De pagina Asten/Kleine Marktstraat wordt nu weergegeven
Alle binnenliggende delen toevoegen aan selectieAsten toevoegen aan selectie

Bewoningsgeschiedenis

Dit is een deel van de bewoningsgeschiedenis gemaakt op 29-03-2024 14:03:26
Voor de voor het laatst bijgewerkte versie surf je naar https://www.heemkundekringdevonder.nl/bewoningsgeschiedenis

Kleine Marktstraat

De huizen aan het zuidelijke deel van de Kleine Marktstraat lagen vroeger aan het Marktveld. De onderstaande kaart laat de situatie voor 1675 zien met vier huizen genummerd 91, 96, 95 en 24 zien, die heden ten dage tot de Kleine Marktstraat behoren:

01

Van die vier huizen wordt slechts een bewoner genoemd in de lijst met getroffenen door natuurgeweld rond 1740 in het Dorp, hetgeen betekent dat de andere bewoners geen boerenbedrijf hadden:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 170; 29-12-1739:
Specifique lijste ofte memorie geformeert door schepenen en secretaris van Asten volgens het opgeven van de ingesetenen van Asten van soodanige als de ingesetenen van Asten geleeden hebben vant verhagelen van koorn op de 13e july en afwayen van de boekweyt op den 15e augustus 1737 wanneer het koorn en boekweyt rijp was. Alsmede van de menigvuldige swaare regen die gevallen is in de voorschrevene jaare 1737, 1738 en 1739 waardoor de weylanden geheel onder water gestaan hebben en het gras en hoy daardoor veel bedorven en verdronken is geworden door hetwelke veel runtvee en schapen bedorven en gestorven sijn, alsoo deselve op leege en natte weyen haar voedsel hebben moeten haalen, welk verdronken gras en hoy dat bedorven was in de wintertijden hebben moeten eeten. Mitsgaaders vant bevriezen van de boekweyt in desen jaaren 1739, tusschen de 15e en 16e juny allent welke schaade de navolgende ingeseetenen hebben opgegeven en getaxeert onder presentie vant selve ten allen tijde, des gerequireert werdende, met solemneele eede sullen bevestigen soo en gelijk bij of agter ider sijn naam is uytgetrocken en hierna is volgende in het Dorp:

Naam Huis Omschrijving Vergoeding
Tomas Overhoff 24 ƒ 16,-

Aldus dese lijste gemaakt en geformeert in voege als vooren volgens het opgeven der ingesetenen onder presentie van eede dat deselve de ongelucken en schaaden gehadt hebben, soo en gelijk agter ider sijnen naam staat aangeteekent en tot een som is getaxeert na ider sijn beste kennis. Wijders verklaaren wij ondergeteekende schepenen van Asten, op den eed ten aanvank van onser bediening gedaan dat de ingesetenen alhier wegens het verhagelen van koorn, afwayen en bevriesen van de boekweyt, sterven van een menigte beesten en schapen, verdrinken van hoy, gras, koorn en andere vrugten als int hooft deeser lijst, seer veelen groote schaade geleeden hebben en vooral in dese jaare, alsoo den ingesetenen alhier den grooten reegen die er is gevallen als anders op sijn best maar eene halve oogst gehadt hebben waardoor deselve buyten staat geraakt sijn om haar verschulde 's lants- en dorpslasten te konnen opbrengen en betaalen waardoor de ingesetenen dagelijks veele schaade en executiecosten moeten ondergaan. In teeken der waarheyt hebben wij deese ten prothocolle onderteekent binnen Asten, desen 28 december 1739.

Tomas Overhof woonde in het huis helemaal achterin de huidige Kleine Marktstraat op de hoek met de huidige Julianastraat. Het was eigenlijk in die tijd geen huis, maar meer een schuur naast zijn eigenlijke woning aan de huidige Julianastraat. De schuur is afgebroken en het perceel komt rond 1762 in handen van de Franciscus van de Loverbosch en wordt er een huis gebouwd. In 1788 wordt het verkocht aan Marcelis van Bussel, die het huis uitbreidt en later splitst in twee woningen en verhuurt aan derden. Diens zoon Francis van Bussel erft het ouderlijk huis aan de Marktstraat, waar ook hij gaat wonen en erft ook dit huis dat hij tot zijn overlijden in 1853 blijft verhuren. Daarna wonen zijn vrouw Johanna Bertens en later zoon Marcelis, die de smederij begint, en dochters Antonia en Maria in het huis. Laatstgenoemde dochter is weduwe van Wilhelmus Hoefnagels en hun zoon Nard Hoefnagels wordt rond 1900 eigenaar van de smederij. In 1936 neemt diens zoon Willem Hoefnagels het over.

Het tweede huis is rond 1670 in bezit van Petrus Jan Aert Smits en wordt na diens overlijden in 1711 geërfd door zoon Jan Peter Smits. Na zijn overlijden in 1735 heeft zijn weduwe Maria Jan Paulus nog tot 1770 het huis in bezit gehad en wordt het steeds aan derden verhuurd. Daarna gaat het over naar haar schoonzoon Arnoldus Smits en na diens overlijden in 1788 naar zijn zoon Jan Arnoldus Smits en in 1808 naar kleinzoon Arnoldus Smits. Die verkoopt het in 1855 aan schoenmaker Hendrikus van den Eijnden en zijn zoon Petrus van den Eijnden volgt hem in 1890 op. Diens zoon Johannes van den Eijnden is in 1925 de derde generatie schoenmakers in het huis aan de Kleine Marktstraat.

Het daarnaast gelegen huis is rond 1670 in bezit van Petrus Jan Aert Smits en wordt na diens overlijden in 1711 geërfd door zoon Jan Peter Smits. Na zijn overlijden in 1735 heeft zijn weduwe Maria Jan Paulus nog tot 1770 het huis in bezit en bewoning gehad. Daarna wordt het huis verkocht aan Franciscus van Hoek en na zijn overlijden in 1782 en verkoopt zijn weduwe het in 1803 aan zoon Martinus van Hoek. In 1809 komt het in handen van Antonius van der Wallen, getrouwd met Catharina Arnoldi Smits en in 1825 wordt het verkocht aan Francis van Bussel. Hij verhuurt het huis aan derden tot het in 1870 wordt verkocht aan Johanna Maria Mikkers, echtgenote van Franciscus Swinkels. In 1902 wordt het verkocht aan kleermaker Johannes Linden.

Het laatste meest bij de Markt gelegen huis was vanaf het begin van de 17e eeuw in eigendom van de familie Doensen, die er tenminste drie generaties woonden. Toen Hendrick Doensen in 1719 naar Zevenaar verhuisde, verkocht hij het huis aan Pieter Langendonck. Diens dochter Petronella trouwde met Thomas Bakers en ook hun zoon Jan Thomas Bakers woonde daarna in het huis. In 1838 werd het huis verkocht aan de familie Knaapen die er tot 1902 hebben gewoond. Daarna volgde de verkoop aan Antonie Aarts en zijn dochter Petronella Aarts trouwde met Antonie de Louw en na diens overlijden met Johannes Hoes. Meerdere generaties Hoes hebben er tot in het begin van de 21e eeuw hun bakkerij gehad.

De huizen tussen de Kleine Marktstraat en de Marktstraat zijn rond 1675 gebouwd op het voormalige Marktveld en zijn dus allen van meer recente datum. De situatie na 1675 is weergegeven op onderstaande kaart en we kunnen concluderen dat er aan de Kleine Marktstraat destijds geen huizen zijn bijgekomen:

02

Feitelijk behoorden tot het begin van de 20e eeuw de huizen met nummer 101 tot en met 102 allen tot de huidige Marktstraat, met nummer 25 tot de huidige Julianastraat en nummers 56, 57 en 103 tot de huidige Markt.

In werkelijkheid dateert deze nummergeving uit het huizenquohier dat van 1736 tot 1803 werd gehanteerd, waarbij elk huis een specifiek nummer kreeg. Daarna is tijdens de Bataafse republiek onder de Fransen de nummergeving met kadasternummers ingevoerd en vanaf 1860 is men in bevolkingsregisters met huizingnummers gaan werken, die naar gelang er meer huizen bij kwamen elke 10 jaren wisselden.

Linksonder de ingetekende kadasterkaart van 1832 met de vier huizen, waarvan de bewoningsgeschiedenis tot in het begin van de 17e eeuw in kaart is gebracht. Rechtsonder de huidige kaart, waarbij een huis gebouwd tussen 1850 en 1900 groen is omcirkeld en is gekomen door een afsplitsing in 1976 van het grote huis aan de Julianastraat 1. Aan de zuidzijde resten nog drie vooroorlogse huizen, waarvan het huis gebouwd tussen 1750 en 1800 paars is omcirkeld. Verder zijn er twee huizen gebouwd tussen 1900 en rond 1950 is oranje omcirkeld:

03 04

Het duurde tot 1929 vooraleer de straten officiële namen kregen, hoewel er voor die tijd al sprake was van officieuze straatnamen. De officiële straatnamen zijn in de krant de Zuid-Willemsvaart van 11-09-1929 gepubliceerd en van bakker Jan Hoes tot smid Nard Hoefnagels is de naam Kleine Marktstraat geworden, die tot op de dag van vandaag wordt gebruikt:

05

Hieronder een ingekleurde ansichtkaart van het Marktplein in Asten uit het begin van de 20e eeuw met op de achtergrond in het midden destijds de herberg met veranda van herberg van de Louw.

06

Hieronder een oude foto van het oudste huis dat aan de andere zijde van de Kleine Marktstraat ligt met als bewoner smid Nard Hoefnagels:

07