Heusdensch Hoekje

Opmerkelijk is dat dit deel van de Voorste Heusden in de huizenquohiers van 1736-1803 te boek staat als het Heusden Hoekje. Tegenwoordig ligt het Hoekje als een zijstraat van de Antoniusstraat (zie kaart rechts) in een heel ander deel van Heusden, maar dat is duidelijk een ander Hoekje dan het Heusdensch Hoekje dat ten noordoosten van de Voorste Heusden lag (zie kaart links).

Als we de topografische kaarten van het deel van het noordelijke deel van de Voorste Heusden nabij het kasteel van 1850 en 1895 met elkaar vergelijken, dan constateren we dat er in die tijd twee nieuwe huizen zijn gebouwd, waarvan een pachthoeve van de heren van Asten.

Hieronder wordt de kadasterkaart uit de periode 1811-1832 vergeleken met de topografische kaarten van 1870 en 1930 en met de googlemapskaart van 2015.

Tot 1930, en we kunnen ook stellen tot 1960, zijn de veranderingen in wegenpatroon en bebouwing vrij gering. Er is wel sprake van een toename in de laatste jaren, maar de situatie in 2015 toont dat Heusden inmiddels tot een volledig dorp is uitgegroeid.

Wie er rond 1740 woonden in dit deel van het Heusden Hoekje is weergegeven bij de lijst van vergoedingen voor misoogsten, die een compleet overzicht geeft van de bewoners:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 170; 29-12-1739:
Specifique lijste ofte memorie geformeert door schepenen en secretaris van Asten volgens het opgeven van de ingesetenen van Asten van soodanige als de ingesetenen van Asten geleeden hebben vant verhagelen van koorn op de 13^e july en afwayen van de boekweyt op den 15^e augustus 1737 wanneer het koorn en boekweyt rijp was. Alsmede van de menigvuldige swaare regen die gevallen is in de voorschrevene jaare 1737, 1738 en 1739 waardoor de weylanden geheel onder water gestaan hebben en het gras en hoy daardoor veel bedorven en verdronken is geworden door hetwelke veel runtvee en schapen bedorven en gestorven sijn, alsoo deselve op leege en natte weyen haar voedsel hebben moeten haalen, welk verdronken gras en hoy dat bedorven was in de wintertijden hebben moeten eeten. Mitsgaaders vant bevriezen van de boekweyt in desen jaaren 1739, tusschen de 15^e en 16^e juny allent welke schaade de navolgende ingeseetenen hebben opgegeven en getaxeert onder presentie vant selve ten allen tijde, des gerequireert werdende, met solemneele eede sullen bevestigen soo en gelijk bij of agter ider sijn naam is uytgetrocken en hierna is volgende te Heusdensch Hoekje op de Voorste Heusden:

Aldus dese lijste gemaakt en geformeert in voege als vooren volgens het opgeven der ingesetenen onder presentie van eede dat deselve de ongelucken en schaaden gehadt hebben, soo en gelijk agter ider sijnen naam staat aangeteekent en tot een som is getaxeert na ider sijn beste kennis. Wijders verklaaren wij ondergeteekende schepenen van Asten, op den eed ten aanvank van onser bediening gedaan dat de ingesetenen alhier wegens het verhagelen van koorn, afwayen en bevriesen van de boekweyt, sterven van een menigte beesten en schapen, verdrinken van hoy, gras, koorn en andere vrugten als int hooft deeser lijst, seer veelen groote schaade geleeden hebben en vooral in dese jaare, alsoo den ingesetenen alhier den grooten reegen die er is gevallen als anders op sijn best maar eene halve oogst gehadt hebben waardoor deselve buyten staat geraakt sijn om haar verschulde 's lants- en dorpslasten te konnen opbrengen en betaalen waardoor de ingesetenen dagelijks veele schaade en executiecosten moeten ondergaan. In teeken der waarheyt hebben wij deese ten prothocolle onderteekent binnen Asten, desen 28 december 1739.

De weduwe Jan Kerkels bewoont de oude uit de 17^e eeuw daterende pachtboerderij, met de naam de Voorste Heusden, van de heren van Asten. In 1765 wordt deze boerderij gekocht door Pieter van Loon en wordt tot 1810 aan verschillende inwoners van Heusden verpacht. Vanaf 1810 bewoont Pieter van Loon zelf de boerderij en diens zoon Antonius van Loon en kleindochter Helena van Loon hebben er tot 1912 gewoond. Daarna is de familie Berkers er in gaan wonen en rond 1960 is de boerderij afgebroken en vervangen door nieuwbouw.

Een ten noorden naastgelegen ongeveer even oude boerderij is in bezit van de familie Eekelkamp en wordt bewoond door Goort Frans van Bussel. Rond 1750 is de boerderij afgebroken.

Daar weer noord van ligt de boerderij uit het einde van de 17^e eeuw die sinds 1722 in bezit is van Joost Anthonis van Bussel. Zijn zoon Peter van Bussel erft de boerderij en diens dochter Maria trouwt met Peter Jelisse en tot 1822 is de boerderij in bezit geweest van nazaten. Na die tijd zijn er verschillende eigenaren en bewoners geweest en rond 1932 is er nieuwbouw gepleegd.

Het is onduidelijk of Peter Martens en Frans Willem Loomans op de Voorste Heusden gewoond hebben of er alleen land hebben bezeten. Hun kinderen Dirk Peter Martens en Jan Frans Loomans komen wel als bewoners voor.

Dit nabij het huidige Vorstermansplein gelegen huis uit het begin van de 18^e eeuw wordt bewoond door Steven Anthonis. In 1767 verkoopt hij het huis aan Willem Daendel Coolen en zijn zoon Jan, kleinzoon Willem Coolen en kleindochter Antonia Koolen hebben er tot 1930 in gewoond. Antonia Koolen trouwt met Leonardus van Tilburg en hun dochter Paulina van Tilburg trouwt met Wilhelmus Aarts. Rond die tijd in 1930 zijn er nieuwe huizen gebouwd.

Voorste Heusden 49

Dit huis is gebouwd rond 1840 en wordt bewoond door Petrus (Piet) Engelen, geboren te Someren op 15-06-1808 als zoon van Johannes Engelen en Ida Nijssen. Hij is op 08-04-1842 te Asten getrouwd met Geertruijda Hendriks, geboren te Asten op 21-09-1816 als dochter van Johannes Hendriks en Anna Maria van Eijck. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1879 wonen zij in het huis met huizingnummer D69 en vanaf 1869 met nummer D92:

Geertruijda Hendriks overlijdt de Asten op 18-10-1887 en ook over de periode 1879-1890 en in de periode 1890-1900 woont Petrus Engelen in het huis met achtereenvolgens huizingnummer D93 en D98:

Petrus Engelen is op 25-01-1891 te Asten overleden en zijn dochter Ida Engelen, geboren te Asten op 13-03-1849, neemt het huis over. Zij woont samen met haar familie ook over de periode 1900-1910 en in de periode 1910-1920 in het huis met huizingnummer D115 en D106:

Rond 1918 vertrekt zij samen met haar broer Antonie naar het dorp (zie Kerkstraat 44), alwaar zij op 17-04-1930 overlijdt (zie bidprentje hieronder). Antonie Engelen is op 02-03-1931 te Asten overleden (zie overlijdensakte):

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 18-08-1917 wordt de boerderij door de kinderen van Peter Engelen te koop aangeboden.

Leonardus van Duijnhoven, geboren te Bakel op 29-09-1873 als zoon van Johannes van Duijnhoven en Maria Jaspers, komt in het huis wonen. Hij is op 02-05-1914 te Deurne getrouwd met Johanna Christina van den Heuvel, geboren te Deurne op 14-09-1875 als dochter van Johannes van den Heuvel en Johanna Maria van Ansem. Ook in de periode 1920-1930 wonen zij met hun gezin in het huis met huizingnummer D101:

Zij verhuizen rond 1921 naar D106 en later naar D128 ook bekend staand als Antoniusstraat 16. Johanna Christina van den Heuvel is op 26-05-1941 te Asten overleden en Leonardus van Duijnhoven is op 28-01-1957 te Asten overleden. Hieronder de overlijdensakte van Johanna Christina en het bidprentje van Leonardus:

Het huis wordt daarna bewoond door Franciscus (Frans) Aarts, geboren te Asten op 16-04-1902 als zoon van Theodorus Aarts en Wilhelmina Meulendijks. Hij is op 01-10-1925 te Asten getrouwd met Wilhelmina (Mien) van Tilburg, geboren te Asten op 01-07-1898 als dochter van Leonardus van Tilburg en Antonia Koolen. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1920-1930 wonen zij op huizingnummer D101, ook bekend staand als Voorste Heusden 25:

Ook over de periode 1930-1938 wonen Franciscus Aarts en Wilhelmina van Tilburg nog met hun gezin in het huis op Voorste Heusden 25:

In de krant de Zuid-Willemsvaart van 25-03-1942 staat de geboorte van zoon Petrus:

Franciscus (Frans) Aarts is op 13-05-1976 te Asten overleden en Wilhelmina (Mien) van Tilburg is op 11-12-1979 te Helmond overleden. Hieronder de bidprentjes bij hun overlijden en hun gedenkteken op de begraafplaats1 van de Sint Antoniuskerk te Heusden:

Ongeveer op de plaats van het huis light het huidige Voorste Heusden 49, waarvan hieronder een streetview.

Hun zoon Wilhelmus Antonius (Wim) Aarts, geboren op 26-08-1931, woonde op de huidige Voorste Heusden 63 (zie Voorste Heusden 63).

Overzicht bewoners

Voorste Heusden 25