De pagina's Peel/Meijelscheweg, Peel/Meijelscheweg/Kemphaanweg 4 worden nu weergegeven
Peel toevoegen aan selectie

Bewoningsgeschiedenis

Dit is een deel van de bewoningsgeschiedenis gemaakt op 20-04-2024 02:04:56
Voor de voor het laatst bijgewerkte versie surf je naar https://www.heemkundekringdevonder.nl/bewoningsgeschiedenis

Meijelscheweg

Het oudste huis van de Meijelscheweg is wat nu de Bleekerweg heet, waarvan een huis dateert van rond 1850. Kort daarna is ook een weg aangelegd, waarvan hieronder een extract uit het document inrichtingsvisie Peelvenen1:

De hoofdweg van Asten via Heusden naar Meijel is in de tweede helft van de 19e eeuw midden door de Peel aangelegd. Twee herbergen waren in het projectgebied halteplaats en ter hoogte van de huidige Buizerdweg lag herberg Halfweg en ter hoogte van de huidige Tureluurweg was herberg Aan het Eeuwig Leven gevestigd. Mijlpalen voor deze weg zijn de kiezelverharding in 1907, die de benaming 'de kiezelweg' in de volksmond oplevert, de asfaltverharding in de jaren dertig van de 20e eeuw.

Er was nog wel bezwaar van de gemeente Deurne tegen deze weg, zoals gemeld in de Noord Brabanter van 13-11-1856:

01

Uiteindelijk komt de weg er toch en bij de herberg Halfweg, daterend van rond 1860 woonde een kantonnier, die voor het onderhoud van de weg zorgde. Herberg 'Het Eeuwig Leven', daterend van rond 1860 huisvestte een tolgaarder, die tol hief voor transporten over deze weg. In het Nieuwe Amsterdamsche handels- en effectenblad van 16-05-1861 staat dat aannemer Franciscus van den Berg, geboren op 07-01-1813 te Heeze, de weg gaat aanleggen:

02

In de Nieuwe Rotterdamsche courant van 07-01-1864 wordt het onderhoud van de weg aanbesteed:

03

In de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 20-12-1864 worden de tollen op de weg van Heeze naar de grens bij Meijel verpacht, waarvan dus 1 op het stuk Meijelscheweg bij herberg 'Het Eeuwig Leven':

04

In die tijd vinden ook de ontginningen van de Peel plaats, die wordt aanbesteed in de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 20-12-1888 (rechts); en een verzoek om dat in eigen beheer te doen, zoals wordt voorgesteld in diezelfde krant van 18-01-1889 (onder):

05

06

Rond 1900 wordt de Meijelscheweg verhard met steenslag en dat moest worden onderhouden en dat gebeurde met paardenwalsen2:

Nadat het veen is weggehaald wordt begonnen met het in cultuur brengen van de woeste grond, aldus onderstaand citaat uit het document inrichtingsvisie Peelvenen1:

Vanaf het begin van de 20e eeuw werd het heidegebied ten noorden van de Astense Peel ontgonnen tot landbouwgrond. De heide was door het verschijnen op de markt van kunstmest niet meer nodig in het eeuwenoude systeem van mestproductie in de potstal. Ook de bevolkingsgroei betekende een grotere behoefte aan landbouwproducten. In de winter van 1904 op 1905 werd door de Nederlandse Heidemaatschappij een deel van de Peel aan de weg Asten naar Meijel landbouwgrond. Slechte grond wordt bebost. De Eeuwselsebossen aan de Meijelseweg en Goudplevierweg zijn aangeplant omstreeks 1911.
In werkverschaffing worden grote ontginningen langs de Meijelseweg uitgevoerd, waarvoor de boerderijen pas na de Tweede Wereldoorlog kunnen worden gebouwd. Tijdens de crisis zorgt de ruilverkaveling De Eeuwselse Loop voor kanalisatie van de beek en verbetering van sloten en zandwegen. De ontginning van de Peel moet voor de boeren die zich er vestigen ook voorzien in een nieuwe parochiekern, Willemsveen. De kerk en het klooster, zoals opgenomen in het plan uit 1946, komen niet van de grond, maar de school wel.

Willemsveen

De gemeente Asten heeft na analogie van de ontginningsdorpen Griendtsveen en Helenaveen de wens een dorp met de naam Willemsveen te stichten. De naam Willemsveen is ingediend door Theodorus van Pol als vernoeming naar de in de Tweede Wereldoorlog vermoorde burgemeester Willem Wijnen. Theodorus van Pol heeft hiervoor nog vijfentwintig gulden gewonnen. Bij wikipedia lezen we het volgende over Willemsveen:

Willemsveen was een gepland ontginningsdorp tussen Heusden en Neerkant in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. In 1949 werd de Kardinaal Mindszentyschool geopend, echter de plannen om een kerk te bouwen zijn nooit tot uitvoering gebracht.
Na de oorlog nam de levensvatbaarheid van Willemsveen hard af. De voornaamste reden was de stopzetting van de Peelontginning, waardoor er minder arbeidskrachten in de regio nodig waren. De andere reden was de algemene trend van schaalvergroting: omdat de bevolking mobieler werd en meer behoefte aan voorzieningen had, bestond er minder behoefte aan kleine lokale kernen. Ten slotte was voor de Tweede Wereldoorlog de weg tussen Heusden en Meijel een van de belangrijkste noord-zuidverbindingen naar Limburg, die voor veel horeca zorgden. Met de komst van de A2 is deze functie komen te vervallen. Vanwege de afnemende leerlingenaantallen is de school in 1982 gesloten en nadien gesloopt.
Willemsveen is niet erkend als buurtschap, en wordt daarom zelden op kaarten vermeld. Informeel wordt de benaming nog steeds veel gebruikt door de regio.

Ook de verdere ontginning van de Peel na de Tweede Wereldoorlog heeft niet kunnen zorgen voor de levensvatbaarheid van Willemsveen. Zo besluit het gemeentebestuur van Asten in 1953 om een groot deel van de Peel tussen de Meijelsche weg en Sluis XIII in de Zuid-Willemsvaart in cultuur gebracht, waarvan de Volkskrant van 26-09-1953 verslag doet:

07

Wel is in 1949 een Rooms Katholieke lagere school gesticht die de bewoners van de Peel in de gelegenheid stelden om hun kinderen daar les te laten ontvangen. Hieronder een foto van de Kardinaal Mindszentyschool, die maximaal ongeveer 90 leerlingen telde en waaraan in drie gecombineerde klassen les werd gegeven:

08

Hieronder een foto van de gecombineerde 1e en 2e klas in het schooljaar 1949-1950 van juffrouw Joosten-Plenders wonend te Meijel.

09

Voorste rij van links naar rechts:
Arnold Rovers, zoon van Jan Rovers, woonde op de toenmalige Meijelscheweg 24C
Karel Vervoordeldonk, zoon van Karel Vervoordeldonk, woonde in het voormalige huis Peel 15
Janus Verberne, zoon van Jan Verberne, woonde in het voormalige huis Meijelscheweg 26
Gerard Jeuken, zoon van Michel Jeuken, woonde op de huidige Achtermijterbaan 1
Riek Jansen, dochter van Piet Jansen, woonde in het voormalige huis Peel 17
Nellie (Zus) Verberne, dochter van Mathijs Verberne, woonde op de huidige Gruttoweg 3
Tweede rij van links naar rechts:
Sien van Meel, dochter van Peer van Meel, woonde op de huidige Vlosbergweg 8
Ellie Verrijt, dochter van Driek Verrijt
Piet Dielissen, zoon van Gradje Dielissen, woonde op de huidige Tureluurweg 5
Piet Joosten, zoon Jozef Joannes Joosten en juffrouw Catharina Anna Maria Penders
Truus Kessels, dochter van Lei Kessels, woonde op de huidige Gevlochtsebaan 29
Riek Koolen, dochter van Jan Koolen, woonde op de huidige Roerdompweg 8
Derde rij van links naar rechts:
Nellie Ulen, dochter van Piet Ulen, woonde op de toenmalige Peel 29
Willemien Ulen, dochter van Piet Ulen, woonde op de toenmalige Peel 29
Sjaak van den Broek, zoon van Driek van den Broek, woonde op de huidige Meijelseweg 88
Lois Haazen, zoon van Willem Haazen, woonde op de huidige Smientweg 6
NN Jansen
NN Welten
Vierde rij van links naar rechts:
Anny van Meel, dochter van Piet van Meel, woonde op de huidige Gezandebaan 42
Mia Verberne, dochter van Jan Verberne, woonde in het voormalige huis Meijelscheweg 33
Harry Vos, zoon van Reinier Vos woonde op de huidige Kleine Heitrak 4
Piet Koolen, zoon van Jan Koolen, woonde op de huidige Roerdompweg 8
NN Welten, dochter van Piet Welten, woonden op de huidige Buizerdweg 3
Anny Welten, dochter van Piet Welten, woonden op de huidige Buizerdweg 3
Vijfde rij van links naar rechts:
Marietje Gorissen, dochter van Willem Gorissen, woonde op de huidige Meijelseweg 72
Wim Gorissen, zoon van Willem Gorissen, woonde op de huidige Meijelseweg 72
Gerard Rutjens, zoon van Graard Rutjens, woonde op de huidige Smientweg 8
Harry Sleutels, zoon van Sjaak Sleutels, woonde op de huidige Buizerdweg 2
Jan Verberne, zoon van Piet Verberne, woonde in het voormalige huis Peel 25
Toos Verberne, dochter van Piet Verberne, woonde in het voormalige huis Peel 25
Dien Martens, dochter van Driek Martens, woonde in het voormalige huis Meijelscheweg 26

Hieronder een schoolrapport over de maanden mei, juni en juli 1949 van Gerard Jeuken in de tijd dat de grote schoolvakantie naar Augustus werd verzet:

10

In de Volkskrant van 14-03-1952 is Petrus Martinus Franciscus (Piet) van Nunen, geboren te Deurne op 12-07-1919 als zoon van Aloysius Joseph Peter Reinold van Nunen en Francisca Maria Gielen, aan het woord over de dreigende ondergang van de Kardinaal Mindszentyschool te Willemsveen, waar hij van 1949 tot 1952 hoofd was:

11

De Kardinaal Mindszentyschool is in 1982 opgeheven en we vervolgen met de beschrijving uit het document inrichtingsvisie Peelvenen1:

Na de Tweede Wereldoorlog worden de ontginningen weer ter hand genomen, nu vanuit de Dienst Uitvoerende Werken. Tussen 1952 en 1962 zetten werkers 450 hectaren Peel om in landbouwgrond. Het betreft gronden in het concessiegebied van de Maatschappij Griendtsveen en in de Veluwepeel aan de Kruisbaan, Vaalbaan en Ospelerweg. De laatste ontginning vindt plaats tussen 1965 en 1970 aan de Kokmeeuwenweg. De intentie was om de gehele Peel te ontginnen. Na de Tweede Wereldoorlog drong het natuurbesef ook in de ruimtelijke orde door. In een ontginningsplan uit 1946 nam de Heidemaatschappij ook 300 hectaren Astense Peel op met de bestemming natuurgebied. Staatsbosbeheer koopt in 1957 367 hectaren Peel van de gemeente, die de basis zijn voor het natuurreservaat dat na het vertrek van de Maatschappij Griendtsveen in 1963 gerealiseerd wordt. Op 10 juni 1966 opent minister Vrolijk natuurreservaat De Groote Peel, dat zich uitstrekt op Limburgs gebied en ook de nog in eigendom van de gemeente Asten zijnde Peelgronden omvat. Het natuurgebied krijgt in 1993 de status van Nationaal Park.

Op de topografische kaart van het gebied rond de Meijelscheweg van 1900 kunnen we 9 huizen onderscheiden:

12

In 1930 is dat aantal opgelopen tot 25 te onderscheiden huizen:

13

Tegenwoordig liggen er nog ruim 30 vooroorlogse huizen van het gehucht Meijelscheweg aan de straten Meijelseweg, Bleekerweg, Buizerdweg, Gevlochtsebaan, de noordzijde van de Gezandebaan, de westzijde van de Gruttoweg, Kemphaanweg, de zuidzijde van de Slobeendweg, Spechtstraat, Tureluurweg, Vossenbaan en Zaagbekweg.

Kemphaanweg 4

Vanuit Hoogenbergen 1 komt in een in 1937 gesticht huis wonen Peter Nicolaas Kessels, geboren te Meijel op 25-05-1906 als zoon van Peter Hubertus Kessels en Gertrudis van der Steen. Hij is op 14-04-1932 te Eindhoven getrouwd met Johanna van Aaken, geboren te Gendringen op 05-09-1906 als dochter van Johannes van Aaken en Catharina Joortjes In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1930-1938 wonen zij in het huis met adres Meijelscheweg 29B:

01

Zij verhuizen naar Deurne en vanuit de Meijelscheweg 15 (zie Voormalig huis D852) komt Johannes (Has) van Tilburg, geboren op 31-01-1899 te Asten als zoon van Paulus van Tilburg en Hendrika Meulendijks (zie Voormalig huis D852), in het huis wonen. Hij is op 13-05-1932 te Asten getrouwd met Johanna Maria (Miet) Aarts, geboren te Asten op 16-09-1904 als dochter van Peter Aarts en Johanna Maria Koolen (zie Antoniusstraat 6) en zus van Gerardus Aarts (zie Bleekerweg 7) en eerder genoemde Petrus Johannes Aarts. In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1930-1938 wonen zij in het huis met adres Meijelscheweg 29B:

02

Uit de Eindhovensche en Meierijsche courant van 28-08-1940 en de krant de Zuid-Willemsvaart van 17-02-1942 de geboortes van zoon Paulus Johannes en dochter Maria:

03 04

In het Peelbelang van 23-12-1944 de geboorte van dochter Catharina en nauwelijks een maand later in het Peelbelang van 27-01-1945 het overlijden van Johannes (Has) van Tilburg:

05 06

Johannes (Has) van Tilburg is op 01-12-1944 te Meijel overleden als gevolg van een ongeluk, zoals beschreven in het Eindhovens dagblad van 06-08-2019:

Haske van Tilburg reed op een noodlottige dag met paard en wagen en tien evacuees naar Meijel, toen hij van de weg af moest omdat het zandpad was veranderd in een grote poel van slijk. Has pakte zijn paard bij het hoofd en ging een meter of tien verder het zandpad op, tot er ineens tegelijkertijd twee mijnen afgingen. Alles spatte gelijk uit elkaar: het paard, de kar. Has van Tilburg vloog meters weg en was op slag dood. 

Hieronder een foto van Has van Tilburg en Miet Aarts en een foto uit 1946 van het gezin dat Miet Aarts met Paula, Piet, Henk, Jan, Anneke, Marietje, Paul en Toos in haar eentje moest groot brengen. Deze foto's zijn ontleend aan het verhaal 'Een drama in vele bedrijven' van Gerard Geboers1:

In het Peelbelang van 17-03-1945 biedt Johanna Maria Aarts als weduwe van Johannes van Tilburg een wagen te koop aan:

Johanna Maria (Miet) Aarts is op 15-05-1993 te Asten overleden. Hieronder het bidprentje bij haar overlijden:

07 08

Het huis bestaat nog en heeft nu het adres Kemphaanweg 4, waarvan hieronder een streetview:

09

Overzicht bewoners

Meijelscheweg 29B
# Periode Naam hoofdbewoner Geboorte Tweede persoon Geboorte Vertrek
29B 1937 Peter Nicolaas Kessels Meijel 25-05-1906 Johanna van Aaken Gendringen 05-09-1906 naar Deurne
29B 1938 Johannes van Tilburg Asten 31-01-1899 Johanna Maria Aarts Asten 16-09-1904
Referenties
  1. ^Een drama in vele bedrijven (https://www.hetcontact.nl/20191108/een-drama-vele-bedrijven)