Laag Oostappen

Wie er in de 18^e eeuw precies woonden op Laag Oostappen kunnen we opmaken uit een lijst van misoogsten rond 1738:

Asten Rechterlijk Archief 118 folio 170, 29-12-1739:
Specifique lijste ofte memorie geformeert door schepenen en secretaris van Asten volgens het opgeven van de ingesetenen van Asten van soodanige als de ingesetenen van Asten geleeden hebben vant verhagelen van koorn op de 13^e july en afwayen van de boekweyt op den 15^e augustus 1737 wanneer het koorn en boekweyt rijp was. Alsmede van de menigvuldige swaare regen die gevallen is in de voorschreve jaare 1737, 1738 en 1739 waardoor de weylanden geheel onder water gestaan hebben en het gras en hoy daardoor veel bedorven en verdronken is geworden door hetwelke veel runtvee en schapen bedorven en gestorven sijn, alsoo deselve op leege en natte weyen haar voedsel hebben moeten haalen, welk verdronken gras en hoy dat bedorven was in de wintertijden hebben moeten eeten. Mitsgaaders vant bevriezen van de boekweyt in desen jaaren 1739, tusschen de 15^e en 16^e juny allent welke schaade de navolgende ingeseetenen hebben opgegeven en getaxeert onder presentie vant selve ten allen tijde (des gerequireert werdende) met solemneele eede sullen bevestigen soo en gelijk bij of agter ider sijn naam is uytgetrocken en hierna is volgende op Ostappen:

De namen van de twee bewoners Lambert Lamberts en Frans Meusse Roymans vinden we terug in Oostapen. Bijna 100 jaar later is op basis van de kadastergegevens een nieuwe inventaris gemaakt. Hieronder is de kadasterkaart van het deel van Laag Oostappen rond 1832 weergegeven.

Huizen en bewoners volgens het kadaster over de periode 1811-1832:

A79 Antonie Verheijen huis nummer 1
A89 Marcelis Adriaans huis nummer 3a
A90 Kinderen Hendrik Sleegers huis nummer 2
A92 Kinderen Hendrik Sleegers voormalig huis
A95 Theodorus (Dirk) Lambert Verheijen huis nummer 3
A97 Johannes van Houts huis nummer 3b
A134 Jan van Geffen huis nummer 4
A135 Jan van Geffen voormalig huis

Huis nummer 2 op Laag Oostappen met kadasternummer A90 wordt vanaf 1740 bewoond door de familie Slegers. Frans Aart Slegers was de eerste bewoner en daarna heeft zijn zoon Hendrik Aart Sleegers het huis bewoond tot ongeveer 1840.

Huis nummer 3 op Laag Oostappen, kadastraal aangeduid als A95, is waarschijnlijk het oudste huis van Laag Oostappen. Het werd in de 17^e eeuw bewoond door Teunis Janse Colen en zijn dochters hebben het geërfd, waarna de familie Verheyen door het huwelijk van Lambert Lamberts Verheyen met Maria Tonis Colen het in 1736 in eigendom verkreeg. Hun zoon en kleinzoon met steeds de naam Lambert bewoonden het huis tot 1815. Kleindochter Jenneke huwde met Johannis Houts en zij kwamen te wonen in een naastgelegen nieuw gebouwd huis nummer 3b, kadastraal bekend als A97. De achterkleinzoon Dirk Verheijen woonde daarna in huis nummer 3 en diens broer Antonie Verheijen kwam een stukje verderop te wonen in een nieuw huis op nummer 1, kadaster A79.

Ook op perceel A92 heeft een huis gestaan uit het midden van de 17^e eeuw. In 1735 is het in vervallen toestand aangekocht door Lambert Lamberts Verheyen. In 1832 is in het kadaster alleen nog een stal terug te vinden op dit perceel. Zoon Lambert Verheijen verhuurde in 1760 ook huis nummer 3a, kadastraal bekend als A89, en verkocht het kort daarna aan zijn schoonfamilie, de familie Laurens Meuse Roymans. Diens zoon Goort Roymans woonde daar tot zijn overlijden in 1779 en dochter Jennemaria van Goort Roymans woonde in het huis na haar huwelijk met Marcelis Adriaans tot haar overlijden eind 1826.

Laurens Meuse Roymans heeft ook huis nummer 4, kadastraal bekend als A134 aangekocht. Dit huis was sinds het begin van de 17^e eeuw in het bezit van de familie van de Moosdijk en door vererving in het bezit van Geerit Philips van de Moosdijk. Diens zoon Dirck bewoonde het naastgelegen huis, kadastraal bekend als A135 dat in 1711 door een onweer werd verwoest. De kleinzoon van Geerit Philips, Goort Flipse verkocht beide percelen in 1739 aan de familie Roymans.

Het moet een hechte gemeenschap geweest zijn en in de zeven huizen woonden naar schatting 40 personen van kleine kinderen tot een leeftijd boven de 80 jaar. 's Zondags gingen ze ter kerke in het nabijgelegen Ommel.

Op basis van het Historisch Onderzoek naar huis en veldnamen, is een reconstructie gemaakt van de bewoners van Laag Oostappen en bestrijkt derhalve de periode begin 17^e eeuw tot de 20^e eeuw.

De families Verheijen, ook wel geschreven als Verheijden, Verheyen, Verheyde, Verhyen of Verhyde en soms Verheijne en de familie Roymans, ook wel geschreven als Roijmans of Rooijmans zijn de belangrijkste families in laag Oostappen. Het geven van achternamen vond plaats aan het eind van de 17^e eeuw en de naam Verheijen is mogelijk afkomstig van het toponiem "Heide", naar de nabijgelegen Oostappense Heide. De familie Roymans speelt ook een belangrijke rol in Laag Oostappen en de afstamming van hun naam komt van een gebied vermoedelijk in de Kempen.

Hieronder zien we nogmaals de kadasterkaart uit 1832 samen met de topografische kaart uit 1900 en daaronder de Googlemaps kaart van 2010. Ondanks het feit dat de Aa is gekanaliseerd, de Keijzersdijk is verdwenen en er de nodige ruilverkavelingen hebben plaatsgevonden, zijn de percelen en de huizen nog goed te herkennen.