts, sijn selve heeft noch staende gehouden en de deliquent met zijn hoet, die doorstoken is, zolang afgeweerd tot er hulp kwam. Zonder hulp zou hij zijn vermoord. Zulk eenen quaet voornemen ende moirdadich attentaet moet gestraft worden. Notulen en verbalen: De vrouw van Jan Jacob Slaets vraagt om verlenging van de termijn.Asten Rechterlijk Archief 33-52; 09-08-1646:
Jan Jacob Slaets zegt dat hij de bierpot alleen maar heeft gebruikt om de vrienden van zijn zwager, Cornelis Dielis Tielen te willen beschencken. Peeter Hanssen, aan de andere zijde, hem, gedaagde, met een eyndt houdts vermeynende ter aerde te slaen. Waarop hij, gedaagde, met vluchten zich zelf heeft moeten salveren. Peter op de Beeck en Peter Hanssen hebben zich daarna niet ontzien om weer in het kinderfeest in te dringen en de vrouw van gedaagde te willen slaan en stoten.
Familie van Hove
Het meeste goed is in bezit van Mathijs Thijssen van Hove, geboren rond 1565 als zoon van Matheus van Leensel. Hij is rond 1590 getrouwd met Peerke Tuerens van der Weyden, geboren rond 1565 als dochter van Willemken Tuerens van der Weyden (zie Voormalig huis E1101). Hieronder het gezin van Mathijs Thijssen van Hove en Peerke Tuerens van der Weyden:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Margriet | Asten ±1590 | Asten ±1610 Simon Joosten van Bussel Asten ±1638 Willem Dirck Gielen |
Asten 15-04-1667 | zie Voormalig huis E1101 |
2 | Maria | Asten ±1595 | Asten ±1625 Goyaert Hendricx van Bussel |
Asten ±1640 | zie ook Voormalig huis E1101 * |
3 | Mathijs | Asten ±1600 | Asten ±1635 Jenneke Joosten |
Asten 27-06-1674 | |
4 | Bonaventura | Asten ±1605 | Someren ±1637 Anna Peter Andries Smits |
±1652** | dochter Lyske zie 't Hoekske 8 stiefzoon Peeter zie 't Hoekske 10 |
* in het archief komen we deze passage tegen:
Asten Rechterlijk Archief 33-52; 1643:
De erfgenamen van Mathijs Thijssen van den Hove questie hebben gehad over het kind van Goyaert Hendricx van Bussel getrouwd geweest met Maria, dochter Mathijs Thijssen van den Hove, doordien het kind een achtergelaten oom heeft, te weten Jan Hendricx van Bussel en twee ooms en een moeye van moederszijde.
** Bonaventura Mathijssen van Hove komt veelvuldig terug in de archieven van Asten; hij had huizen en land in bezit in de Beek, Diesdonk en Wolfsberg waarbij het onzeker is dat hij daar woonde
Mathijs Thijssen van Hove is de grootste bezitter van de hoeven op Bussel en is rond 1640 overleden en daarna verdelen de kinderen de erfenis:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 69; 15-03-1640:
Meester Mathijs van den Hove, schout, Bonaventura Mathijssen, zijn broeder en Willem Dirck Gielen getrouwd met Margareta Mathijssen van den Hove. Allen erfgenamen van Mathijs van den Hove en Peerken Tuerens, zijn vrouw. Zij verdelen de nagelaten goederen van wijlen hun ouders.
1e lot krijgt Mathijs het oud huis in de Wolsberch, met de halve schuur en halve schop; land de helft van het Ven bij de kerk; land de helft van den aghtersten Camp te Heusden; land de helft van het Breecxken bij de kerk; de halve akker bij Willem den Heckeler op Voordeldonck; land achter Dirck Franssen; de helft van het Hoeffken achter Postenacker; land achter het huis en schuur de Gruenacker achter de hegge; het Eusselvelt zover als afgegraven en afgepaald, achter de Snijderscamp en genaamd het Botervelt; hooibeemd den Biender uitschietende op de cleyn Aa; hooivelt het Verbrantvelt aan den Bruynenwert uitschietend op de grote Aa; de helft van een beemd achter Astappen; de helft van de goederen te Bussel, hun verstorven van wijlen Goort Henricx van Bussel, hun zwager met de helft van de renten en lasten. Belast met 6 vat rogge per jaar aan Geeff Willem Martens cum suis, die zij gelost hebben; ƒ 5.- per jaar aan de erven Aert Symons van Bon; ƒ 3,- per jaar aan Geeff van Heuchten en de erven Henrick Aert Timmermans; ƒ 100,- aan de erven Jan Jan Tijs Philips; de cijns van de grond.
2e lot krijgt Dirck Gielen het klein huis in de Wolsberch, met de halve schuur en schop; twee akkerkens, waar de pad doorloopt; land de voorste camp met het Lanckackerken bij den Heilige Geestacker; land de helft van het Ven bij het Sloodt; land de helft van den aghtersten Camp bij de kerk; land de helft van het Brecxken bij de Campen; land de helft van de Camp bij Willem den Heckeler in de Wolsberch; de helft van een beemd tot Astappen; de helft in het Eusselvelt achter de Snijderscamp metten achtersten Start; hooibeemd in den Bruynenwert; de helft van de goederen hun verstorven van wijlen Goort Henricx van Bussel. Belast met ƒ 5,- per jaar aan erven Marie Aerts te Someren uit een meerdere rente; ƒ 2,- per jaar aan Joost van Heuchten; ƒ 3,- per jaar aan de erven Peter Janssen van Haubraken en de erven Willem Reynders; 16 stuiver per jaar aan de erven Thielen Duyssen; ƒ 275,- aan de beursse.
3e lot krijgt Bonaventura de goederen op de achterste en voorste Diesdonck huis, land, groes enzovoorts. Belast met 8 vat rogge per jaar aan de Vicarye en Custerye. Hij zal ontvangen: vijffdalven gulden per jaar aan de erven Meester Jan Henricx; 15 stuiver per jaar aan Goort Geldens; ƒ 200,- aan Hans den schilder te 's-Hertogenbosch; 100 daalder aan Jan van de Vorst te 's-Hertogenbosch; ƒ 200,- aan suster Olislagers opten Groten Bagijnhoff te 's-Hertogenbosch; ƒ 200,- aan Anthonis Canters deze rente te betalen door Mathijs voor 2⁄3e deel en dit lot voor 1⁄3e deel; 36 stuiver per jaar aan de Kerk van Asten.
Zoon Mathijs van Hove krijgt het leeuwendeel van de erfenis op Bussel, zeker als hij de erfenis van zijn zwager Willem Dirck Gielen opkoopt:
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 71; 15-03-1640:
Willem Dirck Gielen getrouwd met Margriet Mathijssen van den Hove verkoopt aan Meester Mathijs van den Hove, zijn zwager, zijn versterff in de goederen van wijlen Goort Henricx van Bussel, te Bussel. Koopsom: Mathijs neemt een rente van 100 rijksdaalders aan de erven Goort Verhoffstadt over van Willem Dirck Gielen.
Mathijs van den Hove is geboren rond 1600 als zoon van Mathijs Thijssen van Hove en Peerke Tuerens van der Weyden en rond 1635 te Asten getrouwd met Jenneke Joosten. Hieronder het gezin van Mathijs van den Hove en Jenneke Joosten:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Petronella | Asten 01-06-1637 | Kind | Asten ±1637 | |
2 | Angela | Asten 06-06-1638 | Kind | Asten ±1638 | |
3 | Josyna | Asten ±1640 | Asten 27-12-1661 Joost Goorts Hoefnagels |
Asten 23-11-1723 | zie Voormalig huis C112 |
4 | Agnes | Asten 09-02-1642 | Kind | Asten ±1642 | |
5 | Maria | Asten 02-06-1644 | Kind | Asten 20-03-1661 | |
6 | Anna Maria | Asten 10-06-1650 | Asten 06-11-1674 Antony Canters |
Asten 02-08-1690 | zie Burgemeester Frenckenstraat 47 |
Mathijs van Hove verkoopt een huis aan Willem Hanricx Latiens, een van de bewoners van de goederen op Bussel en waarschijnlijk betreft dit het de huizen die later in handen komen van Simon Claessen (zie Voormalig huis F889) en Peter Willems Goorts (zie Voormalig huis F890):
Asten Rechterlijk Archief 75 folio 130; 29-04-1641:
Meester Mathijs van den Hove verkoopt aan Willem Hanricx huis en hofstad met een Eeusselveld te Bussel 8 lopense 8 roede, ene zijde Jan Jacop Slaets, andere zijde Seel Schepers en de verkoper, ene einde de koper, andere einde de straat; groes te Bussel 3 lopense gekomen van Willem Joost Luyten naast Jan Jacop Slaets en anderen; land te Bussel 2 lopense 3 copse naast de weduwe Willem Frans Willems.
Willem Hanricx Latiens is geboren te Asten rond 1600 en rond 1630 getrouwd met Lijsken Jan van Baeckel. Na haar overlijden te Asten rond 1640 is Willem Hanricx Latiens rond 1641 hertrouwd met Iken Joosten van Brey. Hieronder het gezin van Willem Hanricx Latiens en Lijsken Jan van Baeckel:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Jenneken | Asten ±1634 | Asten 29-11-1657 Simon Claessen |
Asten 18-11-1693 | zie Voormalig huis F889 |
2 | Frensken | Asten ±1636 | Deurne 05-11-1657 Peter Willems Goorts |
Asten 03-11-1702 | zie Voormalig huis F890 |
Willem Hanricx Latiens en zijn tweede vrouw Iken Joosten van Brey maken hun testament op:
Asten Rechterlijk Archief 85 folio 35; 03-12-1656:
Willem Hendrix en Iken, dochter Joost van Brey, zijn vrouw, testeren. Willem maakt aan Iken, indien hij voor haar komt te overlijden, al hetgene zij in de boedel heeft ingebracht en alsnog 100 daalder direct na zijn dood uit te reiken om van te leven, desnoods geheel te verteren, hetzij bij zijn kinderen of waar het haar gelieven zal. Al zijn andere goederen geeft hij aan Jenneken en Frensken, kinderen van hem en Lijsken, dochter Jan van Baeckel, zijn eerste vrouw half / half te verdelen. Indien zij, testatrice, quame aflijvich te worden voor haar man dan maakt zij aan hem de tochte van al haar goederen die zij in de boedel gebracht heeft te weten huis en land. Om door hem, gedurende zijn verdere leven, te worden gebruikt en de baten daarvan te profiteren. Een en ander met restrictie dat hij na haar dood het testament van Peeter Lamberts, wijlen haar eerste man, schepenen Asten de dato 12-04-1646 zal hebben te voldoen en na te komen te weten: Aan de Kerk, alhier, te geven ƒ 4,-; aan het Clooster van Ommel ƒ 4,-; aan haar, testatrices, naeste vrienden ƒ 6,-. Nog maakt zij, testatrice, aan Jenneken en Frensken voorschreven elk een kist. Haar erfgoederen te weten een huisken, aangelag en land 3 lopense maakt zij, na hun beider dood, aan de naaste vrienden van wijlen haar eerste man, op conditie dat deze daarvan, jaarlijks, zullen uitreiken aan de huysarmen van Asten 3 gulden of ƒ 70,- eens. Indien deze conditie, door de naaste vrienden, niet wordt aangenomen dan gaat het huiske en land naar den huysarmen van Asten om door de schepenen verkocht of verhuurd te worden. Een en ander ten meeste profijt.
Willem Hanricx Latiens is rond 1657 overleden en Iken Joosten van Brey is op 28-10-1664 te Asten hertrouwd met Laurens Peeters.
Mathijs van Hove verkoopt aan Hanrick Goortsen van Bussel een stuk land:
Asten Rechterlijk Archief 77 folio 77 verso; 13-02-1651:
Meester Mathijs van den Hove verkoopt aan Hanrick Goortssen van Bussel, ten behoeve van Jan, zijn broeder een dries en hof aan beide zijden van de straat te Bussel, ene zijde de koper, andere zijde Jan Jacop Slaets en Willem Hanrick Latiens, ene einde de verkoper, ander einde Marcelis Peter Schepers en Willem Hanrick Latiens.
De cijnsen aan de Predikheren bevestigen het bezit van de hoeve van Mathijs van Hove en in 1656 verkoopt hij de hoeve door aan Peter Goorts:
Asten Rechterlijk Archief 78 folio 51 verso; 15-04-1656:
Meester Mathijs van den Hoove verkoopt aan Peeter Goorts een huis, hof, schuur, hofstad, land, groes en hei te Bussel 40 lopense. Zoals Willem Lamberts tot nu toe in huur heeft gehad. Belast met 27 vat rogge jaarlijks aan de fundatie van eenen van Berckel uit een meerdere rente van 9 mud rogge jaarlijks; 7 gulden 15 stuiver jaarlijks uit een meerdere rente van ƒ 27,- jaarlijks aan de Predicheren, te 's-Hertogenbosch; 2 gulden 15 stuiver jaarlijks uit een meerdere rente van ƒ 9,- jaarlijks aan de Furmerye, te 's-Hertogenbosch; 3 gulden 17 stuiver jaarlijks aan het Capittel van 's-Hertogenbosch; 16 stuiver jaarlijks grondcijns aan de Heer van Asten. Koopsom ƒ 200,- à 5%. Kantlijn 14-02-1674 gelost.Asten Rechterlijk Archief 6 folio 100; 01-10-1670:
Meester Mathijs van den Hove, aanlegger contra Peter Goorts, gedaagde. Gedaagde is sinds
15-04-1656 ƒ 200,- à 5% schuldig aan aanlegger. Akte in protocol.
Mathijs van Hove is op 27-06-1674 te Asten overleden. Andere bewoners op Bussel waren volgens de archieven Frans Leenders en Peter Jansen de Wever:
Asten Rechterlijk Archief folio 42 verso; 07-02-1656:
Jan, zoon wijlen Hendrick Jan Selen heeft bij erfwisseling overgedragen aan Frans Leenarts de helft van alle, hem vanwege zijn vrouw, competerende goederen te weten huis, schuur, hof, hofstad, land en groes te Bussel onbedeeld. Belast met 18 vat rogge per jaar uit een meerdere rente; ƒ 29,- per jaar in diverse renten aan den Heilige Geest en Kerk te Asten en te 's-Hertogenbosch.Asten Rechterlijk Archief 78 folio 85 verso; 15-03-1658:
Marten Gerits getrouwd met Peerken verkoopt aan Peeter Jansen den wever al zijn goederen die hij met zijn vrouw heeft verkregen te weten huis, hof, land, groes, hei aan Bussel. Te delen met Frans Leenders. Een en ander met inbegrip van lasten, cijnsen, renten enzovoorts.
Bewoningsgeschiedenis 1680-1735
Het goed Bussel bestond uit meerdere huizen, die door de eigenaren werden verpacht of verkocht en het archief van Asten van 1686 geeft een mooie inkijk in de bewoners van de hoeven tot Bussel. Zij hebben namelijk verzuimd om belasting te betalen:
Asten Rechterlijk Archief 108 folio 41 verso; 21-02-1686:
A. van Schayck, deurwaarder van 's Lands Gemeene Middelen, neemt in arrest de goederen van:
- Peeter Goorts, huis, schuur, schop. land en groes.
- Peeter Jansen den Wever, huis, schuur, schop, land en groes te Bussel.
- Frans Leenders aen de huysvrouw weduwe Metie Fransen, huis, land en groes te Bussel.
- Hendrick Goorts van Bussel, land en groes vermits niemant thuys vindende dan naderhand den soon Goort Hendrick Goorts van Bussel.
- Simon Claessen, huis, hof, aangelag, land en groes.
- Jan Jacob Slaets, huis, hof, land en groes onder Busselen gelegen.
- Peeter Willems nu de weduwe Peeter Willems, huis, hof, aangelag, land en groes onder Bussel.
- Marcelis Schepers aan de gebruiker Marten Andriessen of diens vrouw Grietie Martens, huis, hof, aangelag, land en groes onder Bussel.
Een en ander in opdracht van Rogier van Leefdael de dato 15-02-1686 om daaraan te verhalen een rente ten behoeve van het Gemeene Landt.
De onderstaande tabel geeft een overzicht van de bewoners op het goed Bussel, waarbij woonplaatsen in rood als veronderstelde woonplaats worden beschouwd:
Naam eigenaar | Naam gebruiker | Naam echtgenote | Trouwplaats en datum | Doodplaats en datum | Woonplaats | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|
Peeter Goorts | Peeter Goorts | Heylken Jan Michiels | Asten 22-01-1664 | Asten 18-03-1686 | F864 | |
Peeter Jansen | Peeter Jansen | Meriken Jansen | Asten 14-01-1652 | Asten 26-05-1693 | F871 | van beroep wever |
Frans Leenders | Frans Leenders | Metke Franssen | Asten ±1658 | Asten ±1670 | F872 | |
Hendrik Goorts van Bussel | Hendrik Goorts van Bussel | Lyske Hendrix | Asten ±1660 | Asten 15-05-1688 | F864 | |
Simon Claessen | Simon Claessen | Jenneken Willems | Asten 29-11-1657 | Asten 30-11-1693 | F889 | zie ook Voormalig huis F889 |
Jan Jacob Slaets | Jan Jacob Slaets | Margriet Ceele | Asten ±1637 | Asten 20-03-1681 | F888 | |
Peeter Willems Goorts | Peeter Willems Goorts | Frensken Willems | Deurne 05-11-1657 | Asten 22-05-1679 | F890 | zie ook Voormalig huis F890 |
Marcelis Schepers | Marten Andriessen | Griettie Hendricx | Asten 13-10-1669 | Asten 31-08-1673 | F888 |
Hieronder zijn op de kadasterkaart van 1832 de woonplaatsen van de bewoners van 1686 ingetekend:
Uiteindelijk worden sommige goederen in beslag genomen en verpacht:
Asten Rechterlijk Archief 145; 20-07-1686:
Het Corpus van Asten verpacht huis, hof, aangelag, land en groes te Bussel. Geweest zijnde van wijlen Peter Gorts om daaraan de dorpslasten te verhalen. Het superplus gaat naar de naaste gerechtigden. Pachter Antonis Peeters voor de lasten.
De goederen van Hendrick Goorts op Bussel, waaronder ook een huis van Meth Franssen als weduwe Frans Linders, een huis van Peter Goorts, een huis van Peter Jansen de Weever, een huis van de kinderen van Frans Linders en een huis van Jan Jacob Slaets komen in handen van Jan Willem Pennincx:
Asten Rechterlijk Archief 87 folio 19 verso; 20-03-1692:
Herman van Luinen, deurwaarder van de Gemeene Lands Middelen, verkoopt namens Rogier van Leefdael, Heer van Deurne, als Raad en Rentmeester Generaal der Episcopale en andere Geestelijke Goederen van de Stad en Meyerye van 's-Hertogenbosch, ingvolge Hare Edele Mogendheden Resolutie op 13-01-1671 de geëvicteerde goederen van Hendrick Goorts op Bussel. Koper Joannes Pennincx, koopsom ƒ 114,-. Huis, erf en land 18 lopense, ene zijde kinderen Jan Jacob Slaets, andere zijde Peter Goorts; groes / land het Weyvelt aen den ackerkant 24 lopense; huis, erve en land van Peter Goorts 11 lopense 34 roede naast Hendrick Hendrick Goorts, andere zijde Jan Slaets; groes / land 10 lopense naast Jan Slaets, andere zijde Peeter de Weever en de weduwe Frans Leenders; huis en erf en land van Peter Jansen de Weever 11 lopense 2 roede, ene zijde Hendrick Goorts, andere zijde Mettie Frans Leenders uitschietende op een ackerwegh ende de andere erfgenamen Jan Jacob Slaets met 11 lopense groes daarbij gelegen; huis, erf en land van de kinderen Frans Leenders 6 lopense 9 roede; het Horstie en de Saethoef, ene zijde Hendrick Goorts, andere zijde de straet; groes / land naast Peter Jansen de Wever, andere zijde den ackerwegh; huis, erf en land van Jan Jacob Slaets 8 lopense 12 roede naast Hendrick Goorts, andere zijde erven Marcelis Schepers genaempt den Saethoef neffens Peter Goorts; groes / land 10 lopense, ene zijde Peter Goorts, andere zijde weduwe Frans Peeters. Belast met ƒ 27,- per jaar aan het Gemene Land; 9 mud rogge per jaar aan rentmeester van Helvoirt.
De verpondingen van 1680 lopen al vooruit en het huis staat op naam van Jan Pennincx en Goort van Bussel is de gebruiker:
Verpondingen 1680 XIV-58 folio 4 verso:
Jan Pennincx, gebruiker Goort van Bussel. 6-9-1-11-0.
Jan Willem Leonardus Pennincx is geboren te Schijndel rond 1655 als zoon van Leonardus Janssen Pennicx. Hij is op 23-07-1679 te Asten getrouwd met Johanna Jan Hoefnagels, geboren te Asten rond 1656 als dochter van Joannes Goorts Hoefnagels, molenaar te Asten, en Angela Jansen Thomas Baeckermans (zie Koningsplein 10):
1679, Juli 8; contraxerunt sponsalia Joannes Willems Penninx et Joanna Jan Hoefnagels; testes Petrus Aerts et Georgius van der Hoeck. 1679 Juli 23; conjuncti sunt matrimonio Joannes Willem Penninx Wettensis et Joanna Jois Hoefnagels; testes Walterus Hoefnagels et Elisabeth van Weert.
8 juli 1679, ondertrouwcontract van Joannes Willems Penninx en Joanna Jan Hoefnagels; getuigen Petrus Aerts en Georgius van der Hoeck. 23 juli 1679 in huwelijkse echt gebonden Joannes Willem Penninx uit Wetten en Joanna Jois Hoefnagels; getuigen Walterus Hoefnagels en Elisabeth van Weert.
Het gezin van Jan Willem Leonardus Pennincx en Johanna Jan Hoefnagels
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Leonardus | Opwetten 21-06-1682 | |||
2 | Joanna Maria | Opwetten 30-04-1683 | |||
3 | Joannes | Opwetten 23-06-1684 | |||
4 | Leonardus | Opwetten 22-04-1685 | |||
5 | Godefridus | Opwetten 24-03-1686 | |||
6 | Franciscus | Opwetten 22-02-1687 | Deurne 23-08-1733 Lisebeth Jan Theunisse |
Deurne 02-01-1746 | |
7 | Joanna Maria | Opwetten 11-09-1688 | |||
8 | Godefridus | Opwetten 16-02-1690 | |||
9 | Leonardus | Opwetten 16-02-1690 | Deurne 24-11-1729 | ||
10 | Thomas | Opwetten 26-10-1691 | |||
11 | Petrus | Opwetten 23-12-1692 | Gemert 30-10-1718 Catharina van de Vondervoirt |
Gemert ±1745 | |
12 | Maria | Opwetten 17-12-1693 | |||
13 | Joannes | Opwetten 25-03-1696 | Deurne 13-08-1719 Joanna Arnoldi van de Hof |
Deurne 09-11-1747 |
Jan Willem Leonardus Pennincx is molenaar op Hoijdonck5 en is regelmatig in Asten waar hij getuige is bij dopen van de familie Hoefnagels. In de Bossche Protocollen wordt Jan Willem Leonardus Pennincx geregeld genoemd, waarvan hieronder een samenvatting:
Bossche Protocollen 18-03-16; 1679, folio 58:
Al op 02-12-1681 blijkt hij voor 1⁄4e deel eigenaar van de molen van Opwetten, die hij dan voor de rest pacht voor 8 jaar vanaf 31-03-1682, waarbij als borgen fungeren zijn schoonvader, Jan Goorts Hoefnagels, en zijn broeder, Peter Pennincx, te Eindhoven, bij welke acte als een der getuigen Thomas Jansen Hoefnagels te Asten optrad, terwijl de pachter zelf met zijn volle voornaam, Joannes Wilhelmus Pennincx ondertekent. Een paar jaar later op 31-10-1683 koopt hij de helft van de Opwettense molen er bij, zodat hij dan ook op 29-10-1689 nog slechts 1⁄4e deel behoefde te pachten. Als ,molenaar van Opwetten treedt hij tenslotte nog op 30-8-1695 op, in welke acte ook zijn zwager, Dirck Jan Cuyten te Tongelre, compareert.
Hieronder een foto van de Opwettense watermolen:
Een deel van de hoeve op Bussel wordt verhuurd aan de kinderen van Peeter Jan van Bussel, die weer een zoon was van Jan Joest van Bussel en Lyntien Hendrick Fransen (zie eerder hierboven):
Asten Rechterlijk Archief 110 folio 70; 28-12-1699:
Jan Willem Pennincx, wonende te Wetten, geeft in huur aan de kinderen van Peeter Jan van Bussel, Frans Peeters is hier present. Een huis, hof en aangelag, land en groes op Bussel 20 lopense. Huurtermijn, 3 jaar. Huursom 31 vat rogge jaarlijks. Te dekken 2 vim dakstro per jaar.
Jan Willem Pennincx heeft in 1703 te maken met noodweer:
Asten Rechterlijk Archief 110 folio 196; 04-05-1705:
Willem Peters, 40 jaar, Frans Antonissen, 33 jaar en Antonis Peters, 26 jaar naaste buren van Johan Willem Pennincx, op Bussel. Zij verklaren, op verzoek van hem, dat deze, op 8 december 1703, door den grooten harde storm van wint, wayende uyt den zuytwesten, merckelijcke groote excessive scade heeft gehadt en geleden aen sijne wooninge ende huysinge. Verder verklaren zij dat zij, op 11 mei 1704, hebben gezien en bevonden dat het gewas van winterrogge van Johan Wilem Pennincx, over de oogst van 1704, was gekweelt, afgeslagen ende ter aerde nederlagh door de meenighvuldigen grooten gevallen hagel zodat van deze winterrogge, op het veld staande, meer dan de helft is beschadigd.
Bij de verpondingen van 1709 staat het huis op naam van Jan Willem Pennincx:
Verpondingen 1709 XII-5 folio 9:
Jan Willem Pennincx.
Jan Willem Pennincx wordt verhoord voor de verkoop van goederen van zijn schoonouders:
Asten Rechterlijk Archief 112 folio 66; 04-11-1710:
Ondervraging voor Thomas Hoefnagel van Jan Willem Pennincx, 54 jaar, Wouter Hoefnagel, 46 jaar en Jan Hoefnagel, 44 jaar. Om de attestanten te ondervragen hoeveel penningen zij ontvangen hebben uit de personele effecten tussen hen, condividenten, terzake van de verkochte goederen van hun ouders?
Jan Willem Pennincx heeft ontfangen 125 gulden, alsdan vercocht te hebben sijn aendeel in de personele schult.
Wouter Hoefnagel heeft voor zijn deel aangenomen in de personele schuld ƒ 140,-.
Jan Hoefnagel verklaart dat hij Frans Hoefnagel uitgekocht heeft voor ƒ 100,- ende vier off vijf stucken ofte korven met bijen, sonder preciese te weten voor hoeveel het schultboeck bedraagt.
Of zij niet weten dat Gijsbert Hoefnagels nu Francis Conincx nomen uxoris is aangedeeld en schuld van ƒ 300,- ten laste van Aleke Metsers en dit om redenen dat men in die tijd die schuld niet meer waard vond dan een ander lot?
Jan Willem Pennincx en Wouter Hoefnagel verklaren niet beter te weten doch zonder zekerheid of de gehele inhoud van dit artikel geheel waar is.
Jan Hoefnagel wil zich houden aan zijn verklaring, op 17-05-1709, aan schepenen gegeven.
Nadat deze getuigenis aan hen is voorgelezen hebben ze deze onder eede bevestigd.
Jan Willem Pennincx wordt nogmaals getroffen door noodweer op Bussel:
Asten Rechterlijk Archief 112 folio 114 verso; 03-06-1711:
Schepenen van Asten certificeren ter instantie van Jan Willem Pennincx, op Bussel, dat wij gezien en bevonden hebben dat zijn huis en schuur door de grooten storm van wint, donder, blixem, hagel en regen, op 17 mei 1711, voor het grootste deel is ingevallen. Eveneens is zijn roggegewas, circa 40 lopense geknaeckt en geruwineert waardoor Jan Willem Pennincx is genoodzaakt geweest om zijn zaailand weer om te laten ploegen en boekweit te zaaien. De plantagien van bomen, zo fruit als andere, zijn bijna geheel bedorven en verscheidene liggen ter aarde. Wij verklaren verder dat Jan Willem Pennincx door het voorschreven ongeval geheelijck is geruwineert en het is hem onmogelijk met vrouw en kinderen te blijven wonen op zijn goederen en zal deze moeten abbandonneren en verlaten, tenzij de renthefferen aan Jan Willem Pennincx een liberaliteyt van quitscheldinghen gelieve te vergunnen opdat hij met zijn vrouw en kinderen mag blijven wonen. Dat de gezaaide boekweit en andere zomervruchten van Jan Willem Pennincx seer slecht ende weynigh sijn geweest.
Ook in Asten was Jan Willem Pennincx molenaar en bezat een gortmolen voor het pellen van gerst:
Asten Rechterlijk Archief 12 folio 204; 07-09-1711
Joost Verberne, Marten Verberne en Andries van Sterksel als momboiren van de kinderen van wijlen Willem Verberne, aanlegger contra Jan Willem Pennincx, gedaagde. Betreft betaling van uitgevoerde reparaties en geleverd nieuw ijzerwerk, in 1709, aan de gortmolen voor somma ƒ 10,-.
Joost Verberne, smith, te Lierop, aanlegger contra Jan Willem Pennincx, gedaagde. Gedaagde is nog schuldig ƒ 5-12-0 wegens ploeghijseren, scheeren, stooten en banden, anno 1708, voor hem gemaakt.
Hieronder een pentekening van een gortmolen6:
Verhoor van Jan Willem Pennincx voor een woordenwisseling bij cafébezoek:
Asten Rechterlijk Archief 112 folio 131 verso; 16-11-1711:
Ondervraagd worden Jan Willem Pennincx, 53 jaar en Heylke getrouwd met Wouter Hoefnagels, 53 jaar. Of zij weten dat zij, in september 1711, geweest zijn ten huize van Wouter Hoefnagels?
Jan Willem Pennincx is daar geweest samen met Jan van Rut, Hendrina, de vrouw van Jan Martens en Martinus Jan Paulus, de dag weet hij niet meer.
Of zij er bijgeweest zijn, dat Martinus Jan Paulus in hun aanwezigheid Hendrina heeft verweten dat zij was een diefhegge ende eenen dief?
Jan Willem Pennincx weet van niets.Asten Rechterlijk Archief 113; 29-02-1712:
Interrogatorium voor Martinus Janssen Paulus om onder eede te verhoren Jan Willem Pennincx, 52 jaar en Jenneke Jan Antonis van Rut, 24 jaar.
Of zij niet present zijn geweest, op 5 september 1711, ten huize van Wouter Hoefnagels, herbergier, waar verscheidene woordenwisselingen en verschillen zijn voorgevallen tussen Martinus Jan Paulus en Hendrina Jan Martens?
Jan Willem Pennincx antwoordt bevestigend en Jenneke Jan Antonis van Rut heeft er wel van gehoord maar zij was al uyt ende ingaende in haer vaders huysinge. Omdat het zolang geleden is, is zij het vergeten.
Of zij hebben gehoord dat Martinus Jan Paulus de voorschreven Hendrina heeft gereprocheert een diefhegge te zijn en gestolen te hebben?
Jan Willem Pennincx verwijst naar zijn verklaring van de dato 16-11-1711. Jenneke Jan Antonis van Rut weet er niets van, maar heeft wel inuirieuse woorden gehoord zonder echter te weten wie deze gesproken heeft.
Of zij niet weten dat de twee voornoemde personen elkander scholden en noemden dief, schelm, diefhegge en hoer?
Jan Willem Pennincx en Jenneke Jan Antonis van Rut geven hetzelfde antwoord als op de vorige vraag.
Zij bevestigen een en ander onder eede.
Door de schade opgelopen bij het noodweer raakt Jan Willem Pennincx in financiële problemen en verkoopt zijn goederen en later zijn huis
Asten Rechterlijk Archief 113 folio 35; 14-06-1712:
Jan Willem Pennincx verkoopt zijn schare en gewassen (boekweit, rogge en hooi) evenals zijn erffhaefelijcke meubelen, gerede goederen, beesten als anderszins. Om daaraan te verhalen 156 gulden 3 stuiver en 12 penningen verpondingsschuld en Franse contributie.Asten Rechterlijk Archief 113 folio 63; 03-02-1713:
Johan Willem Pennincx verklaart door misgewasch, hagelslagh, als andere toevallen in dese coiuncture van tijden soodanigh tot decadentie te sijn geraeckt, in dier voege dat hij niet meer in staet en is, soo hij seyde, omme in sijne wooninge ende bouwerijen, te Bussel, te contingeren en de achterstallige lands en dorpslasten te betalen. Weshalve hij genoodzaakt is zijn huis en landerijen te verlaten, zoals hij al gedaan heeft. Hij renuntieert van het recht en eigendom der goederen en wenst dat deze prontelijcken, na voorgaande zondagse proclamatien mogen verkocht worden door de borgemeesters en 's lands collecteurs.
Enkele maanden later verklaren buurtgenoten wie spullen van Jan Willem Pennincx heeft gestolen:
Asten Rechterlijk Archief 113 folio 99; 04-05-1713:
Interrogatorium voor Antonis Peter Willems, 34 jaar, Hendrick Peter Martens, 50 jaar, Mechel de vrouw van Hendrick Peter Martens, 40 jaar en Frans Tonis, 40 jaar.
Of zij niet weten, dat, nu omtrent veertien dagen of drie à vier weken geleden, van het huis te Bussel, geweest zijnde van Jan Willem Pennincx, zijn weggehaald, afgebroken en verkocht verscheidene deuren, vensters en planken van de zolder enzovoorts. Wie hebben dit gedaan?
Antonis Peter Willems verklaart dat Jan Willem Pennincx, als eigenaar van Busselen heeft bewoond gehad de goederen van Busselen, en dat hij als knecht daar gewerkt heeft. Gerit Willem Pennincx werkt daar nog. Hij verklaart verder, dat nadat Jan Willem Pennincx de goederen en huis van Busselen al enige tijd verlaten had ten sijnen huyse door Gerit Willems deuren en vensters die uit het voorschreven huis gebroken waren, zijn gebracht hij heeft op verzoek van Gerit Pennincx de behulpzame hand geboden.
Hendrick Peter Martens en zijn vrouw Mechel verklaren gezien te hebben dat Peter, zoon Jan Willem Pennincx een of twee dagen, voordat zijn vader van de goederen van Bussel was afgetrokken met Jan Willem Pennincx en Gerit Pennincx, zijn broeder, ten huize van hen, deponenten, en buiten hun consent, heeft gebracht en die daar nog liggen, een hoop planken, zolderribben en ander hout welke van het huis, genaamd Bussele, afkomstig waren en door voornoemde personen daar waren uitgebroken. Hendrick Peters heeft ook nog gezien dat een deur naar het huis van Teunis Peters is gebracht.
Frans Tonis verklaart dat te zijner huize is gebracht een deur, een porting en planken die nog in zijn huis liggen en gekomen zijn van Bussele, in de nacht gebracht door Gerit Pennincx dit nadat Bussele allang verlaten was.
Het huis wordt medio 1713 verkocht aan baron van Hendrick Aelbert van Dongelbergen:
Asten Rechterlijk Archief 107b folio 29 verso; 26-06-1713:
Herman Cremers, namens Johan Baron van Leefdael, Heer van Deurne, rentmeester van de Episcopale en andere Geestelijke Goederen, procuratie op. 25-02-1712 verkoopt aan Hendrick Aelbert Baron van Dongelbergen, Heer van Blaartum, huis, schuur, schop, hof en dries in zijn gragte; de schaapskooi met groes, land en hooiveld 10 lopense, ene zijde Frans Antonis, andere zijde Willem Slaats. Land en groes in totaal 97 lopense.
De goederen zijn geweest van Jan Willem Pennincx. Ze zijn verkocht om daaraan te verhalen, volgens koopcondities de dato 03-05-1713 een rente van ƒ 27,- per jaar. De korenrente is losbaar met ƒ 300,- Bosse Mudde. Koopsom ƒ 410,-. Lasten in kapitaal ƒ 675,-. Totaal ƒ 1085,-.
Enkele maanden later is er geld beschikbaar uit de verkoop om de achterstallige schulden van Jan Willem Pennincx te betalen:
Asten Rechterlijk Archief 113 folio 119 verso; 28-08-1713:
Jan Smits, oud borgemeester, krijgt procuratie om te 's-Hertogenbosch van Herman Cremers, als gesubstitueerde rentmeester ƒ 186,10 te ontvangen van de koopgelden gehyprocedeert van de goederen van Jan Willem Pennincx, die door deurwaarder Oucoop, tot verhaal van 's landspachten, zijn verkocht.
Baron Hendrick Aelbert van Dongelbergen dankte zijn bezit aan zijn huwelijk met Catharine Marie van Eijck7, waarvan hieronder een reconstructie:
Familie van Eyck / Dongelbergen
De familie van Eyck had al in de 16e en 17e eeuw bezittingen zoals de tienden van Asten. Christiaan van Eijck is geboren rond 1618 als zoon van Goyart van Eijck en Mechteld van Broechoven. Hij is rond 1656 getrouwd met Johanna Elisabeth van Breughel, geboren rond 1630 als dochter van Simon van Breughel en Catharina van Hoorenbeek. Na haar kinderloos overlijden rond 1660 is Christiaan van Eijck op 16-05-1661 te Veldhoven hertrouwd met Adriana Cecilia van Eijck, geboren rond 1635 als dochter van Michiel van Eijck van Calfven en Susanna Catharina van Bueren:
Het gezin van Christiaan van Eijck en Adriana Cecilia van Eijck:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Mechtildis | Blaarthem ±1663 | ±1681 Ludovicus Guilhelmus van Wijnberghen |
Eindhoven 19-02-1684 | |
2 | Catharine Marie | Blaarthem ±1670 | Veldhoven 13-09-1693 Hendrick Aelbert van Dongelbergen |
Blaarthem 31-01-1753 |
De van Eycks komen oorspronkelijk uit het zuiden van de Meijerij van 's-Hertogenbosch, meest waarschijnlijk van het tegenwoordig Belgische Maaseik7. Zij waren rentmeesters en deze tak van de familie waren in de 16e eeuw eigenaars van de heerlijkheden Blaarthem, Nuenen, Gerwen en Nederwetten. In het rechterlijk archief van Asten komen we de heer van Nunen eenmalig zijdelings tegen bij een pacht van de Braeselse tiende:
Asten Rechterlijk Archief 33-52; 07-09-1650:
Jonker Peeter Cock, zoon Jonker Cornelis, aanlegger contra Marten Celen, gedaagde. Gedaagde heeft in 1646 en 1647 in huur en pacht gehad de Broselsche thiende rijdende tegen de tiende van de Heer van Nunen. Huurprijs 22 mud koren te weten 2 deel rogge, 1 deel boekweit. Aanlegger is in het bezit gekomen van de tiende, vanwege zijn vader. Aanlegger moet van zijn part en deel ontvangen: 22 vat rogge, 10 vat boekweit. De pacht is aangegaan tussen gedaagde en wijlen de moeder van aanlegger.
Ook in resoluties van de Raad van Staten worden Goyart van Eyck en Floris van Eyck genoemd als eigenaren van tienden onder Asten:
Resoluties Raad van State, 190-216 folio 18; 14-01-1659:
Rekest van Godert van Eijck, Heer te Blaethem en Florentius van Eijck heer te Nuenen, die te kennen geven dat hen binnen Asten toebehoren verschillende klampen tienden genaamd 'de Hoogh ende Leegh Ommel, Horst, Steghen en andere' die jaarlijks verhuurd worden en opbrengen 60 mudden de ¾ rogge en een deel boekweit, volgens het reglement van 16 juni 1634 bedragen 30 stuivers per mud en 25 stuivers van de boekweit, in de lasten van het dorp tot 86 gulden 5 stuivers, terwijl ze nu in de verponding te Asten zijn gesteld op ƒ 113-15-0 en in de verdere lasten van het dorp op 27 gulden en dus ƒ 5-10-0 te hoog. Zij verzoeken om vermindering en restitutie van het te veel betaalde namelijk ƒ 54-10-0. Men adviseert die van Asten te zorgen dit probleem zo op te lossen, dat de heren niets meer te klagen hebben.Resoluties Raad van State, 190-216 folio 266; 03-06-1659:
Rekest van Godert Van Eijck, oud heer van Blaarthem en Florentius van Eijck heer te Nuenen, die de tienden onder Asten bezitten, die om redres verzoeken conform het reglement van 1634.
Het is dus goed mogelijk dat de hier besproken nazaten deze tienden hebben geërfd van de heer van Nuenen, Floris van Eyck. Zij erfden in elk geval de dorpen Blaarthem, Veldhoven en Zeelst en tot aan de tijd van de Franse revolutie hadden deze drie dorpen een gezamenlijk bestuur. Christiaan van Eijck is in 1670 overleden en Adriana Cecilia van Eijck wordt alleen vrouwe van Blaarthem. In 1697 verliet zij het kasteel, waarop haar dochter Catharina Marie van Eijck er ging wonen. Adriana Cecilia van Eijck is in 1701 overleden.
Dochter Catharine Marie van Eijck is geboren te Blaarthem rond 1670 en op 13-09-1693 te Veldhoven getrouwd met Hendrick Aelbert van Dongelbergen, geboren te Brussel (B) rond 1665 als zoon van Hendrik van Dongelbergen en Isabella Claire Eugenie van Lodrosa y Anduela:
Het gezin van Hendrick Aelbert van Dongelbergen en Catharine Marie van Eijck:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Cecilia Isabella | Blaarthem 03-08-1694 | Kind | Blaarthem ±1694 | |
2 | Philippus Carolus | Blaarthem 10-10-1695 | Ongehuwd | Blaarthem 17-04-1740 | heer van Blaarthem |
3 | Bartulphus Hendrikus | Blaarthem 21-01-1697 | Ongehuwd | Blaarthem 14-10-1719 | |
4 | Mechtildis Francisca | Blaarthem 01-06-1698 | Kind | Blaarthem ±1698 | |
5 | Francisca Catharina | Blaarthem 02-12-1699 | Kind | Blaarthem ±1699 | |
6 | Maria Anna | Blaarthem 05-12-1700 | Kind | Blaarthem ±1700 | |
7 | Ludovica Joanna | Blaarthem 23-02-1702 | Religieuze | Antwerpen (B) 15-05-1759 | |
8 | Anna Maria Josepha | Blaarthem 18-03-1704 | Kind | Blaarthem 23-09-1719 | |
9 | Franciscus Hyacinthus | Blaarthem 14-04-1710 | Ongehuwd | Blaarthem 21-04-1780 | heer van Blaarthem |
Hendrick Aelbert van Dongelbergen en Catharine Marie van Eijck woonden met hun gezin op het kasteel van Blaarthem, dat uit het begin van de 15e eeuw stamt. Tot 1670 werd het bewoond door de heren van Eyck en toen Christiaan van Eyck zonder mannelijke nakomelingen na te laten, kwam te overlijden, nam zijn vrouw en later zijn dochter in 1697 de heerlijkheid over. Hendrick Aelbert van Dongelbergen werd in 1701 na het overlijden van zijn schoonmoeder Adriana Cecilia van Eyck, door zijn huwelijk met Catharine Marie van Eijck, heer van Blaarthem. Rechts een afbeelding op wikipedia van het kasteel van Blaarthem dat in 1914 is gesloopt. |
![]() |
Zuster Mechtildis van Eijck, geboren te Blaarthem rond 1662 als dochter van Christiaan van Eijck en Adriana Cecilia van Eijck, is rond 1681 getrouwd met Ludovicus Guilhelmus van Wijnberghen, geboren rond 1650 als zoon van Lodewijk van Wijnberghen en Mechteld van Eijck. Bij hun huwelijk behoorde onderstaande attestatie voor 3e graads bloedverwantschap van de pastoor van Aarle8:
Het gezin van Mechtildis van Eijck en Ludovicus Guilhelmus van Wijnberghen:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Cecilia Mechtil Joseph | Blaarthem 26-04-1683 | Mill 04-02-1704 Assuerus Ferdinandus van Raveschot |
Antwerpen (B) 03-06-1709 |
Ludovicus Guilhelmus van Wijnberghen was eigenaar van het kasteeltje 'Op Strijp' in Aarle en van de hoeve 'De Achterste Beersdonk' in Vlierden. Mechtildis van Eijck is op 19-02-1684 te Blaarthem overleden en Ludovicus Guilhelmus van Wijnberghen hertrouwde rond 1686 met Josina Agnes van Raveschot, een verwant van zijn latere schoonzoon. Geen van hun kinderen is ouder dan vier jaar geworden en Ludovicus Guilhelmus van Wijnberghen is op 28-01-1706 te Aarle-Rixtel overleden.
Dochter Cecilia Mechtil Joseph van Wijnberghen, geboren te Blaarthem op 26-04-1683 is te Mill op 04-02-1704 getrouwd met Assuerus Ferdinandus van Ravenschot de Capelle, geboren rond 1675 als zoon van Paulus Robertus van Raveschot de Capelle. Hij was afkomstig uit het Land van Cuijk, waar hij opgroeide op het kasteeltje De Voirt in Groeningen en was officier in Staatse Dienst. Cecilia Mechtil Joseph van Wijnberghen is kinderloos op 03-06-1709 te Antwerpen overleden en zij bezat tienden in Asten, zoals we op kunnen maken uit onderstaand archiefstuk: |
![]() |
Asten Rechterlijk Archief 162; 06-07-1709:
Taxatie van de onroerende goederen van de Hoog Edele Vrouwe Cecilia Mechtil Joseph van Wijnbergen, douariëre de Raveschot, overleden op 03-06-1709, te Antwerpen. De verklaring is afgegeven door Hendrick Jansen, te Zeelst. De helft van een clamptiende den leegen Dijck, den hoogen Dijck, de Beeck, de voorste Diesdonck, de achterste Diesdonck, Astappen en den Ommelschen Bosch. De wederhelft is van de erfgenamen Thomas Beresteyn. De voornoemde tienden zijn jaarlijks rijdende met de clamptiende hoogh Ommel, leegh Ommel, de Steegen, den Boeschot, de Vork, de Lensdonck en den Achterbosch allen toebehorende aan het Gemene Land. De goederen van Mevrouw Wijnsbergen zijn belast met ƒ 1000,- aan NN; 9 vat rogge per jaar aan het Convent van Ommel nu het Gemene Land. Waarde ƒ 2960,-.
Haar erfgename is haar eerder genoemde tante Catharina Maria van Eijck, getrouwd met Hendrick Aelbert van Dongelbergen, heer van Blaarthem:
Hendrick Aelbert van Dongelbergen verpacht een hoeve aan Dirck Peeter Meulendijcx:
Asten Rechterlijk Archief 114 folio 6 verso 19-01-1714:
Hendrick Aelbert Baron de Dongelbergen, Heer van Blaartum, verpacht aan Dirck Peter Meulendijcx, aan het Laarbroeck een nieuwe hoeve bestaande uit huis, stal, hof boomgaard, aangelag, land en wei. Huurtermijn 6 jaar. Reparaties voor de huurder. Te dekken 4 vimmen stro per jaar. Schade door de natuur aangericht zal binnen drie dagen aan de verhuurder worden bekend gemaakt. Dorps- en landslasten voor de huurder. ƒ 1,- per jaar cijns aan de Vrouwe van Asten. De pagter sal nog jaarlijcx moeten leveren aan de Heere verheurder 3000 turf des sal den verheurder aan den pagter leveren twee hove beesten of melckkoeyen ende een leeg beest die den pagter aan den verpagter sal moeten voldoen. Zoals ze door twee onpartijdige zullen worden getaxeerd. Huursom ƒ 37,- per jaar en 37 vat rogge per jaar.
Hendrick Aelbert van Dongelbergen verpacht een deel van de hoeve aan Laurens Meussen (zie Oostappensedijk 48):
Asten Rechterlijk Archief 114 folio 67; 17-12-1714:
Hendrick Aelbert de Dongelbergen, Heer van Blaartem, verpacht aan Laureyns Meussen zijn hoeve Bussel huis, hof, boomgaard, aangelag, land en groes. Zoals hij, pachter, deze nu ook in bewoning en gebruik heeft. Huurtermijn van 6 jaar. De verhuurder zal zijn koren van de aanstaande oogst in de schuur van de huurder mogen leggen. Ook zal hij de grote kamer met de zolder daarboven mogen gebruiken, dit zolang de huur duurt. Te dekken 4 vim dakstro jaarlijks. Lasten rekening huurder inclusief ƒ 1,- jaarlijks cijns aan de Vrouwe van Asten. Huursom ƒ 37,- jaarlijks, 37 vat rogge jaarlijks en 3000 turven jaarlijks.
Hendrick Aelbert van Dongelbergen moet de verpondingen nog betalen:
Asten Rechterlijk Archief 114 folio 179 verso; 06-06-1716:
Joseps Vervordeldonck cum suis, collecteurs der ordinaire verponding, Sint Jan 1712-1713, geven procuratie aan Herman Cremers, om namens hen, in der minne of anderszins bij executie, van Dongelbergen, als koper der goederen van Bussel, te ontvangen ƒ 59,50 van de verponding over 1712-1713, als wegens de voorschreven hoeve, behalve het oortiensgelt tot 14 stuiver 14 penningen, betaalt moet werden.
Zoon Philippus Carolus van Dongelbergen verpacht de tienden van verschillende percelen, pachters zijn onder andere Jan Jansen van Dijk (zie Voormalig huis G783), Joost Jan Hoefnagels (zie Marktstraat 5) en Martinus Jan Paulus (zie Julianastraat 1):
Asten Rechterlijk Archief 136; 14-07-1723:
Philips Charle Baron de Dongelberge verpacht de volgende tienden te Asten over 1723. Een der condities te leveren te Eyndhoven of op den Adelijkcken Huyse tot Blaartum, in Eyndhovese maat:
De helft van den Legendijck rijdende tegen het Gemene Land 30 vat rogge en 2 slagen; idem den Hogendijck 68 vat rogge en 2 slagen; idem de Beek 30 vat rogge en 2 slagen; idem de voorste Diesdonck 45 vat rogge en 2 slagen; idem de agterste Diesdonck 33 vat rogge en 2 slagen; idem Astappen 56 vat rogge en 2 slagen; idem den Bos 76 vat rogge en 2 slagen; de smaaltiende 8 gulden en 2 slagen.
In 1726 wordt de oude hoeve door Hendrick Aelbert van Dongelbergen verkocht aan Goort Canters (zie Bewoningsgeschiedenis 1736-1940) en de nieuwe hoeve verkocht aan Peter van Bussel (zie Busselseweg 5):
Asten Rechterlijk Archief 107b folio 98 verso; 28-10-1726:
Hendrick Albert Baron de Dongelbergh, Heer van Blorthem verkoopt aan Goort Canters een hoeve, bestaande uit huis, schuur, hof, aangelag, wei en land de oude Hoeve op Busselt 70 lopense tussen haar reengenoten. De hoeve is voor het laatst, in 1719, in gebruik geweest bij Frans Maas. Belast met 15 stuiver per jaar aan de Heer van Asten; 13 gulden 10 stuiver per jaar aan rentmeester Tengnagel, te 's-Hertogenbosch. Koopsom ƒ 125,-. Lasten in kapitaal ƒ 350,25.
Hij verkoopt alsnog aan Peter van Bussel, de nieuwe hoeve huis, schuur, stal, hof en aangelag, land en groes op het Bussele 70 lopense. Zoals voor het laatst, in 1719, in gebruik geweest bij Dierck Meulendijck. Belast met 11 stuiver jaarlijks aan de Heer van Asten. 13 gulden 10 stuiver jaarlijks aan rentmeester Tengnagel, te 's-Hertogenbosch. Koopsom ƒ 125-0-0. Lasten in kapitaal ƒ 351-4-6. Schepenen Eyndhoven.
Een hoeve is volgens bovenstaand archiefstuk het laatst in gebruik geweest van Dirck Peeter Meulendijck op 22-05-1705 te Asten getrouwd met Maria Jacobs de Seger en hieronder hun gezin:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Arnoldus | Asten 08-05-1709 | |||
2 | Johannes | Asten 28-04-1712 |
In het archief komen we Dirck Peeter Meulendijck nog een keer tegen:
Asten Rechterlijk Archief 13 folio 127; 08-04-1716:
Jan Hendrix, aanlegger contra Dirck Meulendijck, gedaagde. Aanlegger zegt zich bij gedaagde als dienstknecht verhuurd te hebben op 02-03-1715 omme van dien tijd te continueeren in de vermelte huringe tot Asten merkte toecomende dinsdag naar Alderheyligen. Hij zou hiervoor genieten ƒ 16,-, twee hemden, een paar schoen en een veurvel. Aanlegger is echter op de 14e dito, zonder wettige reden of oorzaak, heen gezonden. Gedaagde zou zijn werk niet meer nodig hebben. Een en ander echter zonder hem te betalen. Aanlegger vraagt om betaling van ƒ 11,50.
Verder is er over Dirck Peeter Meulendijck niets bekend, maar vermoedelijk is hij naar Vlierden verhuisd.
De andere hoeve is volgens bovenstaand archiefstuk in gebruik geweest van Frans Maas en dat betreft waarschijnlijk Franciscus Maes (Blockmaeckers) Berckers, geboren rond 1635 en op 09-02-1661 te Asten getrouwd met Judoca Marten Vermeulen, geboren te Asten rond 1641 als dochter van Marten Gerard Vermeulen en Barbara Claas (zie Voormalig huis B410). Na het overlijden van Judoca Marten Vermeulen rond 1676 is Franciscus Maes Berckers op 14-11-1677 hertrouwd met Antonia Jansen:
|
|
De gezinnen van Franciscus Maes (Blockmaeckers) Berckers met Judoca Marten Vermeulen en met Antonia Jansen:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Marten | Asten 03-1661 | Ongehuwd | Asten 07-09-1694 | |
2 | Hendrick | Asten 13-01-1663 | |||
3 | Guilelmus | Asten 27-10-1665 | Kind | Asten ±1665 | |
4 | Maria | Asten 13-05-1669 | Ongehuwd | Asten 25-09-1716 | |
5 | Guilelmus | Asten 08-07-1671 | Ongehuwd | Asten 15-11-1693 | |
6 | Berber | Asten 05-07-1674 | Religieuze | Antwerpen 19-11-1747 | |
7 | Judoca* | Asten 03-12-1679 | Asten 03-08-1704 Bernardus Vervoordeldonck |
Asten 27-06-1738 | zie Voordeldonk 89 |
8 | Johannes* | Asten 11-04-1682 | Ongehuwd | Asten 03-08-1710 | |
9 | Thomas* | Asten 29-01-1685 | |||
10 | Elisabetha* | Asten 17-01-1688 | Asten 23-10-1712 Laurens Meusse Roymans |
Asten 14-01-1770 | zie Oostappensedijk 48 |
* kinderen uit het tweede huwelijk
Frans Maes Berckers stelt zich borg voor Antonis Hendricx:
Asten Rechterlijk Archief 108 folio 54 verso; 25-04-1686:
Frans Maes Berckers stelt zich met ƒ 150,- borg voor Antonis Hendricx, geboren te Baeckel, wonende alhier. Een en ander indien hij tot armoe kwam te vervallen.
Frans Maes Berckers woonde tot het begin van de 18e eeuw in een gehuurd huis in Ommel:
Asten Rechterlijk Archief 88 folio 81; 24-01-1699:
De kinderen Matijs Bruysten verkopen aan Hendrick Canters huis, land, hooi- en weilanden en heivelden te Ommel 20 lopense. Huurder is Frans Berckers. Belast met: ƒ 0-9-0 per jaar cijns aan het huis van Asten; ƒ 1-10-0 per jaar aan rentmeester van Hurn. De huur met Frans Berckers moet verlengd worden met vier jaar. Koopsom ƒ 800,-.
Frans Maes Berckers vertelt op zijn oude dag nog dat hij pastoor Antonis Mennen heeft gekend en zijn verwanten ook kent (zie ook Voormalig huis B410):
Asten Rechterlijk Archief 110 folio 180; 29-10-1704:
Jan Aerts de Seger, 80 jaar, oud borgemeester en Frans Maes Berckers, 70 jaar. Zij verklaren gekend te hebben de Heer Antonis Mennen, in leven geweest pastoor, te Swalmen, bij Ruremonde. Dat Matijs Vermeulen, wonende, alhier, een bloedverwant neve van hem was en dat Laurens Bruystens, wettige zoon is van Bruysten Laurensen en Anna, dochter Matijs Vermeulen, ook wonende alhier. Dat deze Laurens Bruystens jongeman dus ook verwant is aan Heer Antonis Mennen.Asten Rechterlijk Archief 113 folio 75 verso; 29-03-1713:
Frans Maes Berckers, 77 jaar en Jacob Aerts de Zeeger, 75 jaar, getuigen dat zij hebben gekend de Eerwaardige Heer Antony Mennen, in zijn leven geweest pastoor, te Swalmen. Zij weten ook dat Antony Mennen heeft gefundeert ende gemaeckt een seeckere beurse van vijftigh gulden, Ruremondts gelt, ende dat ten behoeve ende voordele van sijn naeste bloetvrienden. In vervolg van dit testament verklaren voornoemde getuigen dat Michiel, wettige zoon van Gerard Vermeulen en Maria Michiel Sneven, is verwant, in de vierde graad, aan wijlen Heer Antony Mennen en alzo het naaste gerechtigd is tot de voorschreven beurs van ƒ 50,-.
Antonia Jansen is op 21-12-1715 te Asten overleden en Franciscus Maes (Blockmaeckers) Berckers is rond 1720 te Asten overleden.
Hendrick Albert van Dongelbergen is op 21-10-1727 te Blaarthem overleden en Catharine Marie van Eijck is op 31-01-1753 te Blaarthem overleden. De enige overgebleven zoon Franciscus Hyacintus van Dongelbergen erft in 1754 het kasteel van Blaarthem en het Slot van Zeelst. Hij komt nog geregeld voor in de Astense archieven met betrekking tot tienden, waarbij hij voor een deel eigenaar is van de tiende van Ostaden tot de Ommelse Bosch en van Ommel tot Voordeldonk. Hij deelde deze tiende onder meer met de familie Beresteyn (zie Asten), waarbij ze jaarlijks of van Ostaden tot de Ommelse Bos of van Ommel tot Voordeldonk verpachten:
Asten Rechterlijk Archief 138 folio 171; 07-07-1755:
Condities en voorwaarden waarop Francis Hiacintus Baron de Dongelbergen, Heer van Blaarthem, zijn tiende, te Asten, zal verpachten. Verpacht worden de helft van den Leegdijk, den Hoogendijk, de Beek, de voorste Diesdonk, de agterste Diesdonk, Oostappel, de Ommelsche Bosch, de Braselse tiende en de smalle tiende van alle voorschreven klampen.Asten Rechterlijk Archief 138 folio 182 verso; 19-07-1756:
Condities en voorwaarden waarop Franciscus Hiacintus Baron de Dongelbergen, Heer van Blaarthem, verpacht over de oogst van 1756, de navolgende clampentiende de helft van hoog Ommel, leeg Ommel, de Horst, de Steegen, de Boetscholt, de Agterbosch, de Vork, de Lensdonk, de grote klamptiende belast met 9 vat rogge per jaar aan rentmeester de Kempenaar en de smaltiende.
Franciscus Hyacintus van Dongelbergen is ongehuwd op 21-04-1780 te Blaarthem overleden en zijn goederen worden getaxeerd:
Asten Rechterlijk Archief 164 folio 206; 06-05-1780:
Taxatie van de onroerende goederen van Franciscus Hiacintus Baron de Dongelbergen, overleden en op 21-04-1780 begraven te Blaarthem. 1⁄4e deel in de volgende klampentienden, leenroerig aan het Huis van Asten. Gijsbert van Beresteyn heeft hierin 1⁄4e deel en het Gemene Land de helft. Hebbende het Gemene Land in de even jaren de eerste zeven klampen en de genoemde Heren de acht volgende klampen. In de oneven jaren is het omgekeerd. Van alle volgende klampen is dus over 1⁄4e deel het collateraal verschuldigd. 1⁄4e deel in de Leegendijk ƒ 250-00-00; 1⁄4e deel in den Hoogendijk ƒ 500-00-00; 1⁄4e deel in de Beek ƒ 225-00-00; 1⁄4e deel in de voorste Diesdonk ƒ 400-00-00; 1⁄4e deel in de agterste Diesdonk ƒ 250-00-00; 1⁄4e deel in Ostappen ƒ 500-00-00; 1⁄4e deel in Ommelse Bosch ƒ 600-00-00; 1⁄4e deel in hoog Ommel ƒ 750-00-00; 1⁄4e deel in leeg Ommel ƒ 400-00-00; 1⁄4e deel in de Horst ƒ 225-00-00; 1⁄4e deel in de Steege ƒ 225-00-00; 1⁄4e deel in de Boetscholt ƒ 500-00-00; 1⁄4e deel in den Agterbosch ƒ 300-00-00; 1⁄4e deel in de Vork ƒ 250-00-00; 1⁄4e deel in Leensdonk ƒ 300-00-00; 1⁄4e deel in de smaltiende van alle voorschreven klampen ƒ 200-00-00. Totaal ƒ 5875-00-00. Deze tienden zijn voor het 1⁄4e deel belast met 21 vat rogge per jaar, peelse maat, aan de Kempenaar in kapitaal ƒ 468-15-01. Rest ƒ 5406-04-15. 20e penning is ƒ 270-06-02.
De heerlijkheid Blaarthem en de tienden van Asten komen in bezit van zijn verre familielid André Francois Philippe (Andreas) del Marmol8:
Rechterlijk Archief Schijndel folio 264; 02-05-1780:
Baron de Dongelbergen overleden te Blaartem op 21 april 1780, in de akte wordt gesproken over leenroerige goederen van Andreas Del Marmol universeel erfgenaam.
In bovenstaand testament bepaalt Franciscus Hyacintus van Dongelbergen dat zijn erfgenaam de naam del Marmol van Eijck moet dragen. André Francois Philippe (Andreas) del Marmol is geboren te Brussel (B) op 12-08-1768 als zoon van Theodore Jean Laurent Del Marmol en Isabella Marie Joseph Barbe van de Veld. Zijn vader Theodore Jean Laurent Del Marmol is geboren te Leuven op 20-10-1722 als zoon van Laurent Jean Joseph del Marmol en Charlotte Philippina van Dongelbergen. Andreas' grootmoeder Charlotte Philippina van Dongelbergen is geboren te Leuven op 15-09-1687 als dochter van Charles Robert van Dongelbergen, oom van Franciscus Hyacintus van Dongelbergen en van Maria Johanna van Eijck, een nicht van de moeder van Franciscus Hyacintus van Dongelbergen.
Asten Rechterlijk Archief 132a; 11-07-1808: |
|
Theodore Jean Laurent Del Marmol van Eijck komt samen met Franciscus Hyacintus van Dongelbergen nog voor in brieven van koning Lodewijk Napoleon in de Schijndelse schepenprotocollen:
Schepenprotocol Schijndel 139, folio 379; periode 1808-1809:
Hoogedele Heer Baron Joseph Charles Alouisius Del Marmol de Saint Mark en Vrouwe Louise Therise Josephine le Groz de Marche, de Heer Baron Ferdinand Charles Joseph Del Marmol conservator bewaardsman van de wateren en bossen de 24e divisie wonende te Brussel departement der Dijle in het Frans keizerrijk, Baron Theodorus Jan Laurens Del Marmol d'Eijck ridder der Koninklijke order van de unie en groot stalmeester van Hare Majesteit de Koningin van Holland residerende in het paleis van Hoogst te Parijs, notarissen Casal en Noël te Parijs, opene brieven van Zijne Majesteit Lodewijk Napoleon Koning van Holland, Baron Hyacinthus de Dongelbergen, wijlen André Del Marmol.
Theodore Jean Laurent Del Marmol van Eijck is in 1824 in Zwitserland overleden, maar hij verkoopt zijn kasteel van Blaarthem in 18188 aan zijn broer Joseph Charles Aloys Joseph del Marmol, geboren te Brussel (B) op 13-02-1764 als zoon van Theodore Jean Laurent Del Marmol en Isabella Marie Joseph Barbe van de Veld. Zijn tienden van Asten zijn waarschijnlijk gegaan naar zijn zus Marie Alexandrine Josèphine Del Marmol, geboren te Brussel (B) op 19-02-1762 als dochter van Theodore Jean Laurent Del Marmol en Isabella Marie Joseph Barbe van de Veld. Zij is in 1786 getrouwd met Emmanuel Pierre Louis Joseph Cuylen, geboren te Antwerpen op 11-12-1756 als zoon van Pierre-Grégoire Cuylen en Claire-Louise Felbier.
Bewoningsgeschiedenis 1736-1940
Keren we terug bij de koper van het huis Goort Canters, op wiens naam het huis staat bij de verpondingen van 1737 en in het huizenquohier over de periode 1736-1746:
Verpondingen 1737 XIV-61 folio 34 verso:
Goort Canters.
Huijs, hoff en aangelagh 6 lopense.
Jaar | Eigenaar nummer 19 Dijk | Bewoners nummer 19 Dijk |
---|---|---|
1736 | Goort Canters | Goort Canters |
1741 | Goort Canters | Goort Canters |
1746 | Goort Canters | Goort Canters |
Godefridus Thomas Canters is geboren te Asten op 23-12-1675 als zoon van Thomas Jan Canters en Anna Peters (zie Voormalig huis B401). Hij is op 04-05-1704 te Asten getrouwd met Josina Jansen, geboren op 28-03-1678 te Asten als dochter van Paulus Jansen en Helena Joost Roefs (zie Voormalig huis G525):
Het gezin van Godefridus Thomas Canters en Josina Jansen:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Anna | Asten 22-03-1704 | Asten 19-10-1738 Wilhelmus Jan Slaats |
Asten 17-01-1767 | zie Voormalig huis E306 |
2 | Johannes | Asten 03-03-1707 | Asten 13-02-1752 Margareta Marcelis van Bussel |
Asten 13-11-1779 | zie Busselseweg 9 |
3 | Thomas | Asten 06-01-1709 | Vlierden 01-02-1739 Theodora Hendrik Meulendyx |
Vlierden 01-04-1789 | |
4 | Johanna | Asten 03-02-1711 | Asten 02-06-1743 Johannes Coolen |
Asten 23-07-1765 | zie Voormalig huis F358 en Keizersdijk 2 |
5 | Petrus | Asten 10-12-1713 | Asten 02-02-1738 Ida Petri Peters Verheijen |
Asten 09-07-1782 | zie 't Hoekske 10 en Achterbos 5 |
6 | Maria | Asten 27-02-1717 | Asten 14-02-1751 Johannes Willem Slaats |
Asten 27-10-1795 | zie Voormalig huis F872 |
7 | Godefridus | Asten 28-02-1722 | Asten 24-11-1754 Martina Jan van Dyck |
Asten 18-06-1771 |
Godefridus Thomas Canters was gedurende zijn leven bestuurder in Asten en onder meer borgemeester van Sint Jan.
Godefridus Thomas Canters is op 07-07-1750 te Asten overleden en in de bewoningslijst van het huis over de periode 1751-1756 staat het huis op naam van de weduwe en laatst in bewoning van Goort Canters:
Jaar | Eigenaar nummer 19 Dijk | Bewoners nummer 19 Dijk |
---|---|---|
1751 | weduwe en kinderen Goort Canters | weduwe en kinderen Goort Canters |
1756 | weduwe en kinderen Goort Canters | Goort Canters |
Zoon Godefridus Goort Canters is geboren te Asten op 28-02-1722 en op 24-11-1754 te Asten getrouwd met Martina Jan van Dyck, geboren te Asten op 20-03-1732 als dochter van Johannes Mathias van Dyck en Petronella Martini van Dyck (zie Dijkstraat 58):
Het gezin van Godefridus Goort Canters en Martina Jan van Dyck:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Johanna Maria | Asten 15-12-1755 | Asten 20-01-1788 Mattijs Dirk Wilbers |
Asten 16-12-1818 | zie Jan van Havenstraat 42 |
2 | Catharina | Asten 10-10-1757 | Kind | Asten ±1757 | |
3 | Johannes | Asten 27-11-1759 | Kind | Asten ±1759 | |
4 | Johannes | Asten 18-11-1760 | Asten 07-02-1790 Johanna Joost Verheijen |
Asten 28-10-1841 | |
5 | Godefridus | Asten 02-12-1763 | Udenhout 14-05-1797 Johanna Johannes de Ridder |
Udenhout 10-09-1810 | dochter Petronella zie Voormalig huis G611 |
6 | Johanna | Asten 14-09-1766 | Kind | Asten ±1766 | |
7 | Martinus | Asten 11-08-1767 | Asten 08-02-1801 Annamaria Jan van den Eynden |
Asten 21-12-1819 | |
8 | Judocus | Asten 22-05-1770 | Nederweert 18-04-1803 Petronella Bloemers Nederweert 07-09-1807 Henrica van den Eijnde |
Nederweert 25-07-1809 |
Goort Canters staat namens zijn familie een deel van huis af aan de weduwe Teunis Peters (zie Voormalig huis F890)
Asten Rechterlijk Archief 120 folio 142; 24-02-1755:
Goort Canters en Jan Willem Slaats getrouwd met Maria Goort Canters zij mede voor weduwe Goort Canters, hun moeder en voor hun verdere broers en zusters. Samen erven van wijlen hun vader, Goort Canters, aan wie bij transport, gepasseert ter secretarie de dato 17-03-1746 door Lambert Verheyden is gedaan van 1⁄5e deel in een vervallen huis en verscheidene percelen land en groes op Bussel. Soo en in dier voege deselve goederen uyt dien hooffde en in huure tot nu toe in gebruyk hebben gehad. Nu is bevonden dat deze goederen competeren aan de kinderen en erven van de weduwe Teunis Peters. Zij staan deze goederen af aan de erven van de weduwe Teunis Peters.
Goort Canters is via zijn vrouw erfgenaam van de familie van Dijk:
Asten Rechterlijk Archief 164 folio 3 verso; 08-05-1760:
Taxatie van de onroerende goederen van Marten van Dijk overleden 12-04-1760. Goort Canters is een der erfgenamen. Land en groes ter waarde van ƒ 636,-. 20e penning is ƒ 31-16-0
In 1760 verkopen de Josijna Jansen als weduwe van Goort Canters en haar kinderen het huis aan Goort Canters, waaruit eens te meer blijkt dat de hoeve op Bussel in drie delen is gesplitst en waarvan Peter Fransse van Bussel (zie Busselseweg 5) en Jan Willem Slaats (zie Voormalig huis F872) de eigenaar zijn:
Asten Rechterlijk Archief 97 folio 219 verso; 07-11-1760:
Josyna Jansen weduwe van Goort Canters, Willem Slaats man van Aalke Goort Canters, Tomas Canters, wonende te Vlierden, Jan Coolen gehuwd met Jenneke Goort Canters, Peter Canters, Jan Willem Slaats man van Maria Goort Canters, Goort Canters, Jan Goort Canters. Zij verkopen aan Goort Canters een huis, schuur, stal, hof en aangelag 5 lopense, ene zijde Jan Willem Slaats, andere zijde Peter Franse van Bussel; land naast weduwe Aart Wilbers 2½ lopense; land den Bosseracker 1 lopense 3 copse; land de Langenacker 7 lopense; groes int Hoyvelt 1 lopense; wei- of hooigroes het Oulant 10 lopense; het Vlasvelt 8 lopense. Belast met ƒ 6-15-0 per jaar aan rentmeester Tengnagel, te 's-Hertogenbosch, in een meerdere rente met Peter Franse van Bussel en Jan Willem Slaats, van ƒ 27,- per jaar; ƒ 0-07-8 per jaar aan het Huis van Asten. Koopsom de lasten.
De cijnzenlijst over de periode 1709-1761 vat de bewoningsgeschiedenis samen:
Asten Cijnzen 1709-1761 bladzijde 27 folio 7 verso:
Goort Canters en Jan Willem Slaats bij deijling 1761.
Josijn Janse weduwe Goort Canters met 7 kinderen bij versterff 1750.
Goort Canters by coop van den ondergeschrevene 1726.
Den weledele heere Albertus de Dongeberge bij coop.
Bucoop deurwaarder ende exploicteur bij executie vercooper.
Jan Willem Pennincx uijt huijs, hoff ende hofstadt met alle die daertoe gehoorende goederen onder Asten ter plaetsen tot Bussel gelegen, ene zijde Frans Tonissen met meer andere, andere zijde Wilbert Verberne met meer andere, ene einde den gemeijnt, andere einde de gemeene Aa. VII ½ stuyver. XXXI duyt.
Den selven uijt de selve panden. III ½ duyt.
Den selven uijt de selve pande. II duyt. I oort
In het huizenquohier over de periode 1761-1766 staat het huis op naam van Goort Canters:
Jaar | Eigenaar nummer 19 Dijk | Bewoners nummer 19 Dijk |
---|---|---|
1761 | Goort Canters | Goort Canters |
1766 | Goort Canters | Goort Canters |
Goort Canters breidt zijn bezit op Bussel uit:
Asten Rechterlijk Archief 98 folio 131; 10-03-1764:
Reynder Hendrik Aarts getrouwd met Maria, dochter Antoni Franse van Bussel, Willemyn Antoni Franse van Bussel. Zij verkopen aan Goort Canters huis, hof en aangelag op Bussel 5 lopense, ene en andere zijde Jan Willem Slaats, ene einde Martinus van Hooff, andere einde het Graft; land naast Jan Willem Slaats 5 lopense; land Schoutenacker 1½ lopense; land den Langenacker 3 lopense; land de corte Zeylkens 3 lopense; groes den Hoogendries 5 lopense; groes het Voorste velt 5½ lopense; groes den Leegendries 1 lopense; groes aan de Beekloop 3½ lopense. Het, op 24-8-1758, door Antoni Franse van Bussel aan Goort Canters beleende perceel, te weten land / groes de Camp blijft aan Goort Canters is echter niet in deze koop inbegrepen. Verkopers aangekomen bij versterf van Antoni Franse van Bussel. Koopsom ƒ 600,-.
Josina Jansen, weduwe van Godefridus Thomas Canters is op 22-04-1768 als Judoca Kanters te Asten overleden en haar zoon Godefridus Goort Canters is op 18-06-1771 te Asten overleden. Hieronder de doodakten:
![]() |
![]() |
Martina Jan van Dyck is daarna samen met de kinderen eigenaar en bewoner van het huis:
Jaar | Eigenaar nummer 19 Dijk | Bewoners nummer 19 Dijk |
---|---|---|
1771 | weduwe Goort Canters | weduwe Goort Canters |
1776 | weduwe en kinderen Goort Canters | weduwe en kinderen Goort Canters |
Martina Jan van Dyck is op 13-01-1785 te Asten overleden en twee voogden worden voor de minderjarige kinderen benoemd om een staat en inventaris op te maken:
Asten Rechterlijk Archief 32 folio 84; 28-02-1785:
Pieter Kanters en Peter Tiele Coolen worden aangesteld als voogden over Goort, Martinus en Joost, onmondige kinderen van Goort Canters en Martina van Dijk.Asten Rechterlijk Archief 126 folio 16; 30-04-1785:
Staat en inventaris opgemaakt door Pieter Kanters en Peter Tiele Coolen, als voogden over Goort, Martinus en Joost, onmondige kinderen van wijlen Goort Kanters en Martina van Dijk. Er zijn ook twee meerderjarige kinderen.
Onroerende goederen: goederen hen aangekomen bij transport de dato 07-11-1760 huis, schuur, stal, hof en aangelag op Bussel 5 lopense naast weduwe Jan Willem Slaats; land naast weduwe Jan Willem Slaats 2½ lopense; land den Bosseracker 1 lopense; land den Langenacker 7 lopense; groes het Heytvelt 1 lopense; wei- of heigroes het Oulant 10 lopense; groes het Vlasvelt 8 lopense. Belast met ƒ 6-15-0 per jaar aan rentmeester Verster; ƒ 0-07-8 per jaar aan het Huis van Asten.
De goederen aangekomen bij transport 10-03-1764 huis, hof en aangelag op Bussel 5 lopense naast weduwe Jan Willem Slaats; land de Camp 1 lopense; land naast weduwe Jan Willem Slaats 5 lopense; land Schoutenacker 1½ lopense land de Langenacker 3 lopense; land de corte Zeylkens 3 lopense; groes den Hoogendries 5 lopense; groes aan de Beekerloop 3½ lopense; groes het voorste Velt 5½ lopense; groes de Camp 1 Wilbert van Bussel; groes de Leegendries 1 lopense.
Roerende goederen: twee kisten, een kastje, twee bedden, enige ketels en potten, een paard, vier melkbeesten, twee halve beesten, twee kalveren, enig landbouwgereedschap, circa 17 lopense met rogge bezaaid.
Schulden: aan de vorige borgemeesters ƒ 18,-; in de winkels etcetera ƒ 88,-
Mathijs Dirk Wilbers wil zijn erfdeel:
Asten Rechterlijk Archief 126 folio 161; 02-01-1789:
Peter Thiele Coolen en Pieter Kanters als voogden over Martinus en Joost, onmondige kinderen van wijlen Goort Kanters en Martina Jan van Dijk, beiden overleden en Mattijs Dirk Wilbers man van Jennemie Goort Kanters, Jan Goort Kanters, Goort Goort Kanters. Kinderen en erven van wijlen hun ouders. Zij bezitten een huis, schuur, stal, schop, hof en aangelag, land en groes te Bussel. Mattijs Dirk Wilbers komt het niet langer gelegen om de goederen onverdeeld te laten. Hij krijgt voor zijn 1⁄5e deel ƒ 250,-.
Om een en ander te bekostigen wordt vee en gereedschap verkocht:
Asten Rechterlijk Archief 155; 03-12-1789
Peter Thiele Coolen en Pieter Canters als voogden over de minderjarige kinderen van Goort Kanters en Marthyn van Dijk, beiden overleden, verkopen enige roerende goederen toebehorende aan de voornoemde kinderen onder andere een paard ƒ 46,-; vier koeien ƒ 97,-; landbouwgereedschap, hooi en stro. Totale opbrengst ƒ 352,-.
Jan Goort Kanters lijdt nog schade in de eerste coalitie oorlog tegen de Fransen:
Asten Rechterlijk Archief 129 folio 25 verso; 26-07-1797:
Overzicht van de geleden oorlogsschade. Antonie Goort van Bussel, namens zijn broeder, Francis voor het afkopen van kar en paard. ƒ 3-09-00
Jan Goort Kanters dat zijn kar van hem ontrooft is geworden ƒ 11-10-00
Martinus van Lierop zijn paard verloren ƒ 30-00-00
Peter Eysbouds zijn paard verloren ƒ 65-00-00
Hendrik Dirk Wilbers zijn paard verloren ƒ 75-00-00
Al die tijd, van 1781-1803 is het bezit onverdeeld en woont Johannes Kanters in het huis:
Jaar | Eigenaar nummer 19 Dijk | Bewoners nummer 19 Dijk |
---|---|---|
1781 | kinderen Goort Kanters | Jan Kanters |
1798 | kinderen Goort Kanters | Jan Kanters |
1803 | kinderen Goort Kanters | Jan Kanters |
In 1806 wordt het bezit verdeeld en wordt Jan Goort Kanters eigenaar van het huis, zijn broer Martinus erft het andere huis (zie Busselseweg 6):
Asten Rechterlijk Archief 132 folio 24 verso; 23-12-1806:
Jan Kanters, Martinus Kanters en Joost Kanters, wonende te Nederweert, deze mede namens Goord Kanters, te Udenhout, zijn broeder. Kinderen en erven van Goort Kanters en Martyn van Dijck, beiden overleden. Zij verdelen de nagelaten goederen. 1e lot gaat naar Jan Goort Kanters, het oude huis, waarin hij woont, met schuur en stal op Bussel; land / groes den Hoogendries 3 lopense 30 roede; land Busselakker 2 lopense 19 roede; land Hoogendries 2 lopense; land Schoutenakker 1 lopense 47 roede; land Voorstenakker 5 lopense 47 roede; 3 lopense 41 roede van den Dries geheel 7 lopense 33 roede; land / groes Busselakker 2 lopense 18 roede; 1 lopense 34 roede van den Saathof geheel 3 lopense 18 roede; groes den Aa-beemt 3 lopense 18 roede; groes het agterste Wijvelt 7 lopense 6 roede; groes het voorste Velt 1 lopense 33 roede; groes voorste Velden 3 lopense 13 roede. Belast met ƒ 3-7-8 per jaar aan het Gemene Land in een meerdere rente. Dit lot zal uitkeren aan de ontvanger van het 4e lot ƒ 450,-.
Zoon Johannes Goort Kanters is geboren te Asten op 18-11-1760 en op 07-02-1790 te Asten getrouwd met Jenneke Joost Verheijen, geboren te Asten op 24-07-1766 als dochter van Judocus Verheijen en Elisabeth Jansse Slaets (zie Lagendijk 3):
Het gezin van Johannes Goort Kanters en Johanna Joost Verheijen:
# | Voornaam | Geboorte | Huwelijk | Overlijden | Referentie |
---|---|---|---|---|---|
1 | Martinus | Asten 06-02-1791 | Kind | Asten 21-05-1792 | |
2 | Judocus | Asten 14-07-1793 | Asten 23-11-1817 Anna Maria Driessen |
Asten 08-02-1890 | zie Busselseweg 5 |
3 | Godefridus | Asten 04-07-1797 | Kind | Asten 06-04-1799 | |
4 | Martina | Asten 04-12-1799 | ±1827 Arnold Grijfrath |
Meijel 24-03-1848 | |
5 | Godefridus | Asten 28-02-1803 | Kind | Asten 23-05-1806 | |
6 | Godefridus | Asten 24-01-1808 | Asten 20-02-1829 Johanna Smets |
Asten 19-01-1876 | zie Diesdonkerweg 7 |
De verpondingen van 1810 vatten de bewoningsgeschiedenis rond 1800 samen:
Verpondingen 1810 XIVd-67 Dijk folio 34 verso:
Bij deel 23-12-1806 van Jan, Goort, Martinus en Joost kinderen van Goort Kanters.
Bij deeling 02-01-1789 van Jan, Goortje, Martinus, Jennemie en Joost kinderen van Goort Canters. Nummer 19 huijs, hof en aangelag 5 lopense.
Bij het kadaster van Asten over de periode 1811-1832 staat Jan Kanters nog altijd als eigenaar:
Kadaster 1811-1832; F864:
Huis, schuur en erf, groot 09 roede 10 el, Busselen, klasse 7.
Eigenaar: Jan Kanters.
Hierboven de kadasterkaart met in de cirkel het huis en hieronder de bijbehorende kadastergegevens:
Johannes Goort Kanters is op 28-10-1841 te Asten overleden en Johanna Joost Verheijen is te Asten op 19-06-1851 overleden. Van de kinderen woont Judocus in een naastgelegen huis (zie Busselseweg 5) en Goort Kanters woont op de Diesdonk. Het huis is zeer waarschijnlijk verkocht en op basis van de huizingnummers is Francis van den Boer de meest waarschijnlijke koper en vanaf 1853 (de geboorte van zoon Wilhelmus van den Boer) de bewoner:
Francis van den Boer is geboren te Oosterwijk op 23-04-1807 als zoon van Adrianus van den Boer en Johanna Leenen. Hij is op 22-04-1846 te Someren getrouwd met Hendrina van Bree, geboren te Someren op 20-12-1814 als dochter van Johannes van Bree en Wilhelmina Verbaal. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1879 wonen zij in het huis met huizingnummer B59 en vanaf 1869 nummer B63:
Hendrina van Bree is op 07-09-1870 te Asten overleden en ook in de periode 1879-1890 woont Francis van den Boer met zijn kinderen in het huis met huizingnummer B62:
Francis van den Boer is op 30-12-1887 te Asten overleden en zoon Adrianus van den Boer, geboren te Someren op 06-06-1847 wordt hoofd van het huis. Hij is op 10-01-1879 te Lierop getrouwd met Petronella Martens, geboren te Lierop op 04-11-1853 als dochter van Peter Martens en Johanna Maria van Tilburg. Ook over de periode 1890-1900 wonen zij met hun gezin en broer Johannes van den Boer, geboren te Someren op 29-03-1849, in het huis met huizingnummer B61:
Johannes van den Boer overkomt nog een dodelijk ongeluk bij het vallen van een hooischelf, aldus het Rotterdamsch nieuwsblad van 16-03-1899 en de Noord-Brabander van 16-03-1899. Rechts het bidprentje bij zijn overlijden te Asten op 10-03-1899. |
![]() |
Ook over de periodes 1900-1910, 1910-1920 en 1920-1930 wonen Adrianus van den Boer en Petronella Martens in het huis met achtereenvolgens huizingnummer B57, B56 en B57, het laatste ook bekend staand als Bussel 3:
Petronella Martens is op 26-01-1922 te Asten overleden en Adrianus van den Boer woont in bij zijn zoon Petrus van den Boer, geboren te Asten op 24-11-1891 en op 28-01-1921 te Asten getrouwd met Josephina van den Eerenbeemt, geboren te Asten op 03-04-1889 als dochter van Peter van den Eerenbeemt en Johanna Maria Mennen. In de krant de Zuid-Willemsvaart van 14-05-1927 de geboorte van zoon Petrus en in diezelfde krant van 04-03-1930 de geboorte van dochter Henrica:
![]() |
![]() |
In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1930-1938 wonen Peter van den Boer en Josephina van den Eerenbeemt met hun gezin in het huis op Bussel 3:
Adrianus van den Boer is op 07-09-1933 te Asten overleden. Links de overlijdensakte van Petronella Martens en rechts het bidprentje bij het overlijden van Adrianus van den Boer:
![]() |
![]() |
In het Peelbelang van 19-05-1945 biedt Peter van den Boer een toom biggen te koop aan:
In het Peelbelang van 10-03-1945 kunnen de merries bij Peter van den Boer terecht:
Peter van den Boer is op 26-01-1974 te Deurne overleden en Josephina van den Eerenbeemt is te Asten op 10-10-1975 overleden. Hieronder de bidprentjes bij hun overlijden:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Bij heemkundekring De Vonder lezen we het volgende over dit huis:
Object: Object Busselseweg 7, tot 28-10-1960 Bussel 3. Bouwhistorie: Particuliere bouw, bouwjaar circa 1900, verbouwingen 1970 en 1972 verbouw woning; 1988 vergroten woning; 1967 en 1969 stallen en schuur. Gebruikshistorie: Woning van circa 1900 tot heden. Eigenaren/bewoners: Familie van den Boer. Soort woning: Langgevelboerderij, boerenbedrijf van circa 1900 tot heden.
Hieronder een streetview van het uit 1900 stammende huis op Busselseweg 7, waar nazaten van de familie van den Boer nog steeds een bedrijf hebben.
Overzicht bewoners
't Goed op Bussel
Jaar | Eigenaar | Geboorte | Hoofdbewoner | Geboorte |
---|---|---|---|---|
1360 | Willem van Heersel | Lierop ±1330 | ||
1415 | Willem Willems van Heersel | Lierop ±1360 | ||
1425 | Dirck Willems van Heersel | ±1400 | Lambrecht van Beke | |
1480 | Erven Dirck van Heersel | |||
1500 | Dierck Heynen | ±1450 | ||
1525 | Aert Dierck Heynen | ±1480 | ||
1531 | Daniel Willems van den Eynden | ±1480 | ||
1556 | Goort Daniels van den Eynden | Asten ±1506 | ||
1573 | Joost Goort Daniels van Bussel | Asten ±1545 | ||
1615 | zonen Simon, Jan en Isbout* | |||
1638 | Mathijs van Hove | ±1570 | ||
1640 | Mathijs Thijsen van Hove** | Asten ±1603 | Jan Jacob Slaets | Asten ±1612 |
Peeter Jansen de Wever | Asten ±1620 | |||
Frans Leenders | Asten ±1630 | |||
Simon Claessen | Asten ±1630 | |||
Hendrick Goorts van Bussel | Asten ±1630 | |||
Peeter Goorts | Asten ±1630 | |||
Marcelis Schepers | Asten ±1630 | |||
Peeter Willems | Asten 18-05-1639 | |||
1688 | Jan Willem Penninx*** | Schijndel ±1655 | Peter Jan van Bussel | Asten ±1675 |
1713 | Hendrick Aelbert van Dongelbergen | Blaarthem ±1665 | Laurens Meeuse | Asten 13-05-1685 |
1719 | Hendrick Aelbert van Dongelbergen | Blaarthem ±1665 | Dierck Meulendijck | Asten 14-07-1692 |
1726 | Goort Canters**** | Asten 23-12-1675 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 |
* door de pestepidemie zijn hun nakomelingen gestorven en via vererving door derden, merendeels in handen gekomen van Mathijs van Hove
** Mathijs Thijssen van Hove heeft in de loop der jaren de hoeve deels gesplitst en deels verpacht, sommige van deze hoeven zijn bij andere adressen van Bussel vermeld
*** door achterstand bij de belastingen komen vrijwel alle hoeven in bezit van Jan Willem Penninx
**** Goort Canters koopt het oude deel van de hoeve, het nieuwe deel gaat naar Peter van Bussel
Dyck huis 19
Jaar | Eigenaar | Geboorte | Hoofdbewoner | Geboorte |
---|---|---|---|---|
1736 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 |
1741 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 |
1746 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 | Goort Canters | Asten 23-12-1675 |
1751 | weduwe en kinderen Goort Canters | Asten 28-03-1678 | weduwe en kinderen Goort Canters | Asten 28-03-1678 |
1756 | weduwe en kinderen Goort Canters | Asten 28-03-1678 | Goort Canters | Asten 28-02-1722 |
1761 | Goort Canters | Asten 28-02-1722 | Goort Canters | Asten 28-02-1722 |
1766 | Goort Canters | Asten 28-02-1722 | Goort Canters | Asten 28-02-1722 |
1771 | weduwe Goort Canters | Asten 20-03-1732 | weduwe Goort Canters | Asten 20-03-1732 |
1776 | weduwe en kinderen Goort Canters | Asten 20-03-1732 | weduwe en kinderen Goort Canters | Asten 20-03-1732 |
1781 | kinderen Goort Kanters | Asten 18-11-1760 | Jan Kanters | Asten 18-11-1760 |
1798 | kinderen Goort Kanters | Asten 18-11-1760 | Jan Kanters | Asten 18-11-1760 |
1803 | kinderen Goort Kanters | Asten 18-11-1760 | Jan Kanters | Asten 18-11-1760 |
Kadasternummer F864
# | Periode | Naam eigenaar | Geboorte | Opmerking | Verandering |
---|---|---|---|---|---|
F864 | 1832 | Johannes Kanters | Asten 18-11-1760 |
Bussel 3
# | Periode | Naam hoofdbewoner | Geboorte | Tweede persoon | Geboorte | Vertrek |
---|---|---|---|---|---|---|
1803-1841 | Johannes Kanters | Asten 18-11-1760 | Johanna Joost Verheijen | Asten 24-07-1766 | † 28-10-1841 | |
1841-1851 | Johanna Joost Verheijen | Asten 24-07-1766 | weduwe Kanters | † 19-06-1851 | ||
1853-1859 | Francis van de Boer | Oosterwijk 23-04-1807 | Hendrina van Bree | Someren 20-12-1814 | ||
B59 | 1859-1869 | Francis van de Boer | Oosterwijk 23-04-1807 | Hendrina van Bree | Someren 20-12-1814 | |
B63 | 1869-1879 | Francis van de Boer | Oosterwijk 23-04-1807 | Hendrina van Bree | Someren 20-12-1814 | † 07-09-1870 |
B62 | 1879-1890 | Francis van de Boer | Oosterwijk 23-04-1807 | met kinderen | Someren 06-06-1847 | † 30-12-1887 |
B61 | 1890-1900 | Adriaan van den Boer | Someren 06-06-1847 | Petronella Martens | Lierop 04-11-1853 | |
B57 | 1900-1910 | Adriaan van den Boer | Someren 06-06-1847 | Petronella Martens | Lierop 04-11-1853 | |
B56 | 1910-1920 | Adriaan van den Boer | Someren 06-06-1847 | Petronella Martens | Lierop 04-11-1853 | |
B57 | 1920-1930 | Adriaan van den Boer | Someren 06-06-1847 | Petronella Martens | Lierop 04-11-1853 | † 26-01-1922 |
3 | 1930-1933 | Adriaan van den Boer | Someren 06-06-1847 | met kinderen | † 07-09-1933 | |
3 | 1933-1938 | Peter van den Boer | Asten 24-11-1891 | Josephina van den Eerenbeemt | Asten 03-04-1889 |
Referenties
- ^Genealogie van Bussel door Piet Aarts, ISBN 9081257250
- ^Godegeleerd Nederland, 1853 (https://www.delpher.nl/nl/boeken1/gview?query=%22geboren+te+asten%22&coll=boeken1&identifier=cfcUAAAAQAAJ&rowid=6)
- ^Bossche bijdragen; bouwstoffen voor de geschiedenis van het Bisdom 's-Hertogenbosch, 1923-1924, Deel 6, 1923 (https://www.delpher.nl/nl/tijdschriften/view?identifier=MMKB26:000189001:00110&coll=dts&query=asten&facets%5BalternativeFacet%5D%5B%5D=Bossche+bijdragen&sortfield=date)
- ^Een nieuwe familie Slaets in Asten in de 17e eeuw (http://home.kpn.nl/slaat213/Genealogie.Slaets.Slaats.Asten.htm)
- ^Afstammeling van Leonardus Penninx (http://www.penninx.nl/)
- ^Gortmolen van Dirk Eversen Lons (https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/RP-P-OB-46.264)
- ^abGenealogie der adellijke familie van Eyck (https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMKB02:100001686:00014&objectsearch=christiaan+)
- ^abcdTaxandria; tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis en volkskunde, jaargang 21, 1914 (https://www.delpher.nl/nl/tijdschriften/view?identifier=MMUBTB01:001565001:00158&query=%22andreas+del+marmol%22&coll=dts)
De meest gebruikte referenties staan in de introductie vermeld
Laatst bijgewerkt op 12 augustus 2024, 10:09:58