De pagina's Voordeldonk, Voordeldonk/Achterbos/Voormalig huis C436 worden nu weergegeven

Bewoningsgeschiedenis

Dit is een deel van de bewoningsgeschiedenis gemaakt op 17-05-2025 02:05:31
Voor de voor het laatst bijgewerkte versie surf je naar https://www.heemkundekringdevonder.nl/bewoningsgeschiedenis

Voordeldonk

Dit voorwoord is opgedeeld in verschillende voorwoorden specifiek voor de gehuchten Rinkveld en Achterbos, Brand en Kloostereind en Voordeldonk en Noord Voordeldonk.

Rinkveld en Achterbos

Het Rinkveld kan te maken hebben met het toponiem betreffende een ringvormig veld en op de kadasterkaart uit 1832 is in het midden met enige fantasie wel een half rond veld te benoemen. Ook op latere kaarten met meer detail is geen sprake van een rond veld.

01

Een andere verklaring voor de naam Rinkveld is afkomstig van het geslacht van Rinckvelt dat in de Middeleeuwen als nazaten van de graven van Rode in Helmond woonden. De vroegste vermelding is in het jaar 1391:

Heer Jan Wautgers, uter Hagen, priester, heeft verpacht aan zijn neven Willem, die zijn vaders broeder was, zijne goederen tot Rincvelt gelegen in Die Haege, voor 8 mud koren, ½ rogge en gerst, en 4 oude vlemsch schilden. Jan voorschreven behoudt zo lang hij leeft die Vlemsch camer die aen dat huijs op Rincvelt steet
De bewoners van de hoeve noemden zich van Rincvelt en behoorden tot het klooster van Binderen. Het is goed mogelijk dat deze herenboeren zich in de omgeving hebben verspreid en de nieuwe hoeven eveneens Rincvelt hebben genoemd. Naast Helmond komen in Deurne, Lierop, Asten, Bakel en Vlierden ook de naam Rincvelt voor.
We citeren hier uit een beschrijving van een fietsroute van heemkundekring de Vonder:
De Achterbosch behoort tot de oudst bekende toponiemen van Asten, daterend uit de Middeleeuwen. Achterbosch, in de Middeleeuwen Afterbosch, wijst op een bos tussen het dorp en de Astense Aa. Op Achterbosch is in de Middeleeuwen hoeve de Lensdonck ontstaan met een grootte van vier gebonten (een samenstel van balken bestaande uit twee stijlen en een ankerbalk), die in een Astense schepenakte van 4 februari 1464 voorkomt. De grond grenst onder andere aan de eigendommen hier van het Helmondse klooster Binderen, waar de huidige straatnaam Kloostereind op wijst. Twee eeuwen later, in november 1664, is er sprake van dat de Lensdonck is afgebroken en heeft plaats gemaakt voor de hoeve Achterbosch.

De huidige buurtschap Achterbosch bestaat uit meerdere boerderijen, gegroeid uit die ene middeleeuwse hoeve. In de negentiende en twintigste eeuw zijn alleenstaande stallen omgebouwd tot boerderijen; een gebruikelijke ontwikkeling. De hoogteverschillen in het landschap zijn enerzijds het gevolg van het lage dal van de Astense Aa en anderzijds de eeuwenlange continue bemesting door de hoevenaars. In het dal lagen vroeger de beemden, de natuurlijke hooilanden. De boeren bemestten jaarlijks de akkers op Achterbosch met de mest uit hun potstallen. Door de manier van ploegen, in de rondte vanaf de rand naar het midden, zijn de landschappelijk waardevolle bolle akkers ontstaan. Achterbosch gaat over in Kloostereind. Het adellijke Cisterciënzerinnenklooster uit Helmond had hier in de Middeleeuwen bezittingen. Omdat ze vanuit Binderen het verst in deze richting vanaf het klooster lagen, werd het Kloostereind genoemd.

Peer Welten geeft de volgende beschrijving over enkele bewoners van de Achterbos:

Enkele typische bewoners van de Achterbos waren de drie gebroeders van Valen, Cor, Toon en Drikus. Als je het iemand van buiten Asten zou vertellen dan zouden ze je als gek en leugenaar uitmaken en toch is het echt waar. Ze leefden niet volgens de normale regels maar door 'n aparte taakverdeling onderling, boerden ze gemeenschappelijk en door hun wijze van leven werden ze ook nog sterk en ook oud, terwijl ze het met de hygiëne helemaal niet zo nauw namen.

02 03

Hun boerderij met bijgebouwen behoorde tot 'n eeuwenoude boerennederzetting gelegen aan de Achterbosch. Ik denk dat er op de wereld niemand zoveel spek heeft gegeten als deze drie vrijgezellen. Kijk de plaatjes boven, dat zegt sowieso al genoeg over hun wijze van kleden, eten en wonen.

De naam van de vroegere hoeve op de Achterbos, de Lensdonk, komen we met name in het Rinkveld veelvuldig tegen als Verleynsdonck, Verlensdonck en later Verlijsdonk. Ook de naam van de Agterbosch is een tijd in gebruik geweest, echter een splitsing van de boerderijen in 1760 heeft geleid tot vele nieuwkomers en springt er niet een naam uit.

Hieronder een kaart uit het midden van de 19e eeuw met daarin de buurtschappen Rinkveld en Achterbosch:

04

Brand en Kloostereind

Kloostereind en Brand zijn buurtschappen die deel uitmaken van het gehucht Voordeldonk. Bij de stichting Behoud Kasteelerfgoed Asten1 staat de onderstaande passage, waarin 'Hoeve de Brant' voorkomt:

Verspreid over het kasteellandschap ligt een aantal locaties waar de voormalige pachtboerderijen waren gesitueerd. Het gaat om de volgende locaties:

  • Voorste Heusden.
  • De Middenhoeve of Hofgoed. Hier bevond zich mogelijk de voorloper van het huidige kasteel. Het gebouw is verdwenen, twee langgerekte waterpartijen zijn nog wel aanwezig.
  • De Brant.
  • De Polder (bebouwing verdwenen).
  • De Wolfsberg (bebouwing verdwenen).
  • Achterste Heusden

De boerderijen zijn onlosmakelijk verbonden geweest bij het totstandkomen van het kasteellandschap.

Hoeve de Brant is dus een pachtboerderij die in eigendom was van de Heeren en Vrouwen van Asten en dat blijkt ook uit een archiefstuk uit 1725:

Asten Rechterlijk Archief107b folio 86 verso 11-12-1725:
Aan ons, schepenen van Asten, is getoond een opdracht van notaris Hendrik de Bie, te 's-Hertogenbosch namens Gerardus Assuerius Ludowicus Baron de Horion Colonster, Heer van Colonster, Angeleur, Goor, Buggenum, Grand Manior van Luyck, gedeputeerde van het land van Luyck en Graafschap Loon om overgave te doen van de tocht in de volgende leengoederen te weten:

  • De hoge en middelbare jurisdictie van de heerlijkheid Asten, met het recht van aanstelling van drossard, secretaris en vorster.
  • De gerechtigdheid van de jacht, houtschat, lenen, gruit, cijnsboek.
  • Het Huis van Asten met de neerhuizingen, stallen, schuur, poort, singels, hof en boomgaard 10 lopense.
  • De korenwindmolen.

Nog in vol eigendom de allodiale goederen te weten:

  • Huis, hof en aangelag, land en groes te Heusden.
  • Huis, hof, aangelag, schuur en schop op den Brant 7 lopense.
  • Huis, schuur, hof en land de Polder 14 lopense.
  • Huis, schuur, schop, hof en aangelag Wolfsberg 21 lopense.
  • Huis, schuur, schop en aangelag te Heusden 2 lopense.

De overgave wordt gedaan aan Johannes Christofforus Baron de Bertholff, Heer van Baalen. De goederen zijn de constiuant aangekomen bij testament van wijlen zijn vrouw, Anna Wilhelmina Baronnesse de Doerne.
Notaris de Bie, de dato 11-12-1725 te Asten gepasseert.
Schepenen 's-Hertogenbosch.

In tegenstelling tot het adellijke bezit van Hoeve de Brant was het Kloostereind kerkelijk grondbezit in eigendom van het klooster van Binderen.

Het klooster van Binderen werd gesticht tussen 1244 en 1246, hoogstwaarschijnlijk door toedoen van Maria van Brabant, dochter van de Brabantse hertog Hendrik I, die door haar huwelijk met de Duitse keizer Otto IV keizerin werd. De stichting van het klooster is gebaseerd op onderstaande legende:
Maria van Brabant raakte met haar paard en page verdwaald tijdens een jachtpartij. Per ongeluk kwam zij met paard in een moeras terecht. Uit nood bad zij tot God en sprak de woorden: "O God, wees mij genadig, verlos mij uit deze nood. O God 'k binder in"! Niemand hoorde haar, toen zij aan God beloofde een klooster te stichten werd de grond onder haar weer vast en kon zij het moeras ongedeerd verlaten. Het moeras blijkt achteraf niet geschikt te zijn voor bebouwing. Tijdens een avond vroeg zij tijdens haar gebed aan Maria om een geschikte plaats. Toen zij vanuit 't Oude Huys naar buiten keek zag zij op een hoog veld bij rivier de Aa een aantal cisterciënzer nonnen in wit habijt, in gezelschap van zes jonkvrouwen, lopen. Uiteindelijk is dit de vestigingsplek van het klooster geworden. De naam van het klooster werd genaamd naar het angstig avontuur van Maria van Brabant; Binder-in, oftewel Binderen.

05

Na het overlijden van haar vader, kreeg zij Helmond als weduwengoed. In 1260 viel Helmond, na het kinderloze overlijden van Maria, weer terug aan het hertogdom. Toen was Binderen al een gerenommeerd klooster en de nonnen die in Binderen woonden, behoorden tot de orde van de Cisterciënzers, een strenge, op beschouwing en contemplatie gerichte orde. De abdij werd ten gevolge van vele giften een van de grootste grondbezitters van Helmond en nabije omgeving. De meeste grond lieten zij bewerken door pachters. Bekende pachthoeven waren onder andere de hoeve Ter Kemenade, de Pannehoeve en de Bommeneesche Hoeve. De abdij heeft ook een belangrijke rol gespeeld bij het ontginnen van veel woeste gronden en in het doorvoeren van nieuwe landbouwtechnieken.
Het klooster had, net als de meeste andere kloosters in Noord-Brabant, veel te lijden van de Tachtigjarige oorlog. Na de vrede van Munster in 1648 werd de abdij op bevel van de Staten-Generaal opgeheven. De rijke bezittingen werden staatseigendom. Het kloostergebouw zelf werd met de onmiddellijke omgeving in 1658 verkocht aan Johan Gans. Het werd daarna verbouwd tot patriciërswoning. In 1772 werd het gebouw verkocht aan Diederik Huygens, die het in 1776 met de grond gelijk maakte.

Tussen het Kloostereind en de Brand ligt nog een gebied met de naam de Vork, dat in dit boek bij de Brand is ingedeeld. De kadasterkaart uit 1832 en de topografische kaart uit 1920 hieronder maken de ligging van de buurtschappen duidelijk:

06

07

Voordeldonk en Noord Voordeldonk

Het gehucht Voordeldonk ligt ten oosten van Asten. Het laatste deel 'donk' komt vaak voor en staat voor een hoger gelegen zandrug. Het eerste deel kan te maken hebben met 'voorde' of 'voir', een plaats om een beek over te steken, of met 'vorrel' wat staat voor een smal stuk land. Aangezien in het Asten's vaak gesproken wordt van Vorreldonk en deze naam ook in de archiefbronnen voorkomt, ben ik geneigd tot deze laatste optie. Vorreldonk staat dan voor een smalle hoger gelegen zandrug. Echter de naam Voirdeldonck zien we ook terug in archieven uit de 15e eeuw en er bestaat een watergang met de naam 'de Voordeldonkse Broekloop'.

Bij de gemeente Asten lezen we het volgende over Voordeldonk:

Voordeldonk is een historisch gehucht met een waarschijnlijk laatmiddeleeuwse oorsprong. Gedacht wordt dat Asten tussen 1000 en 1250 ontstaan is als centrum van een tiendakkerdorp met Voordeldonk als één van de gehuchten die rondom Asten aanwezig waren. Helaas zijn er weinig tot geen archeologische gegevens uit bekend.

Voordeldonk is gelegen in een besloten, oude zandontginning. De akkers zijn door de eeuwenoude ophoging met plaggen vaak hoger gelegen en hebben soms een bolle ligging. De structuur van de gronden is te herkennen aan een vrij onregelmatige blokvormige verkaveling en een bochtige wegenstructuur. De Voordeldonk betreft een historische bebouwingsconcentratie welke aansluit op de oostzijde van de kern Asten en de overgang vormt tussen de kern en het landelijk gebied. Op de Kadastrale minuut is goed te zien dat de Voordeldonk eindigt in het langwerpige, driehoekig plein. Dit plein kan worden gezien als een dries, een open boerengebruiksruimte waar het vee werd verzameld, om daarmee naar de gemeenschappelijke weidegronden te gaan. De dries lag dan ook van oorsprong aan de rand van het dorp. Op de Cultuurhistorische Waardenkaart Noord-Brabant is de weg Voordeldonk aangeven als een historisch-geografisch lijnelement van redelijk hoge waarde. De bebouwing aan de Voordeldonk bestaat voornamelijk uit langgevelboerderijen waarvan verschillende als historische waardevolle bebouwing aan te merken zijn.

Voordeldonk is een van de historische aanloopwegen naar Asten. De oudere bebouwing in Asten is voornamelijk aan deze wegen gelegen. Deze bebouwing die nog aanwezig is, is nu met name in gebruik als burgerwoning. Eind 19e eeuw was reeds een concentratie van bebouwing aanwezig. De kruising Voordeldonk, Kloostereind, Achterbos bestond voorheen uit een brinkstructuur die thans niet meer aanwezig is.

08

Voordeldonk vormt één van de kleine nederzettingen rond Asten die dicht bij de overgangen naar nattere zones in het landschap lagen. Asten zelf ligt op een zandrug langs de Aa. Nederzettingen zoals Voordeldonk bestonden doorgaans slechts uit enkele langgevelboerderijen die pal langs een weg lagen. Dit komt overeen met het bewoningspatroon dat vanaf de 13e eeuw voor deze regio kenmerkend is. De bewoning lag als lintbebouwing langs de rand van wegen die aan de randen van de akkergebieden lagen. Vaak lag de bewoning op de overgang van de wat hogere naar de iets lagere delen in het landschap.
De uitgang donk duidt op een zandkop. Vanuit dergelijke kleine nederzettingen werden zogenaamde éénmansakkers geëxploiteerd en vond beweiding plaats van de natte beemden in de beekdalen. Voordeldonk lag nabij de Beeker loop en de Broekloop. Omdat Asten de eerste plaats was aan de rand van de Peel, werden hier reparatiewerkplaatsen voor wagens, kroegen en herbergen opgericht ten behoeve van reizigers en peelwerkers. Hieruit kwam ook een aanzienlijke handelsactiviteit voort.

09 10

Foto's van typische boerderijen gelegen op Voordeldonk.

11 12

En dan had je ook nog café van den Eijnden een uitspanning gelegen op Voordeldonk, geleid door Johannes (Jan) en Helena (Leentje) Snijders.

13 Later werd dit 'het Fortuintje', en in dat café werd je toen geholpen door Leentje van den Eijnden, daarom werd het later omgedoopt tot café en eetgelegenheid 'bij Leentje'.

In 1760 vindt er een zwaar noodweer plaats en geeft een lijst met schade, de namen van de bewoners van Voordeldonk

Asten Rechterlijk Archief 121 folio 137; 22-08-1760:
Specificatque leyste ofte memorie geformeert door regenten van Asten. Na voorgaande publicatie op het aangeven der ingezetenen, wegens de schade hen overkomen terzake dat, op zaterdag 5 juli laatstleden door een extra swaar onweer, vergezelt met sware regen, stormwinden en swaare hagelslag waardoor de oogst te velde onder de nagenoemde uithoeken of haartgangen ten dele neergeslagen is. Ook is aan de huizen, schuren, boom- en tuinvruchten veel schade toegebracht. De oogst is op enige plaatsen voor de helft en op andere plaatsen minder geruïneerd. Op onderstaande lijst, die naar onze beste wetenschap is geformeert, is achter ieders naam gesteld het aantal lopense rogge dat door ieder was bezaaid, het aantal lopense der boekweit en zomervruchten en het bedrag der geleden schade, door de regenten is het minste of laagste bedrag getaxeert.

Naam bewoner Huis Bezaaid rogge Bezaaid boekweit Overige schade Bedrag
Reynder Aarts 5 2½ lopense 3 copse ƒ 16,-
Antoni Vreynse Verleysdonk 6 6 lopense 3 copse ƒ 40,-
Joost Leenders van Hugten 7 10 lopense 4 lopense ƒ 55,-
Mattijs Bollen 8 9 lopense 3½ lopense ƒ 65,-
Huybert van Bussel 9 12 lopense 3½ lopense ƒ 50,-
Philips Jansen 10 16 lopense 4 lopense ƒ 70,-
Hendrik Marten Gielens 11 7½ lopense 3 lopense ƒ 60,-
Jan Vervoordeldonk 30 16 lopense 4 lopense ƒ 80,-
weduwe Laurens Antonis 31s 25 lopense 5½ lopense ƒ 130,-
Dirk Bosmans 31 3½ lopense ƒ 17,-
kinderen Marcelis Berkers 34 29 lopense 8 lopense ƒ 15,-
Peter van Bussel 35 16 lopense 4 lopense Aan sijn huys, stallinge en schuur om en te neder geslagen ƒ 100,-
ƒ 100,-
kinderen Marcelis Berkers 36 13 lopense 3½ lopense En de huysinge daar in woonde en competeerende aan kinderen Marcelis Berkers voor een gedeelte ingestort
en de stallinge schuur en torffschop int geheel omgewayt en ternedergeslagen
ƒ 95,-
ƒ 100,-

De totale schade voor Asten bedraagt ƒ 11671,-. Aldus dese lijste geformeert in voegen als voorenstaat, ter raadcamer van Asten, op den twingtigste en een en twintigste augusty 17c sestig. Wijders verklaren wij, ondergeteekende schepenen en secretaris der heerlijkheyt Asten en Ommel, geleegen in den quartiere van Peeland, Meyerije van 's Hertogenbosch, dat wij de ingesetenen op het voorschrevene aangeven van haare oogst waarin den hagelslag is gevalle hebben vermaant en gerecommandeert om in oprechtheyt en na waarheyt hetselve, als onder eede, op te geven en te taxeeren na derselver beste kennis en wetenschap, niet op het meeste maar op het minste. Hetwelk soo als het ons voorkomt is gedaan en soo wij vermeene int generaal meer schade is geschiet als voors. leyste monteert, alsoo den oogst ten velde maar begroot is op tien gulden ider loopense dooreen gereekent en van veele haare oogst meer als voor de helft is geruineert, andere wederom voor een vierde, derde min of meer. Dat ook niet getaxeert is de kleynigheden vant afwayen van stro van de daken der huysen en schuure, verbrijselen van de glasen, boom- en tuynvrugten, twelk nog een merkelijke somme soude beloopen. In teeken der waarheyt hebben wij desen ten prothocolle onderteekent, binne Asten, den twee en twinstigste augusty 17c sestig. Jan van Riet, president, Antoni Haasen, Hendrick Berckers, Jan Vervoordeldonck, W. Bruynen, L. van Riet, Hendrick Peter Driesen, J. Losecaat, secretaris.

Hieronder een kaart uit het begin van de 20e eeuw met daarin het buurtschap Voordeldonk:

14

Rond 1938 zijn officiële straatnamen ingevoerd in Asten, maar in Voordeldonk waren voor die tijd al straatnamen bekend, zoals blijkt uit een krantenartikel in het dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage van 19-01-1915:

De Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 03-02-1928 meldt dat Voordeldonk op het electriciteitsnet wordt aangesloten:

VoordeldonkPNBHC03021928.jpg

Overzicht van de huizenquohiernummers, kadasternummers en huizingnummers per dorpsdeel:

Dorpsdeel Huizenquohiernummer Kadasternummer 1832 Huizingnummer Huidige adres 2023
Achterbos Voordeldonck huis 1, 3 en 4 3 cijfers begint met C4 of C6 2 cijfers, begint met C4 of C5 Achterbos en Wezelstraat
Bergweg Wolfsberg huis 1 tot en met 4 3 cijfers begint met C8 2 cijfers, begint met C13 Bergweg
Bluijssens Broek komt niet voor na 1832, begint met D 3 cijfers, begint met C12 Bluijssens Broekdijk
Brand Voordeldonck huis 26, 27 en 28 3 cijfers begint met C5 of C6 3 cijfers, begint met C10, C11 of C12 Brand en Venbergweg
Kloostereind Voordeldonck huis 20, 22 tot en met 25 3 cijfers begint met C4 of C6 2 cijfers, begint met C9 of 3 cijfers met C10 Kloostereind
Noord Voordeldonk Voordeldonck huis 6 tot en met 11 3 cijfers begint met C4 of C6 2 cijfers, begint met C5 of 3 cijfers met C10 Voordeldonk groter dan 85
Rinkveld Voordeldonck huis 12, 13 en 14 3 cijfers begint met C1 2 cijfers, begint met C5 of C6 Rinkveld en Valkenierstraat
Voordeldonk Voordeldonck huis 29 tot en met 32, 34, 35 en 36 3 cijfers begint met C7 of C8 3 cijfers, begint met C12 of C13 Voordeldonk kleiner dan 85

Referenties

  1. ^Stichting Behoud Kasteelerfgoed Asten (https://kasteelasten.nl/)

Voormalig huis C436

Dit rond 1795 gebouwde nieuwe huis is een erfenis van Catharina Laurens Jelisse van haar ouders. Catharina Laurens Jelisse is geboren te Asten op 26-11-1753 als dochter van Laurens Jelisse en Jenneke Janse Claus (zie Achterbos 6). Zij is op 15-02-1784 te Asten getrouwd met Johannes Janse van Dijck, geboren te Asten op 09-01-1738 als zoon van Johannes van Dyck en Johanna Janse van Bussel (zie Dijkstraat 64):

01

Het gezin van Catharina Laurens Jelisse en Johannes Janse van Dijck:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Johanna Maria Asten 07-11-1792 Asten 28-06-1828
Peter van Maris
Asten 07-10-1863
2 Laurentius Asten 22-01-1796 Asten 20-02-1829
Joanna Maria van Dijck
Asten 16-02-1838
Francisca Kolen
Asten 30-12-1859
3 Johannes Asten 06-05-1799 Ongehuwd Asten 13-12-1875

Joannes Joannes van Dijck is op 21-05-1810 te Asten overleden en Catharina Laurens Jelisse is te Asten op 03-05-1831 overleden en hieronder haar overlijdensakte::

02

Volgens de bewoningsgeschiedenis woont Jan van Dijk in het nieuwe huis:

Jaar Eigenaar nummer 1g Voordeldonck Bewoners nummer 1g Voordeldonck
1798 Jan van Dijk Jan van Dijk
1803 Jan van Dijk Jan van Dijk

In de verpondingen van 1810 en in het kadaster over de periode 1811-1832 wordt Catharina Laurens Jelisse als eigenaar genoemd:

Verpondingen 1810 XIVd-67 Voordeldonk folio 90 verso:
Catharina Laurens Jelisse weduwe Jan J. P. van Dijk bij versterf 21-05-1810 en de kinderen Jennemaria, Laurens en Jan. Jan Janse Peter van Dijk bij deling 07-05-1800.
Huijs nieuw.

Kadaster 1811-1832; C436: huis en erf, groot 11 roede 50 el, Achterbosch, klassen 7.
Eigenaar: Weduwe van Jan van Dijk.

Hieronder de kadasterkaart van Asten van de Achterbosch met in de cirkel het huis met daaronder de bijbehorende kadastergegevens:

03

04

De kinderen hebben het huis geërfd en dochter Johanna Maria van Dijk, geboren te Asten op 07-11-1792, had samen met haar man Peter van Maris (zie Voordeldonk 69) een zoon Joannes, geboren te Asten op 10-04-1831 en overleden op 01-06-1831 te Asten. Nadat ook Peter van Maris op 22-08-1849 te Asten kwam te overlijden, bleef zij kinderloos en woonde in het huis. Ook haar ongehuwde broer Johannes, geboren te Asten op 06-05-1799, woonde in hetzelfde huis.

De oudste zoon Laurentius van Dijk, geboren te Asten op 22-01-1796, is op 20-02-1829 te Asten getrouwd met Joanna Maria van Dijck, geboren te Asten op 07-01-1807 als dochter van Johannes Petri van Dijck en Johanna Maria Judoci Koppens (zie Stegen 76):

05

Joanna Maria van Dijck is op 26-03-1836 te Asten overleden en Laurentius van Dijk is hertrouwd te Asten op 16-02-1838 met Francisca Kolen, geboren te Asten op 04-05-1800 als dochter van Joost Peter Kolen en Joanna Berkers (zie Voormalig huis G214).

De gezinnen van Laurentius van Dijk met Joanna Maria van Dijck en met Fransisca Kolen:

# Voornaam Geboorte Huwelijk Overlijden Referentie
1 Johannes Asten 27-01-1830 Vlierden 06-02-1863
Hendrica van Gogh
Asten 18-02-1867
Antonia Verheijen
Asten 10-04-1888 zie Stegen 76
2 Joannes Asten 19-10-1832 Ongehuwd Deurne 05-03-1908 Liefdehuis
3 Jacobus Asten 08-12-1834 Asten 09-02-1871
Elisabeth van Asten
Asten 21-10-1911
4 Laurens* Asten 09-08-1839 Deurne 29-01-1875
Allegonda Maria Manders
Deurne 23-06-1894 Haageind
5 Joseph* Asten 03-04-1841 Kind Asten 07-04-1841

* kinderen uit het tweede huwelijk

Laurentius van Dijk woonde in de Stegen (zie Stegen 76). Laurentius van Dijk is op 30-12-1859 te Asten overleden en Francisca Kolen is te Asten op 16-09-1864 overleden.

Johanna Maria van Dijk, haar broer Jan van Dijk en hun bovengenoemde neef Jacobus van Dijk wonen volgens het bevolkingsregister van Asten over de periode 1859-1879 in het huis met huizingnummer 45b:

07

Johanna Maria van Dijk is op 07-10-1863 te Asten overleden en haar broer Johannes van Dijk is op 13-12-1875 te Asten overleden. Rond 1866 komt het huis in handen van Jacobus van Dijk, geboren te Asten op 08-12-1834 en op 09-02-1871 te Asten getrouwd met Elisabeth van Asten, geboren te Bakel op 22-11-1840 als dochter van Laurens van Asten en Johanna van Heugten (zie ook Burgemeester Wijnenstraat 9):

08

In de bevolkingsregisters van Asten over de perioden 1879-1890 en 1890-1900 wonen zij in het huis met dan het huizingnummer C45 en later C42.

10

Hun dochter Maria van Dijk, geboren te Asten op 03-10-1878, is van maart 1898 tot juli 1899 in Asten dienstbode bij Johannes Eijsbouts en daarna van 1900 tot 1904 bij Johannes Segerius Stevens. Zij vertrekt naar Deurne en is vanaf februari 1904 dienstmeid bij Lambertus Jacobus Verhoeven in Deurne en later bij Lambertus Johannes Gielissen tot haar vertrek in maart 1906 naar Erp. Daar sluit zij zich aan bij de Boerdonkse zusters en wordt daar als zuster Maria Antonia geprofest. Zij doet daarna dienst in Zijtaart en Aarle-Rixtel. 

Van 1921 tot 1930 is zij overste van het klooster van de Missiezusters in Asten (zie Wilhelminastraat 27). Ze keert in augustus 1930 terug naar Boerdonk om daar als overste te gaan werken en komt weer in augustus 1936 terug in Asten. Maria van Dijk is op 22-10-1946 in het ziekenhuis van Helmond overleden en rechts haar overlijdensakte.

Rechts in de krant van 25-04-1903 stopt Jacobus van Dijk met boeren en verkoopt het huis.

Volgens de kadastrale legger is de koper Franciscus van der Laak en gaat het enkele jaren later bij successie over naar zijn kinderen (zie Voormalig huis C763). Zij verhuren het huis aan derden en in eerste instantie blijft Jacobus van Dijk met zijn gezin bewoner.

09

In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1900-1910 zien we dat het gezin van Jacobus van Dijk rond 1905 naar het dorp verhuist (zie Burgemeester Wijnenstraat ) en het huis met huizingnummer C41 in bezit komt van Johannes Martens:

11

Het huis is in 1907 verkocht aan Peter Martens, de vader van bewoner Johannes Martens, geboren te Asten op 25-04-1880 als zoon van Peter Martens en Francina van Bree (zie Achterbos 6). Hij is getrouwd te Asten op 25-01-1907 met Wilhelmina van Geffen, geboren te Asten op 22-09-1872 als dochter van Johannes van Geffen en Johanna van den Einden (zie Voormalig huis C613).

In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1910-1920 wonen zij in het huis met het huizingnummer C36:

12

Het gezin van Johannes Martens en Wilhelmina van Geffen verhuist rond 1918 naar het ouderlijk huis (zie Achterbos 6). Zijn broer Julianus Martens, geboren te Asten op 11-01-1885, wordt eigenaar en komt in het huis wonen. Het huis krijgt bij vereniging kadasternummer C2449, zoals aangegeven op nevenstaande kadasterkaart.

Julianus Martens is op 10-02-1911 getrouwd te Asten met Elisabeth Driessen, geboren te Asten op 06-02-1882 als dochter van Nicolaas Driessen en Johanna Rijnders (zie Voormalig huis B700). 

In het bevolkingsregister van Asten over de periode 1920-1930 betreft het huizingnummer C23 en ook bekend staand als Achterbosch 4:

13

Ook over de periode 1930-1938 wonen Julianus Martens en Elisabeth Driessen met hun gezin in het huis op Achterbosch 4:

14

Elisabeth Driessen is op 15-05-1943 te Asten overleden en hieronder haar overlijdensakte: 

15

Julianus Martens hertrouwt rond 1950 met Johanna Maria Gielen, geboren te Liessel op 28-05-1892 als dochter van Jacobus Gielen en Antonia Hoebergen en weduwe van Jacobus Bekx en Henricus van Hoof (zie Voormalig huis F1625). Hieronder links een foto van Julianus Martens en rechts een foto van rond 1935 van zijn gezin bij de hoeve op de Achterbos.

16 17

Onder het maaien van koren door Julianus Martens rond 1950.

19 20 21

Julianus Martens verhuisde naar de Himmel in Asten (zie Hemel 8 en 10) maar daar had hij volgens Peer Welten geen tuin om nog een beetje groente te verbouwen. Hij huurde een stukje grond in de buurt, waar hij ook regelmatig te vinden was.

Julianus Martens overlijdt op 16-04-1966 te Helmond en Johanna Maria Gielen is op 03-12-1991 te Asten overleden. Hieronder het bidprentje bij zijn overlijden.

18.jpg

In 1952 is de boerderij verkocht aan René Jacobus Compiet, geboren te Hengstdijk op 27-07-1907 als zoon van Pieter Francies Compiet en Maria de Bakker. Hij is op 24-06-1937 te Vogelwaarde getrouwd met Eliza Apolonia van Damme, geboren te Ossenisse op 09-01-1913 als dochter van Alphonsus van Damme en Louisa Philomina Franssens.

Het Vrije Volk van 21-05-1962 bericht over de brand in de boerderij van Jacobus Compiet.

22

René Jacobus Compiet is op 09-12-1973 te Asten overleden en Eliza Apolonia van Damme is te Asten op 13-09-1994 overleden en hieronder de bidprentjes bij hun overlijden.

23

24

Ongeveer op de plaats van de boerderij ligt nu een schuur.

Overzicht bewoners

Voordeldonck huis 1g
Jaar Eigenaar Geboorte Hoofdbewoner Geboorte
1797 nieuw gebouwde boerderij op het terrein van Laurens Jelisse
1798 Johannes van Dijk Asten 09-01-1738 Johannes van Dijk Asten 09-01-1738
1803 Johannes van Dijk Asten 09-01-1738 Johannes van Dijk Asten 09-01-1738
Kadasternummer C436
# Periode Naam eigenaar Geboorte Opmerking Verandering
C436 1832-1866 Catharina Jelisse Asten 26-11-1753 weduwe Johannes van Dijk
C436 1866-1903 Jacobus van Dijk Asten 08-12-1834
C426 1903-1907 Franciscus van der Laak Someren 13-09-1835
C426 1907-1918 Peter Martens Asten 10-12-1844
C2449 1918-1938 Julianus Martens Asten 11-01-1885 vereniging
Achterbosch 4
# Periode Naam hoofdbewoner Geboorte Tweede persoon Geboorte Vertrek
1811-1831 Catharina Jelisse Asten 26-11-1753 weduwe Johannes van Dijk 03-05-1831
1831-1859 Johanna Maria van Dijk Asten 07-11-1792 tante van Jacobus van Dijk
C45b 1859-1869 Johanna Maria van Dijk Asten 07-11-1792 tante van Jacobus van Dijk
C48 1869-1879 Jacobus van Dijk Asten 08-12-1834 Elisabeth van Asten Bakel 22-11-1840
C45 1879-1890 Jacobus van Dijk Asten 08-12-1834 Elisabeth van Asten Bakel 22-11-1840
C42 1890-1900 Jacobus van Dijk Asten 08-12-1834 Elisabeth van Asten Bakel 22-11-1840
C41 1900-1907 Jacobus van Dijk Asten 08-12-1834 Elisabeth van Asten Bakel 22-11-1840 naar A30
C41 1907-1910 Johannes Martens Asten 25-04-1880 Wilhelmina van Geffen Asten 22-09-1872 van C45
C36 1910-1920 Johannes Martens Asten 25-04-1880 Wilhelmina van Geffen Asten 22-09-1872 Achterbos 6
C23 1920-1930 Julianus Martens Asten 11-01-1885 Elisabeth Driessen Asten 06-02-1882
4 1930-1938 Julianus Martens Asten 11-01-1885 Elisabeth Driessen Asten 06-02-1882