Achterste Diesdonk

Wie er in de 18^e eeuw precies woonden op de Achterste Diesdonk kunnen we opmaken uit een lijst van misoogsten rond 1738:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 170, 29-12-1739:
Specifique lijste ofte memorie geformeert door schepenen en secretaris van Asten volgens het opgeven van de ingesetenen van Asten van soodanige als de ingesetenen van Asten geleeden hebben vant verhagelen van koorn op de 13^e july en afwayen van de boekweyt op den 15^e augustus 1737 wanneer het koorn en boekweyt rijp was. Alsmede van de menigvuldige swaare regen die gevallen is in de voorschreve jaare 1737, 1738 en 1739 waardoor de weylanden geheel onder water gestaan hebben en het gras en hoy daardoor veel bedorven en verdronken is geworden door hetwelke veel runtvee en schapen bedorven en gestorven sijn, alsoo deselve op leege en natte weyen haar voedsel hebben moeten haalen, welk verdronken gras en hoy dat bedorven was in de wintertijden hebben moeten eeten. Mitsgaaders vant bevriezen van de boekweyt in desen jaaren 1739, tusschen de 15^e en 16^e juny allent welke schaade de navolgende ingeseetenen hebben opgegeven en getaxeert onder presentie vant selve ten allen tijde (des gerequireert werdende) met solemneele eede sullen bevestigen soo en gelijk bij of agter ider sijn naam is uytgetrocken en hierna is volgende op de Diesdonk:

De namen van deze bewoners komen we tegen in dit verhaal; huis nummer 7 was op dat moment onbewoond. Hieronder is de kadasterkaart van de Achterste Diesdonk rond 1832 weergegeven:

Huizen en bewoners volgens het kadaster over de periode 1811-1832:

F1080 Anthony Coppens huis nummer 4
F1055 Paulus van Bussel huis nummer 5
F1052 Kinderen Jan van Heugten huis nummer 6
F1047 Joseph Paulus van Bussel huis nummer 7
F1042 Tieleman van Helmond voormalig huis
F1041 Tieleman van Helmond huis nummer 8
F1040 Tieleman van Helmond huis nummer 9
F1039 Peter Eijsbouts huis nummer 10

Op basis van het Historisch Onderzoek naar huis en veldnamen, is een reconstructie gemaakt van de eerdere bewoners van Laag Oostappen en bestrijkt derhalve de periode begin 17^e tot de 20^e eeuw.

Vier huizen met de huizingnummers F1041, F1042, F1052 en F1080 zijn op de Achterste Diesdonk in de 17^e eeuw gebouwd en van twee andere huizen F1040 en F1047 mag worden aangenomen dat hun bouw in de 18^e eeuw op de plaats van een ander huis heeft plaatsgevonden. Het oudst bekende huis F1052 werd bewoond door Jacob Jansen en zijn buurman Jan Jacob Slaets en diens nazaten waren van 1660-1740 eigenaar en merendeels bewoner van het huis. Vanaf 1770 tot in de 20^e eeuw bezat de familie van Heugten, afstammelingen van Hendrik Jansen van Heugten, het huis.

De huizen F1041 en F1042 waren vermoedelijk onderdeel van een grotere hoeve in het bezit van Dionysius Bunnen, lid van de Helmondse adel. Tiele Pieter Coolen is van 1740-1765 eigenaar en daarna neemt de familie van Helmond het over. Tieleman van Helmond speelde rond 1800 een grote rol en bezat meerdere huizen en percelen op de Achterste Diesdonk. Huis F1040 is van 1765-1900 in het bezit van de familie dat via vererving in handen komt van de families Jacobs en IJsbouts en uiteindelijk de familie Berkvens. Tegenover F1041 bouwt Tieleman van Helmond rond 1830 een nieuw huis. Deze huizen zijn in de loop van de 20^e eeuw verdwenen.

Huis F1039 is gebouwd in 1765 door Pieter Tiele Coole, zoon van de bovengenoemde Tiele Pieter Coole. Vanaf 1795 is het door vererving in het bezit gekomen van de familie Eijsbouts, die er tot ver in de 20^e eeuw hebben gewoond. Huis F1047 met oorspronkelijke bewoner Marcelis Slaets, was eveneens van 1745-1765 in het bezit van Tiel Pieter Coole en door vererving overgegaan naar Goort van Bussel en later diens zoon Joseph van Bussel. Het wordt overgenomen door Huibert Beijers die rond 1780 een nieuwe boerderij bouwt. Velen hebben hier gewoond en begin 20^e eeuw, was de familie Mennen eigenaar en bewoner van de nog steeds bestaande boerderij.

Huis F1052 was in bezit van de Jan Jacob Slaets en vanaf 1720 tot 1765 in handen van Jan Dirks van Heugten en daarna van diens nazaten. Van huis F1055 is bekend dat Jan Teunis Paulus in 1680 eigenaar was. Daarna komt het huis in handen van Paulus van Bussel, eveneens een zoon van genoemde Goort van Bussel. De familie van Bussel bleef daar tot in de 20^e eeuw wonen. Huis F1080 is rond 1830 gebouwd door de familie Koppens en door aankoop naar de familie Kanters over gegaan.

Het moet een hechte gemeenschap geweest zijn en in de zeven huizen woonden naar schatting 40 personen van kleine kinderen tot een leeftijd boven de 80 jaar. 's Zondags gingen ze ter kerke in het nabijgelegen Ommel.

De naam van Tiele Pieter Coole rond 1730 en later via vererving Tieleman van Helmond rond 1800 zijn de belangrijkste namen en nazaten van hen woonden tot in de 20^e eeuw op de Achterste Diesdonk.

Hieronder zien we nogmaals de kadasterkaart uit 1832 samen met de topografische kaart uit 1900 en daaronder de Googlemaps kaart van 2010. Veel van de bebouwing, percelen en het wegenpatroon zijn door de jaren heen nog goed te herkennen: