Driehoekstraat

De Driehoekstraat is genoemd naar een deel van Asten dat bekend stond onder de naam 'den Driehoek', duidend op een stuk land met die vorm. Dit wordt in de archieven voor het eerst genoemd in 1716 in onderstaand stuk:

Asten Rechterlijk Archief 92 folio 85; 30-11-1716:
Hendrick Wilbers, te Deurssen, verkoopt aan Teunis Joosten den Smit een driehoekig teulland den Driehoek in 't Dorp 5 copse, ene zijde Teunis Peeters, andere zijde 't Kerkelant, ene einde de straat. Verponding ƒ 0-5-8 per jaar. Koopsom ƒ 22,-.

Twee jaar later bevestigt een archiefstuk dat het land in de buurt van de kerk ligt:

Asten Rechterlijk Archief 115 folio 7; 04-08-1718:
Francis Jan Canters, Jan Aart Smits getrouwd met Jenneke Jan Kanters, Peeter Janssen Verberne en Jan Jansen Verberne, ook Bernarts genoemd, zij samen ook voor Gerit, hun broeder. Kinderen en erven van Jan Canters, in het eerste en Jan Verberne, in tweede huwelijk verwekt bij Alegonda Jan Baltis. Zij verdelen de nagelaten goederen van wijlen hun ouders.
1^e lot krijgt Gerit Jansse Verberne land agter den Driehoeck 1⁄2 lopense, ene zijde en einde Willem Loomans, andere zijde de weduwe Teunis van Rut, andere einde de straat; land den Driehoeck ontrent de parochiekerk 1 lopense naast de wegen.

Vanaf die tijd wordt 'den Driehoek' geregeld in de archieven genoemd en later komen we die naam ook tegen in kranten. In de krant de Zuid-Willemsvaart van 15-01-1887 wordt een inboedel verkocht en in diezelfde krant van 24-05-1905 wordt door bewoners van den Driehoek geklaagd over de slechte staat van de weg:

In de raadsvergadering in 1929 worden de straatnamen vastgesteld en krijgt deze straat de naam Driehoekstraat, zoals medegedeeld in de krant de Zuid-Willemsvaart van 05-07-1929 en 11-09-1929:

De Driehoekstraat, die dicht bij het centrum ligt, kent net als destijds de huidige Wilhelminastraat, opvallend weinig bebouwing tot het midden van de 19^e eeuw. In het huizenquohier dat de 18^e eeuw omvat, is sprake van 3 huizen waarvan een huis pas sinds 1785 wordt bewoond. Rond 1832 zijn er bij het kadaster 5 huizen en 2 schuren bekend en dat blijft vrijwel de gehele 19^e eeuw zo. In het begin van de 20^e eeuw komen er wel enkele nieuwe huizen en wordt de fabriek van torenuurwerken van de firma B. Eijsbouts gesticht. Deze fabriek staat op de akker tussen de Driehoekstraat en de Wilhelminastraat, die daarvoor nauwelijks bebouwd is geweest.

De onderstaande kaarten van 1850, 1900 en 1950, met de in het midden gelegen Driehoekstraat, tonen de geringe bebouwing zo dicht bij de Astense kerk.

Waarschijnlijk betreft het driehoekig door wegen omsloten stuk land, het bouwland met de naam 'den Driehoek'.

Wie er rond 1740 woonden in den Driehoek kunnen we opmaken uit de lijst met getroffenen door natuurgeweld rond 1740 in het Dorp, waarbij een selectie is gemaakt van de bewoners van de huidige Driehoekstraat:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 170; 29-12-1739:
Specifique lijste ofte memorie geformeert door schepenen en secretaris van Asten volgens het opgeven van de ingesetenen van Asten van soodanige als de ingesetenen van Asten geleeden hebben vant verhagelen van koorn op de 13^e july en afwayen van de boekweyt op den 15^e augustus 1737 wanneer het koorn en boekweyt rijp was. Alsmede van de menigvuldige swaare regen die gevallen is in de voorschrevene jaare 1737, 1738 en 1739 waardoor de weylanden geheel onder water gestaan hebben en het gras en hoy daardoor veel bedorven en verdronken is geworden door hetwelke veel runtvee en schapen bedorven en gestorven sijn, alsoo deselve op leege en natte weyen haar voedsel hebben moeten haalen, welk verdronken gras en hoy dat bedorven was in de wintertijden hebben moeten eeten. Mitsgaaders vant bevriezen van de boekweyt in desen jaaren 1739, tusschen de 15^e en 16^e juny allent welke schaade de navolgende ingeseetenen hebben opgegeven en getaxeert onder presentie vant selve ten allen tijde, des gerequireert werdende, met solemneele eede sullen bevestigen soo en gelijk bij of agter ider sijn naam is uytgetrocken en hierna is volgende in het Dorp:

Aldus dese lijste gemaakt en geformeert in voege als vooren volgens het opgeven der ingesetenen onder presentie van eede dat deselve de ongelucken en schaaden gehadt hebben, soo en gelijk agter ider sijnen naam staat aangeteekent en tot een som is getaxeert na ider sijn beste kennis. Wijders verklaaren wij ondergeteekende schepenen van Asten, op den eed ten aanvank van onser bediening gedaan dat de ingesetenen alhier wegens het verhagelen van koorn, afwayen en bevriesen van de boekweyt, sterven van een menigte beesten en schapen, verdrinken van hoy, gras, koorn en andere vrugten als int hooft deeser lijst, seer veelen groote schaade geleeden hebben en vooral in dese jaare, alsoo den ingesetenen alhier den grooten reegen die er is gevallen als anders op sijn best maar eene halve oogst gehadt hebben waardoor deselve buyten staat geraakt sijn om haar verschulde 's lants- en dorpslasten te konnen opbrengen en betaalen waardoor de ingesetenen dagelijks veele schaade en executiecosten moeten ondergaan. In teeken der waarheyt hebben wij deese ten prothocolle onderteekent binnen Asten, desen 28 december 1739.

Het betreft slechts twee bewoonde huizen die er in 1739 in den Driehoek lagen. Een van die huizen, oorspronkelijk in bezit van Pieter Loomans, is waarschijnlijk altijd verhuurd geweest en dientengevolge zijn de bewoners niet bekend. Het andere huis is in eigendom van de familie Loomans met als eerst bekende bewoner Jan Goort Loomans. Het blijft door overerving in de mannelijke lijn tot ver in de 20^e eeuw in bezit van de familie Loomans, maar werd in 1990 gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. De naam Loomans is dus onlosmakelijk verbonden met de Driehoekstraat.

Het meest opmerkelijke gebouw in de Driehoekstraat werd rond 1905 gebouwd en betreft de torenuurwerkfabriek van de firma B. Eijsbouts. Het was een uitbreiding van de werkplaats van Bonaventura Eijsbouts achter zijn huis aan de Wilhelminastraat, waar nog altijd de ingang van de befaamde fabriek te vinden is. Met de komst van de klokkengieterij in 1947 is de wereldfaam alleen maar gegroeid.

Hieronder een foto van die beeldbepalende fabriek in de Driehoekstraat:  De foto rechts legt een mooie verbinding tussen de familie Loomans en de Astense klokken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren de Duitsers naarstig op zoek naar metalen om daarmee hun oorlogsmachines te vervaardigen. Niets van metaal was veilig en in Nederland werden bijna 7000 klokken geroofd. De klokken van Asten werden verstopt en volgens het bijschrift bij deze foto graaft Johan Loomans, zoon van Laurens Loomans en Johanna Catharina Hoefnagels, enkele klokken op in de Driehoekstraat.

Aan de Tweede Wereldoorlog kwam in Asten in 1944 een einde en de Engelse soldaten organiseerden een kinderfeest voor de kinderen van onder andere de Driehoekstraat, aldus linksonder het Peelbelang van 06-01-1945. Rechtsonder een foto uit het National Army Museum gemaakt door Major Wilfred Herbert James Sale, MC, 3rd/4th County of London Yeomanry Sharpshooters van de Sinterklaas, Oliver F. J. B. Woods, a journalist with 'The Times', served with the Sharpshooters throughout World War Two:

Wat is er nog over van dit verleden in de Driehoekstraat? Van de weinige huizen die er stonden is het oudste huis aan het einde van de 20^e eeuw gesloopt en resteren er nog twee huizen uit de 19^e eeuw. Linksonder is de kadasterkaart opgemaakt door Theo Meulendijks te zien, waarin met zwart de huisnummers voor 1800 vergeleken zijn met de kadasternummers van 1832 in blauw. Rechts daarvan de openstreetmap met de huidige situatie en zijn de huizen gebouwd tussen 1850 en 1900 groen omcirkeld en de huizen gebouwd tussen 1900 en 1940 zijn oranje omcirkeld:

De Driehoekstraat kent nog vier vooroorlogse huizen, waarvan er twee uit het einde van 19^e eeuw dateren. Linksonder een foto gemaakt rond 1960 van het begin van de Driehoekstraat en rechtsonder een foto gemaakt rond 1920 komende vanuit Ostade in de Driehoekstraat met op de voorgrond huizen die toebehoren aan de huidige Langstraat:

Driehoekstraat 4

Dit huis is sterk verweven met de kadasternummer G640 en G641 (zie Voormalig huis G640 en G641) en is waarschijnlijk bezit geweest van de familie Loomans. Uiteindelijk wordt dit verkocht aan Abraham van Nouhuis (zie Voormalig huis G582) en bij het kadaster van Asten over de periode 1811-1832 is hij de eigenaar:

Kadaster 1811-1832; G639:
Huis en erf, groot 02 roede 08 el, het Derp, klassen 8.
Eigenaar: Abraham van Nouhuis.

Abraham van Nouhuis is op 10-06-1829 overleden en het huis wordt verkocht aan Dirk Verlijsdonk en in 1838 doorverkocht aan David Horn (zie Burgemeester Frenckenstraat 47). Na zijn overlijden te Asten op 18-02-1846 en de beëindiging van zijn textielfabriek in 1856 komt dit huis toe aan dochters Maria Sibilia Horn en Sibilia Christina Horn. Het huis is al die tijd verhuurd geweest aan derden en uit een verdere beschrijving blijkt dat in de huizen G638 en G639 nog een derde gezin was ondergebracht.

De eerst bekende huurder is Johannes Zegers, geboren te Asten op 21-11-1823 als zoon van Antonie Segers en Johanna Maria Walraven (zie Voormalig huis G601). Hij is als blauwverversknecht op 20-02-1855 te Asten getrouwd met Catharina Bosch, geboren te Sint Anthonis op 06-01-1828 als dochter van Johannes Bosch en Maria Wolters. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1869 wonen zij in het huis met huizingnummer A155c:

Ook in de periode 1869-1879 wonen zij in het huis met dan huizingnummer A233:

Hun zoon Johannes Segers, geboren te Asten op 03-03-1860 wordt marechaussee te voet in Limburg te Roermond en wordt in 1887 voor de krijgsraad gebracht in verband met dronkenschap. Hij moet hier zes dagen voor zitten in het huis van bewaring in 's-Hertogenbosch en wordt daarna overgeplaatst naar het derde regiment vestingartillerie.

Uit een later archiefstuk van de gevangenis van 's-Hertogenbosch bleek dat hij tijdens die dronkenschap ook geweld had gepleegd en daar nog eens acht maanden voor moest zitten:

Johannes Segers is op 18-09-1891 te Gorinchem getrouwd met Pietje Roza, geboren te Vuren op 25-11-1864 als dochter van Abraham Roza en Eelke van der Wal. Hij woonde in Gorinchem en Rotterdam en werkte daarna als magazijnknecht in De Werken onder Sleeuwijk. In november 1893 kwam Johannes Segers als arbeider in Zevenhuizen onder Heusden wonen. Hij verhuisde naar Werkendam, waar hij werkte als werkman om in 1902 in Woudrichem te gaan wonen en in maart 1921 naar 's-Gravenhage te verhuizen. Johannes Segers is op 12-07-1931 te 's-Gravenhage overleden en Pietje Roza is op 20-03-1960 te 's-Gravenhage overleden.

Vader Johannes Zegers verhuist met zijn gezin rond 1875 naar Bergsland (zie Voormalig huis G311A) en als nieuwe bewoner wordt genoemd Goverdina Deenen, geboren te Asten op 29-04-1841 als dochter van Dirk Deenen en Adriana Verberne (zie Voormalig huis G311). Ook in de periode 1879-1890 woont zij in het huis met huizingnummer A234:

Goverdina Deenen is op 07-04-1880 te Asten getrouwd met sigarenmaker Johannes Ambrosius van Asten, geboren te Leende op 02-11-1858 als zoon van Jacobus van Asten en Hendrina van Dooren. In 1885 is er een brand in de Driehoek en uit de beschrijving in Le Courrier de La Meuse van 21-11-1885 wordt geschreven over twee huizen.

Het huis van J. d. L. betreft dat van Johannes de Leeuw (zie Driehoekstraat 6).
Het huis van de weduwe H. V. betreft dat van Anna Smets als weduwe van Hendrik Vinken (zie hieronder in dit huis).
Het huis van J. v. A. wordt gehuurd door Johannes Ambrosius van Asten (dit huis).

Zij verhuizen daarna naar A32 (zie Voormalig huis G1382) en voor zover bekend vond er daarna geen onderverhuur meer plaats.

De andere huurder is Godefridus Swinkels, geboren te Helmond op 29-11-1824 als zoon van Piet Swinkels en Diena van Mierlo. Hij is als fabrieksarbeider op 28-02-1854 te Helmond getrouwd met Johanna Wilhelmina van Zurk, geboren te Helmond op 08-05-1829 als dochter van Pieter van Zurk en Elena Huberdina van Heck. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1869 wonen zij in het huis met huizingnummer A115b:

Hun dochter Maria Gordina Swinkels, geboren te Asten op 31-03-1866, is op 22-02-1892 te Deurne getrouwd met Johannes Henricus Antonius Coolen, geboren te Mierlo op 28-04-1858 als zoon van Leonardus Jansen Coolen en Wilhelmina Isbouts (zie Voormalig huis G440). Zij zijn de ouders van de schrijver Antonius Franciscus (Antoon) Coolen, geboren te Wijlre op 17-04-1897 en overleden te Waalre op 09-11-1961. Godefridus Swinkels verhuist met zijn gezin naar Helmond en later naar Liessel onder Deurne; Godefridus Swinkels is op 06-01-1878 te Deurne overleden en Johanna Wilhelmina van Zurk is op 06-04-1916 te Deurne overleden.

Vanaf 1864 woont in het huis Jan Frederik Baerveldt, geboren te Brielle op 12-02-1815 als zoon van Louwerens Baerveldt en Elisabeth Barbet. Hij is sinds 23-03-1862 weduwnaar van Barendina Hunter, geboren te Willemstad op 14-09-1820 als dochter van George Hunter en Bartha van Drunen, met wie hij als rijkscommies op 22-09-1849 te Willemstad getrouwd was. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1869 woont hij vanaf 1864 samen met drie zoons en dienstmeid in het huis met huizingnummer A155b:

Ook in de periode 1869-1879 woont hij samen met een zoon en dienstmeid in het huis met dan huizingnummer A235:

Jan Frederik Baerveldt is op 22-11-1870 te Asten overleden en zijn zoon vertrekt naar Kampen. In het huis komt wonen Johannes Keeren, geboren te Helden op 16-10-1846 als zoon van Petrus Keiren en Margaretha Hendrix. Hij is als zadelmaker op 16-05-1870 te Helden getrouwd met Maria Antoinetta Nijssen, geboren te Helden op 26-01-1848 als dochter van Andries Nijssen en Mathea van Osch.

Zij verhuizen in 1872 naar A18 (zie Voormalig huis G663) en de nieuwe bewoner is Arnoldus Vijgenboom, geboren te Gemert op 19-09-1843 als zoon van Martinus Vijgenboom en Adriana Evers. Hij is als brievenbode te Asten op 09-01-1873 getrouwd met Maria Elisabeth van Helmond, geboren te Asten op 15-07-1838 als dochter van Francis van Helmond en Maria Verbogen (zie Voormalig huis E1044).

In januari 1876 vertrekken zij naar Helmond en het huis wordt daarna bewoond door Bartholomeus Bax, geboren te Leende op 13-08-1849 als zoon van Jan Francis Bax en Jacoba van Mierlo. Hij is als kuiper op 16-04-1877 te Asten getrouwd met Johanna Sak, geboren te Asten op 28-11-1847 als dochter van Michiel Sak en Elisabeth van Eijk (zie Voormalig huis G137).

Na het overlijden van Sibilia Christina Horn op 13-04-1879 wordt het huis verkocht aan onder meer Hendrik Vinken en wordt als vruchtgebruiker genoemd Geertruida van Dijk. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1879-1890 vinden we Bartholomeus Bax nog terug met zijn gezin in huizingnummer A236:

Zij verhuizen in 1880 naar A105 (zie Voormalig huis G493) en de nieuwe bewoner is Hendrik Vinken, geboren op 29-08-1810 te Asten als zoon van Adriaan Hendrik Vinken en Helena Henrici Sleegers (zie Voormalig huis A267). Hij is op 31-01-1839 te Asten getrouwd met Anna Smets, geboren te Asten op 05-01-1798 als dochter van Joannes Judocus Smets en Maria IJsbouts (zie Diesdonkerweg 7). Voordat hij vanuit A35 (zie Voormalig huis G466A) in het huis komt wonen, verkoopt Hendrik Vinken zijn landbouwspullen in de krant de Zuid-Willemsvaart van 06-12-1879:

Hendrik Vinken is op 11-12-1881 te Asten overleden en Anna Smets is op 08-11-1888 te Asten overleden. Linksonder de overlijdensakte van Hendrik Vinken en rechtsonder het bidprentje bij het overlijden van Anna Smets:

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 15-12-1888 worden de roerende goederen van Anna Smets verkocht:

Hun dienstmeid Geertruida van Dijk, geboren te Asten op 01-02-1836 als dochter van Johannes van Dijk en Hendrina Wijnen, woont daarna in het huis. Ook in de periode 1890-1900 is dat het geval en woont zij in huizingnummer A250:

Geertruida van Dijk verhuist in 1898 naar het Liefdehuis en is op 03-01-1899 te Asten overleden. Het huis wordt verkocht aan Johannes Laurens Berkvens, geboren te Asten op 19-04-1853 als zoon van Laurens Antonie Berkvens en Joanna Maria van den Heuvel (zie Dijkstraat 51). Hij is op 11-02-1895 te Asten getrouwd met Johanna Hendrika Loomans, geboren te Asten op 26-05-1860 als dochter van Johannes Loomans en Josijna Smits (zie Keizersdijk 2). Waarschijnlijk is Johannes Laurens Berkvens de man die in onderstaand stuk in de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant  van 09-04-1891 genoemd wordt. Hij is de enige 38-jarige met die initialen die dan nog vrijgezel is:

De genoemde landbouwer L. Veldmans betreft Leonard Jacobus Veltmans uit Liessel.

Het huis wordt daarna bewoond door zus Petronella Berkvens, geboren te Asten op 29-03-1846 en zus Hendrika Berkvens, geboren te Asten op 09-06-1855. Petronella Berkvens is sinds 03-01-1882 weduwe van Hendricus van Heugten, geboren te Asten op 07-11-1840 als zoon van Leonardus van Heugten en Maria van Helmond (zie Voormalig huis E508), met wie zij op 08-04-1875 te Asten getrouwd was. Ook in de periode 1900-1910 wonen zij in het huis met dan huizingnummer A266:

Eigenaar Johannes Laurens Berkvens is op 14-07-1901 te Asten overleden en het huis gaat over op zijn weduwe Johanna Hendrika Loomans. Petronella en Hendrika Berkvens verhuizen naar A12 (zie Voormalig huis G655) en Johanna Hendrika Loomans komt samen met haar ouders in het huis wonen. Het huis krijgt bij redressering kadasternummer G1948, zoals te zien is op het kadasterkaartje rechts.

De moeder van Johanna Hendrika Loomans, Josijna Smits, is op 17-05-1903 en haar vader Johannes Hendrikus Loomans is te Asten op 11-03-1908 overleden (zie Dijkstraat 51). Johanna Hendrika Loomans woont ook over de periodes 1910-1920 en 1920-1930 in het huis met achtereenvolgens huizingnummer A305 en A374, ook bekend staand als Driehoekstraat 4:

Ook in de periode 1930-1938 woont Johanna Hendrika Loomans in het huis aan de Driehoekstraat 4:

Zij verkoopt het huis aan het einde van de periode aan Johannes Lambertus Gielissen, die het kort daarna doorverkoopt Antonius Hendrikus van Hoek. Johanna Hendrika Loomans verhuist naar het Liefdehuis en is op 10-10-1950 te Asten overleden. Het huis wordt gehuurd door Peter Johannes Friesen, geboren te Wanssum op 10-03-1909 als zoon van Martinus Friesen en Petronella Huberta Claessens. Hij is op 13-05-1938 te Asten getrouwd met Petronella Joosten, geboren op 09-05-1909 te Asten als dochter van Johannes Joosten en Elisabeth van Lierop (zie Emmastraat 69). In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1930-1938 wonen zij in het huis in de Driehoekstraat 4:

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 03-02-1939 de geboorte van zoon Martinus.

Peter Johannes Friesen is op 18-05-1989 te Geldrop overleden en Petronella Joosten is op 13-01-1994 te Asten overleden. Hieronder de bidprentjes van Johanna Hendrika Loomans, Peter Johannes Friesen en Petronella Joosten:

Het uit rond 1880 stammende huis bestaat nog steeds met als huidige adres Driehoekstraat 4. Linksonder een foto van het huis gemaakt rond 1975 en rechts een streetview van het huis.

Overzicht bewoners

Kadasternummer G639

Driehoekstraat 4

Driehoekstraat 4 (tijdelijke onderverhuur)