Achterbos 8

Een deel van de oorspronkelijke hoeven Achterbosch en Lensdonk (zie Achterbos 9) gaat in 1760 naar Pieter Wilbert Coolen:

Asten Rechterlijk Archief 98 folio 1; 15-12-1760:
Rogus Franciscus Schenaarts, secretaris, te Aarle. Hij verkoopt aan Pieter Wilbert Coolen, huis, stal, schuur en de grond daarbij horende, tussen de andere huizen gelegen en te gebruiken of te verdelen naar behoren met de halve schop en de grond vandien en waarvan de andere helft toekomt aan Francis Deenen met als bewoner Pieter Haasen; het aangelag agter het oude huis 1 1⁄2 lopense naast Francis Deenen; groes de voorste Del 2 lopense naast Goort van Bussel; de Reemer 1 lopense tot de vijf boomkes en het Heytvelt naar de Koeystraat; een drieske agter de Kamp 1 lopense naast de akkers en het voorste Heytvelt; den 3^e acker in de voorste Camp 3 lopense naast Francis Deenen; een acker in en op den Berg 6 lopense naast Laurens Jelisse; de voorste Steltacker 4 lopense naast Francis Deenen; den Langenacker 8 lopense naast Laurens Jelisse; den 2^e acker op de Lensdonk 5 lopense naast Francis Deenen en een velt van de hoeve de Haseldonk; de eerste of voorste helft van het A-velt 2 lopense naast Francis Deenen; 1⁄3^e deel in een heytvelt, met de onderste groes die niet verdeeld is, tot de Koeystraat grootte onbekend 1⁄3^e deel is van Francis Deenen en 1⁄3^e deel is van Laurens Jelisse; nog 1⁄3^e deel, onverdeeld, in het Heytvelt van de hoeve naar de Boetschotseackers grootte onbekend; 1⁄3^e deel in het Weyvelt aan de Leynsdonk 30 lopense. Verponding ƒ 15-00-00 per jaar. Bede ƒ 5-11-06 per jaar. Koopsom ƒ 640,-.

Pieter Wilbert Coolen is geboren te Asten op 23-11-1707 als zoon van Willibrordus Petri Colen en Henrica Judoci van Heuchten (zie Voormalig huis B524). Hij is op 08-05-1735 te Asten getrouwd met Josyn Lindert van Heughten, geboren te Asten op 14-03-1710 als dochter van Leonardus Janse van Heugte en Francisca Joosten (zie Voormalig huis C660):

Het gezin van Pieter Wilbert Coolen en Josyn Lindert van Heughten:

Volgens de bewoningsgeschiedenis is Pieter Coolen woont Pieter Coolen vanaf de aankoop in 1760 tot zijn overlijden in het huis:

Peter Wilbert Colen is op 20-04-1795 te Asten overleden en Josyn Lindert van Heughten is te Asten op 14-12-1795 overleden.

Na hun overlijden wordt de erfenis verdeeld:

Asten Rechterlijk Archief 128 folio 176, 03-02-1797:
Willem Roymans, weduwnaar Anneke Peeter Coolen, waarbij drie kinderen met name Elisabeth, Antony en Peternel en Jennemaria Jan Thijssen van Dijk, weduwe Wilbert Peter Coolen, waarbij drie kinderen die nog in leven zijn. Zij verdelen twee huizen, land en groes.
1^e lot krijgt Willem Roymans, namens zijn kinderen, een oud huis, schuur en stal den Agterbosch en de helft (of 3 lopense 20 roede) van het Aangelag geheel 6 lopense 40 roede. De andere helft komt aan het 2^e lot. De helft van een Heyvelt geheel 13 lopense 15 roede, ene zijde Cicilia Peter Fransen, de helft van de Stelt geheel 6 lopense 16 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse; de helft van de Langenakker geheel 6 lopense, 16 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse; de helft van den Berg 5 lopense 25 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse; de helft van de Kamp geheel 12 lopense 15 roede, ene zijde Francis Deenen, de helft van de Leysdonk geheel 4 lopense 39 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse; de helft van de Pootbeemt zijnde het Weiveld, geheel 19 lopense 8 roede, ene zijde Antony van den Bomen; de helft van het Aa-velt geheel 1 lopense 38 roede, ene zijde de Heer van Vlierden, de helft van de Koeystraat geheel 5 lopense 13 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse, de helft van de Spitsendel geheel 4 lopense 8 roede, ene zijde Francis Deenen; de helft van den Dries geheel 1 lopense 45 roede, ene zijde Francis Deenen; groes het Hooyvelt 3 lopense 10 roede.
2^e lot krijgt weduwe Wilbert Peeter Coolen, een nieuw huis en de schop met de helft (of 3 lopense 30 roede) van het aangelag, hetwelk, volgens meting is geheel 6 lopense 40 roede, ene zijde Francis Deenen; de helft van een Heyvelt geheel 13 lopense 15 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse; de helft van de Stelt geheel 6 lopense 16 roede, ene zijde Francis Deenen; de helft van de Langenakker geheel 6 lopense 16 roede, ene zijde Francis Deenen; de helft van den Berg geheel 5 lopense 25 roede, de helft van de Kamp geheel 12 lopense 15 roede, ene zijde Willem Hoebergen; de helft van de Leysdonk geheel 4 lopense 30 roede, ene zijde Francis Deenen; de helft van de Pootbeemt zijnde het Weiveld, geheel 19 lopense 8 roede, ene zijde weduwe Laurens Jelisse; de helft van het Aa-velt geheel 1 lopense 38 roede, ene zijde. Francis Deenen; de helft van de Koeystraat geheel 5 lopense 13 roede, ene zijde Gerrit Verberne; de helft van de Spitsen Del geheel 4 lopense 8 roede, ene zijde. Francis Deenen; de helft van den Dries geheel 1 lopense 45 roede; groes het Leegvelt 3 lopense 18 roede, ene zijde Francis Deenen.

Dochter Anna Petri Coolen is op 04-02-1770 te Asten getrouwd met Willem Henrici Roymans, geboren te Deurne op 13-06-1746 als zoon van Henricus Meus Roymans en Henrica Aert Kysers:

Anna Petri Coolen overlijdt te Asten op 22-03-1785 en Willem Henrici Roymans hertrouwt te Asten op 28-01-1787 met Catharina Huiberti van Bussel, geboren te Asten op 06-08-1761 als dochter van Hubertus Godefridi van Bussel en Maria Wilhelmi van Heugten (zie Voormalig huis C643):

De gezinnen van Willem Henrici Roymans met Anna Petri Coolen en met Catharina Huiberti van Bussel:

* kinderen uit het tweede huwelijk

Volgens de bewoningsgeschiedenis heeft Willem Henrici Roijmans met zijn gezin steeds in het huis gewoond:

Willem Henrici Roymans is op 19-06-1805 te Asten overleden en hieronder zijn begraafakte:

Ook volgens de verpondingen van 1810 was Willem Henrici Roijmans eigenaar van het huis:

Verpondingen 1810 XIVd-67 Voordeldonk folio 92:
Goederen 03-02-1797 verdeeld. Jennemie Jan Tijssen van Dijk, weduwe Wilbert Coolen en 4 kinderen Jan, Antoni, Francis en Jennemie.
Willem Roijmans weduwnaar Anneke Kolen en 3 kinderen Elisabeth, Antoni en Peternel kinderen en kintskinderen bij versterf 1795 van Pieter Wilbert Coolen.
Nummer 1d huijs, schuur, schop en gront. 1½ lopense.

In het notarieel archief staat nog een schuld beschreven:

Notarieel Archief 45-83 Asten 19-10-1822:
Catharina van Bussel weduwe van Willem Rooijmans, Anthonij Rooijmans, Francis Peter Vrijnsen weduwnaar van Elisabeth Rooijmans, Peter Marcelis Verrijt man van Francijn Rooijmans en Anna Rooijmans, hebben een schuld van ƒ 250,- aan Rooms Catholijke gemeente, als borg huis en aangelag groot 3 lopense 20 roeden, ene zijde kinderen Wilbert Koolen.

Catharina Huiberti van Bussel overlijdt te Asten op 21-03-1827:

Volgens het notarieel archief wordt het huis enkele maanden later verkocht aan Francis Vrijnsen, de man van dochter Elisabetha Roijmans:

Notarieel Archief 50-71 en 73 Asten 22-11-1827:
Anthonij Roijmans, Anna, Peter en Jan kinderen van Francis Vrijnsen gehuwd met Elisabeth Roijmans, Martinus Smits man van Petronella Roijmans, wonende te Someren als vader en voogd over zijn drie minderjarige kinderen Willem, Jan en Anthonij, Peter Marcelis Verrijt man van Francijna Roijmans, zij verkopen aan Francis Vrijnsen een huis, stal, schop, hof en aangelag, groot 56 roede 28 el, ene zijde kinderen Wilbert Koolen. Als last ¼ in een cijns van Asten van ƒ 0,62 ½.

In het kadaster over de periode 1811-1832 is Francis Vrijnsen eigenaar:

Kadaster 1811-1832; C432: huis en erf, groot 07 roede 70 el, Achterbosch, klassen 7.
Eigenaar: Francis Vrijnsen.

Francis Peeter Vrijnsen is geboren te Asten op 20-01-1768 als zoon van Peter Vrijnsen en Geertruida Segers (zie Voormalig huis C486). Hij is op 15-01-1797 te Asten getrouwd met Elisabeth Willem Rooijmans, geboren te Asten op 22-04-1771 als dochter van Willem Hendrik Roymans en Anna Petri Coolen:

Het gezin van Francis Peeter Vrijnsen en Elisabeth Willem Rooijmans:

Elisabeth Roijmans overlijdt op 16-08-1810 te Asten en Francis Vrijnsen is op 22-01-1844 te Asten overleden en hieronder zijn overlijdensakte:

Aangezien alle kinderen ergens anders zijn gaan wonen, is het huis verkocht en de kadastrale legger meldt Paulus van Lierop als nieuwe eigenaar. Paulus van Lierop is geboren te Asten op 02-08-1790 als zoon van Martinus Antoni van Lierop en Petronella Petri van Bussel (zie Voormalig huis F1155) en is een oom van de eerder genoemde Arnoldus van Lierop, getrouwd met Anna Vrijnsen.

Paulus van Lierop is getrouwd te Asten op 28-06-1827 met Johanna van der Linden, geboren te Asten op 11-01-1797 als dochter van Arnoldus Reineri van der Linden en Helena Petri Haesen (zie Voormalig huis E1027). Na haar overlijden te Asten op 24-04-1832 is hij hertrouwd te Asten op 04-05-1838 met Antonetta Voermans, geboren te Asten op 10-10-1787 als dochter van Petrus Nicolaas Voermans en Maria Aarts (zie Voormalig huis C1323). Volgens het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1879 woont eerst Paulus van Lierop met zijn gezin en met zuster Antonia van Lierop in het huis met huizingnummer C48. 

Paulus van Lierop verhuist rond 1869 naar Liessel, alwaar hij op 20-10-1869 is overleden en zijn echtgenote Antonetta Voermans overlijdt aldaar op 27-08-1872. De koper van het huis is Petrus van Heugten (zie Voordeldonk 86) en vanaf 1880 Martinus Wellens, waarover later meer.

Het huis wordt onder beide eigenaren verhuurd en de eerste huurder is Johannes Verrijt, geboren te Asten op 01-05-1833 als zoon van Jan Verrijt en Wilhelmina Stevens (zie Voormalig huis F1155). Hij is op 13-05-1867 te Asten getrouwd met Petronella van Heugten, geboren te Asten op 14-04-1840 als dochter van Piet van Heugten en Helena van Heugten (zie Voordeldonk 86). In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1869-1879 komen zij in het huis met huizingnummer C52 wonen. Een van hun kinderen Johannes (6 jaar) of Leonardus (bijna 5 jaar) speelde met de lucifers die in juli 1874 de boerderijen op de Achterbosch in lichterlaaie zette (zie Achterbos 10):

Na het overlijden van Petronella van Heugten op 26-05-1877 bij de geboorte van haar dochter Maria, verkopen de erven van Piet van Heugten en Helena van Heugten hun goederen op Voordeldonk en op de Achterbosch, zoals gemeld in de krant de Zuid-Willemsvaart van 10-04-1880:

Weduwnaar Johannes Verrijt verhuist met zijn kinderen naar zijn broer Marcelis Verrijt op de Stegen (zie Voormalig huis C1705), wordt daar later hoofd van het huis en is op 21-07-1911 te Asten overleden. Zijn zonen Johannes en Leonardus wonen beiden op Voordeldonk, zoon Adrianus woont op de Ommelscheweg en dochter Wilhelmina heeft later het huis op de Stegen overgenomen.

Het huis is in de tussentijd in bewoning van Leonardus van den Eijnden, geboren op 29-10-1846 te Deurne als zoon van Johannis van den Eynden en Everdina Rooyakkers. Hij is op 28-04-1876 te Lierop getrouwd met Petronella Berkers, geboren te Aarle Rixtel op 07-10-1842 als dochter van Josephus Berkers en Catharina Martens. Volgens het bevolkingsregister van Asten over de periode 1879-1890 wonen zij met hun gezin, tot hun vertrek in 1880 naar Deurne, in het huis met huizingnummer C48:

Het huis wordt daarna bewoond door Theodorus Verspeek, geboren te Asten op 07-01-1823 als zoon van Hendrik Verspeek en Joanna Meulendijks (zie ook Wolfsberg 50). Hij woonde eerst op 't Zand en daarna in Liessel en vanaf 1880 weer hier op Voordeldonk. Theodorus Verspeek is op 13-02-1857 te Asten getrouwd met Johanna Ceelen, geboren te Asten op 21-02-1820 als dochter van Hendrik Ceelen en Anna Maria Slegers (zie Voorste Heusden 7). Theodorus Verspeek is op 02-05-1882 te Asten overleden en in de krant de Zuid-Willemsvaart van 24-11-1883 verkoopt Johanna Ceelen haar vee en landbouwgereedschappen:

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 21-06-1884 verkoopt Johanna Ceelen een partij rogge. Zij verhuist naar de Wolfsberg en is op 16-12-1889 te Asten overleden.

Het huis wordt tijdelijk bewoond door eigenaar Martinus Wellens, geboren te Asten op 24-11-1855 als zoon van Hendrik Wellens en Wilhelmina Sleegers (zie Kloostereind 2). Hij is op 08-02-1884 te Asten getrouwd met Johanna Maria Berkers, geboren te Asten op 24-01-1856 als dochter van Embertus Berkers en Catharina Verheijen (zie Laarbroek 4). Martinus Wellens is op 20-11-1884 te Asten overleden en Joanna Maria Berkers is te Asten op 26-08-1887 hertrouwd met Peeter van Bree, geboren te Someren op 28-02-1844 als zoon van Mathijs van Bree en Johanna van Heugten en een broer van Francis van Bree (zie Achterbos 6). In de bevolkingsregisters van Asten over de perioden 1890-1900, 1900-1910 en 1910-1920 staat hun gezin als woonachtig in het huis met huizingnummer C45, vanaf 1900 nummer C44 en vanaf 1910 nummer C39:

Onder een foto van de achterkant van de boerderijen op de Achterbosch.

De nieuwe eigenaar is Lambertus Mathijs van Bree, geboren te Asten op 22-10-1890 en op 23-04-1920 te Asten getrouwd met Mechelina Aarts, geboren te Asten op 06-01-1893 als dochter van Johannes Franciscus Aarts en Maria van Heugten (zie Antoniusstraat 47). In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1920-1930 wonen zij met hun gezin in het huis met huizingnummer C26 en dit huis staat dan ook wel bekend als Achterbosch 8:

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 20-10-1921 wordt een brand in een strooiselmijt bij van Bree gemeld, die dankzij de matige zuidenwind geen desastreuze gevolgen had:

Ook over de periode 1930-1938 wonen Lambertus Mathijs van Bree en Mechelina Aarts met hun gezin in het huis op Achterbosch 8:

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 01-10-1936 de geboorte van dochter Catharina Hendrica Maria:

Lambert Mathijs van Bree zet in de krant de Zuid-Willemsvaart van 15-07-1939 zijn boerderij te koop:

De familie van Bree is rond 1940 verhuisd naar Sint-Oedenrode en later is de boerderij in het bezit gekomen van de broers van Valen (zie Achterbos 10). Lambertus Mathijs van Bree is op 28-01-1960 te Sint-Oedenrode overleden en Mechelina Aarts is op 02-05-1975 te Veghel overleden. Hieronder het bidprentje bij haar overlijden:

Bij heemkundekring De Vonder lezen we het volgende over deze boerderij op Achterbosch 8:

Object:	Achterbos 8.
Bouwhistorie:	Particuliere bouw van boerderij, bouwjaar circa 1800, 1874 herbouw na brand, 1956 bouw kippenhokken, 1965 oprichten stal, 1979 verandering boerderij / woning.
Gebruikshistorie:	Boerenbedrijf van circa 1800 tot 1979.
Eigenaren/bewoners:	Familie Van Valen en daarna R. Stoudt.
Soort woning:	Langgevelboerderij.
Interview:	Vormt een deel van de groep met nummers 6, 8, 10 en 12 aan de ene zijde van de weg en nummer 1 aan de andere zijde. Tezamen is het een zeer karakteristieke groep boerderijen die terecht enige vermaardheid genieten. De broers Van Valen waren excentrieke vrijgezellen die het niet zo nauw namen met de hygiëne, bewoning en maaltijden.

Onder oude foto met links de boerderij Achterbos 8 en rechts daarvan Achterbos 10

Hieronder twee streetviews van diezelfde boerderij in 2010 en 2014:

Overzicht bewoners

Voordeldonck huis 1d

Kadasternummer C432

Achterbosch 8

---

De meest gebruikte referenties staan in de introductie vermeld

---

Laatst bijgewerkt op 28 november 2023, 23:12:59