logo

De Vonder Homepagina


Bergdijk 40

Op de kadasterkaart van de Nachtegaal te Asten van 1832 is een bebouwing te zien zonder specifiek huizingnummer onder kadasternummer F283. Mogelijk betreft het een schuur die rond 1840 als woning is omgebouwd:

01

Op basis van de bijbehorende kadasterdata betreft het in 1832 bouwland met kadasternummer F283 dat in eigendom is van de kinderen Paulus Aarts wonend in het nabijgelegen buurtschap Vosselen:

02

Uit de kadastrale legger valt op te maken dat dit huis later kadasternummer F1488 krijgt, zoals te zien is op nevenstaande kadasterkaart. Het huis staat dan op naam van de weduwe van Wilbert Voermans.

Op basis van een reconstructie kunnen we opmaken dat het huis in handen is geweest van de familie Voermans. Wilbert Voermans is geboren te Asten op 20-03-1802 als zoon van Paulus Nicolaas Voermans en Maria Willibrordi Aerts (zie Voormalig huis C1323). Hij is op 24-01-1839 te Asten getrouwd met Antonia van Lierop, geboren te Asten op 19-04-1814 als dochter van Joannes van Lierop en Joanna Maria van der Weerden (zie Kasteellaan 1 tot en met 5).

In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1879 wonen zij op huizingnummer B22:

03

Wilbert Voermans is op 23-12-1866 te Asten overleden en zijn vrouw wordt korte tijd daarna opgenomen in het krankzinnigengesticht, aldus de Nederlandsche Staatscourant van 08-08-1867:

03a

Antonia van Lierop is op 21-03-1889 te Vught overleden.

De kinderen verlaten het huis en gaan wonen bij hun oom Jozef van Lierop (zie Keizersdijk 8). Het huis wordt verhuurd aan Martinus Verstappen, geboren te Meijel op 07-06-1837 als zoon van Johannes Verstappen en Maria Roijmans. Hij is op 08-04-1864 te Asten getrouwd met Francisca Berkers, geboren te Asten op 07-04-1828 als dochter van Hendrikus Berkers en Francisca Koolen (zie Kasteellaan 6 tot en met 8). Het huizingnummer van het huis is dan B25.

Zij verhuizen rond 1888 naar Heusden (zie Voormalig huis E1596) en het huis wordt daarna bewoond door Arnoldus Eijsbouts, geboren te Someren op 11-06-1819 als zoon van Peter Isbouts en Dorothea Bots. Hij is op 12-02-1858 te Asten getrouwd met Wilhelmina van Bree, geboren te Lierop op 07-03-1823 als dochter van Johannes van Bree en Francijna Bukkems. Ook over de periode 1879-1890 wonen zij in het huis met dan huizingnummer B24:

04

Arnoldus Eijsbouts is op 29-01-1883 te Asten overleden en Wilhelmina van Bree is op 29-11-1887 te Asten overleden. Wilhelmina Eijsbouts, geboren te Asten op 21-11-1837 als dochter van Joannes Eijsbouts en Geertruda Cornelissen (zie Voormalig huis F179), is de nieuwe bewoner. Zij is op 16-04-1866 te Asten getrouwd met Willem van den Heuvel, geboren te Deurne op 18-03-1834 als zoon van Peter van den Heuvel en Anna Maria Verheijen. Willem van den Heuvel is op 25-09-1882 te Asten overleden en Wilhelmina Eijsbouts woont met haar kinderen ook over de periode 1890-1900 in het huis met nummer B23:

Wilhelmina Eijsbouts verhuist in 1896 naar A264 in het Dorp, alwaar zij op 23-01-1922 overlijdt. De nieuwe bewoner is Johannes Goris, geboren op 12-03-1853 te Asten als zoon van Hendrik Goris en Johanna Maria Aarts. Hij is als dagloner op 22-02-1889 te Someren getrouwd met Adriana Berkers, geboren te Mierlo op 23-10-1857 als dochter van Willem Berkers en Hendrina van Stratum. 

Johannes Goris is op 09-12-1896 te Asten overleden en Adriana Berkers en kinderen verhuizen in 1897 via C24a naar C17 (zie Voormalig huis G94). Vanaf dat moment is Antonie Voermans, geboren te Asten op 13-06-1857 als zoon van eerdergenoemde Wilbert Voermans en Antonia van Lierop, eigenaar en bewoner van het huis. Hij is op 05-02-1897 te Asten getrouwd met Johanna Maria van der Kruijs, geboren te Asten op 28-12-1870 als dochter van Hendrikus van der Kruijs en Johanna Leenders (zie Voormalig huis E1693).

Zij verhuizen in 1899 naar de Diesdonk (zie Dijkstraat 54), waarna het huis weer in bewoning komt van de familie Eijsbouts. Ditmaal is het de broer van Wilhelmina Eijsbouts, Johannes Eijsbouts, geboren op 18-09-1842 te Asten als zoon van Johannes Eijsbouts en Geertruida Cornelissen (zie Voormalig huis F179). Hij is op 25-02-1878 te Asten getrouwd met Hendrika van Deursen, geboren te Asten op 10-03-1844 als dochter van Wilhelmus van Deursen en Petronella van Loon (zie Bergdijk 11). Ook over de periode 1900-1910 en 1910-1920 woont het gezin Eijsbouts-van Deursen in het huis met achtereenvolgens nummer B19 en B18:

06

Johannes Eijsbouts overlijdt op 19-08-1917 te Asten, aangegeven door buur Theodorus Bennenbroek (zie Voormalig huis F179) en Hendrika van Deursen overlijdt precies drie jaar later op 19-08-1920 te Asten.

Het verhaal 'momento mori', geschreven door Wim Nolens, geboren te Asten op 19-03-1903 als oudste zoon van Henri Nolens en Margriet de Barse (zie Monseigneur den Dubbeldenstraat 27), in 1987 ter gelegenheid van zijn 55e trouwdag. Ik heb alle Hannesen en Drika's van Asten opgezocht, waarbij Hannes op ongeveer 75-jarige leeftijd en na de oogst overleed. Omdat Wim Nolens zelf misdienaar is geweest, heeft die begrafenis dus tussen 1915 en 1920 plaatsgevonden. Op de Dijk was niemand te vinden, maar wel het echtpaar Johannes (Hannes) Eijsbouts en Hendrica (Drika) van Deursen op de zeer nabijgelegen Nachtegaal:

Ons dorp had diverse voorsteden; zo waren daar Ommel, Ostaden, den Dijk, Voordeldonk, Heusden en de Wolfsberg. Een van de grootste in oppervlakte was den Dijk. Ruim een half uur lopen van de kom van het dorp verwijderd en waar een achttal boerderijen waren gevestigd, her en der verspreid over enkele hectaren grond. Allemaal bedrijfjes van soms amper een hectare. Niet zo vruchtbare grond, alléén geschikt voor de verbouw van wat rogge en verder wat grasland, bestemd voor het vee, dat meestal niet méér was dan drie of vier koeien en enkele geiten. Verder had elke boer wel een paard, nodig om de kar en de ploeg te trekken. Een van de bewoners had ook een bok om voor het nageslacht van de geitenfamilie te zorgen. Verder hadden de meesten wat kippen en een haan die dus óók medeverantwoordelijk was voor het nageslacht. De bok deed het laatste á raison van een paar kwartjes. De boeren wilden mekaar niet het vel over de neus halen.
In deze kleine gemeenschap leefden de mensen in pais en vree en kenden elkaar natuurlijk van haver tot gort. Familienamen werden nooit gebruikt. Ze kenden elkaar als Gerrit en Marie, Toon en Trui, etcetera. Maar óók op den Dijk kon het noodlot soms genadeloos toe slaan. Op zekere dag in de maand september, het koren was gelukkig binnen en gedorst, was Hannes op de leeftijd van 76 jaar bezweken. Drika, z'n vrouw, had het wel aan zien komen. De laatste vier of vijf dagen had hij praktisch niets meer gezegd, terwijl hij normaal nogal praatjes had. Mijnheer de dokter had ook al niet veel hoop meer gehad de laatste keer dat hij was geweest. "Ik zou de pastoor maar laten komen" had hij gezegd en toen wist Drika 't wel: Hannes ging hemelen. Twee dagen later was Hannes ter ziele.
De Dijk zei, dat "hij z'n kont had dicht geknepen". Dat verstonden ze daar beter en toen kwam de gehele boerengemeenschap in actie. Zoals de traditie dat voorschreef moesten twee nachten bij het lijk gewaakt worden. Een karwei, dat door twee flinke kerels moest geschieden. Voor die klus moest geloot worden voor wie het eerst aan de beurt waren. Het lot besliste. Bert en Toon voor de eerste nacht; Driek en Gerrit voor de tweede. Hannes was in de voorkamer opgebaard en iedereen mocht komen kijken, hoe schoon hij erbij lag. Toen Bert en Toon om 'n uur of acht arriveerden om hun burenplicht te doen, had Drika wat te drinken klaargezet op een klein tafeltje bij de geopende lijkkist.

Wie Bert is weten we nog niet, Toon is mogelijk Antonie Voermans van Nachtegaal 4, Driek en Gerrit zijn mogelijk Hendrik en Gerard Nijssen van Nachtegaal 7 (zie Voormalig huis F322).

Nu waren Bert en Toon geen drinkebroers en had Drika, die haar pappenheimers kende, 'n paar flesjes bier en wat limonade klaar gezet. Die eerste nacht hadden zich geen moeilijkheden voorgedaan en tegen zeven uur in de morgen waren beide heren weer heel rustig vertrokken. Voor de tweede nacht lagen de problemen voor Drika wat moeilijker. Driek en Gerrit waren twee figuren die niet vies waren van een borreltje en had zij dus maar een hele kruik genever bij Hannes neergezet. Driek had een spel kaarten meegenomen. "Dan kunnen we een pötje toepen voor een borreltje". De kruik genever minderde zienderogen en 't zal 'n uur of half vier zijn geweest toen Gerrit zei: "verrek hij is leeg". "Oh", zei Driek "dat is niet zo erg, ik heb er al op gerekend" en hij haalde nog een haIfje uit z'n binnenzak. Ze werden steeds luidruchtiger en begonnen te klinken op de gezondheid van Hannes, waarbij ze opmerkten: "Hannes, gij waart er ook niet vies van hè?". Bij de twee flikkerende kaarsen die bij de open kist stonden opgesteld zei Gerrit op 'n gegeven moment: "verrek man, ik zie 'm bewegen". "Nou moete gij stil blijven liggen menneke, anders gebeuren er ongelukken". De twee heren werden steeds luidruchtiger en Drika zal echt wel wakker zijn geschrokken. Zij moest die twee om zeven uur wakker maken en deze dropen beiden geruisloos af richting alkoof. Zij hadden de volgende dag geen dienst en konden dus uitslapen.
Nu moette niet denken dat het vrouwvolk in deze tijd werkeloos bleef. Er moest "gekroond" worden. Voor dit doel werden de palmstruiken die in grote getale bij de diverse woningen aanwezig waren zodanig gekortwiekt dat er ruim voldoende materiaal aanwezig was om hiervan een kruis en twee kransen te fabriceren; Voor het kruis werden twee latten op elkaar gespijkerd en voor beide kransen was een rolletje ijzerdraad voldoende. Voor de witte roosjes was er bij de verschillende boeren genoeg crêpepapier in huis. Dit artikel hadden ze regelmatig nodig bij voorkomende bruiloften, begrafenissen Drika had voor lekkere koffie en de nodige peperkoek gezorgd en zo kon dus het kronen een aanvang nemen, alles onder het toeziend oog van Hannes, die steeds te bezichtigen bleef. Alle vrouwen en jonge boerendochters hebben hem te uit en te na bekeken.
Janus en Piet waren uitgekozen om de volgende dag de lijkwagen te besturen. Nu moet lijkwagen niet te letterlijk worden opgevat, het was Hannes z'n eigen kar op twee wielen, niet bepaald geschikt voor het vervoer van een dode. Maar dit was de enige mogelijkheid, om Hannes naar de kerk te brengen.

07

Een 2-wielige kar zoals die ook hier gebruikt wordt voor het vervoer van de lijkkist. Janus is mogelijk Adrianus Verduijn op Vosselen en Piet mogelijk Peter van Deursen van Nachtegaal 1 (zie Bergdijk 11).

Om kwart voor negen stond Bruin opgetuigd te wachten voor de deur van z'n ouwe baas. Drie durskes werden voor de kar opgesteld en Hannes werd ingeladen voor z'n laatste rit. Familie en praktisch de hele buurt stelden zich achter de kar op, Janus en Piet klommen op de bok en de stoet zette zich in beweging. De Heilige Mis was om 10 uur en daar Bruin behoorlijk had doorgelopen was de menigte zeker drie kwartier te vroeg voor de kerk. Janus en Piet vonden het maar het beste om even bij Antje's aan te leggen want ze konden nou toch nog niet in de kerk terecht. "We schuiven Hannes maar zo lang onder het biljart en kunnen wij dan nog wel tien over de rooie maken; Hannes kan 't dan ook van onderen eens bekijken".

08

Het café van Antje Verdijsseldonk naast het gemeentehuis van Asten

Ze namen met z'n allen maar 'n citroentje met suiker op de goede afloop. Om kwart voor tien begonnen de klokken te beieren en maakte de menigte zich gereed om op te stappen. Er was door een van de jongens samen met z'n kameraad een baar uit de kerk gehaald en werd de kist met zwart rouwkleed daarop geplaatst. De weg naar het Godshuis was vrij kort en toen zij achterin binnen kwamen stonden de pastoor en twee misdienaars (waaronder Wim Nolens) reeds te wachten. De kist werd voor in de kerk op een katafalk geplaatst waaromheen zes brandende waskaarsen. De mooie requiemmis in het latijn werd voortreffelijk gezongen en na afloop kwam de pastoor om het lijk voor de laatste keer te zegenen en te bewieroken, waarna het koor het mooie lied "In Paradisum te deducant Angeli" inzette. Als de boeren het latijn verstaan hadden, dan hadden zij kunnen horen dat er gezegd werd, dat de engelen U mogen begeleiden naar het hemels paradijs.

De misdienaars spoedden zich daarna terug naar hun eigen sacristie want zij moesten in de gaten houden, wanneer de lijkstoet hun glas-in-loodraam passeerde want dan werd het de hoogste tijd, dat zij achter het hoofdaltaar omrenden om tijdig bij de pastoor te zijn. Wij moesten door de achtertuin van de pastorie door het zijdeurtje van de opgang van het kerkhof om weer tijdig bij de stoet te zijn. Wij allen gekleed in misgewaden, de pastoor compleet met kazuifel en bonnet. Wij met zwarte togen met kraag, omzoomd met zilverdraad en gewapend met wierookvat en emmer met wijwaterkwast. Eén van ons met het kruis voorop. Zo stapten wij langzaam naar de reeds gedolven groeve. Aan het graf de bekende gebeden, zegening met wierook en wijwater. Het ceremonieel was achter de rug en de menigte slofte via de lange gang weer naar buiten en dus weer op huis aan. Waar een Brabantse koffietafel stond te wachten. Behalve dan Janus en Piet. Die moesten 't peerd ophalen, dat braaf bij Antje aan de paal van de veranda stond vastgebonden. "We zullen d'r nog ene vatten om 't af te leren" zei Janus; het werden er vier. Met de knol hadden ze niet de minste moeite: Bruin wist de weg zeker zo goed ais zij. "Het was toch maar 'n schoon begrafenis" zei Piet. "Hannes hit 't toch maar goed getroffen". De koffietafel lieten de twee maar schieten.
09 10

De kerk van Asten en de overlijdensakte van Johannes (Hannes) Eijsbouts.

Na het overlijden Johannes Eijsbouts en Henrika van Deursen is het huis, bekend staand als Nachtegaal 4, weer in bewoning gekomen van eerder genoemde Antonie Voermans en Johanna Maria van der Kruijs.

11

Ook over de periode 1930-1938 wonen zij nog in het huis:

12

Antonie Voermans is op 21-12-1936 te Asten overleden en Johanna Maria van der Kruijs is te Asten op 04-03-1939 overleden. Hun zoon Wilhelmus (Willem) Voermans, geboren te Asten op 02-04-1905, heeft in het huis gewoond. Hij is rond 1935 getrouwd met Maria (Miet) Hoefnagels, geboren te Asten op 11-05-1911 als dochter van Johannes Hoefnagels en Johanna van den Eerenbeemt (zie Voormalig huis G857). In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1930-1938 wonen zij met hun gezin in het huis op de Nachtegaal 4:

13

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 19-09-1940 en van 16-04-1942 staan de geboortes van hun zoon Antonius en van hun dochter Johanna:

14 15

Op de plaats van dit huis is in 1930 een nieuwe woning gebouwd met het adres Bergdijk 40, waarvan hieronder een streetview:

16

Maria (Miet) Hoefnagels is op 01-03-1975 te Asten overleden en Wilhelmus (Willem) Voermans is op 11-02-1990 te Asten overleden. Op hun bidprentjes staat dat dochter Tonny Voermans en haar man nog in het huis zijn komen wonen en aan de Bergdijk 40 woont nu het gezin P. H. van Eijk-Voermans.

17 18

Overzicht bewoners

Nachtegaal 4
# Periode Naam hoofdbewoner Geboorte Tweede persoon Geboorte Vertrek
B22 1859-1869 Wilbert Voermans Asten 20-03-1802 Antonetta van Lierop Asten 19-04-1814 23-12-1866
B25 1869-1879 Arnoldus Eijsbouts Someren 04-06-1819 Wilhelmina van Bree Lierop 07-03-1823
B24 1879-1887 Arnoldus Eijsbouts Someren 04-06-1819 Wilhelmina van Bree Lierop 07-03-1823 29-11-1887
B24 1887-1890 Wilhelmina Eijsbouts Asten 02-11-1837 weduwe van den Heuvel
B23 1890-1896 Wilhelmina Eijsbouts Asten 02-11-1837 weduwe van den Heuvel naar A254
B23 1896-1897 Johannes Goris Asten 12-03-1853 Adriana Berkers Mierlo 23-10-1857 09-12-1796
B23 1897-1899 Antonie Voermans Asten 13-06-1857 Johanna Maria van de Kruijs Asten 28-12-1870
B23 1899-1900 Johannes Eijsbouts Asten 17-09-1842 Hendrika van Deursen Asten 10-03-1844
B19 1900-1910 Johannes Eijsbouts Asten 17-09-1842 Hendrika van Deursen Asten 10-03-1844
B18 1910-1920 Johannes Eijsbouts Asten 17-09-1842 Hendrika van Deursen Asten 10-03-1844 19-08-1917
B18 1920-1930 Antonie Voermans Asten 13-06-1857 Johanna Maria van de Kruijs Asten 28-12-1870
4 1930-1936 Antonie Voermans Asten 13-06-1857 Johanna Maria van de Kruijs Asten 28-12-1870 21-12-1936
4 1936-1938 Wilhelmus Voermans Asten 02-04-1905 Maria Hoefnagels Asten 11-05-1911

De meest gebruikte referenties staan in de introductie vermeld
Gecontroleerd door Martien van Helmond

Laatst bijgewerkt op 25 oktober 2023, 10:15:59

Heemhuis, Molenstraat 10, 5711 EW, Someren
Open voor bezoekers op dinsdagochtend van 9 tot 12 uur en op donderdagavond van 19 tot 21 uur (0493) 472 423 hkkdevonder@xs4all.nl


Archeologiehuis, Molenstraat 14, 5711 EW Someren
Open na afspraak, bel hiervoor Jacques van Ooijen op 06-36 14 12 02 of mail gewoonjacques@gmail.com


Deze website maakt geen gebruik van cookies

ADM

XSSMMDLGXL

Printen